Faz Bắc cheix pluôr txir po jax txi

Pluôr txir po jax txi trâu chêix ntux nas thiêz tâu hêir nênhs Poz Ziz nhoz têx tỉnh faz Bắc đê chox lok uô tâu ntâu zav nox kaz jông txơưr tsi siz thôngx.

Txos cheix pluôr txir po jax txi, zos txix hli 7 txos hli 9 hli ntiêx têz, tsênhz đuô zos cheix ntux nas nhoz thax tsav faz Bắc, tsôngv px Poz Ziz tưz muk pêv têx har jôngr zok nriêr đê pluôr txir po jax gra lok chi hlơưr hâur têx ndêis liêz, cov saz đrâuv chor tơưr txir mê njik cuz hnhiêz, muôs, đhâu ntơư li zôngv triêv cuôv têx kror cuz hnhiêz co por tsês, muôz nzuôr hur, chox lok cxôngr uô têx đeiv mê luôx li ntir têk. Chor txir co nox đros têx blôngx ntông pluôk, blôngx kriêr njư cuô txoz tuôr txux lov shơư cux kaz huv sđ siêz nhiêv, cê muôx iz tsok mê njik iêz, iz tsok kaz jiz mê njik pluôk.

Iz chas ntơư, têx pluôr txir po jax no tsênhv muôx têx muôz hâu lok sik ciz shơưv grêix nhux, grêix tưv nox cux lok sik kaz thiêz. Pos Tòng Thị Biên, nhoz jok Mòng, xã Hua La, TP Sơn La, tỉnh Sơn La heik pâuz: Chor pluôr txir co nox kaz đuô hur si zos thâuv nhiv kruôr txi luz txir ntêr iz đok ntâu txos 2 đok ntơư, zos lâul hênhr zuôr muôx ntâu hlaz thiêz nox mê njik tơưr. Uô nox mak cux seiz lênhx tưs nhiêv nox li chas, uô li ntơư:

“Muôx kênhx lênhx mak lơưr nhiêv nox hâu, muôz đo shơư njêr, mì chính, txux lov, taz sik têx lênhx lơưr ho nhiêv muôz chi, nox thiêx tsư ha. Muôx têx tus ho muôz hâu cov siêr, cxôngr uô têx đeiv đo shơư njêr, mì chính, jâuz cxưz, kriêr, tâux đuz, cuô txoz, kix, tso mê njik têx tâuv cuôz xênhz….nox cux kaz thiêz”.

Trơưk li lênhx nênhs nhiêv nox, nhiv no tsi tiêk muk đê chor txir co pêv har jôngr, mak nênhs Poz Ziz nhoz thax tsav faz Bắc tsênhv zok nriêr gra lok chos hâur têx vax nhoz jê iz ndis tsêr chiê txi pluôr tâu nox, viv têx ntông co zôngx ziv chos, tir tâuk kruôr gis. Iz chas chiê uô zav nox hâur chuôz zis, tsôngv px Poz Ziz tsênhv gra muk muôs hâur ciêz đrôngs, gri muôs txix 20 cxênhz txos 30 cxênhz đeiv iz pluôr txir, cux seiz pluôr lox lok mê, ntêr lok lur thiêz lâul lok mok. Taz sik, tsi zos luz cheix tưs, têx po jax cux muôx pluôr  txir, kênh thâuv tưz zok nriêr tsi tâu chox lok uô nox thiêz muôs, zos muôx muôs thâuv tưs cux tâu gri. Chênhr viv li txos cheix têx pluôr txir po jax txi, ntâu lênhx px tưz muôx phênhv sâu tâu mê njik nhiêx txix muôs chor txir no. Pos Quàng Thị Liên, lênhx khênhr muôs chor pluôr txir heik sâuv ntơưv TP Sơn La, tỉnh Sơn La heik pâuz:

“Thâuv ntêx, pluôr txir po jax tsi muôx lênhx tưs zuôr txos, tsôngv px tox siêz tsuôk đê lok uô nox xưz. Taz sik nhiv no ntâu lênhx lok six nhiêv nox, viv li ntơưv cxuô jêx jok tưz pâuz gra muk muôs hâur ciêz. Txos cheix muôx chor pluôr txir po jax li nhiv no, cur khênhr muk zuôr lok muôs hâur ciêz, xav kror đruôz đraz iz hnuz muôs tâu txix 20-30 pluôr txir, kênh hnuz muôs tâu ntâu cux txos 40-50 pluôr”.

Txos cheix pluôr txir po jax txi, zos muôx six hơưv tâu tuôx trâu thax tsav tox siêz faz Bắc, tsôngv kruô sđ zuôr tâu seiz njiê pov hâur ciêz đrôngs tox siêz muôs ntâu chor txir heik sâuv. Lar heik zos tsi muôx moz Covid-19 li nhiv no, mak ntơưv têx qơư uô jâuz mor nox heir nênhs tsơưs, tsôngv kruô zuôr tâu nox siv ntâu zav nox kaz, hâur co muôx têx zav nox tâu muôz chor pluôr txir heik sâuv uô. Tix lâus Nguyễn Văn Lương, nhoz Hà Tĩnh, nhiv no tsênhv uô hâux lưv ntơưv Sơn La heik pâuz:

“Tuôx Sơn La, cur pov muôx lok six ntâu zav nox kaz, ntâu têx jâuz, njuôs, txir ntông uz no tâu muôs hâur ciêz, hâur co muôx zav txir heik sâuv, pov tsôngv px lơưr khênhr zuôr gra muk uô nox. Cur cux tâu nox chor pluôr txir co zos px lơưr uô muôs, muôx iz tsok mê njik iêz, taz sik zos nox shơư nzuôs iz cxiê zav jâuz mak cux kaz, thâuv ntêx nhoz zuk têz qơưk cur tsi tâu muôx iz jiês tưs nox zav nox no hlo”.

Faz Bắc nhiv no tsênhv zos cheix txi chor pluôr txir po jax. Sâuv cxuô chuôz zis nênhs Poz Ziz têx pluôk nox, thâuv tưs tưz muôx têx zav nox kaz, lar heik zos zav nox pluôr txir po jax, tâu chor niêv pos thiêz têx lênhx niêv lâuk pâuz muôz cxuô zav txux lov chox lok shơư uô tâu ntâu zav nox kaz jông txơưr tsi siz thôngx./.

                                       (Đức Anh-Riê Lâux cxeik, nhênhv)

Chuôz zis luôs hâux lưv khơưk tsês thiêz huôv tsar hêir nênhs tsơưs têx txux chi, vênhx huôv jông cxôngx nzor

Muôx ntâu hêir nênhs tsơưs têx txux chi, vênhx huôv jông tưz trâus pôngz plox lơưv jux juk, chôngz lênhx ntâu tus tuz nxêik hluôk cux tsik pâuz hêik zuk hêir nênhs li luk hêik; taz sik hêir nênhs Sán chỉ nhoz xã Húc Động, huyện Bình Liêu, tỉnh Quảng Ninh, txơưv lênhx tưs cux pâuz hêik zuk hêir nênhs luk. Tix lâus Chạc A Thìn nhoz xã Hú Động hêik pâuz:

          Băng: “Chor tuz nxêik hluôk hâur jos, txơưv tus hloz tus zâu cux pâuz hêik zuk hêir nênhs tsơưs li luk, 100% tus hêik pâuz mênhx”

          Pos Lục Thị Cọn nhoz jos Mõ Túc bảo cux hêik pâuz tiêk: pêz hêir nênhs sán Chỉ xar tiêk, huôv tsar truôx zuk hêir nênhs li luk, cux chênhr zos tuôr truôx zuk hêir nênhs li njux plis thiêz cxuô lênhx hâur cur chuôz zis puôr lênhx pâuz hêik zuk hêir nênhs luk.

          Băng: “Cur chuôz zis hêik zuk hêir nênhs luk, tsik hêik luk choz tsiz thiêz têx tuz nxêik muk cơưv ntơưr thiêx hêik luk choz tsiz. Nhoz hâur tsêr, tsuôk zos hêik zuk hêir nênhs luk”.

          Sik thav đros hêir nêhnhs txơưr đuô, tsuôk zos hêik luk choz tsiz thiêz hêir nênhs Sán chỉ têx tuz nxêik nhiv no tsuôk zos hêik luk choz tsiz. Taz sik, thâuv tror lok hâur chuôz zis ho hêik zuk hêir nênhs tsơưs luk. Zơưv Tô Đình Hiệu, phưv Giám đốc tsênhv qơư  yax mông vênhx huôv huyện Bình Liêu hêik pâuz:

          Băng: “Hêir nênhs Sán chỉ nhoz xã Húc Động, cxuô lênhx sđ puôr lênhx pâuz thav zuk hêir nênhs tsơưs li luk, tsik cxơưx txos zuk hêir nênhs Sán chỉ li luk hêik trâus pôngz plox”

          Đros trâu iz cxiê hêir nênhs tsơưs hâur thax tsav, hêir nênhs Cho cux zos iz tsov iêr uô trâu sđ cơưv shâuv, khơưk tsês thiêz huôv tsar truôx chuôz zis li têx txux chi, vênhx huôv jông cxôngx nzor.

          Đros trâu côngv thôngx hêir nênhs Cho nhoz Sa pa, cux hêik txos zơưv Tẩn Vần Siệu, zos iz lênhx uô ntêx nyuôk zok nriêr thiez huôv tsar, khơưk tsês tâu hêir nênhs Cho 40 fâu ntơưr cxôngx nzor; iz cxiê fâu ntơưr tưz sir zôngv đhâu 4-5 tiêv nênhs lok. Trơưk li zơưv Siệu, cơưv hêir nênhs Cho li bê ntơưr, cux chênhr zos huôv tsar truôx zuk hêir nênhs lo luk hêik, zuk hêir nênhs ntơưr sâu.

          Băng: “Cơưv hêir nênhs Cho li bê ntơưr, kror tiv iz zos kriê hêik zuk hêir nênhs luk, zuk hêir nênhs ntơưr sâu txos trâu têx suôz sênhr cưr cxiêx, cơưv shâuv lok huôv tsar cêr uô nênhx thiêz chax chêk txi côngv pox côngz zơưv côngz”

          Zơưv Siệu hêik pâuz nzir tiêk, cur chuôz zis cux iz zav li cxuô chuôz zis hêir nênhs Cho nhoz Sa Pa, kriê cơưv zuk hêir nênhs Cho têx ntơưr sâu cux tsik zôngx ziv cơưv tâu thiêz kriê cơưv lok huôv tsar cêr uô nenhx jông, ndo njôngr txos pox côngz zơưv côngz.

          Băng: “Hêir nênhs Cho li têx ntơưr sâu cxôngx nzor, zos kriê lênhx nênhs huôv tsar cêr uô nênhx jông, ndo njôngr txos niêv thiêz txir tu zus lox hloz thiêz ntu lâuk tsuv ndo njôngr tuz zus niêv thiêz txir”

          Hâur ntu têz qơưs, xã hội hlôngr yiêz nhiv no, luôs hâux lưv huôv tsar, khơưk tsês zuk hêir nênhx têx txux chi, vênhx huôv jông cxôngx nzor, cux chênhr zos cxuô lênhx hâur chuôz zis tsuv uô ntêx nyuôk zok nriêr, khơưk tsês chiê  zuk hêir nênhs têx txux chi, vênhx huôv jông cov muôx đros đrêiv hâur luz nênhx tsik chiê pôngz plox./.

                                                            Tsu cxêik nhênhv-Thanh Tâm