Sơn La sir jos paz chor nênhs lox tôngv trâus caz

moz Covid-19 uô ruôr hiêv

Niêv lâuk Nông Thị Xuân uô hâux lưv ntơưv tsêr kruô UB tỉnh Sơn La tâu 9 shông no thiêz muôx phênhv sâu ngaz tul. Moz Covid-19 huôv xênhz uô ruôr hiêv txos Tsêr kruô li huôx tôngv, viv li niêv lâuk Xuân đros ntâu lênhx nênhs lox tôngv nhoz no tsuv so hâux lưv. Thâuv tâu thôngz pov bê uô ntâuz ntơưr jênhv nhiêx txiêx paz txix Cuiv Bảo hiểm tsi muôx hâux lưv uô, niêv lâuk Xuân lok six shir phaz:“Hâur ntu so hâux lưv tiv moz Covid-19 huôv xênhz, pêz njiz ntâu phêv liv tiv tsi muôx hâux lưv uô. Hâur ntu co Chính phuv tưz paz txưv trâu pêz Bảo hiểm tsi muôx hâux lưv uô. Cur tâu 2 tsov 650 cxênhz đeiv”.

          Xưk li niêv lâuk Xuân, niêv lâuk Phạm Thị Hương nhoz Công ty cổ phần in Sơn La cux tưz jênhv tâu chor nhiêx txiêx paz txix Cuiv Bảo hiểm tsi muôx hâux lưv uô. Chor nhiêx txiêx txơưv tsi ntâu, taz sik cux paz chuôz zis phênhv tưs cxơưx trâu luz nênhx xênhz huôx, txu grês phêv liv thâuv moz tsênhv huôv xênhz. Lok ntâuz ntơưr chiê jênhv paz uô sei, niêv lâuk Hương tsuv sâu zuk têx xor mông zuôr lơưr BHXH li ntơưr tưz xa tuôx viv li zôngx ziv uô:“Muôx BHXH li paz txưv trâu têx lênhx nênhs lox tôngv, đros chor nhiêx txiêx tâu paz txưv no têx công nhân li pêz pov lok six tsiv grê, lok six jông, car chêx tâu phêv liv hâur ntu moz tsênhv huôv xênhz”.

          Uô Chính phuv li Nghị quyết 116, BHXH tỉnh Sơn La tưz yênhx lix Ban chox kriê thiêz têx tuêv thôngz xor mông, tuêv seiz car, tuêv muôz nhiêx txiêx; pheiz côngz jênhv vưv tsênhz mênhx trâu yênhx lênhx nênhs, yênhx phòng nghiệp vụ cux xưk li BHXH têx huyện; ciêr chênhr têz têx taz viv, doanh nghiệp li têx tsi tâu pâuz thôngz lok chính sách paz.

          Txos nhiv no, BHXH tỉnh Sơn La tưz uô tiêr hâux lưv xa thôngz pov txu grês 1% phênhv gôngr Bảo hiểm tsi muôx hâux lưv uô txos 1 cxênhz 200 ntâu taz viv sir zôngv lox tôngv, đros zuôr xar 18 cxênhz 900 nênhs lox tôngv tâu hlôngr yiêz phênhv gôngr lok Cuiv BH tsi muôx hâux lưv uô đros chor nhiêx txiêx txu grês hâur 12 luz hlik txix hnuz xiêz 1/10/2021 txos tas hnuz 30/9/2022 njuôs xav zos 11,44 tỷ đeiv.        Zơưv Nguyễn Thế Quân, Phưv giám đốc BHXH tỉnh Sơn La puz pâuz, txos nhiv no taz viv tưz jênhv tâu 147 taz viv đros 1 cxênhz 800 nênhs lox tôngv li ntâuz ntơưr thor paz txưv txix Cuiv Bảo hiểm tsi muôx hâux lưv uô. Hâux lưv car chêx, muôz nhiêx txiêx paz tâu ciêr chênhr uô trơưk cui tênhv, tsênhz mênhx chính sách paz txưv txos nênhs lox tôngv, tsi muôx cxaz ntâu ntơưr tul tsi, tsi hla đhâu six hơưv cui tênhv. Zos muôx têx hâux lưv cxaz muôx yưv, têx pưv phênhv sik côngv chiê car chêx, paz têx jông tiv zix  chiê taz viv thiêz nênhs lox tôngv tâu jênhv nhiêx txiêx paz txưv. Taz viv cux heik nênhs tâu sơưv chính sách tsuv jênhv nhiêx txiêx đhâu zuk li tài khoản, cê sei, cê tsênhz mênhx, cê taz por phax tar moz Covid-19:“BHXH tỉnh trích xuất txix phần mềm, xa taz viv li bê nênhs lox tôngv chiê taz viv seiz shuôk, têx lênhx nênhs, chor nhiêx txiêx mak tsov lơưr six hơưv gôngr Bảo hiểm tsi muôx hâux lưv uô. Txơưv chor nhiêx txiêx paz txưv tsi ntâu taz sik đros thiêz nênhs lox tôngv hâur ntu phêv liv no cux gôngr phênhv taz por luz nênhx đuô”.

          BHXH tỉnh Sơn La tso tơưv tsưr ziv uô tiêr hâux lưv paz txưv lơưr Chính phuv li Nghị quyết số 116 hâur hli 10/2021 đros tsưr ziv uô tsênhv chêi paz sei tiv zix thiêz huv đros tiv zix, paz txưv ciês trâu yênhx lênhx nênhs lox tôngv./.

(Thanh Thủy-Txâur Vax cxeik nhênhv)

Tu zus tưv yênhx nênhs muôx nhiêx tiv

Thâuv hloz yênhx nênhs, lênhx hluôk nênhs mênhx cxưx Tày Hoàng Văn Liêm txix thax tsav tsox siêz Yên Bái tưz muk trâu têx tỉnh Đông Nam Bộ nriêr hâux lưv uô. Muk txos trâu ntâu kror qơư, tix lâus Liêm pov tâu hâux lưv uô jos li no mak lok six gênhk, ho tsik txâuk chiê txoz cxơưx trâu luz nênhx. Chênhr viv li, tix lâus xar tror lok uô bluô nux ciês sâuv zuk thax tsav qơư nhoz.

Lok txos ntơưv zuk qơư nhoz, tix lâus Liêm pov tâu kror liv ntơưv xar Xuân Lai hêik taz thiêz chor xar thax tsav tox siêz hêik cxuô zos huôv tsar kinh têr trôngz jôngr ntông, đros trâu tu zus tsiêx cxu. Shông 2009, tix lâus Liêm tưz sir jos yênhx lix HTX Thiên An, tsêx trung trâu tu zus nhux tưv cov tros thiêz tu zus tưv sha mê nhuôv:“Cur pov ntơưv thax tsav qơư muôx ntâu qơư chiê tu zus, đros cơưv shâuv nzir têx tsưr ziv, txux chi txix chor nênhs uô ntêx viv li cur yênhx lix HTX tu zus tổng hợp, zâuv sơưr đơưk sik côngv đros uô nox. Nhiv no HTX muôx 9 thành viên”.

Ntu xuz thơưx, tix lâus Liêm đros chor thành viên hợp tác xar muk txos trâu cxuô qơư têx tỉnh faz Bắc chiê zok zuôr têx tuk nhux, tưv zuôs; đhâu co tu zus chor nhux tưv zuôs no cov tros txix tsưr ziv tu zus cêv kuôk. Hâur ntu tu zus, tix lâus cux xưk li chor xar viên tsik so uô jông huv zos li tsưr ziv qênhz yuôx caz moz, cxax yuôx vắc xin phax tar caz moz cov cxix cxuô. Đuô li, tix lâus Liêm tsênhv muôz nzir trâu nhux tưv nox têx zav nox muôx ntâu đạm xưk li jâuz tâux vâuv, krâur…Tiv zix, tix lâus Liêm thiêz chor nênhs uô hâux lưv hâur HTX sir zôngv cxiv luôs tsuôs đêx chiê trâu chor tsiêx cxu đa đêx txix 7-8 six hơưv iz hnuz.

Chiê taz por muôx txâuk zav nox trâu chor tsiêx cxu, chuôz zis tsênhv chos 10 héc ta tâux VA06. Đros co, hêik yênhx lênhx thành viên HTX chos txix 0,5 héc ta jâuz tâux tror sâur. Đros tu zus têx nhux tưv cov tros, HTX Thiên An tsênhv sir jos nhênhz chơưv, xêir tsov têx nôngz tsiêx tu zus lox jông, txâuk ploz tsênhr chiê zus sha mê nhuôv. Txix co, paz gra siêz đuô tsơưr lươngv chor tsiêx tu zus.

Đhâu 3 shông kriz uô hâux lưv, HTX Thiên An tưz paz muôx tâu qơư sơưr truôx sâuv ciêz đrôngs. Xav luz đraz iz fâuv, HTX tu zus tsêx trung muôx 100 txos 120 tuk. Iz shông, HTX tsik so muôs muôx 1.500 tuk nhux, tưv grêix thiêz nôngz. Têx qơư muôs tưz tsik zos ntơưv Yên Bái xưz mak, tsênhv muôs muk trâu têx tỉnh iz ndis li Tuyên Quang, Lào Cai thiêz Hà Nội. paz trâu chor thành viên HTX Thiên An muôx luz nênhx truôx tuk. Nhiêx liv sâu tâu xav luz đraz iz lênhx nênhs hâur HTX tâu xar muôx 150 triệu đêiv iz shông. Tix lâus Hoàng Văn Kiểm, thành viên HTX Thiên An shir phaz hêik:“Txix thâuv chuôz zis tâu tix lâus Liêm tso nhoz trâu hâur HTX, chuôz zis tưz tu zus tưv thiêz huôv tsar ntâu đuô; qơư zuôr muôs cux truôx tuk”.

Zơưv Nguyễn Văn Thương, Chủ tịch UBND xar Xuân Lai puz pâuz, thâuv ntêx no, pox nhuôs phênhv ntâu tu zus chor nhux tưv tso yar xưz, tsik paz muôx tâu kinh têr siêz. Hoàng Văn Liêm zos nênhs uô ntêx hlo trâu pêx xênhv nhoz jok Cây Tre hêik taz, xar Xuân Lai hêik cxuô cơưv shâuv thiêz uô trơưk:“Txix tix lâus Liêm li tsưr ziv, nhiv no chor chuôz zis iz ndis txơưr hâur xar tưz cơưv shâuv uô trơưk. Nhiv no tsik tso yar lơưv mak tas nro puôr lênhx tâu tu zus jông xưk li co. Pox nhuôs li siêz xar nhiv no tưz hlôngr yiêz ntâu lơưv”.

Tưz tsik zos huôv tsar tu zus, tix lâus Liêm chuôz zis nhiv no chos muôx 10 héc ta jôngr, phênhv ntâu zos bạch đàn. Khov co, paz muôx hâux lưv uô trâu 10 lênhx lox tôngv đros phênhv sâu 4,5 triệu đêiv iz lênhx nênhs iz hli. Xav iz jiês muôs têx ntông cux paz trâu chuôz zis sâu tâu lok muôx 600 triệu đêiv. Khov gruôs thiêz sir jos zok nriêr têx tsưr ziv uô nox yiêz, txos nhiv no, tix lâus Hoàng Văn Liêm ziv chuôz zis tưz cxiv uô tâu vax tsêr nhoz lox jông. Xav iz shông, tsưr ziv uô nox tổng hợp no tưz paz trâu tix lâus chuôz zis sâu tâu muôx 2 tiv đêiv ntâu.

Hêik pâuz lok têx tsưr ziv uô hâur ntu nênhx tov ntêx no, tix lâus Hoàng VĂn Liêm puz pâuz zuôr kriz đar đuô zuk tsưr ziv uô, xêir tsov tsoz chos, tsiêx tu zus cov jông đuô thiêz nriêr cxaz nzir chor thành viên yiêz, chor chuôz zis pluôs nhoz trâu hâur HTX chiê sik paz cov sik đros huôv tsar./.

(Đinh Tuấn-Lik Thox cxêik nhênhv)