Jax sâu thưr 3, hnuz 28/6/2016:

Nậm Pồ ziv hnuz ziv muôx ntâu lênhx pox niêv trâus têx nênhs fêv nziêk đas muôs thiêz muk lok đhâu đriv têz tsi trơưk chêi

Xav txix hâur shôngk shông txos nhiv no, hâur thax tsav huyện Nậm Pồ tưz muôx 450 ntâu lênhx nênhs tsi muôx njêx muôs ntơưv qơư nhoz, tsi pâuz shor muk đaz tsi tsik pov lok. Hâur ntơư muôx txos ¼ lênhx zos têx pox niêv hluôk thiêz tsênhv nhoz hnuz nhôngs lox tôngv, tâu xav zos trâus nênhs fêv nziêk đas chox muk muôs trâu saz Trung Quốc. Zơưv Shôngx Xênhv Muôk, nhoz jok Huổi Khương, xã Vàng Đán muôx lênhx nxeik tâu xav zos trâus têx nênhs fêv nziêk đas chox muk muôs:

“ Txix thâuv tuk nhuôv tsi pov txos nhiv no, chuôz zis lok six cxơưx, tsi pâuz uô li chas. Tsi pâuz shor zuk tuk nhuôv pok chơưv tâu tror lok đros chuôz zis nhoz li đrav ntêx”.

Tỉnh Điện Biên muôx cêr đriv têz ntêr thiêz ntâu cêr mê lus muk lok đhâu trâu têz qơưs Lào thiêz ho muôx đriv têz buôk chiêv Trung Quốc, tsôngv box 2 saz đriv têz khênhr muk lok đhâu siz shuôs, huôv tsar cêr uô nox. Ntơư zos iz hâur têx qir tiv uô trâu chor nênhs fêv zôngx ziv nziêk đas lênhx nênhs muôs, đros ntâu faz tsưr ziv thiêz txơưx hâuz nziêk. Têx nênhs fêv no cxiv uô têx paz, muôx cêr sik thôngx siêz truôx jông đros têx nênhs đrâuv luôs 2 chas têz qơưs thiêz chor nênhs hâur thax tsav ntus đriv, têx lênhx nênhs txix têx tỉnh hâur qơư chiê hâuz nziêk, đas têx pox niêv, nhuôs zâu muk Lào Cai zok nriêr hâux lưv uô. Taz sik tsênhz tiês, zos lơưr nziêk đas muk Hà Khẩu, Trung Quốc chiê muôs trâu têx qơư muôs pax muôs chêr.

Têx nênhs fêv hâuz nziêk lênhx nênhs muôs no zos phênhv ntâu lơưr tsov trâu têx lênhx  pox niêv, nhuôs zâu muôx luz nênhx txov nhêv, chuôz zis tsi yuô truôx tuk, chor hluôk khênhr uô si, tuz gênhs tsi xar uô nox, têx pox niêv nhoz têx jêx jok thax tsav tox siêz đêz đrôngs tsi muôx hâux lưv uô, liv zôngv tsôngv box txux chi tsưr ziv kis…… Lar heik, jê lok no ntâu lênhx nênhs zos heir nênhs tsơưs, têx nênhs fêv heik sâuv tưz liv zôngv tsôngv box têx cêr nênhx cêr tsar, siêz muôs, zôngx ziv njênhs chiê đas têx nxeik zos heir nênhs tsơưs chox muk muôs trâu Trung Quốc. Iz chas ntơư, têx nênhs fêv tsênhv liv zôngv tsôngv box cxuô heir nênhs tsơưs li: Hmôngz, Cho têx cêr nênhx phôngz cxưx chiê đas đênhr, nhav zuôr muk uô pox niêv…., đhâu ntơư nziêk muk seiz cưr tix nênhx tsa, muôs đhâu đriv têz muk trâu luôs 2 chas têz qơưs đrâuv. Thượng tá Trần Ích Chính, Phưv tsar công an huyện Nậm Pồ heik pâuz nzir:

“ Hâur thax tsav huyện nhiv no muôx 68% zos tsôngv box heir nênhs Hmôngz, phênhv ntâu zos tsôngv box Hmôngz yeik txix têx tỉnh faz Bắc lok nhoz hâur thax tsav huyện. Lơưr têx nênhs fêv heik sâuv liv zôngv tsôngv box têx cêr nênhx tsar, phôngz cxưx uô nênhx chiê muk lok hâur thax tsav, đhâu ntơư hâuz nziêk tsôngv box li uz li no chiê đas chox muk muôs trâu saz Trung Quốc”.

Hâur  six hơưv zuôr txos, njuôk xav têx nênhs fêv zuôr muôs lênhx tiz nênhs nhoz têx thax tsav đriv têz chuôs li ziv hnuz ziv muôx yưv ntâu. Viv li chiê chuôz tsar cxuô faz tsưr ziv phax tir thêir qênhx shênhx no, thượng tá Trần Ích Chính, phưv tsar công an huyện Nậm Pồ heik pâuz nzir:

“ Pêz bax tsưr ziv nhênhz chơưv trâu huyện, hux jos đros têx lưv lươngv muôx vax huôv, lar heik zos bộ đội pênhz phax, công an xã sir jos uô jông hâux lưv seiz car tsôngv box sđ qơư nox nhoz muk lok. Bax tsưr  ziv qênhz yuôx shuôs têx lênhx nênhs fêv heik sâuv txix ntơưv têx qơư txơưr đuô lok hâur thax tsav. Phax tir thêir, qênhz shuôs njôngr têx nênhs muk lok đhâu chiê pâuz tâu lênhx tiz nênhs tưs tuôx hâur thax tsav zos chiê hâuz nziêk têx pox niêv heir nênhs Hmôngz muk muôs trâu saz Trung Quốc”.

Chiê txo grêk tsơưs têx txuz muôs pox niêv đhâu đriv têz, iz chas hâu nov ntơưv qơư thiêz têx lưv lươngv muôx vax huôv têx sir jos, yênhx ziv chuôz zis, tsôngv box sđ tsuv gra siêz txux chi, tsưr ziv jênhv pâuz chiê tir thêir, sơưr tơưv txênhz, yơưz phơưz têx nênhs fêv heik ntơư tsik chiê uô ruôr hiêv txos sđ luz nênhx./.

( Việt Hòa CTV-Riê lâux cxeik, nhênhv)

Phênhv thưr 3 hnuz 28/6/2016:

Phênhv: NÔNGX MÊNHX ZUÔR TSUV PÂUZ

                         Luk Hmôngz số 8

                         Hnuz nta suôz:   hli    shông 2016

                         Uô: VOV4

Nhạc hiệu chuyên mục “Nôngx mênhx zuôr tsuv pâuz”

Tsôngv pox nhuôs sơưr đơưk hmor yuô! Hâur oz pêz shông đhâu lok no, khov chos tsơưz, tsôngv box nhoz ntâu xã ntus đriv huyện Phong Thổ, tỉnh Lai Châu li luz nênhx tưz truôx tuk đuô. Xã Huổi Luông uô ntêx hlo hâur chos tsơưz uô hax huv muôs.

Chos tsơưz uô hax huv muôs

(Hlôngr suôz)

Muk trơưk txox cêr ntus đriv txos tsênhv qơư xã Huổi Luông, sâuv chor ntar trôngz, ar đaz tuôs muôx ntâu poz jêz, nhiv no tưz tâu tsôngv px ntơưv no chos tsơưz. Tix lâus Tẩn Chỉn Phù, iz lênhx pêx xênhv nhoz jok Pô Tô hêik pâuz: tix lâus chuôz zis muôx 6 lênhx nênhs, kuôk no oz pêz shông zos chuôz zis pluôs. Đhâu thâuv chos iz hec ta ntâu tsơưz, tix lâus chuôz zis tưz hla đhâu cêr pluôs thiêz luz nênhx truôx tuk đuô, tsik cxơưx yêiz plaz lơưv. Chos tsơưz tâu sâu hâur yênhx shông: “Cur chuôz zis nhiv kruôr chos tsơưz tâu oz shông no, thiêz nhiv no iz ciêz sâu tâu 1 triệu đêiv ntâu. Nhiv no chuôz zis chos poz cưk thiêz chos tsơưz cux muôx txâuk nox lơưv. Hâur jok, nhiv no chos tsơưz tas hur si, tsuôk chos mê njik poz cưk xưz. Chos đaz tsi cov sâu tâu siêz chêk pox nhuôs chos, tsuôk zos muôx txâuk nox thiêz muôs tâu ntâu nhiêx”.

Tix lâus Giáng Phủ Lìn, nhoz jok La Vân li chuôz zis, piz chos tsơưz kuôk no muôx 3 shông ntâu. Đhâu thâuv chos siv pov tsơưz sâu tâu ntâu đuô, viv li tix lâus chuôz zis tưz muôz chor têz chos kok ntông, poz cưk hlôngr chos tsơưz hur si. Tix lâus chuôz zis tưz muôx phênhv sâu truôx, tsênhv paz pox nhuôs hâur jok lok zuz chiê chos cov ntâu. Tix lâus Lìn puz pâuz: “Hâur cur jok thiêz tas nro xã Huổi Luông, nhiv no sơưr đơưk chos tsơưz tas hur si, viv sâu tâu ntâu đuô kok ntông thiêz poz cưk. Hâur jok nhiv no chuôz zis tưs chos tsơưs mak cux muôx 1.000 tsoz, chuôz zis chos ntâu cux muôx txix 2.000-3.000 tsoz”.

Ntâu shông lok no, xã li luz ciêz tsơưz tsik so muôx chôngz nênhs. Tsơưz ntâu, viv chor nênhs uô lax luôv hnuz tưs cux tuôx lok six nzor chiê sâu zuôr. Jiês no, tsơưz tsênhv tâu gri, iz cir mak muôs tâu 10 cxênhz đêiv. Niêv tix Phàn Thị Hoa, iz lênhx nênhs uô lax luôv sâu zuôr tsơưz ntơưv Huổi Luông puz pâuz: “Chor tsơưz ntơưv no, hnuz tưs cux muôx viv li niêv tix oz niêv txir iz hnuz cux zuôr tâu oz pêz tấn tsơưz, muôs trâu nênhs uô lax luôv saz Trung Quốc. Niêv tix oz niêv txir li hâux lưv sâu zuôr tsơưz tưz tâu uô tsik so oz pêz shông lok no, taz sik gri ho khov trâu chor nênhs uô lax luôv saz Trung Quốc. tsơưz tâu pêx xênhv xã Huổi Luông chos ntâu txix shông 2009, txos nhiv no muôx nhos 750 hec ta. Zơưv Lý A Hành, chủ tịch UBND xã Huổi Luông puz pâuz: tsơưz tưz paz pox nhuôs txo grêk tsơưs chuôz zis pluôs txix 70% ntâu shông 2010; yuôr 15% shông 2015. Tas nro xã tưz muôx nzir oz pêz châuv lênhx nênhs bluô nux, 30 ntâu luz yêz ô tô tâu zuôr txix nhiêx txiêx muôs tsơưz. Txix chos tsơưz muôs, iz lênhx tưz sâu tâu 5 triệu đêiv ntâu nhiêx iz shông, txos nhiv no tưz ndê muôx 15 triệu đêiv ntâu.

Phênhv Nôngx mênhx zuôr tsuv pâuz hnuz no zos Đaix TNVN côngv đros tsênhv qơư  cxiz uô kôngz têz qơưk uô./.

                                                 (VOV4-Lik Thox cxêik nhênhv)