Lai Châu: Viv iz ntus đriv tsi muôx zax zênhz

          Shông 2014, hâur iz jiês đros paz hluôk nênhs hâur jos mul đhâu ntus đriv chiê uô jos, Lù Dì Sang, nhoz jos Sì Choang, xã Vàng Ma Chải tưz trâus chor nênhs muôx zênhs zax zênhz nziêk hâuk zax zênhz. Iz jiês, oz jiês jux jus yênhx cêr cor cav, thâuv tsi muôx nhiêx txiêx zuôr zax zênhz hâuk, Sang thiêx pâuz zuk muôx zênhs zax zênhz. Lol tsêr, tsi muôx hâux lưv uô, chuôz zênhx hâur tsêr puôr lênhx trâus Sang chox mul muôs tas chiê zuôr zax zênhz hâuk. Luz nênhx nyei tiêk tsuôk tas li ntơưv viv luz chêr ziv hnuz ziv tsi muôx jos, taz sik hmôngr jông, Sang ho tror cxiv kho đuô luz nênhx.

          Lù Dì Sang heik: Iz hnuz hâur shôngk shông 2016, thâuv tsênhv huôv zênhs zax zênhz txơưv pov 2,3 lênhx cán bộ pênhz phax tuôx. Cur xar nriêr cêr tsir mul viv nyei canr bộ ntês, taz sik Sang tâu zâuv jâuv chiê thav lul. Đhâu co, tix lâuk tâu têx cán bộ vênhv tôngv chox mul zênhx pênhz phax paz chiv zênhs zax zênhz. Tâu đros nox, đros bộ đội nhoz thiêz tâu cán bộ pênhz pahx paz max viv li 2 ciêz ntâu đhâu, tix lâuk tưz txiêr tâu zênhs zênhz thiêz cxaz chuôz chiv zênhs zax zênhz ntơưv côngv thôngx. Lù Dì Sang heik:

          “ Đhâu jiês chiv zênhs zax zênhz chêx chôngk nhoz Zênhx pênhz phax Vàng Ma Chải lol, cur tưz tso tsês tâu zax zênhz. Nhiv no hâuk yuôx cxix cxuô nhoz trạm y tế mak cur pov muôx jos đuô tuôx, tsi nkrik zênhz thiêz. Ntu đrav ntêx tsênhv muôx zênhs zax zênhz mak tsi xar uô têz, nhiv no pov muôx jos ho muôx nhiêx txiêx muôz trâu pox niêv tsoz phưz mê nhuôs thiêz”.

          Jiês chiv zênhs zax zênhz nhiv kruôr đhâu, Zênhx pênhz phax Vàng Ma Chải tưz tsưr tsix chiv zênhs chêx chôngk trâu 30 ntâu lênhx nênhs. Đhâu co thâuv tror lol tsêr, têx lênhx nênhs no tâu zênhx pênhz phax paz txưv nôngz yik, tsoz chos chiê huôv tsar uô xênhz yar. Khov co, têx lênhx nênhs muôx zênhs zax zênhz no nhiv no cux tưz muôx iz chuôz zis sor si, muôx phênhv sâu ngaz tul. Chiv zênhs tâu zax zênhx, gruôs uô nox uô hâuk, nhiv no têx lênhx nênhs no chuôz zis li kinh têr cux muôx tuôx jux jus. Ntâu lênhx tsi taz txơưx uô nox uô hâuk mak tsênhv zos Zênhx pênhz phax li têx lênhx nênhs yax mông viên, paz ntâu lênhx nênhs muôx zênhs zax zênhz sâuv thax tsav chiv zênhs zax zênhz yênhx côngz.

          Zơưv Lý Y Khai, Phưv chủ tịch UB xã Vàng Ma Chải puz pâuz: Tsi taz paz nênhs muôx zênhs zax zênhz chiv zênhs zênhz chêx chôngk ntơưv taz viv, cán bộ pênhz phax tsênhv paz trạm y tế xã, chinhr quyênx tiv phaz seiz car têx lênhx nênhs chiv zênhs zax zênhz hâuk yuôx Mêthadone:

          “ Nhiv no têx lênhx nênhs muôx zênhs zax zênhz sâuv thax tsav tưz hlôngr yiêz jênhv pâuz thiêz truôx siêz mul chiv zênhs zax zênhz ntơưv côngv thôngx. Thâuv têx lênhx nênhs muôx zênhs zax zênhz jênhv pâuz tâu thiêz mul chiv zênhs zênhz mak qênhx shênhx txiv ngaz sâuv thax tsav ngaz tul đuô”.

          Zênhx pênhz phax Vàng Ma Chải tsênhv tâu choz coar lik 3 xã, muôx Vàng Ma Chải, Ma Ly Chải thiêz Pa Vây Sử. Têx xã no thâuv ntêx puôr lênhx tâu seiz zos qơư cuz nxor lok zax zênhz thiêz muôx chôngz lênhx nênhs muôx zênhs zax zênhz. Cxôngx qênhx shênhx co, cxôngx têx lênhx bộ đội pênhz phax li txơưx jênhv tưz cxiv tsa tsưr ziv tsênhz mênhx chiê tsưr tsix têx jiês chiv zênhs zax zênhz. Khov co, txos nhiv no tưz muôx zuôr xar 100 lênhx nênhs chiv zênhs zax zênhz yênhx côngz.

          Trung tá Vàng A Lầu, chính trị viên Zênhx pênhz phax Vàng Ma Chải puz pâuz:

          “ Chinhr quyênx tiv phaz tưz sik côngv jông đros Zênhx pênhz phax yênhx lix têx Ban chox kriê chiê tsưr tsix seiz car, qênhz yuôx, ntâus grê chêx cuk mak têx lênhx nênhs tưz tâu chiv zênhs zax zênhz, cux xưk li têx lênhx nênhs cxaz chuôz lox tôngv nhoz têx doanh nghiệp thâuv têx tsưr tsix chinhr trị, xã hội tưz paz txưv chiê ntâus grê seiz têx lênhx nênhs co pok uô jông”.

          Zax zênhz tsênhv jux jus trâus cxuôv por tsês sâuv thax tsav têx xã ntux đriv lai Châu. Têx lênhx bộ đội pênhz phax li hâux lưv uô tsênhv tsênhz tưz thiêz tsênhv chox lol trâu tsôngv box luz nênhx ngaz tul thiêz sor si đuô./.

( Khắc Kiên- Txâur Vax cxeik nhênhv)

Homstay Tsu x Tsaz zos lênhx hluôk Hmôngz li sir jos hla đhâu cêr pluôs

Hnor fôngx zưs hêik pâuz, 2 hnuz so kaz ciêz nhiv kruôr đhâu, niêv tix Nguyễn Thị Thu chuôz zis nhoz Hà Nội tưz xêir tsov homstay A Chu ntơưv jok Hua Tạt, xã vân Hồ, huyện Vân Hồ, tỉnh Sơn La zos qơư nhoz so hâur jiês ndis shuôk tox siêz Mộc Châu. Têx vênhx huôv cxôngx nzor hâur qơư nhoz so homstay A Chu, đros cxuô zav jông jav njiês nti txix têx vax txir khơưz, txir đuô thiêz chor nênhs nhoz tiv phaz li siêz nhiêv kruô tưz uô trâu niêv tix Thu ziv chuôz zis lok six jông siêz, shir phaz:

“Homstay A Chu zaz zâuv tsôngv kruô tiv njiês nti đros têx zav chiv xênhz jông. Tuôx no tsênhv tâu ndis huôk jêx jok tox siêz, nriêr pâuz vênhx huôv mênhx cxưx thiêz. Lok six jông thiêz muôx tsiv gri”.

Cơưv tiêr cao đẳng công nghệ thực phẩm, đại học bách khoa Hà Nội, tror cơưv ndê trâu đại học, đhâu co lok uô jâuz mor ntiêr trâu iz cxiê qơư uô jâuz mor nox nhoz tiv phaz, Tsaz A Chu luz nênhx cux tsik hlôngr yiêz, tsik truôx, tas nro vax tsêr cux tsuv kho trâu uô liêx têz xưz. Jênhv pâuz tâu tsưr ziv huôv tsar du lịch nhoz Mộc Châu, Vân Hồ, ciês đhâu thâuv huyện Vân Hồ tâu yênhx lix, tix lâus thiêz pox niêv piz uô mênhx cxưx chor zav nox phưx vưv trâu tsôngv kruô ciês hâur zuk tsêr. Đros tsôngv kruô tuôx nox têx zav nox uô tâu xar nhoz pư ho tsik muôx qơư, kaz shông 2014 tix lâus ho thav đros pox niêv txêik nhiêx hâur cuiv nhiêx txiêx nông trường Mộc Châu thiêz cưr tix nênhx tsa sơưr đơưk tâu muôx 400 triệu đêiv ntâu chiê uô luz tsêr nhoz so côngv thôngx chiê tsôngv kruô nhoz so thiêz sêiz pov tâu têx vênhx huôv mênhx cxưx. A Chu puz pâuz:

“Cơưv tiêr ntơưr txir ho muôx moz hnhar, tsik muôx tsar tov muk nriêr qơư uô nox, li chêk ho nhoz tsêr. 2 niêv txir cux uô jâuz mor nox trâu tsôngv kruô cux njiz ntâu kror phiv liv. Kruô tuôx txos xar nhoz so ntơưv Hua Tạt, nox tas ho tsik muôx qơư so. Li chêk oz niêv txir kir txêik nhiêx chiê kriz uô”.

Đhâu iz shông thêv tas nux gri, muôx nzir nhiêx, A Chu tsêx trung gra siêz tsơưr lươngv phưx vưv. Lok six hmôngr jông, A Chu qơư nhoz so tưz tâu công ty du lịch khov trâu côngv thôngx Hà Nội tuôx sêiz shuôk, paz txuôk đros 50 ntâu công ty du lịch lữ hành tsik so chox kruô tuôx nhoz so; thôngx cxix kruôz kriê tsik zuôr nhiêx txiêx tsưr ziv uô qơư pư, têx zav nox phưx vưv trâu tsôngv kruô…paz gra siêz jux juk tsơưr lươngv phưx vưv trâu homstay no.

A Chu oz niêv txir thiêz chor hluôk tuz hluôk nxêik hâur jok cux zos chor diễn viên, hướng dẫn viên thâuv tưs cux zuôr phưx vưv tâu trâu tsôngv kruô. Tsaz Thị Dụ, iz lênhx nênhs nhoz jok Hua Tạt nhiv no tưz zos iz lênhx nhân viên hâur 4 lênhx nhân viên phưx vưv chênhr hâur hostay A Chu puz pâuz: Txix thâuv muôx qơư nhoz so no, txơưv chêix nhoz khôngz, cur thiêz sơưr đơưk cux muôx hâux lư uô, muôx phênhv sâu truôx txix uô jâuz mor nox, phưx vưv trâu chor kruô du lịch, đros chox kriê, hêik pâuz lok têx vênhx huôv mênhx cxưx thâuv tsôngv kruôr ndis shuôk jêx jok.

Gri huv đros thiêz pluôs nox yêik tsik tas nhiêx txiêx muôx têx zav nox chiv chir xêir, iz hli homstay A Chu zaz zâuv muôx 180 txos 200 lênhx kruô tuôx ndis shuôk, nhoz so, cxaz chuôz têx huôx tôngv nriêr pâuz côngv thôngx. Ciês chor hnuz so ntênhk, tix lâus qơư homstay chor qơư nhoz so puôr lênhx muôx pur nênhs nhoz. Tsêiz no, homstay tok xar muôx 1.600 lênhx kruô, tsik tâu xav txos chor kruô tuôx nox taz sik tsik so thiêz chor kruô mak A Chu muôz phêiz đros 4 homstay hâur jok uô lơưr tix lâus li tsưr ziv. Lơưr A Chu: zuk uô tâu lơưv mak tsuv kriê trâu sơưr đơưk pâiz đros uô. Pox nhuôs sơưr đơưk nhoz hâur jok tsuv sik côngv chiê gra siêz tsơưr lươngv chor homstay chiê zaz zâuv tsôngv kruô tuôx chôngz đuô thiêz.

Qơư vuôk har Hua Tạt, Vân Hồ, lênhx hluôk Hmôngz Tsaz A Chu tsênhv đros pox nhuôs hâur jêx jok sik côngv siêz sir jos hla đhâu yêiz pluôs txix uô du lịch. Chor homstay no li yênhx côngz xuz thơưx cux paz trâu hêik pâuz lok têx qơưk jông jav, nhoz so trâu tsôngv kruô tuôx ndis shuôk tox siêz Mộc châu, Vân Hồ./.

(Bích Thủy-Lik Thox cxêik nhênhv)