Zênhx hangx gra nhiêx muk txos ntuô têx xar, jêx jok trâu pêx xênhv txêik paz txo grêk têx nhiêx txêik tsik jông

Zơưv Phạm Văn Thái, nhoz jok Kiến Xương, xar Buôn Triết, huyện Lắk puz pâuz: zơưv chuôz zis muôx 1,2 ha liêx thiêz 1.800 ntâu yiv ndis têz cà phê, lok six tsuv muôx nhiêx chiê zuôr qir lok trâu. Hâur hlik hli 6 đhâu, zơưv Thái tưz nus cán bộ muôz nhiêx txêix hâur zênhx hangx Kôngz nuv thiêz huôv tsar jêx jok chi nhánh huyện Lắk chiê tâu hêik pâuz ntơưv tsêr; thôngx cxix cán bộ nhiêx txiêx qênhz yuôx, njuôk xav tsênhz mênhx têx ar têz…Jiês muôz nhiêx txêik hnuz 16/6 nhiv kruôr đhâu, zơưv Thái tuôx trâu qơư uô hâux lưv xar, qơư zênhx hangx luz yêz muôz txêik nhiêx nhoz tok chiê uô têx ntâuz ntơưr txêik 150 triệu đêiv. Zơưv Thái shir phaz viv chor nhiêx txêik no tưz muôz tuôx ndar six hơưv, tsik thav muk txêik têx nhiêx zuôr liv siêz, phiv liv li thâuv ntêx lơưv.

“Hnuz no tuôx ntơưv no mak pêz cir trâu têx ntâuz ntơưr txêik nhiêx thiêz gra tâu nhiêx txêik ciês ntơưv yêz. Cur pov lok six zôngx ziv trâu pox nhuôs. Tiv iz zos tsik tsuv muk đêz, tiv oz zos tsik thav nhoz tok ntêr”.

Zơưv Nguyễn Đăng Trọng, chủ tịch UBND xar Buôn Triết puz pâuz: xar muôx 15 jêx jok, đros muôx 1.800 ntâu ziv chuôz zis. Buôn Triết zos xar uô kôngz nuv, phênhv ntâu zos uô blêx liêx, đros têx liêx muôx 2.300 ha. Txos chêix mak phênhv ntâu chor chuôz zis tsuv muôx nhiêx chiê zuôr nôngz, qir lok trâu chor blêx thiêz cxuô zav tsoz chos. Zơưv Trọng khav tênhv 1 shông ntâu đhâu, txix thâuv muôx zênhx hangx Agribank chor jiês uô hâux lưv ntơưv xar, pêx xênhv zôngx ziv đuô hâur kir txêik nhiêx cux xưk li uô têx hâux lưv txơưr li tsês chiê nhiêx, xa nhiêx, thêv têx nhiêx txêik. Chor pênhr nhiêx tâu muôz ndar six hơưv, paz txo grêk tsơưs qênhx shênhx kir txêik têx nhiêx zuôr liv siêz….

“Txix thâuv muôx zênhx hangx luz yêz muôz nhiêx txêik tuôx ti gâuk ntơưv xar mak tưz paz zôngx ziv đuô trâu pox nhuôs hâur xar kir txêik nhiêx hâur zênhx hangx thiêz nhiêx muôz txêik cux sêiz, paz ndar six hơưv đuô trâu pox nhuôs sơưr đơưk”.

Zơưv Nguyễn Hữu Xuân, Giám đốc chi nhánh Agribank huyện Lắk puz pâuz, đhâu thâuv muôx yêz muôz txêik nhiêx txos têx xar, jêx jok no, Chi nhánh yênhx lix tôv muôz nhiêx txêik. Iz tôv uô hâux lưv li no mak muôx 10 lênhx nênhs, thiêz  chor nhiêx muôz trâu iz lênhx nênhs txêik zos tsik ntâu đuô 200 triệu đêiv. Qơư yêz gra nhiêx muk trâu sơưr đơưk txêik đêz  tiv zix zos muôx 20 cêik cêr, qơư đêz tiv zix zos 60 cêik cêr.

“Đros chi nhánh mak thâuv muk uô hâux lưv muôz nhiêx txêik cux uô hâux lưv tsês chiê nhiêx, xa nhiêx. Tas nro Agribank têx hâux lưv uô li chak mak thâuv yêz muk txos  têx qơư co cux uô têx hâux lưv li co. Viv li lok six zôngx ziv trâu pox nhuôs, tiv oz zos pox nhuôs tsik juk lok đêz, tiv oz zos naz tuk viv zuk têx yêz muk ti gâuk qơư chiê muôz nhiêx trâu sơưr đơưk txêik. Tiv 3 zos txo grêk tsơưs kir txêik têx nhiêx zuôr liv siêz saz đrâuv zênhx hangx”.

Khov uô jông muôz nhiêx txêik li no viv li chor pênhr nhiêx muôz txêik ntơưv 4 xar muôx yêz gra nhiêx tuôx ti gâuk xar trâu pox nhuôs txêik tưz chuôz ndê ntâu txos muôx 224 tiv đêiv. Hâur co, xar Buôn Triết: 98 tiv đêiv, xar Krông Nô: 78 tiv đêiv, xar Nam Ka: 22 tiv đêiv, xar Ea R’bin: 26 tiv đêiv. Đrâuv txêik nhiêx chiê cxơưx trâu luz nênhx thiêz uô nox, pox nhuôs nhoz ntơưv têx xar no cux tưz sưv jux juk đros tsês chiê nhiêx txiêx thiêz xa ciês nhiêx ntơưv têx qơư muôz nhiêx txêik no. Kror tsuv hêik đuô zos txêik têx nhiêx zuôr liv siêz saz đrâuv zênhx hangx tâu txo grêk tsơưs ntâu./.

(TTTN-Lik Thox cxêik nhênhv)

Pâuz tsênhz lok chor nênhs uô vax tsưr tsix trơưk chei

Têx shông jê lok no, nhoz VN muôx têx lênhx nênhs fêv nziêk đas luôs lưv tus đros uô vax tsưr tsi trơưk chei nhoz thax tsav tox siêz đêz đrôngs, lar heik zos thax tsav Tây Nam Bộ, Tây Nguyên, Tây Bắc. Chor nênhs no tưz zâuv, hâuz nziêk tâu iz cxiê lênhx nênhs njênhs thiêz đros uô têx tsi trơưk chei. Têx vax tsưr ntơư, lơưr muôx 2, 3 zav vax tsưr, bê hu txơưr tsi siz thôngx. Heik lol chor nênhs uô vax tsưr tsi trơưk chei zơưv Vũ Chiến Thắng, Tsar Ban Tôn giáo Chính phủ khav tinhv: No zos uô vax tsưr tsi trơưk chei, tsi tâu têx cơ quan muôx vax huôv hâur pêz têz qơưs VN côngk nhav thiêz lơưr têx hâux lưv uô co zos tưz uô cxâuv pêz têz qơưk têx chei. Trung tá Luân Lưu Tuyến, Phưv Tsar Công an huyện Chợ Đồn, tỉnh Bắc Kạn heik pâuz:

“Hâur chor nênhs uô vax tsưr ntơư luz tsêr chiê pav thiêz tso chor nênhs tuôs mak muôx hur si têx tus kar cơưk, nôngk, caz uz no......, têx li heik no zos chiê phưx vưv trâu lơưr hâux lưv uô đaz uô kruô trâu lênhx nênhs tuôs.  Tsuôk muôx têx uô tsi trơưk chei no thiêx xa, chox tâu tus tiz nênhs tuôs muk chuôs tsưr, lơưr cxiv uô iz luz tsêr chiê trâu têx li heik co”.

Tsênhz tiês lênhx nênhs sơưr thơưx hâuz nziêk luôs lưv tus uô vax tsưr tsi trơưk chei co zos Zax Súng Mình, lok zos Zax Sống Mềnh, heir nênhs Hmôngz, xênhz zus shông 1961, ntơưv xã Thượng Thôn, huyện Hà Quảng, tỉnh Cao Bằng, muôx qơư nhoz ntơưv jok Ngòi Sen, xã Yên Lâm, huyện Hàm Yên, tỉnh Tuyên Quang. Hâur kaz shông 90, Zax Súng Mình tưz 2 jiês tso lênhx nênhs muk trâu chor nênhs uô vax tsưr trơưk chei, tâu têz qơưk VN côngk nhav  ntơưv faz Bắc chiê zâuv, hâuz nziêk luôs đros uô, taz sik lơưr pâuz tsênhz tâu Zax Súng Mình têx uô tsi trơưk chei  ntơư, lơưr tưz tsi njênhs, tsi đros uô. Cux zos hâur shông 1990, Zax Súng Mình tưz trâul Toax anr tỉnh Tuyên Quang tik cêr cxâuv nhoz 5 shông tux lok sâuv đas nziêk px têx nhiêx txiêx sir zôngv thiêz hâuz zâuv luôs lưv tus đros uô têx tsi trơưk chei. Shông 1995, Zax Súng Mình tơưv hâur tsêr tux lok, tror đas nziêk sâu px têx nhiêx txiêx li uz li no. Hâu nov ntơưv qơư tưz kriê thiêz heik cov tsi cxoz hâuz zâuv luôs lưv tus uô têx tsi trơưk chei li ntơư. Hnuz xiêz 2/6/1997, Zax Súng Mình tưz đros 2 lênhx nênhs thiêz pox niêv tus niêv hluôk zos Đào Thị Sỹ khiêr muk trâu huyện Bảo Lâm, tỉnh Cao Bằng nox nhoz uô cê xưk iz zav li niêv txir; Thâuv luz six hơưv co, Zax Súng Mình tsênhv zuôv lênhx niêv têik zos pox niêv li lênhx niêv tsuv cxok châus thor tưx ntâuk zuk luz flu.

Đhâu têx tsik jông li heik sâuv, muôx têx pov tâu tsênhz Zax Súng Mình lơưr têx uô tsi trơưk chei. No zos têx uô tsi lơưr chei têz qơưk tâu chor nênhs fêv hâur thiêz đrâuv luôs 2 chas têz qơưk uô chiê hâuz nziêk luôs lưv tus đros uô têx hâux lưv tsi trơưk chei, uô trâu px thiêz hâu nov ntơưv qơư tsi muôx cêr thôngx siêz.

Chênhr zos li hêik ntơư, hâur ntu zuôr txos no, tsuv sir jos uô jông luôs hâux lưv qênhz shuôs, sơưr tơưv txênhz, phax tir thêir chor nênhs fêv no li têx hâux lưv uô tsi trơưk chei; iz chas co tsuv uô jông hâux lưv chox car px huôv tsar cêr uô nênhx zos đrêiv Đảng, têz qơưs VN têx chêi tso tơưv, tsik chiê  uô ruôr hiêv txos Đảng, têz qơưk côngz bê/.

(Hoàng Thái-Riê Lâux cxeik, nhênhv)