Jax 1: Thâuv cấp ủy đros đrêiv pêx xênhv

Hâur tix lâus Hà Văn Tiền, phưv bí thư chi bộ jok Văn Lùng, xar Chiềng Hặc, huyện Yên Châu li luz tsêr oz yôngx nhiv kruôr tâu cxiv uô, Chi ủy chi bộ muôx jiês sêiz lax sêi lok hêik pox nhuôs tror kriz đar tas nro thax tsav chos txir xoài (lok zos txir mo môngk) tơưr njuôz thiêz txir lưv tsiz sâuv ar tox nxaz. Bí thư chi bộ Hà Văn Hòa hêik pâuz sêi lok pox nhuôs thax tsav ntông nox txir tưz chos tâu muôx 80% tsưr ziv uô thiêz tsuv chos cov tas 20% thax tsav tsênhv yuôr hâur shông.

“Thax tsav tưz jông sâu đê lơưv mak tsuv muôx tsưr ziv tsoz phưz chiê uô chak cov tâu 100% zos hax huv hur, hax huv jông chiê muôs tơưv saz đrâuv têz qơưk”.

Bí thư chi bộ Hà Văn Hòa li têx tsưr ziv uô tưz tâu chor đảng viên Hợp tác xã kôngz nuv ngaz tuk Chiềng Hặc, zos qơư siz txuôs đros sâu zuôr, muôl muôs tơưv saz đrâuv têz qơưk têx txir lưv tsiz, txir mo môngk trâu pox nhuôs hâur jok Văn Lùng, thiêz tas nro huyện Yên Châu thôngx ziv.

Txix thâuv yênhx lix shông 2017, hợp tác xã cux li giám đốc Hà Văn Sơn tưz sir jos kruôz kriê trâu pox nhuôs uô hlôngr yiêz jông đuô vax txir mo môngk. Zênhx chos txir mo môngk tiv phaz thiêz poz cưk txix ntêr lok no, thâuv jok hlôngr chiê chos ntông nox txir, chênhr zos txir mo môngk tơưr njuôz thiêz txir lưv tsiz, pox nhuôs hêir nênhs Thái nhoz no tưz cxơưx: chos ntông nox txir sâuv ar tox nxaz mak zuôr sâu tsik tâu txir ntâu.

Zos iz lênhx đảng viên, zơưv Sơn tưz hêik sơưr đơưk đros yênhx lix hợp tác xã. Đros thax tsav muôx 27 hec ta thiêz 7 lênhx nênhs nhoz hâur jok, têx hax huv txir mo môngk, txir lưv tsiz chos lơưr tsưr ziv Vietgap tưz tâu muôs trâu ciês đrôngs sâuv ntiêx têz. Chiv nhiv kruôr đhâu tưz muôs 17 tấn trâu têz qơưk Úc, Trung Quốc, tsiv gri muôx 2 tiv đêiv ntâu:

“Lơưr Đảng tsưr ziv tso tơưv, chi bộ tso tơưv li co mak pêz cux zuôr sik đros chi bộ đảng thiêz chính quyền jêx jok đros têx cơ quan, ban nganhx sir jos uô cov jông têx tsưr ziv co”.

Đros Yên Châu, yênhx chi Bộ, đảng bộ nhoz Sơn La puôr lênhx nriêr trâu zuk tsưr ziv uô huv đros trâu thax tsav chiê tsưr ziv no tâu uô hâur luz nênhx.

Lơưr Huyện ủy Mai Sơn li “Tsaz yênhx hnuz thưr 7 lok tiv phaz”, Bí thư Đảng ủy xar Chiềng Sung Nguyễn Khắc Hào uô jông kruôz kriê pox nhuôs nênhs Thái, Hmôngz kho đuô têx vax, hlôngr tsoz poz cưk, blêx sâuv ar tox nxaz chiê chos txir mo môngk, txir lưv tsiz, txir lưk kâuz hmaz. Zênhx zos kỹ sư kôngz nuv, bí thư xar tsik so xar: Uô chak cov pox nhuôs hlôngr yiêz đuô tsưr ziv xar thiêz uô, vav pox nhuôs zuôr chos ntông nox txir.

Zơưv Muôk A Chớ nhoz jok Co Hát, xar Chiềng Sung, huyện Mai Sơn li chuôz zis nhiv no tưz chos tâu muôx 230 tsoz txir lưv tsiz thiêz txir mô môngk sâuv ar têz chos poz cưk. Tsoz mo môngk ghepz iz shông uô ntêx nhoz hâur vax tưz txi txir luôx luz pax tsơưz. Zơưv Chớ hêik tiêk nox mak kaz jiz thiêz tsư kaz. Tsik ntêr thiêz thâuv têx txir mo môngk txi txir jông sâu đê mak zuôr chos muk muôs viv iz luz txir mo môngk cux muôs tâu muôx 15 cxênhz đêiv:

“Nhiêv hênhr, xar tsov cưv txos mak tsuv sir jos uô, zuk lâul lơưv mak chiê têx tuz nhaz uô, zuk tuôk paz mê njil xưz”.

Bí thư chi bộ jok Co Hát Muôk A Dế cux zos iz lênhx nênhs Hmôngz puz pâuz: Pox nhuôs nhoz no txix thâuv ntêx lok tsik tâu pâuz krưr chês, siz blâuv chês ntông txir mo môngk hlo, taz sik muôx cán bộ cxơưz cxiz uô kôngz, cán bộ xar tuôx hêik, kruôz kriê, đros njiê pov tâu chor txir mo môngk lox đuô 4-5 jiês chor txir thâuv ntêx viv li chuôz zis tưs cux shir phaz:

“Hmôngr jông tâu paz chos tsoz txir lưv tsiz thiêz txir mo mông sâuv ar tox nxaz, jok Co Hát cux tâu paz 12 hec ta. Lok tỉnh li tsưr ziv hêik pêx xênhv hlôngr yiêz đuô tsoz chos mak lok six huv đros, paz tâu ntâu kror trâu pox nhuôs”.

Zơưv Hà Quyết Nghị, Giám đốc Sở kông nuv thiêz huôv tsar tox siêz tỉnh Sơn La hêik: Đảng bộ têx tiv phaz tưz tso tơưv Nghị quyết chuôz cxaz Đảng li lênhx tov đros hâux lưv hlôngr yiêz đuô tsoz chos trơưk yênhx thax tsav, xêir zav tsoz chos chênhr zos kror lok six jông chiê paz uô trâu Sơn La li hâux lưv chos kôngz lôngk muôx iz kror huôv tsar yiêz. Thâuv ntêx no, jênhv vưv no tâu sêiz zos nganhx kôngz nuv li hâux lưv mak tưz txơưr lơưv:

“Ntu nhiv kruôr đhâu mak cxiv luôs chính trị đros trâu tsaz yênhx no tưz paz muôx iz kror huôv tsar yiêz đuô. Trơưk li cur mak sir jos co tưz paz cxơưz cxiz têx tiv phaz, xar tơưv hâur kriz uô tsưr ziv no”.

Tsưr ziv kho đuô nganhx kôngz nuv tâu xav jênhv tsuv tas ntâu six hơưv chiê chor huyện tox siêz hâur thax tsav Sơn La châuv chuôs qơư kik, taz sik tsênhv tsênhz, têx nghị quyết thiêz hâux lưv uô tsênhv tsênhz co tưz paz uô hlôngr yiêz ntâu tsoz chos sâuv ar tox nxaz nhoz tỉnh tox siêz no./.

                        (Lan, Thủy, Thùy-Lik Thox cxêik nhênhv)

PHÊNHV PIÊR KRIÊ TSƯR ZIV PHAX TAR  CAZ MOZ ƠƯK

Tsưr ziv phax tar caz moz ơưk trâu kêiz ok

  1) Têx caz  moz ơưk:

Caz moz ơưk zos nưk muôx nưk iz zav caz moz uô huôv moz, siz cik lok six sei thiêz tuôs ntâu hâur nhos 24-48 luz six hơưv đhâu thâuv trâus cik caz moz ơưk, uô ruôr hiêv ntâu lok kinh tế tiv tsuv muôz hlơưr por tsês têx keiz ok hâur thax tsav muôx caz moz ơưk huôv xênhz thiêz têx nhiêx txiêx phax tir thêir têx caz moz ơưk txơưr đuô.

Caz moz ơưk buôk ti siz cik txix têx tuk tsiêx muôx moz trâu chor tsi tâu tâu moz; siz cik đhâu chuô, fax thâux mul lok, chuôz zênhx, tưx têik trâu krâur trâu keiz ok nox, đêx hâuk, zav nox, têx qir lok sil lênhx nênhs tu zus têk, tơư , khâu trâu thâuv mul lok hâur têx qơư tu zus keiz ok muôx caz moz ơưk.

2) Têx pov muôx yưv

Chor keiz ok trâus cik caz moz zos njôngk, nhoz pư iz pơưs thiêz tuôs sei, lok kâuz ndâus, tsư nxiêz, tâuz hâu thiêz iz ndis têx kror muôs o.....

3) Tsưr ziv phax tar caz moz ơưk

-Phax tir thêir: Qênhz pov nzor, heik zênhx max trâu canr bôv kho moz tsiêx cxu chiê đros chơưv kho têx tsiêx cxu trâus cik caz moz ơưk; tsi thâux gra têx keiz ok thiêz grêix keiz ok mul đhâu thax tsav muôx caz moz ơưk; Muôz têx keiz ok trâul moz tuôs ntơư thiêz hur si têx keiz ok tsi tâu pov moz hâur iz ndis thax tsav muôx caz moz ơưk huôv xênhz hâur jok hlơưr por tsês; Vêv xênhz têx qơư tu zus, tsuôs yuôx tuô lov caz moz; cxax yuôx phax tar caz moz ơưk trâu têx keiz ok nhoz jê iz ndis qơư muôx caz moz ơưk huôv xênhz co đar 5 cêik.

-Vêv xênhz tsuôs yuôx tuô, lov caz moz: Qêz suô hur si têx qir keiz ok hâur chôngx; nzuôr hu si têx chuôz zênhx, têik trâu krâur, qơư tu zus, chiê kruôr đhâu ntơư mav tsuôs yuôx tuô lov caz moz cov huv đros trâu li: Đêx cuô hmôngr jêz siz 10-20%, Formon 2-3%, Crezin 5%......3 jâuk iz ciêz. Muôz têx hmôngr jêz siz fmông iz ndis têx chôngx, qơư tu zus keiz ok; Têx đêx nzuôr chôngx, qơư tu zus ntơư tsuv tâu xưv lik uô ntêx thâuv tso ntưk trâu hâur tênhx qơư txix muôz hmôngr jêz siz tso trâu cov tâu 10% mav tso têx đêx kiêk nênhs ntơư.

-Tsưr ziv hlơưr por tsês têx keiz ok trâus cik caz moz ơưk: Qơư phâuk tsuv taz por phâuk toz muôx nhos iz thiêr, hâur kaz puô hnaz tax, têx keiz ok muôz hlơưr por tsês co tsuv muôz ntiv hâur têx luz hnaz ntuôz, nquôr yuôx tuô lov caz moz trâu, mav muôz phâuk por tsês, uô ntêx thâuv zuôr cxuz ar trâu tsuv muôz iz kro hmôngr jêz fmông trâu saz sâuv tox lok sik tsuôs yuôx tuô, lov caz moz ơưk. Muôz tơưk, lok sik thênh, trox lok  hlơưr, đhâu hlơưr tas cxuz ar trâu.

Hur tiz si têx lênhx nênhs buôk ti têx keiz ok tsuv muôx ntâuz bos kror ndâux, trik yo hnar, câuk mov ntông, khâu trax trâu, lôngx têk...chiê txar jav tsi cik tâu moz.

-Đros thiêz lênhx nênhs zuôr muôs, uô luôv keiz ok thiêz grêix keiz ok: Tsuôk tâu chei fax thâux têx keiz ok txix thax tsav tsi muôx caz moz ơưk thiêz tsuv muôx Cơ quan kho moz trâu tsiêx cxu ntơưr côngk nhav qênhz yuôx caz moz ơưk huv đros; Hâux lưv fax thâux têx keiz ok chiêx tsuv thâux txix têx chuôz zênhx taz por tsi chiê keiz ok têx qir pôngz kiêk nênhs njuôr saz đrâuv; Tsi zuôr muôs têx keiz ok muôx moz, tsi muôz têx keiz ok trâus moz tuôs ntơư por tsês ntơưv têx; Tsi thâux gra têx keiz ok thiêz grêix keiz ok mul lok đhâu thax tsav muôx moz; tsuv chox ntâuz bos kror ndâux, khâu trax, lôngx têk..... thâuv buôk ti têx keiz ok.

-Lênhx nênhs sir zôngv: Zuôr thiêz sir zôngv têx grêix keiz ok tưz tâu Cơ quan kho moz tsiêx cxu qênhz yuôx; Tsi zuôr, tsi tuô tsênhr, tsi nox têx keiz ok trâus muôx moz, tsi tâu nox nyar chiêx cxuô zav keiz ok./.

(Thu Thùy-Riê Lâux cxeik, nhênhv)