Jax sâu thưr 2 hnuz 30/11/2015

Pêx xênhv Sơn La tok njôngr cà phê ndê gri

Xã Chiềng Ban, huyện Mai Sơn muôx thax tsav chos cà phê ntâu tiv zix tỉnh, muôx 1000 ntâu hec ta. Tsoz cà phê tâu xã xêir tsov zos tsoz chos chênhr, , paz trâu pêx xênhv cxuôv yêiz thiv pluôs. Thâuv gri cà phê tsik truôx, viv li ntâu chuôz zis nhoz no tưz tsuv yưv pênhr zuôr mêir chiê uô cà phê, viv thâuv cà phê tâu sâu đê lok tsik uô ciês mak zuôr lưx, tsês tsik tâu ntêr. Hok muôs txir nhôngk đros gri li nhiv no mak pêx xênhv zuôr pôngz pênhr ntâu. Zơưv Cà Văn Hặc, jok Noong Nưa, xã Chiềng Ban, huyện Mai Sơn, tỉnh Sơn La hêik:

 “Tsêz no gri cà phê kruôr tâu muôs txix 25-26 cxênhz đêiv iz cir, xưk li nhiv no gri muôs 5 cxênhz đêiv iz cir txir nhôngk mak gri cà phê kruôr tsuôk muôs tâu 20 cxênhz đêiv iz cir. Pox nhuôs lok six cxơưx trâu tsoz cà phê no, tsik pâuz shor puôk zuôr truôx, viv gri muôs tsik truôx”.

Txos chêix cà phê piz siêr, taz sik pos Nguyễn Thị Dần li chuôz zis nhoz qơư nhoz yiêz Chiềng Yên, xã Chiềng Cọ, thành phố Sơn La nhiv kruôr lav sâu đê mê njik, tsik tâu car ntiêr nênhs đêx chuôs tsi li cxiê shông. Gri cà phê thâuv hâur chiv nhiv kruôr muôs tâu 3000 đêiv iz cir, nhiv no tưz ndê muôx 5000 cxênhz đêiv iz cir. Taz sik, côngz ntiêr đêx mak tưz zos 2.000 đêiv iz cir. Gri muôs kik viv li pos dần thiêz chôngz nếnh shâur jok cux cxơưx hlo. Pos Nguyễn Thị Dần, jok Chiềng Yên, xã Chiềng Cọ, thành phố Sơn La hêik:

 “Nhiêx muôs kik hênhr tsik xar đê, cux tsik xar ntiêr nênhs. Tsuôk muôx tsoz cà phê zos tsoz sâu tâu chênhr xưz. Lok sik cxơưx sâu tsik txâuk nhiêx qir thiêz”.

Ntơưv Sơn La nênhs chos thiêz uô cà phê phênhv ntâu chiv chir muôl muôs trâu chor nênhs uô lax luôv thiêz iz cxiê công ty uô cà phê zâu. Cà phê Abrica Sưn La tsênhv tâu ntâuk gri tiêk kaz, taz sik chiê muôx qơư muôs truôx tuk trâu cà phê cux zos iz kror phiv liv hâur ntâu shông đhâu. Pos Cầm Thị Phong, phưv giám đốc sở kôngz nuv thiêz huôv tsar jêx jok tỉnh Sơn La puz pâuz:

 “Tsoz cà phê mak ngahx tưz hêik trâu Hội đôngx tỉnh tso tơưv Nghị quyết 112 hnuz 10 hli 9 lok paz chos cà phê truôx đrênhk ntơưv 3 huyện Mai Sơn, thành phố thiêz Thuận Châu. Thôngx cxix đros co mak nganhx choz trâu cxiv luôs cxơưz cxiz uô kôngz ntâuk gri chiê chor tsênhv chêi txos tâu trâu nênhs chos cà phê. Đros co, nganhx hêik cxiv luôs cxơưz cxiz uô kôngz kruôz kriê trâu pox nhuôs cơưv shâuv tsưr ziv uô xênhz yar. Txix co gra siêz tsơưr lươngv cà phê”.

Nhiv no, iz huôv tỉnh Sơn La muôx zuôr xar 10.000 hec ta cà phê. Taz sik, tiv gri cà phê ntiêx têz ndê grêk tsik truôx uô trâu nênhs chos cà phê nhoz tiv phaz tsik tâu shir phaz tiv gri kik. Lơưr cux tsênhv yênhx hnuz tok njôngr trâu cà phê ndê gri./.

(Việt Anh-Lik Thox cxêik thav)

Phênhv “cxiv tsa Đangv” hnuz 30/11/2015:

Têz qơưs tsuv muôx iz kror qơư huôv tsar uô cov đros cxuô têz qơưs

          Cxuô lênhx nhênhz chơưv xav tiêk: Đhâu 30 shông hlôngr yiêz, pêz têz qơưs tsênhv tsik tâu huôv tsar pês tsơưs, công nghệ kỹ thuật, công nghiệp pêz têz qơưs tsênhv uô tsik tâu truôx thiêz tsênhv kik, uô tsik tâu trơưk li cxuô têz qơưs sâuv ntiêx têz; cxuô luôs hâux lưv uô tsik tâu trươk tsưr ziv xav; bộ máy quản trị têz qơưs tsik tâu huv đros, chor nênhs nox nhiêx têz qơưs tsênhv muôx yưv ntâu, uô phiv liv txos xã hội têz qơưs. Zơưv Vũ Khoan, kuz phó Thủ tướng xav tiêk: qir tiv uô muôx yưv têx kror hêik sâu, viv pêz têz qơưs tsênhv cxiv tsa tsik tâu iz luôs hâux lưv uô cov tsênhz mênhx.

           “Pêz tsik tâu muôx iz kror qơư uô tsênhz mênhx. Uô ntêx, pêz tuôr xav txos kinh tế, chính trị; hlôngr yiêz chính trị; hlôngr yiêz kinh tế. Txix ntơư,  uô cik txos chơưr lươngx thiêz pêz tsik muôx iz kror qơư huôv tsar truôx kinh tế uô huv đros”

          Hâur ntu têz qơưs hlôngr yiêz nhiv no, luôs hâux lưv hlôngr yiêz huôv tsar uô, tsênhv tsik tâu chuôs cxuô têz qơưs sâuv ntiêx têz. Zơưv Trần Đình Thiên, Viện trưởng viện kinh tế Trung ương xav tiêk: tsuv hlôngr yiêz uô cov huv đros, char chuôs cxuô têz qơưs sâuv ntiêx têz trâu hâur ntu zuôr txos no.

“Pêz têz qơưs tsuv muôx kror hlôngr yiêz uô cxuô luôs hâux lưv; hlôngr yiêz huôv tsar kinh tế. Ntơư, tâu hêik tsênhz mênhx hâur luôs hâux lưv huôv tsar uô huv đros cxuô têz qơưs. Cur xav tiêk: Txơưv li chas pêz têz qơưs tsuv hlôngr yiêz tsưr ziv uô tâu truôx trâu hâur ntu zuôr txos”./.

                                                                 (Tsu cxêik-nhênhv-TTT)