Shir phaz tâu zos lênhx tuz lênhv Trường Sơn

“Đại tướng Võ Nguyên Giáp tưz tso tơưv chei chox kriê têx tuz lênhv tiêk: Sir jos, sir jos đuô thiêz tir ntâuk cov zênhx trol châuz, tsưx phưv têz qơưk. Huôk njôngr six hơưv, hnuz nhôngs jông, sir tsưr ziv tir ntâuk trol châuz. Cxiv tsav trok faz Nam, sđ sir jos sik thôngx siêz tir ntâuk zênhx trol châuz, têz qơưk thax zênhz”.

Thượng tá Lò Văn Phới, heir nênhs Poz Ziz nhoz Mường Sang, Mộc Châu, kuz canr bôv công an tỉnh Sơn La, lênhx tâu tso mul buôk ti paz têx  thơưx tuz trok uô hâux lưv tir ntâuk trol châuz faz Nam txix 1971-1975. Txơưv tưz đhâu 2, 3 châuv shông, taz sik zơưv cux tsênhv ndo njôngr thơưx tuz trok Đại tướng Võ Nguyên Giáp têx lul heik, car kriê chor tuz lênhv zênhx max tir ntâuk trol châuz nhoz trơưr đruôz siêz tsi plox hâur hnuz xiêz 7/4/1975. Tsưr ziv tir ntâuk tsav nhoz Sài Gòn tâu Mỹ bax jông cxuô zav, tir ntâuk zênhx trol châuz faz Nam, têz qơưk thax zênhz. Thâuv co, pêz njuôk xav cxiv tsav trol Tây Nguyên zos tsav trol quyết tinhv tir ntâuk zênhx trol châuz ntơưv Tây Nguyên chiê muôz qơư chuôz jos trâu chor tuz lênhv tir ntâuk trol châuz txix faz Bắc grêk trâu faz Nam. Đhâu hlo co, hur si têz qơưk, tas nro faz Nam cê sơưr tir ntâuk trol châuz. Chor tuz lênhv thiêz pêz tsôngv px cxuô lênhx sđ, hur si hâur thax tsav, têx qơư uô hâux lưv puôr lênhx thôngx iz siêz, côngv iz tsưr ziv sơưr tir ntâuk trol châuz tsưx phưv têz qơưk. Pêz chor tuz lênhv tir ntâuk txos tưs, trol châuz đhiê pla tas hur si txos ntơư. Đhâu 35 hnuz tir ntâuk trol châuz, txos hnuz 14/4/1975 tưz tir ntâuk zênhx cxiv tsav trok Tây Nguyên. Đhâu co zos Huế, Đà Nẵng, Quy Nhơn, Nha Trang, Canh Ranh, Bà Rịa-Vũng Tàu jux juk tir ntâuk zênhx trol châuz, tiêx tuk thiêz pêz tror grêk trâu Sài Gòn, tir ntâuk zênhx trol châuz lok hnuz 30/4/1975.

“11 six 30 phênhz hnuz 30/4/1975, tuz lênhv tưz tsa qix tir ntâuk zênhx trol châuz tsưx phưv têz qơưk. Luz six hơưv thâuv co, hnor Đeix nta suôz xa mông, zơưv Dương Văn Minh tưz trâul sưz, hu pêz chor tuz lênhv VN tror lok đros VN. Pêz jông siêz thiêz shir phaz hênhr, viv ntâuk zênhx trol châuz, têz qơưk tâu thax zênhz. Hur si faz Nam lênhx tưs cux jông siêz viv tưz tir ntâuk zênhx trol châuz”.

   Cux xưk iz zav li zơưv Lò Văn Phới, zơưv Dương Xuân Trường, lênhx tuz lênhv tsar yêz lox hâur Bộ Tư lệnh Trường Sơn buôk ti uô hâux lưv phưx vưv tsav trok faz Nam thâuv ntêx cux ndo njôngr hâur đruôz siêz tsi plox lok têx six hơưv, hnuz nhôngs thâuv uô tuz lênhv muk đhâu Trường Sơn trâu qơư tav trok Sài Gòn. Txơưv tsuv hla đhâu ntâu phiv liv, cêr txov; đhâu ntâu ntu tsav fov, chơưk hôngz poz ntâuk tuô trol châuz têx yêz za B52, zơưv thiêz chor tuz lênhv cux siêz truôx bo tsar yêz, taz por thâux xa têx chuôz zênhx, triêv fov muk phưx vưv qơư tsav trol, paz krêz cêr, hlê đơưk têx bôngk, hơưz poz trâu pêz chor tuz lênhv tir ntâuk trol châuz.

“Thâuv luz six hơưv co, trol châuz lơưr pâuz lơưr sưz lơưv, tsuôk lav tir ntâuk mê njik xưz. Pêz chor tuz lênhv thâuv ntơư siêz ziv cuz, ziv sir jos tir ntâuk trol châuz. Muk txos tưs px, shux xênhz, chor tuz nxeik hluôk txix lâul hluôk, hloz zâu lơưr jông siêz, buôx têk tok txos co. Lênhx tưs thâuv co cux jông siêz, shir phaz cơưk”.

Đhâu tir ntâuk zênhx trol châuz, têz qơưk tiêx tuk, chor tuz lênhv Trường Sơn thâuv ntơư ho tror lok uô luz nênhx nhoz xưk li luôs lưv tus. Muôx kênh lênhx tror lok tsêr, lok ntơưv qơư, têx lênhx lơưr uô hâux lưv ntơưv thax qơư co, zuôr pox niêv, cxiv tsa chuôz zis tsi tror lok zuk qơư nhoz. Iz zav li zơưv Phới, zơưv tror lok uô canr bôv công an, zơưv Trường lok uô lênhx tsar yêz trâu chor hâu nov ntơưv tỉnh Sơn La tax txos thâuv so lâul. Shông 2016, Hội têx lênhx tuz lênhv Trường Sơn thâuv ntêx, cêr HCM tỉnh Sơn La tâu yênhx lix, muôx 200 ntâu lênhx nênhs. Txơưv cux tsênhv yuôr têx lênhx tuz lênhv lâul muôx luz nênhx txov nhêv, trâul muôx moz gênhs tiv têx kuz moz thâuv ntu tir ntâuk trol châuz ntơư huôv moz tuôx, taz sik lơưr chor lâul co thâuv tưs tưz uô ntêx nyuôs, choz kriê têx tuz nhuôs, tsôngv niêv txir cưr tix nênhx tsa cêr uô nênhx jông, tsiv txiêx, sik thôngx siêz, siz chos cxiv tsa jêx jok cov ziv hnuz ziv huôv tsar, truôx tuk./.

(Bích Thủy-Riê Lâux cxeik, nhênhv)

Vax huôv mênhx cxưx đros pêx xênhv li siêz xar

Hiến Pháp shông 2013 cui tênhv: “Têz qơưk cộng hòa xar hôiv chủ nghĩa Việt Nam zos cxuô mênhx cxưx sik đros uô nênhx nhoz sâuv têz qơưk Việt Nam li luz têz qơưk thôngx ziv; cxuô mênhx cxưx vax huôv siz luôs, sik côngv siêz thiêz sik paz chiê sik đros huôv tsar; txưr cxuô kror uô muôx yưv sêiz tsik muôx grik cxuô mênhx cxưx; luk hêik hâur têz qơưk zos luk tsoz tsiz. Cxuô mênhx cxưx muôx vax huôv zôngv luk hêik, ntơưr sâu, tuôr chiê têx vênhx huôv mênhx cxưx, phuôx huiz zuk mênhx cxưx têx phongx cxưx thiêz vênhx huôv jông; Têz qơưk uô lơưr tsênhv chêi huôv tsar cxuô nro thiêz paz trâu cxuô mênhx cxưx tsơưs nênhs phuôx huiz pênhr jos, chiê huôv tsar tâu đros têz qơưk” (Grê 5). Đros hâux lưv hiến định cxuô mênhx cxưx tsơưs nênhs li têx vax huôv, Việt Nam tưz thiêz tsênhv kriz uô jông têx tsênhv chêi, pháp luật lok cxuô mênhx cxưx tsơưs nênhs li vax huôv, uô trâu tsôngv box cxuô mênhx cxưx tsơưs nênhs luz nênhx cxuô zav ziv hnuz ziv jông đuô. Đros co, cxuô mênhx cxưx tsơưs nênhs li têx vax huôv, li: vax huôv tâu tuôr chiê thiêz phuôx huiz têx vênhx huôv, vax huôv tâu têz qơưk paz chiê huôv tsar… tưz paz muôx tâu kror siz luôs trâu chor mênhx cxưx tsơưs nênhs thâuv cxaz chuôz trâu chính trị, kinh têr, vênhx huôv, xar hôiv.

Taz sik, têx shông đhâu, chor nênhs fêv cux tsik so zaz zâuv, hâuz nziêk mênhx cxưx tsơưs nênhs chiê liv zôngv uô cuz nxor trâu thôngx niêv côngv siêz mênhx cxưx, uô muôx yưv tsik ngaz tuk chính trị, ngaz tuk xar hôiv…Jênhv pâuz tsênhv huv đros lok vax huôv mênhx cxưx tsơưs nênhs thiêz pâuz tsênhz txos Đảng, Têz qơưk têx cêr chêi hâur taz por uô kror vax huôv no zos paz tir tar tâu jông chor nênhs fêv li têx tsưr ziv nziêk đas, uô hiêv txos têz qơưk. No zos iz kror lok six zov chênhr tsuv tâu jênhv pâuz thiêz uô cov jông nhoz yênhx tsôngv box mênhx cxưx tsơưs nênhs, thiêz yênhx lênhx cán bộ uô côngz xưv ntơưv thax tsav tsôngv box mênhx cxưx tsơưs nênhs.

Zơưv Đỗ Văn  Chiến-Kuz Bôv trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Mênhx cxưx tưz khav tênhv txos 14 triệu ntâu tsôngv box mênhx cxưx tsơưs nênhs sâuv tas nro têz qơưk li siêz xar, têx sir jos uô:

“54 mênhx cxưx cưr tix zênhx sik đros đrêiv, sik paz hâur côngz xưv tsav txênhz giải phóng mênhx cxưx, cxiv tsa thiêz por vêv Têz qơưk. Chor nênhs fêv, txơưv zuôr uô li chak lok cux uô cuz nxor tsik tâu trâu pêz thôngx niêv côngv siêz tas nro mênhx cxưx. Tsôngv box cxuô mênhx cxưx zênhx iz siêz njênhs njôngr muk lơưr Đảng, uô truôx jông lơưr zơưv hloz Hôx têx luk hêik kriê: “Tsôngv box Tsoz tsiz lok zos Thổ, Mường lok zos Cho, Gia Lai lok zos Ê Đê, Xê Đăng, Ba Na, thiêz chor mênhx cxưx tsơưs nênhs txơưr đuô, puôr lênhx zos nênhs Việt Nam, puôr lênhx zos cưr tix nhoz uô cê. Pêz tsuv siz hluz, siz paz cov sik đros muôx tâu iz luz nênhx jông”.

Kuz Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc cux tưz hêik mênhx txos kror no trâu ntơưv Đại hôiv têiv plor tas nro têz qơưk cxuô mênhx cxưx tsơưs nênhs jiês tiv 2 tâu tsưr tsix trâu kaz shông tsêiz no:

“Thâuv muôz siz phêiz, yênhx lênhx nênhs tsuôk zos iz tênhr đêx,  muôz lok uô cê mak pêz thiêx yênhx đêx hiêr lox. Tsuôk zos thâuv sik tuôr tek trơưr ndê muk, 54 mênhx cxưx cưr tix sik đros uô cê, zuôr cxiv tsa tâu iz luz têz qơưk lox hênhr đuô”.

Chêi ntiêx têz cux li Việt Nam côngz jênhv thiêz zuôr kriz uô cov tsênhz mênhx, ndax ndênhk cxuô mênhx cxưx tsơưs nênhs li vax huôv. Taz sik, yênhx tsôngv box mênhx cxưx tsơưs nênhs tsuv moz siêz sir jos uô cov jông zuk li vax huôv co. Sik côngv siêz mênhx cxưx cux zuôr paz muôx tâu đas jos mênhx cxưx. Uô tâu li co, pêz thiêx zuôr cxiv tsa tâu yênhx côngz iz luz têz qơưk Việt Nam truôx đrênhk, hênhr lok cxuô zav./.

(Thanh Tâm tổng hợp-Lik Thox cxêik nhênhv)

Chuôz tsar taz por truôx tuk zoz thôngz

Nam: Tror uô jông luôs hâux lưv seiz car truôx tuk têx yêz muk lol tâus cêr, gra siêz lênhx nênhs cheix yêz muk lol tâus cêr li txux chi tsưr ziv jênhv pâuz thiêz uô trơưk têz qơưk têx chei, cxiv tsa vênhx huôv zoz thôngz côngv thôngx; sir jos hâur shông 2021 cov txo grêk tsơưs têx txuz uô yêz siz yar siz tsông tâus cêr, chor nênhs trâul moz trâul saz thiêz trâul tuôs tiv uô yêz siz yar siz tsông, phax tir thêir tsi chiê muôx ntâu txuz riêz nênhs uô yêz siz yar siz đrâul tâus cêr cik txos chor yêz kruô, yêz meir; tsi chiê tror muôx yưv têx txuz fuôx gox siz yar siz tsông sâuv đêx hâur thax tsav thiêz uô lơưr tsưr ziv truôx tuk zoz thôngz 2021 trơưk li Ủy ban truôx tuk zoz thôngz têz qơưk Chox kriê.

Nữ: Gra siêz txux chi tsưr ziv jênhv pâuz thiêz tsơưr lươngv yax mông, piêr kriê chei têz qơưk lol truôx tuk zoz thôngz, tsênhv njiêz tsuv muôx ntâu fiv đros tsênhv tsênhz thiêz tsi so tâu hlôngr yiêz huv đros yênhx lênhx nênhs cheix yêz muk lol tâus cêr. Buôk ti yax kriê txos trâu têx lênhx nênhs cheix yêz muk lol tâus cêr, yax kriê thôngz đhâu xưv bluô uô cxâuv, lar heik zos txos têx thax tsav tox siêz đêz đrôngs, ntus đriv. Chox kriê, heik têx ban, ngênhx, đoanx thêv hâur tỉnh, ban truôx tuk zoz thôngz cxuô huyện, TP uô luôs hâux lưv yax mông, piêr kriê têz qơưk têx chei txos trâu sđ pâuz thôngz, pâuz mênhx; tror phuôx tôngv têx phôngz yaox lênhx nênhs lês uô hâux lưv têz qơưk uô ntêx nyuôs uô trơưk têx chei têz qơưk, cxiv tsa cơ quan taz viv uô jông lơưr cui tinhv lok truôx tuk zoz thôngz.

Nam: Chuôz tsar lưv lươngv chiê uô hâux lưv qênhz yuôx qênhz shuôs thiêz xưv bluô ntov jông têx lênhx uô cxâuv chei têz qơưk lol truôx tuk zoz thôngz, hâur co chuôz tsar qênhz yuôx, qênhz shuôs, xưv bluô têx uô cxâuv zos qir tiv buôk ti uô yêz siz yar siz tsông tâus cêr. Uô jông reik đros trâu xưv bluô uô cxâuv thiêz yax kriê chiê gra siêz lênhx nênhs cheix yêz muk lol tâus cêr li tsưr ziv jênhv pâuz thiêz chiv chir uô trơưk chei têz qơưk lol taz por truôx tuk zoz thôngz.

Nữ: Cxuô sở, ban, ngênhx, hâu nov cxuô cấp, têx cơ quan, tsưr tsix hâur thax tsav tỉnh sir jos fuô kriê, uô iz luôs têx hâux lưv, tsưr ziv lok taz por truôx tuk zoz thôngz hâur thax tsav tỉnh. Cxiv tsa tsưr ziv uô hâux lưv thiêz phênhz lênhx nênhs huv đros lês uô têx hâux lưv zok muôz hâur taz viv, thax tsav qơư.

Nam: Piêr kriê, fuô uô têx hâux lưv taz por truôx tuk zoz thôngz txos trâu yênhx lênhx canr bôv, công chức, viên chức thiêz nênhs lox tôngv; choz hâux lưv, txơưx jênhv tsênhv tsênhz trâu lênhx nênhs sơưr thơưx đros trâu uô jông têx hâux lưv zok muôz lok taz por truôx tuk zoz thôngz....

Nữ: Chuôz tsar taz por truôx tuk zoz thôngz đros trâu phax tir thêir jông moz Covid-19.

Nam: Cxuô cấp, cxuô ngênhx, tsưr tsix, đoanx thêv; cxuô thax tsav qơư seiz lok têx muôx tsênhz hâur thax tsav cxiv tsa tsưr ziv uô hâux lưv taz por truôx tuk zoz thôngz ntơưv qơư thiêz fuô kriê uô lơưr tâu jông trơưk tsưr ziv./.

(Bích Thủy-Riê Lâux cxeik, nhênhv)