Lai Châu uô truôx luôs hâux lưv phax tar tsik chiê uô tuôr xuôv têz qơưs têx nhiêx txiêx

          Hâur têx hnuz đhâu, tsôngv px hâur thax tsav tỉnh ntus đriv Lai Châu thav ntâu txos têx txuz án uô tuôr xuôv têz qơưs têx nhiêx txiêx, tas yênhx châuv tỷ đeiv, tâu tòa án tỉnh Lai Châu chox lok tik cêr cxâuv. Tiv zix zos têx txuz cxoz txưv uô tsi trơưk têz qơưk li cui tênhv lok sêiz car, sir zôngv nhiêx txiêx, uô tuôr suôv têz qơưs têx nhiêx txiêx ntơưv Công ty cổ phần Cao su Lai Châu, Zênhx hangx kôngz nuv huyện Sìn Hồ đros chor nhiêx txiêx trâus pôngz plox zuôr xar 100 tỷ đeiv.

          Zơưv Phan Văn Nguyện, đảng viên uô nênhx nhoz phường Đông Phong, thành phố Lai Châu puz pâuz: Thâuv mnôngs têx xor mông lok têx hâux lưv co đhâu pov tsir, sâuv Đeix mak zơưv thiêx li pâuz, txơưv têx shông đhâu Lai Châu tưz huôv tsar ntâu pir đros ntu đrav ntêx, taz sik tsênhv zos iz tỉnh pluôs pir đros tas nro têz qơưk. Zơưv cux xưk li ntâu lênhx tsôngv box sâuv thax tsav, thôngx ziv siêz đros Trung ương đros tỉnh li chox kriê tir thêir tsik uô tuôr xuôv txos têz qơưs têx nhiêx txiêx:

          “Zos iz lênhx tsôngv box nhoz Lai châu lênhx tưs cux pâuz 2 hâur 3 txuz án lox lok kinh têr ntơưv tiv phaz tưz chox lok tik cêr cxâuv, hâur co muôx 1 txuz tsuv tuô por tsês, 2 txuz cơư tas siv nênhx. Txơưv tòa tik cêr cxâuv đros têx lênhx nênhs uô tuôr xuôv txos têz qơưs têx nhiêx txiêx”.

Hâur ntu 2015-2020, cấp ủy têx cấp thiêz têx cơ quan muôx vax huôv tỉnh Lai Châu li UB qênhz yuôx tỉnh ủy, thanh tra tỉnh, Ban nội chính tưz qênhz yuôx yênhx puôk jiês tsưr tsix đangv, đros 1.000 ntâu lênhx đảng viên; hâur co seiz car yênhx châuv jiês tsưr tsix đảng, zuôr xar 1 cxênhz lênhx đảng viên lok luôs hâux lưv phax tar tsik chiê uô tuôr xuôv têz qơưs têx nhiêx txiêx. Đhâu qênhz yuôx, seiz car pov ntâu tsưr tsix đảng, đảng viên muôx têx uô cxâuv lok sêiz car, sâu, muôz nhiêx txiêx, ciêr chênhr tir tar uô ntêx thâuv muôx yưv têx uô cxâuv.

Zơưv Phạm Văn Hiển, Phưv tsar Ban nội chính tỉnh ủy Lai Châu puz pâuz: Ban nội chính tỉnh ủy Lai Châu li tsưr ziv uô zos truôx siêz sêiz car têx tsưr tsix, lênhx nênhs uô cxâuv lok phax tar tsik chiê uô tuôr xuôv txos têz qơưs têx nhiêx txiêx. Chênhr zos li hêik ntơư, hâur 5 shôngk đhâu Ban tưz tsưr tsix 14 jiês qênhz yuôx, seiz car, uô hâux lưv phax tar tsik chiê uô tuôr xuôv txos têz qơưs têx nhiêx txiêx. Thôngx cxix đros nganhx thanh tra krêz 800 ntâu jiês qênhz yuôx, đhâu qênhz yuôx tưz pov têx uô cxâuv, uô tuôr xuôv tas ntâu txos têz qơưs têx nhiêx txiêx zos 87 tỷ đeiv thiêz thix ziv chiz coaz por vêv chei qênhz yuôx, yưr lir 5 txuz, 28 lênhx nênhs uô tuôr xuôv txos têz qơưs têx nhiêx txiêx.

Txơưv tưz sir jos tsưr tsix qênhz yuôx, pov iz cxiê txuz zos têx cán bộ, đảng viên uô cxâuv thiêz tưz trâus tik cêr cxâuv txos qơư. Taz sik trơưk li zơưv Hiển, luôs hâux lưv phax tar tsik chiê uô tuôr xuôv txos têz qơưs têx nhiêx txiêx tsênhv njiz ntâu phiv liv, phênhv ntâu chor uô tuôr xuôv têz qơưs têx nhiêx txiêx zos chor uô hâu nov sêiz car cxuô cơ quan, tsưr tsix, uô tuôr thênhv ntâu txos luôs hâux lưv qênhz yuôx têz qơưs têx chuôz zênhx chuôz tav thiêz têz qơưs têx nhiêx txiêx.

 “Luôs hâux lưv qênhz yuôx tsik chiê uô tuôr xuôv têz qơưs têx nhiêx txiêx hâur iz cxiê cơ quan nhoz cxuô tsênhv qơư tsênhv uô tsik tâu truôx. Qênhx shênhx uô muôx yưv iz cxiê cán bộ, đảng viên tsi uô trơưk têz qơưk li têx chei tso tơưv, hâur co muôx cán bộ lênhs tov coar lik, nênhs sơưr thơưx chiz coaz, tsưr tsix taz viv zos qir tiv uô muôx yưv têx tsi jông, uô tuôr xuôv tas ntâu txos têz qơưs têx nhiêx txiêx

Hâur ntu 2020-2025, tỉnh ntus đriv Lai Châu đrâuv qơư tsov txos zos taz por txiv ngaz chinhr trị, tsưx phưv truôx thax tsav ntus đriv têz qơưk đros trâu huôv tsar kinh têr, zos iz hâur têx tsaz yênhx tâu Đại hội Đảng bộ tỉnh jiês tiv 14 tsov cưv tiv zix; tsik chiê têx nênhs fêv uô tuôr xuôv txois têz qơưs têx nhiêx txiêx./.

 (TTTB-Txâur Vax cxeik nhênhv)

Tsưr ziv phax tar trâus cuz hnhiêz nhoz nhuôs zâu

Cuz hnhiêz zos têx kror trâus saz nhoz luz chêr tsik siz xưk iz zav, tiv têx kror li: Hluôr tơưl, Tênhv tênhz, hóa chất…cuz uô trâu nênhs njiz trâus muôx cêr cxaz, trâus sêv khiz, têx thâuv tsênhv trâus tuôs thiêz.

Qir tiv

Nhuôs zâu, tiv zix zos chor nhuôs txix 2 txos 5 shông mak zôngx ziv trâus cuz hnhiêz đuô tiv mê nhuôv tsênhv tsik tâu pâuz đaz tsi thiêz têx thâuv tsênhv zos chor nênhs lâul tsik uô jông sêiz shuôk thiêz.

- Trâus cuz hnhiêz tiv têx đêx sor cuz li: Tiv têx đêx râuz bâu, lâux câuz jâuz nhiv kruôr hâu siêr lok sik têx buô krâur nhiv kruôr hâu tâu siêr…no zos qir tiv chênhr. Txiêz nanv tsik so muôx yưv thâuv têx kror li hêik tas co nhoz ntơưv têx qơư chor mê nhuôv cor tâu. Txiêz nanv cux tsênhv muôx yưv thâuv mê nhuôs paz niêv txir uô jâuz mor nox thiêz.

- Trâus cuz hnhiêz tiv têx zav li: luz luôv khâuz ndơưk, luz ống xả yêz mêir, hluôr tơưl cuz, têx pa sor cuz…mak tsik so zos  tiv chor nênhs lâul tsik uô jông sêiz shuôk lok sik tiv mê nhuôs cxox puôz cor tâu, trâur tơưl, nquôr tâu têx trox yêz uô hluôr tơưl txêik cuz…

- Trâus cuz hnhiêz tiv hóa chất: Trâus cuz tiv chor hmôngr jêz siz, tiv axít, kiềm…Tiv chor nhuôs uô si jê ntơưv têx kror uô hmôngr jêz siz plav tơư pôngz trâu hâur kror, sir zôngv zuôv cêr axít…

- Trâus cuz hnhiêz tiv xoz tuô, tênhv gruk: Tiv mê nhuôs cor tâu tênhv tênhz lok sik tiv xoz tuô trâus mak lok six saz uô tuôs nênhs tiv trâus cuz hnhiêz lok sik tiv plơưr đrês uô tsik tâuk pa.

  Tsưr ziv phax txar jav

- Uô kror chuz chiê uô jâuz mor nox ntơưv têx qơư huv đros. Uô kror chuz ntơưv têx qơư siêz lok sik muôx qơư thêir chiê chor mê nhuôv cor tsik tâu. Thâuv uô jâuz mor mak tsik so muôz chor car tuôr lâux câuz, ziêk tis trâu saz faz nja.

- Tsik chiê mê nhuôs uô si jê ntơưv têx qơư uô jâuz mor nox.

- Tsik chiê têx đêx râuz bâu ntơưv têx qơư mê nhuôv zôngx ziv cor tâu (lâux câuz hâu jâuz, phích trâu đêx, luz luôv khâuz ndơưk tsênhv cuz, ống xả yêz mêir…).

- Thâuv tsơưs, gra têx đêx, cuôz jâuz nhiv kruôr râu bâu: mak tsuv txar đêz chor nhuôs zâu tsik chiê qưr trâus têx mê nhuôv.

- Tsik so siv têx đêx, cuôz jâuz, zav nox uô ntêx thâuv zuôr muôz trâu me nhuôv hâuk thiêz nox; têx đêx sor uô ntêx thâuv zuôr muôz mê nhuôv đa đêx.

- Tsik chiê mê nhuôv cor tâu hluôr tơưl, đêx râuz bâu, têx zav nox sor, kror chuz tsênhv chis uô jâuz mor nox…

- Tsik chiê mê nhuôv chiv chir đa têx đêx sor.

- Tsik so sêiz shuôk jông chor mê nhuôv.

- Tsês chiê, sêiz shuôk jông chor hưx trâu têx hóa chất li axít.

Đros chor nhuôv hloz lox đuô tsuv paz niêv txir uô jâuz mor nox: Tsik chiê chor mê nhuôv tsik tâu muôx 8 shông paz niêv txir uô jâuz mor nox. Kriê chor mê nhuôv tsik so uô jông têx tsưr ziv phax tar li hêik tas sâur thiêz zôngv têx ntâuz tiês thâuv tsơưk, gra têx lâux câuz uô jâuz mor.

Đros chor nhuôs tsuv paz niêv txir sêiz jor chor zâu: Tsuv kriê  trâu mê nhuôv pâuz têx tsưr ziv phax tar trâus cuz hnhiêz./.

(Thu Thùy-Lik Thox cxêik nhênhv)