Sơn La tưz bax jông trâu jiês thik tưr cơưv tiêr ntơưr cxênhx pêz

Đros siêz xar zuôr thik tâu muk cơưv Học viên Quân y, shux xênhz Quàng Thị Thư Lê, tsêr cơưv Cxênhx pêz Tô Hiệu, đrôngl Sơn La, tỉnh Sơn La tưz bax sir jos cơưv thiêz gra siêz zuk têx txux chi txix thâuv nzor. Jiês so ntơưr tiv moz Covid-19, Lê cơưv shâuv nzir txux chi txix tsưr ziv cơưv txuôk đros hâur hâur mạng, kror tưs pâuz tsik tsênhz mak hu tênhv nus cưk kriê ntơưr paz kriê nzir. Shux xênhz Quàng Thị Thư Lê puz pâuz: Txơưv ntâu kror cxơưx, taz sik shông no tâu tsêr cơưv kriê nzir txux chi jông, đros co zos tsưr tsix 2 jiês thik siv, paz trâu cur tso siêz đuô thâuv piz thik tưr:“Xuz thơưx thâuv zuôr thik mak lênhx tưs cux cxơưx, đhâu oz jiês thik mak cur tưz pâuz ntâu đuô, cur xar, co cux zos iz kror chiê paz trâu zuk truôx siêz đuô hâur jiês thik tưr chênhr zuôr txos. Lok txux chi mak cur xar hâur tas nro oz jiês thik zuôr paz trâu zuk muôx nzir  txux chi chiê cur thik tưr tâu trươk tsưr ziv siêz xar”.

Hâur ntu shux xênhz so ntơưr tiv muôx caz moz, chor tsêr cơưv ntơưr tưz muôx ntâu tsưr ziv paz trâu shux xênhz sir jos cơưv ntơưr li: Kriê cơưv txuôk đros đhâu hâur mạng, kriê ntơưr sâuv nta đuôz, muôz jax cơưv trâu shux xênhz đhâu mạng lok sik muôz ciês trâu shux xênhz. Shux xênhz Tòng Minh Điệp nhoz jok Phiêng Nghè, xar Chiềng Đen, thành phố Sơn La hêik: “Đhâu oz jiês thik tưr siv no cur pâuz tâu tiêk cur cux tsênhv cơưv tsik tâu txâuk chiê zuk thik tưr jiês cơưv tiêr ntơưr cxênhx pêz; tsuv sir jos cơưv nzir đuô thiêz”.

Đhâu ciês thâuv shux xênhz tror tuôx cơưv ntơưr, nganhx zoz zux Sơn La tưz chox kriê cxuô luz tsêr cơưv ntơưr,  uô jông hâux lưv txo grêk tsơưs tsaz yênhx cơưv, muôx tsưr ziv kriê nzir txux chi cơưv kỳ iz trâu chor shux xênhz. Sở Zoz zux tỉnh Sơn La tưz tsưr tsix oz jiês yax kriê trâu cán bộ sêiz car têx tsêr cơưv ntơưr, tas nro chor cưk kriê ntơưr lớp 12 lok tsưr ziv kriê ntơưr, sêiz car hâux lưv cơưv ntơưr thiêz kriê nzir ntơưr trâu shux xênhz lớp 12. Zơưv Nguyễn Văn Bình, Hiệu trưởng tsêr cơưv ntơưr cxênhx pêz Tô Hiệu, thành phố Sơn La puz pâuz: “Tsênhv tsênhz mak tsêr cơưv kriê nzir trâu chor shux xênhz lớp 12, đros chor shux xênhz muôx txux chi tsơưs, cơưv tsik tâu cxuô têx txux chi thiêz têx jâuv zuôr thik tưr tsik tâu mak tsêr cơưv cux chox car chor cưk kriê ntơưr sik côngv đros chuôz zis, phênhz chor shux xênhz chiê chor shux xênhz tuôx tsêr cơưv cơưv nzir”.

Jiês thik cơưv tiêr ntơưr cxênhx pêz têz qơưk shông no, tas nro tỉnh Sơn  La muôx zuôr xar 11.700 lênhx shux xênhz uô ntơưr thik. Đros tsưr ziv hlôngr yiêz truôx đrênhk, paz trâu chor shux xênhz thik cơưv tiêr ntơưr cxênhx pêz ndê tsơưs tiv zix 10% pir li jiês thik tưr cơưv tiêr ntơưr cxênhx pêz têz qơưk shông 2019, shông no Sở Zoz zux tỉnh Sơn La tưz choz zok haux lưv trâu yênhx luz tsêr cơưv ntơưr, yênhx lênhx cưk kriê ntơưr trâu chor shux xênhz lớp 12 hâur tsêr cơưv; Zơưv Nguyễn Văn Chiến, Phưv Giám đốc Sở Zoz zux tỉnh Sơn La puz pâuz:

“Thâuv chor tsêr cơưv ntơưr tsênhv muôx tsik tâu txâuk chor cưk kriê ntơưr mak Sở Zoz zux tỉnh sik côngv đros công đoàn nganhx tso tơưv jiês vênhv tôngv “Iz lênhx cưk kriê ntơưr tsuv kriê trâu iz lênhx shux xênhz” thiêz cxuô lênhx cưk kriê ntơưr tưz sir jos kriê nzir ntơưr trâu shux xênhz”.

Txix têx ntâuk gri lok shux xênhz li cêr cơưv ntơưr tưz hlôngr yiêz ntâu pir li shông cơưv uô ntêx thiêz đhâu 2 jiês thik tưr siv cux paz trâu chor shux xênhz tso siêz đuô trâu jiês tưr thik cơưv tiêr ntơưr cxênhx pêz shông no cov tâu zos đrêiv tsưr ziv siêz xar./.

                           (Trấn Long-Lik Thox cxêik nhênhv)

Têz qơưk paz max cxuô zav trâu heir nênhs tsơưs nhoz VN li vax huôv

Chiê paz max tsôngv box cxuô heir nênhs tsơưs muôx vax huôv siz luôs, gra siêz luz nênhx nox nhoz, jux juk uô trâu cxuô heir nênhs sik đros huôv tsar, muôx luz nênhx tsâu sor, vav mênhx, têx shông đhâu, têz qơưk tưz tsês ntâu têx cêr moz siêz, chei paz hâur fuô kriê têx tsênhv chei huôv tsar kinh tế-XH trâu thax tsav tsôngv box heir nênhs tsơưs, lar heik zos têx chuôz zis pluôs xưk li zơưv Chu Tuấn Thanh, kuz vuv tsar Vuv yax kriê Ủy ban mênhx cxưx li luk heik:“Paz pênhr kêr txeik zuôr nhiêx nju tsơưs trâu nênhs pluôs-co zos zov chênhr; paz lok sâuv pênhr zuôr zuz nôngz tsoz chos, tsiêx tu zus, paz njêr, paz trox tơưk; paz ntơưr cơưv ntơưr sâu, paz cxur..... Phênhv ntâu zos paz têx huv li ntơư, viv Têz qơưk tưz paz max chiê cxiv tsa xã, jêx jok lơưv”.

Ntâu tsaz yênhx tưz gra lok ntâu têx jông tsênhv tsênhz li: Chính phủ tsaz yênhx 122 lok côngz xưv mênhx cxưx; Chính phủ Nghị quyết 30a/2008/NQ_CP lok txo grêk yeiz pluôs truôx; tsaz yênhx 135 (ntu 2) lok huôv tsar kinh tế-XH têx xã lok six txov nhêv thax tsav tsôngv box heir nênhs tsơưs, tox siêz đêz đrôngs; têx tsênhv chei thiêz tsaz yênhx paz yưv pênhr cxiv uô têx côngz trênhx, zok nriêr ar uô nox, ar nhoz (Quyết tinhv 132); paz huôv tsar uô nox, tsêr nhoz thiêz têx zoz qơưx zuôr trâul txos phưx vưv uô nox uô hnar thiêz luz nênhx trâu tsôngv box muôx luz nênhx txov nhêv zos heir nênhs tsơưs (quyết tinhv 134); tsênhv chei paz uô tsêr trâu têx chuôz zis pluôs; tsênhv chei paz kriê txux chi tsưr ziv uô hâux lưv thiêz sir zôngv canr bôv zos heir nênhs tsơưs. Khov Đảng, têz qơưk têx tsênhv chei thiêz tsưr ziv paz, kinh tế-XH nhoz têx thax tsav tsôngv box heir nênhs tsơưs thiêz tox siêz tâu hlôngr yiêz. Txix shông 2007 txos nhiv no tưz muôx yênhx puô cxênhz chuôz zis tsôngv box heir nênhs tsơưs muôx luz nênhx txov nhêv tâu kêr txeik pênhr, tâu paz huôv tsar uô nox, paz krêz đar tsưr ziv tu zus tsiêx cxu, huôv tsar uô lưv zav hâux lưv txơưr đuô. Tsôngv box heir nênhs tsơưs luz nênhx nox nhoz cux jux juk tâu hlôngr yiêz. Taz sik, thax tsav tsôngv box heir nênhs tsơưs thiêz tox siêz cux tsênhv yuôr ntâu txov nhêv. Nhiv no ntâu jok tsi tâu muôx cêr yêz lox muk txos; tsi tâu muôx tênhv tênhz têz qơưk tơưk pov cêr; ntâu chuôz zis tsôngv box heir nênhs tsơưs muôx tsi txâuk ar nhoz, ar uô nox. Trơưk li zơưv Chu Tuấn Thanh, kuz Vuv tsar vuv Yax kriê Ủy ban mênhx cxưx, zos suôv qơư, thax tsav tưs tsi tâu sơưv têx li heik sâuv mak:“Zos luôs tsi tâu sơưv têx chei ntơư, luôs muôx vax huôv heik trâu Ủy ban mênhx cxưx. Ủy ban mênhx cxưx muôx Vụ tsênhv chei mênhx cxưx thiêz muôx Ban seiz car tsaz yênhx 135 mak lơưr zuôr muôx ntơưr têz, viv cxuô zav chei paz nhiêk puôr lênhx muôx nhiêk têx cui tinhv hur si”.

Đhâu 30 ntâu shông hlôngr yiêz, lar heik zos txix thâuv muôx Bộ chính trị (Khóa 4) Nghị quyết sôr 22 lok iz cxiê tsưr ziv, tsênhv chei huôv tsar kinh tế-XH tox siêz; Nghị quyết T.Ư 7 (Khóa 9) lok côngz xưv mênhx cxưx, thax tsav tsôngv box heir nênhs tsơưs thiêz tox siêz tưz muôx têx hlôngr yiêz tsênhv tsênhz. Ngênhx kinh tế ntâu zav nhoz tox siêz thiêz têx thax tsav tsôngv box heir nênhs tsơưs jux ju uô tâu thiêz huôv tsar, têx côngz trênhx kinh tế-XH hlôngr uô trơưk têx tsưr ziv uô yiêz. Chor tsênhv chei, tsaz yênhx, dưv anr yưv pênhr uô tưz uô tâu jông, tsôngv box heir nênhs thiêz tox siêz luz nênhx tâu gra siêz.

Taz sik, nhiv no cux tsi tâu muôx chei lok cxiv kho têx li heik co. Têx chei nhiv no tsi tâu cui tinhv tsênhz mênhx chor tsênhv chei mênhx cxưx thiêz tsi tâu muôx cui tinhv, tsưr ziv taz por uô jông têx chei heik sâuv. Tsi tâu muôx chei jông hâur yưv pênhr huôv tsar kinh tế-XH, hlôngr yiêz tsưr ziv huôv tsar uô nox, por hưv tênhx qơư chiv xênhz đrox tsuôs....hâur thax tsav tsôngv box heir nênhs tsơưs thiêz tox siêz đros trâu tênhx qơư. Têx ntâuz ntơưr, chei uz no txơưv tiêk uô tâu hâur cxiv kho tsênhv chei paz max taz sik tsi tâu truôx, tsi yuô tâu fiv đros, khênhr zos lok sâuv đơưk uô têx cuz nxor, phiv liv muôx hâur six hơưv, hnuz nhôngs, ntu co xưz; iz chas ntơư viv ntâu lênhx tso tơưv têx chei, cui tinhv ntơư, viv li chor chei co tsi yuô siz thôngx, siz trơưk uô trâu uô tsi tâu têx hâux lưv li heik sâuv lơưr tsưr ziv, siêz xar.

Hiến pháp shông 2013 cui tinhv lok tsênhv chei mênhx cxưx; lok lênhx nênhs vax huôv. Chênhr zos li heik ntơư, cxuô heir nênhs uô nênhx nhoz hâur têx thax tsav txov nhêv muôx vax huôv tâu Têz qơưk paz max chiê cxuô lênhx, cxuô tus, cxuô heir nênhs, cxuô thax tsav qơư muôx vax huôv siz luôs, sik đros huôv tsar, sik đros muôx luz nênhx tsâu sor, truôx tuk./.

(Giàng Seo Pùa-Riê Lâux cxeik, nhênhv)