Lai Châu: Uô cxuô kror chiê tok nênhs yưv pênhr

Txơưv muôx ntâu kror jông lok đêx ar, qiv hơưv, khoangr yax…taz sik Lai Châu cux zos iz luz tỉnh txov nhêv, muôx chor nênhs pluôs chôngz. Tsênhv tsênhz, shông 2015, tiv phaz li đas jos tsav txênhz cấp tỉnh PCI zos 61/63 tỉnh, thành. Đhâu jiês cơưv hâur hli 4 chiê cxươz cxiz yưv pênhr huôv tsar uô, muôx thủ tướng chính phủ cxaz chuôz, Lai Châu tưz qênhz shuôk, kho đuô tsênhv chêi zaz zâuv yưv pênhr sâuv thax tsav, uô zôngx ziv thiêz tso tsês têx ntâuz ntơưr uô pôngz kaz. Đros co, tiv phaz tưz tsưr tsix jiês cơưv hlôngr yiêz đuô tênhv qơư yưv pênhr, kinh doanh, gra siêz đas jos tsav txênhz cấp tỉnh, cux xưk ntâu jiês njiz, sik thav đros doanh nghiệp. Txix co, tiv phaz tưz khưx phưx tâu têx phiv liv, tâu chor nênhs yưv pênhr njênhs njôngr. Zơưv Phạm Văn Tuyền, giám đốc Doanh nghiệp tư nhân Thanh Tuyền nhoz ntơưv phường Tân Phong, thành phố Lai Châu puz pâuz:

“Thâuv pêz njiz têx phiv liv mak thôngz đhâu hội doanh nghiệp hluôk pêz cux hêik pâuz mak lênhx tov tỉnh cux sir jos paz trâu doanh nghiệp. Txơưv tiêk paz tsik tâu tas ciês, taz sik sâuv thax tsav tỉnh Lao Châu mak chor lênhx tov cux tưz lok six tsov cưv txos. Hâur iz shôg cux muôx iz cxiê jiês chor lênhx tov tsưr tsix jiês cơưv chiê njiz chor doanh nghiệp, khưx phưx têx phiv liv cov ndar six hơưv”.

Zơưv Nguyễn Quang Huy, giám đốc Sở yưv pênhr tỉnh Lai Châu khav tênhv: tỉnh Lai Châu li tsưr ziv paz tsar tov trâu chor nênhs yưv pênhr tưz phuôx huiz chêx cur. Txix hâur shôngk shông txos nhiv no tưz muôx 100 ntâu doanh nghiệp đăngk cir yênhx lix thiêz kinh doanh sâuv thax tsav. Tỉnh cux tưz zaz zâuv tâu xar muôx 20 dự án, đros tas nro pênhr yưv muôx 5.000 tỷ đêiv ntâu, hâur co muôx zuôr xar 10 dự ans hâur hâux lưv kôngz, jôngr nuv thiêz thương mại, dịch vụ, uô trâu chor dự án yưv trâu tiv phaz ndê xar muôx 140 dự án, pênhr yưv muôx 32.000 tỷ đêiv ntâu. Chor dự án uô ntơưv tiv phaz tâu yưv pênhr uô truôx tuk, paz muôx phênhv sâu tsik tsơưs trâu nhiêx txiêx tiv phaz, paz muôx hâux lưv uô trâu chôngz nênhs sâuv thax tsav. Zơưv Nguyễn Quang Huy, giám đốc sở tsưr ziv thiêz yưv pênhr tỉnh Lai Châu puz pâuz:

“Hâur ntu zuôr txos Sở tsưr ziv thiêz yưv pênhr zuôr sir jos sik côngv đros chor sở, nganhx chiê qênhz shuôk têx cuiz tênhv, tsênhv chêi. Tror hêik trâu UBND tỉnh kho đuô, tso tsês têx cuiz tênhv tsik huv, uô phiv liv txos chor huôx tôngv xênhz yar, kinh doanh. Thôngx cxix cux sik thav đros doanh nghiệp, chuôz cxaz chor huôx tôngv paz thơưz yưv pênhr, chiê hêik pâz lok têx kror liv nhoz tỉnh, paz tsar tov zôngx ziv chiê zaz zâuv chor nênhs yưv pênhr”.

Zos iz thax tsav zôngx ziv huôv tsar uô, kror liv lok huôv tsar tsêr mêir  tênhv tênhz, nhiv no Lai Châu tsênhv ndar txos huôv tsar kôngz nuv hax huv tsơưr lươngv thiêz truôx. Tsênhv tsênhz, tiv phaz tưz muôx 13 cxênhz ntâu ha cao su, xar muôx 3.400 ha ntông yuôx zêx thiêz tsênhv sir jos chos nzir txos shông 2020 cov muôx 6.000 ha. Đuô li, tiv phaz cux tsênhv kriz uô dự án chos tsoz chos yiêz zos cuêv fix, txir tuôz ziz, đros tsưr ziv txos shông 2020 muôx 2.000ha txir tuôz ziz thiêz 10.000ha cuêv fix. Chiê uô jông tsưr ziv uô, nriêr qơư muôs trâu hax huv, paz muôx hâux lưv uô trâu pêx xênhv, lok six tsuv muôx doanh nghiệp thiêz tỉnh sir jos paz muôx qơư muôs truôx, zôngx ziv trâu chor doanh nghiệp yưv pênhr trâu thax tsav. Zơưv Đỗ Ngọc An, chủ tịch UBND tỉnh Lai Châu puz pâuz:

“Pêz tưz hu chor doanh nghiệp hâur tỉnh tuôx chiê sik thav lok tsưr ziv huôv tsar, paz tênhv qơư trâu chor doanh nghiệp huôv tsar jông đuô. Đros sik côngv đros VCCI mak tỉnh sir jos uô jông hlôngr yiêz tênhv qơư yưv pênhr, paz tsar tov trâu chor doanh nghiệp tâu yưv pênhr sâuv thax tsav tỉnh. Taz sik cux qênhz yuôx thiêz xưv lik truôx jông chor dự án phiv liv txos tênhv qơư, chor doanh nghiệp li njuôk xav yưv pênhr muôx chêx cur”.

Đros tsaz yênhx thiêz huôx tôngv tsênhv tsênhz, paz trâu cxuô doanh nghiệp, Lai Châu zos qơư truôx tuk, sưv jê trâu chor nênhs yưv pênhr hâur thax tsav tỉnh thiêz oz chas tỉnh huôv tsar uô. Tênhv qơư kinh doanh jông, muôx ntâu tsênhv chêi zaz zâuv yưv pênhr jông, chor doanh nghiệp hâur tỉnh li kinh doanh zuôr muôx ntâu kror jông paz trâu Lai Châu zos tỉnh huôv tsar truôx hâur thax tsav tox siêz faz Bắc./.

                               (Khắc Kiên-Ly dịch đọc)

Cxiv uô qơư biôga tu zus buô ntơưv Sơn La

Lường Thị Ban ziv chuôz zis nhoz jos Cuông Mường, xã Tông Lạnh, huyện Thuận Châu, tỉnh Sơn la tưz huôv tsar tu zus buô tâu ntâu shông lok no. Hâur ntu đrav ntêx, pos Ban ziv chuôz zis tsuôk tu zus tsơưs chox lok sir zôngv hâur ziv chuôz zis. Taz sik, txix têx tuz nxêik hloz lox, ziv chuôz zis tưz kriz đar qơư tu zus cxaz nzir buô chiê muôs trâu tuz luôv ciêz đrôngl. Xav hâur oz shông đhâu lok no, pos Ban ziv chuôz zis tưz huôv tsar tu zus txix 60 tus buô tror sâu, muôs tâu yênhx puô triệu đêiv nhiêx.

Taz sik, iz kro uô trâu pos Ban ziv chuôz zis cxơưx zos, thax tsav qơư guôx tu zus ntơư tsư kuôr buô, tsư nxiêz hênhr. Taz sik, txix tâu cán bộ cxiz kôngz yax kriê, pos ziv chuôz zis tưz muôz 10 ntâu triệu nhiêx zuôr vuôk luôx, xi măng chiê cxiv uô kror biôga chiê ntiv trâu têx qir kuôr buô. Đhâu cxiv uô tâu tiêr chox lok sir zôngv, pos Ban ziv chuôz zis tưz shir phaz lul. Viv thax tsav qơư tu zus buo ntrơư tsik hnor tsư qir kuôr buô, ntơư zos iz faz tsưr ziv uô huv đros luôs hâux lưv huôv tsar tu zus buô. Pos Lường Thị Ban hêik pâuz:

“Uô ntu đrav ntêx tu zus buô tsik tâu cxiv uô kror biôga, thax tsav qơư guôx tu zus ntơư tsư nxiêz, tsư kuôr buô hênhr, chor ziv chuôz zis nhoz thax tsav ntơư cux chưx tsik tâuk. Nhiv no sir zôngv kror biôga ntiv trâu têx qir kuôr buô ntơư; thax tsav qơư tu zus buô zênhx tsik hnor tsư nxiêz li đrauv ntêx lơưv”.

Pos Trần Thị Quế ziv chuôz zis nhoz jos 3, đrôngl Hát Lót, huyện Mai Sơn, nhiv no tu zus yênhx puô tus buô cux zênhx tsik hnor tsưr qir kuôr buô, tsik hnor tsư cxiêz. Pos Quế cux hêik pâuz tiêk: Viv tâu cán bộ cxiz kôngz yax kriê tsưr ziv cxiv uô kror biôga trâu ntiv têx qir kuôr buô thiêx tsik tsư cxiêz. Đhâu iz shông sir zôngv, luz kror biôga ntơư tưz muôx pa trâur tơưk hâu jâuz, krâur trâu buô nox, tsik tas nhiêx zuôr tơưk, zuôr trox ga hâu jâuz krâur trâu yênhx puô tus buô nox. Pos Trần Thị Quế hêik pâuz:

“Hâur ntu đrav ntêx ziv chuôz zis cux tu zus buô, taz sik ho zus tsơưs, tsik cxiv uô kror biôga, thax tsav qơư tu zus buô mak tsư cxiêz hênhr. Nhiv no ziv chuôz zis cxiv uô tâu kror biôga zos đrêiv cán bộ cxiz kôngz kriê; txix ntơư, thax tsav qơư tu zus buô cux tsik hnor tsư nxiêz”.

Đros trâu pos Ban thiêz pos Quế oz ziv chuôz zis muôx kror biôga trâu ntiv qir kuôr buô, cux tsênhv muôx ntâu ziv chuôz zis px nhoz Sơn La cxiv uô kror biôga, huôv tsar tu zus buô. Xav txix dự án paz huôv tsar kôngz nuv, tưz tâu kriz uô hur si hâur thax tsav tỉnh, muôx 1.900 ziv chuôz zis tâu cơưv tsưr ziv sir zôngv thiêz đhok kror biôga. Zơưv Lò Than Bang nhoz dự án paz kôngz nuv tỉnh Sơn La hêik pâuz:

“Hâur ntu zuôr txos no, dự án tsênhv zuôr tror fuô yax kriê tsôngv px sđ têx kror muôx liv lok sir zôngv kror biôga, cux li kriê tsưr ziv đhok kror biôga trâu tsôngv px hâur thax tsav tỉnh Sơn La. Txix nhiv no txos shông 2019, pêz tsênhv zuôr cxiv uô thiêz đhok cov tâu 5 côngz trênhx lox, txix 50 khối tror sâu”.

Cux trơưk li zơưv Bang, têx luôs hâux lưv uô tâu, dự án paz kôngz nuv tưz kriz uô trâu ntơưv Sơn la, cux chênhr zos paz phênhv cxươz cxiz trâu luôs hâux lưv cxiv tsa jêx jos yiêz đros trâu tsưx phưv truôx tênhx qơư tsik trâus vuôz tsuôz kiêk nênhs./.

                         (Tsu cxêik nhênhv-Thu Thuỳ-in đĩa, văn bản)