Thax tsav trâus đêx nas cuôr yôngz Mường La tưz bax tâu jông cxuô zav trâu shông cơưv yiêz

Hâur têx hnuz no, huôk njôngr thâuv tuk đêx Nặm Păm grik mê njik tsi yuôx hloz ntơư, chor cưk kriê ntơưr hâur tsêr cơưv cxênhx iz thiêz cưk kriê tsêr cơưv nhuôs zâu xã Nặm Păm ho hla đêx, muk đhâu têx cêr đaz pêk tuôs chiê muk trâu yênhx ziv chuôz zis hu zâuv têx nhuôs shux xênhz tuôx tsêr cơưv chiê cơưv ntơưr. Hâur têx cưk kriê têx đra, tsênhv muôx nzir chor lênhx nênhs siêz jông li têx huv muôz paz trâu têx shux xênhz thax tsav trâus đêx nas cuôr yôngz, ntơư zos: Hnaz êr muk cơưv ntơưr, ntơưr cơưv, ntơưr sâu, chưx mêv tâu têx lênhx cưk kriê ntơưr gra tuôx choz trâu chor nhuôs shux xênhz chiê qir bax đros sơưr đơưk mul cơưv hâur shông cơưv yiêz. Đhâu đêx nas uô ruôr hiêv, tsênhv yuôr lok six ntâu chuôz zis thiêz shux xênhz tsênhv uô nênhx nhoz khov trâu têx qơư nhoz tax, lok sik têx tsêr fênhz suôz vor tax lav uô lav nhoz, txơưv tiêk tưz tsi trâus cxơưx lok sâuv pluôk nox, taz sik ntâu lênhx shux xênhz cêr cơưv txux zôngx ziv trâus nduô tsês. Niêv lâuk Lò Thị Thiếc, nhoz jok Hốc, xã Nặm Păm, huyện Mường La, tỉnh Sơn La heik:

"Vax tsêr mak trâus đêx nas cuôr yôngz tas, tưz tsi yuôr đaz tsi hlo, nhiv no tsênhv uô nênhx nhoz khov trâu luôs têx tsêr xưz, lok six txov nhêv. Hnuz no chor cưk kriê ntơưr gra hnaz ntơưr, têx ntơưr cơưv tuôx puz trâu chor nhuôs muk cơưv ntơưr, chuôz zis jông siêz thiêz shir phaz cơưk, zuôr sir jos chiê têx mê nhuôv tror muk cơưv ntơưr cov ndar tâu shông cơưv yiêz. Pêz uô tsâus ntâu txos têx lênhx cưk kriê ntơưr". 

Tsêr cơưv cxênhx iz Nặm Păm trâus uô ruôr hiêv hnhar yax hâur jiês đêx nas cuôr yôngz hnuz xiêz 03/8 đhâu, tas nro tsêr cơưv têx côngz trênhx, chuôz zênhx, qơư cơưv puôr lênhx trâus đêx nas cuôr yôngz, tsi jông tas, xav têx trâus uô hiêv ntơư tas muôx 10 ntâu tỷ đeiv. Luz tsêr cơưv chênhr cxiv uô jông 2 yôngx, 2 qơư cơưv hâur jok đros thiêz 23 qar tsêr cơưv, iz qơư trâu cxur bax tsês chiê trâu shông cơưv yiêz muôx 6 tênhr ntâu cxur tưz tsi yuôr đaz tsi hlo, qơư uô jâuz uô mor nox.....hur tiz si puôr lênhx trâus đêx nas cuôr yôngz lơưv tas. Coz nas lox heik sâuv tưz uô ruôr hiêv tas cêr mul lok viv li chor cưk kriê ntơưr hâur tsêr cơưv tưz tsuv muk yênhx jêx jok chiê hu zâuv têx nhuôs shux xênhz tror tuôx tsêr cơưv, cơưv ntơưr. Cưk kriê Nguyễn Thị Thúy, phưv thơưx seiz car tsêr cơưv heik pâuz: Shông no, tsêr cơưv njuôk xav tok muôx 476 lênhx shux xênhz, hâur ntơư 100 ntâu lênhx shux xênhz nox nhoz hâur tsêr cơưv niêv txir zus mor. Nhiv no, huyện tưz hu zâuv sơưr đơưk zênhx max cxiv uô 10 qar tsêr cơưv thiêz 2 tsêr nhoz hâur tsêr cơưv trâu shux xênhz tuôx nhoz cơưv ntơưr txix muôz kuôr hlâu đhok uô, vor têx vuôk kuôr hlâu trâu tsêr cơưv cxênhx iz ntơưv tsêr cơưv cxênhx 2 Nặm Păm yar tiêx. Txos hnuz 30/8, hur tiz si têx qar tsêr cơưv tưz uô tâu tiêr. Iz chas ntơư, têx chuôz zênhx li: Trôngx tos trâu shux xênhz thiêz cưk kriê jâuv cơưv ntơưr, kriê ntơưr; têx loa, ntơưr cơưv, ntơưr sâu, chưx mêv, hnaz ntơưr, trik yo trâu shux xênhz hnar hâur tsêr cơưv, ntâu chuôz zênhx txơưr đuô phưx vưv kriê thiêz cơưv ntơưr puôr lênhx tưz tâu huyện, cxuô cấp, ngênhx, têx lênhx nênhs siêz jông paz max, taz por trâu shông cơưv yiêz. Cưk kriê Nguyễn Thị Thúy heik pâuz:

"Tsêr cơưv tưz hu tas nro têx lênhx cưk kriê ntơưr sơưr đơưk sik đros muk trâu têx jêx jok hu zâuv chor nhuôs shux xênhz tuôx tsêr cơưv, cơưv ntơưr. Nhiv no, ntơưv têx qơư cơưv nhoz đêz tsênhv qơư zos Hua Nặm thiêz jok Piệng cux tsênhv zênhx max cxiv uô tsêr trâu têx nhuôs shux xênhz nhoz, cơưv ntơưr".

Yuôr ntơưv tsêr cơưv cxênhx nhuôs zâu Nặm Păm, tas nro têx nja vax hâur tsêr cơưv puôr lênhx trâus vâu tas, qơư trâu yêz, qơư trâu lênhx nênhs seiz jor tsêr cơưv nhoz....puôr lênhx trâus đêx nas cuôr yôngz. 4qar tsêr cơưv cấp 4 thiêz hur si têx chuôz zênhx uz no hâur tsêr cơưv ntơưv jok Hua Nậm, jok Pá Piệng trâus vâu, tsi jông tas. Tsêr cơưv cxênhx 2 xã Nặm Păm txơưv tiêk tsi trâus đêx nas cuôr yôngz, taz sik phênhv ntâu têx chuôz zênhx phưx vưv cơưv ntơưr saz hâur tsêr cơưv cux puôk tsuôx tsi jông tas tiv đêx nas ngaz. Đhâu đêx nas uô ruôr hiêv, huyện tưz hu têx tuz lênhv chiến sỹ bôv đôiv, công an thiêz ntâu tsưr tsix đoanx thêv xã hội siz chos paz tsêr cơưv qêz suô, vêv xênhz têx qơư cơưv, cxiv kho têx chuôz zênhx trâus puôk tsuôx; đros trâu têx lênhx nênhs siêz jông li têx cêr paz max txos lok sâuv têx chuôz zênhx phưx vưv kriê thiêz cơưv ntơưr, chor tsêr cơưv tưz bax tâu tiêr cxuô luôs hâux lưv trâu shông cơưv yiêz. Cưk kriê Quàng Thị Phương, phưv thơưx seiz car tsêr cơưv cxênhx nhuôs zâu Nặm Păm heik:

"Txos iz jiês no tsêr cơưv tưz truôx tuk, chox têx nhuôs tuôx tsêr cơưv. Shông no tsêr cơưv muôx 372 lênhx shux xênhz  tuôx cơưv mak tsêr cơưv tưz hu zâuv tâu hur si têx nhuôs tuôx tsêr cơưv cxix cxuô".

Hla đhâu têx cêr txov, phiv liv, chor cưk kriê ntơưr thiêz shux xênhz nhoz thax tsav trâus đêx nas cuôr yôngz Mường La, tỉnh Sơn La tsênhv sir jos bax cxuô luôs hâux lưv trâu hnuz krêz shông cơưv yiêz cov tâu jông trơưk tsưr ziv. Lar heik zos, têx cưk kriê ntơưr nhoz no cêr hluz têx nhuôs shux xênhz, moz siêz lus uô nuv tưz tâu cxaz nzir đas jos đros trâu tsôngv box sơưr đơưk hâur hur si têz qơưk siz chos pheiz kênh têx phiv liv, cêr txov./.

(Hồng Việt-Riê Lâux cxeik nhênhv)

Tsuv siz txis, huv đros lok luôs hâux lưv kriê cơưv ntơưr

          Hâur ntu đhâu, luôs haux lưv kriê cơưv ntơưr nhoz cxuô luz tsêr cơưv, tsês trâu shuv xênhz cxênhz 1, cxênhx 2 tưz tâu têz qơưs moz siêz txos đuô. Taz sik, têx ntâuz ntơưr hâur ngênhx zoz zux, kriê cươv cov huv đros cxuô lênhx tuz thiêz nxêik shuv xênhz, txos trâu tsưr tsix kriê cơưv cux tsik tâu siz luôs. Trơưk li Bộ zoz zux thôngz sâu lok sâuv chor ntơưr kriê cơưv txix lớp 1 txos lớp 12, tưz pov tâu tiêk: Chor tuz thiêz nxêik tuôx cơưv ntơưr, chor txir nênhx muôx txos 69%; pox niêv tsuôk zos 24%. Chênhr zos li hêik ntơư, chor tuz thiêz nxêik cơưv ntơưr txix cxênhx 1 txos cxênhx 3 nhoz trâu cxuô luz tsêr cơưv tsik tâu siz txis. Zơưv Trần Kim Tự, phưv Cục tsar, sêiz car lok luôs hâux lưv kriê cơưv ntơưr hêik pâuz:

          “Tsik siz txis lok chor tuz thiêz nxêik lok cêr cơưv txux chi, cux chênhr zos cik txos uô cxuô luôs hâux lưv hâur chuôz zis, khưr uô kôngz lôngk…txuôk đros pox niêv. Chor tuz shuv xênhz zos cơưv lok kỹ sư, cơưv uô cưk yuôx kho njuôk moz…Thiêz zos sêiz nhênhv đhâu iz fâu ntơư xưz, cux tsik muôx lênhx tưs pâuz txos têx kror hêik ntơư”.

          Luôs hâux lưv cxiv kho đuô têx ntơửr cơưv cov huv đros tuz cxêik shuv xênhz txix cxênhz 1 txos cxênhx 3. Kror zov chênhr zos hâu nov thênhv siêz tsuv tso tơưv chêi sêiz car, cxiv sâu ntơưr giáo khoa cơưv cov huv đros, siz txis tsôngv tuz nxêik shuv xênhz sđ. Pos Nguyễn thị  Mai Hoa, Ủy viên Thường trực, ủy ban vênhx huôv, zoz zux hâur Quốc hội hêik pâuz:

“Luôs hâux lưv tso tơưv cxiv tsa ntơửr giáo khoa cov huv đros, chiê kriê cơưv cxaz nzir tsưr ziv, txux chi trâu cxuô lênhx cưk kriê ntơưr; chor cưk kriê co, tsuv uô cov tâu trơưk thiêz sir zôngv ntơưr giáo khoa cov tâu truôx. Trơưk li cur xav, hur si cxuô faz tsưr ziv chiê cxuô lênhx cưk kriê chox lok sir zôngv kriê ntơưr trâu cxuô luz tsêr cơưv, chênhr zos iz luôs hâux lưv uô tâu truôx thiêz huv đros”./.

                                                               (Tsu cxêik nhênhv-TTT)