Lạng Sơn phax tar hâux lưv nhiês muôv muôs hax huv hâur ntu kaz shôngk shông

          Iz hâur têx qơư cuz nxor lok nhiês muôv muôs yuôx sâuv ntus đriv tỉnh Lạng Sơn zos thax tsav têx xã ntus đriv nhoz huyện Lộc Bình li Yên Khoái, Tú Mịch, Mẫu Sơn. Tiv têx liv zix sâu tâu siêz, hâur co zoz qơưx sâu zuôr yuôx sâuv niêv ciêz mak siêz, têx nênhs fêv tưz nhiês thâux gra hax huv co thiêz nriêr cêr muk đhâu ntus đriv chox lok muôs hâur têz qơưk. Xav txix hli 7/2020 txos nhiv no, Zênhx pênhz phax Chi Ma (Bộ đội pênhz phax tỉnh Lạng Sơn) tưz qênhz pov zuôr xar 100 txuz thâux gra yuôx tsi trơưk chei, sâu tâu 5,3 tênhr ntâu yuôx cxuô zav.

          Liv zôngv thâuv tsâus ntux, têx cêr lax muk lok, têx nênhs fêv Trung Quốc tưz leiv têx poz yuôx đhâu nja vax ntus đriv cxôngx Trung Quốc lok Việt Nam, đhâu co ntiêr tsôngv box nhoz ntus đriv gra muk qơư tsês chiê, thâux muk hâur têz qơưk chiê muôs. Thiếu tá Lý Văn Tý, Phưv Zênhx pênhz phax Chi Ma puz pâuz, taz viv coar lik cêr ntus đriv ntêr 16 cei cêr, lưx lươngv tsơưs viv li hâux lưv seiz car njiz ntâu phêv liv, hâux lưv nhiês muôv muôs hax huv đhâu ntus đriv tsênhv muôx hâur ntu đhâu:

          “Hâur ntu krêz uô jênhv vưv, têx qơư pêz krêz uô qơư seiz car tsuôk muôx cxôngx 2-3 lênhx nênhs. Thâuv tsưr tsix ntês cxov, sâu tsês hax huv mak nênhs fêv khênhr tir tar, txênhz chor hax huv co khiêr tror muk, uô lưx lươngv njiz ntâu phêv liv. Tiv zix zos liv zôngv hmo ntux, ar têz nxaz, tsuôk zôngv nteir ndê cux leiv tâu hax huv đhâu nja vax”.

          Đrâuv huôx tôngv nhiês muôv muôs hax huv, six hơưv kaz shôngk shông cux zos ntu ntâu doanh nghiệp liv zôngv lưx lươngv hải quan li têx tsi tâu uô tâu hâur côngz xưv coar lik chiê nhiês muôv muôs luôv, uô tuôr xuôv txos nhiêx txiêx têz qơưk. Hâux lưv “heik kriê iz zav, hax huv muôx hâur mak iz zav” cux tso tơưv ntâu phêv liv đros lưx lươngv Hải quan uô jênhv vưv ntơưv trôngx đriv. Pir li hâur six hơưv thôngz sâu ntâuz ntơưr doanh nghiệp, têx xor mông tsi tâu cxix cxuô; ntâu doanh nghiệp tsi huôx tôngv lok sik hâux lưv sik côngv, thôngz xor mông hâur têx tuêv tsi tâu truôx tul, viv li tsi tâu tso tơưv tâu têx canhv pov lok têx hâux lưv tsi jông muôx yưv, têx xor mông lok têx hâux lưv tsi jông muôx yưv hâur coar lik hax huv uô cxâuv. Zơưv Nguyễn Hữu Minh, Phưv chi cục tsar Chi cục Hải quan trôngx đriv Hữu Nghị (Cục hải quan tỉnh Lạng Sơn) puz pâuz:

          “Pêz tsênhv njiz phêv liv hâur hâux lưv coar lik chor hax huv sâu zuôr lok hâur têz qơưk thiêz hax huv muôs tơưv saz đrâuv têz qơưk ntơưv trôngx đriv, viv phênhv ntâu hax huv no tâu tso hâur têx container, thiêz khênhr tsi tâu krêz chiê qênhz yuôx. Zos njiê xưz mak lok six lax phênhz tâu. Thâuv container tuôx txos, hâux lưv seiz car hax huv phênhv ntâu zos nriêr pâuz qênhx shênhx. Six hơưv zuôr txos pêz cux zuôr yênhx trus sir zôngv meir qênhz yuôx container chiê seiz têx hax huv co, taz por tir tar tâu têx txuz njuôs xav uô cxâuv cêr chei”./.

(TTĐB-Txâur Vax cxeik nhênhv)

NUS TÊZ LOK TSÊNHV CHEI BẢO HIỂM XÃ HỘI

Six hơưv, hnuz nhôngs tâu sơưv têx chei xênhz zus mê nhuôv

Nus: Lò Thị May nhoz huyện Mường La, tỉnh Sơn La nus: Cur gôngr BHXH txix hli 02/2019 txos hli 04/2019, cur so txos hli 03/2020, cur thiêx tror gôngr đuô BHXH tax txos nhiv no. Cur njuôk xav zuôr xênhz zus nhuôs lok hnuz 28/11/2020. Uô li cur thor nus li no, cur pok tâu txâuk six hơưv, hnuz nhôngs sơưv têx chei paz xênhz zus nhuôs, zos tiêk tsi tâu mak txos thâuv luz hlik tưs thiêx txâuk six hơưv, hnuz nhôngs tâu sơưv têx chei heik sâuv thiêz thâuv xênhz zus mê nhuôv tâu sơưv têx chei paz li chas? Nhiêx hli nhiv no cur tsênhv gôngr BHXH zos 4.194.400 đeiv.

Têz: 

Ntu 2 Grê 31 Chei BHXH shông 2014 cui tinhv lok sâuv six hơưv, hnuz nhôngs tâu sơưv chei paz xênhz zus mê nhuôv đros thiêz lox tôngv pox niêv xênhz zus mê nhuôv zos: Tsuv gôngr BHXH txâuk txix 06 luz hlik tror zar sâuv hâur iz shông uô ntêx thâuv zuôr xênhz zus nhuôs.

Iz zav li cox heik sâuv, zos njuôk xav xênhz zus nhuôs lok hnuz 28/11/2020 thiêz gôngr BHXH tsi so hlo tax txos trâu thâuv xênhz zus mê nhuôv (hli 11 gôngr BHXH), cox muôx 09 luz hlik gôngr BHXH (txix hli 03/2020 txos hli 11/2020) mak cox txâuk six hơưv, hnuz nhôngs sơưv chei paz xênhz zus nhuôs thâuv xênhz zus mê nhuôv lơưr cui tinhv heik sâuv.

Taz sik, đros thiêz têx lênhx muôx six hơưv, hnuz nhôngs gôngr BHXH tsơưs đuô 12 luz hlik uô ntêx thâuv so hâux lưv sơưv BHXH, cơ quan BHXH zuôr qênhz yuôx shuôs ntơưv qơư lơưr zuôr nênhs uô hâux lưv lok sâuv gôngr BHXH. Zos qênhz pov lênhx nênhs tưs lav heik, tsi muôx tsênhz tiês hâur gôngr thiêz sơưv BHXH cui tinhv ntơưv ntu 4 Grê 17 Chei BHXH 2014 mak zuôr trâul xưv bluô trơưk li chei têz qơưk cui tinhv.

 Lox tôngv pox niêv txâuk six hơưv, hnuz nhôngs sơưv chei paz xênhz zus mê nhuôv, thâuv xênhz zus nhuôs tâu sơưv têx chei li đrav kaz:

+Tâu so hâux lưv, sơưv chei paz xênhz zus nhuôs uô ntêx thiêz đhâu thâuv xênhz zus mê nhuôv tas zos 06 luz hlik; lênhx nênhs tưs xênhz zus 2 tus nhuôv nzêiz tror zar sâuv mak xav txix tus nhuôv tiv 2 tror zar muk, iz tus nhuôv lênhx niêv tâu so nzir iz hlik (cui tinhv ntơưv ntu 1 Grê 34 Chei BHXH shông 2014);

+Tâu sơưv nhiêx paz xênhz zus nhuôs, nhiêx paz iz luz hlik bâuv 100% xav kror đruôz đraz nhiêx gôngr hli gôngr BHXH hâur 06 luz hlik uô ntêx thâuv zuôr so hâux lưv, sơưv chei xênhz zus nhuôs, zos six hơưv gôngr BHXH trâul nduô tsês têx luz hlik tsi gôngr, mak tâu muôz têx luz hlik gôngr nhiêx BHXH ntơư lok xav uô cê (cui tinhv ntơưv ntu 1 Grê 39 Chei BHXH thiêz Bộ Luật lox tôngv-xaz pênhz thiêz XH li ntu 1 Grê 12 Thông tư sôr 59/2015/TT-BLĐTBXH hnuz 29/12/2015 cui tinhv tsênhz mênhx thiêz kriê uô lơưr iz cxiê Grê, Chei BHXH);

+Tâu sơưv têx nhiêx paz heik sâuv iz jiês trâu iz tus nhuôv bâuv 2 jiês phênhv nhiêx hli ntơưv qơư hâur luz hlik lênhx pox niêv co xênhz zus mê nhuôv (cui tinhv ntơưv Grê 38 hei BHXH shông 2014);

+Tâu so nhoz tu mê nhuôv, tsoz phưz zuk đas jos đhâu xênhz zus nhuôv tas, đhâu hlo thâuv tâu sơưv chei so xênhz zus nhuôs lơưr cui tinhv, hâur six hơưv 30 hnuz xuz thơưx zuôr muk uô hâux lưv tsi yuô tâu muôx jos ntơư. Six hơưv so li heik  tas sâuv, ntâu yax zos 10 hnuz đros thiêz chor pox niêv lox tôngv xênhz zus iz jiês 02 tus nhuôv nzêiz tror zar sâuv; ntâu yax 07 hnuz trâu chor pox niêv lox tôngv xênhz zus nhuôs tsuv fêis mê zus mê nhuôv thiêz ntâu yax 05 hnuz trâu têx lênhx txơưr đuô. Phênhv chei paz hâur ntu so li heik co, iz hnuz bâuv 30%  phênhv nhiêx  hli ntơưv qơư (cui tinhv ntơưv Grê 41 Chei BHXH shông 2014)./.

(Thanh Thủy-Riê Lâux cxeik, nhênhv)