Lai Châu chuv tôngv phax tar cuz tox cuz jôngr hâur cheix ntux kruôr

Jos Hồng Ngài, xã Pú Đao, huyện Nậm Nhùn li thax tsav uô têz muôx 10 hec ta ntâu, nhoz sâuv jos li têx har jôngr. Nhiv no tsênhv zos cheix hlơưr têz, viv li pox nhuôs tsênhv chêx chôngk uô têz. Zos xưk li thâuv ntêx, pox nhuôs li hâux lưv hlơưr têz zos chiv chir uô mak nhiv no, hâux lưv hlơưr têz tâu cui tênhv six hơưv tsênhz mênhx, muôx côngv thôngx seiz car, chiê chuv tôngv phax tar cuz tox cuz jôngr.

          Zơưv Vừ A Sề, tsar jos Hồng Ngài puz pâuz: Niêx shông, thâuv qir lol cheix hlơưr têz, tuêv uô ntêx nyuôk phax tar cuz tox cuz jôngr puôr lênhx tâu yênhx lix, yênhx lênhx nênhs tâu choz jênhv vưv phưv txơưx têx chuôz zis li hâux lưv hlơưr têz. Thâuv luôx, hlơưr têz têx chuôz zis tsuv đăng cir uô ntêx chiê tuêv chuv tôngv heik kriê tsưr ziv hlơưr thiêz bax têx chuôz zênhx tuô hlơưr tơưs zos muôx cuz jôngr. Zơưv Vừ A Sề heik:

          “Cheix ntux kruôr mak pêz yax mông trâu pox nhuôs luôx thiêz hlơưr têz taz por. Pox nhuôs tas nro jêx jos puôr lênhx uô lơưr thiêz tâu sơưv liv cxôngx jix vuv por vêv jôngr viv li pox nhuôs uô lok six jông, chiv chir por vêv jôngr”.

          Huyện Nậm Nhùn nhiv no muôx 74 cxênhz hecta jôngr. Têx xã muôx mênhv chêx jôngr lox li Hua Bum, Trung Chải, Nậm Chà thâuv ntêx yax six muôx cuz tox cuz jôngr, viv tsôngv box phênhv ntâu zos uô têz. 2,3 shông tror lol no, têx txuz cuz tox cuz jôngr tưz txu grês ntâu khov niêx shông, chinhr quyênx huyện chuv tôngv yênhx lix Ban chox kriê coar lik por vêv jôngr thiêz Phax tar cuz tox cuz jôngr ntơưv têx xã, thị trấn. Cxôngx co, têx tiv phaz tưz tsưr tsix cir ntơưr đros têx tsar jos, chinhr quyênx cxơưz tiês yax mông Chei por vêv jôngr, phax tar cuz tox cuz jôngr txos chôngz tsôngv box jêx jos.

          Zơưv Nguyễn Văn Tình, Hạt phó Hạt qênhz jôngr huyện Nậm Nhùn puz pâuz: Txos nhiv no lưx lươngv qênhz jôngr thax tsav tưz tsưr tsix tâu 150 jiês khiêz phêv jêx jos, 7 cxênhz ntâu jiês lênhx nênhs cxaz chuôz. Đros co, Hạt cux đrss têx tiv phaz tsưr tsix shâuv phax cuz tuô cuz jôngr. Zuôr xar 100 tuêv chuyên trách por vêv jôngr nhoz têx jêx jos cux tưz phuôx huiz tau chêx cuk, yax six heik lưx lươngv jor, seiz car chiê pov nzor thiêz tir tar cuz jôngr. Đros têx thax tsav jôngr njuôs xav cuz lox, lưx lươngv qênhz jôngr đros têx tuêv chuyên trách por vêv jôngr tsưr tsix luôx cêr cêv kuôk hlơưr tơưs, viv li hâur cheix ntux kruôr txos nhiv no sâuv thax tsav tsi muôx txuz cuz jôngr tưs:

          “Đhâu qênhz yuôx, seiz car mak six hơưv đhâu tsôngv box li siêz xar por vêv jôngr tưz tâu muôz siêz tsênhz mênhx. Ban chox kriê têx xã tưz heik têx lênhx nênhs mul txos yênhx jêx jos chiê vênhv tôngv tsôngv box cxaz chuôz coar lik por vêv thiêz phax tar cuz jôngr. Têx lênhx nênhs hâur tuêv uô ntêx nyuôk por vêv jôngr tưz huôx tôngv jông thiêz chox lok chêx cuk tsênhv tsênhz”.

          Nhiv no qiv hơưv lok six cuz sor thiêz tsi so txơưr txar, njuôs xav cuz jôngr lok six siêz. Taz sik, khov chiz coaz muôx txơưx jênhv thiêz chinhr quyênx tiv phaz li sir jos chuv tôngv phax tar cuz jôngr đros têx tuêv uô ntêx nyuôk por vêv jôngr thiêz tsôngv box sauv thax tsav li siêz xar por vêv jôngr ziv hnuz ziv tâu muôz siêz tsênhv paz têx har jôngr nhoz tỉnh tror tâu taz por./.

                                                                                                                        (Khắc Kiên- Txâur Vax cxeik nhênhv)

NÔNGX MÊNHX ZUÔR TSUV PÂUZ

Phax moz trâu tsiêx cxu

Xuz thơưx, pox nhuôs tsuv tsov cưv txos uô vêv xênhz tsêr guôx thiêz chuôz zênhx tu zus. Tsêr guôx tsuv huv đros yênhx zav tsiêx zus, lax trâu chêix ntux sor, sor trâu chêix ntux no, taz por cêv kuôk trâu tênhv qơư iz ndis.

Pox nhuôs tsuv uô hur si tsêr guôx đhâu iz fâuv zus li: nzuôr hur si, tsês kruôr lơưr co tsuôs yuôx tuôx lov caz hmoz chiê phax tar caz moz thiêz tso tsêr guôx tsês khôngz tsơưs tiv zix 15 hnuz đros chor tsiêx cxu zus muôs grêix thiêz 30 hnuz đros chor tsiêx cxu zus sha mê nhuôs. Đros chor tsêr guôx cơư tsiêx zus ntêr hnuz thiêz zus tâu tsiêx trâus muôx moz, tsuv tâu uô vêv xênhz cov jông lơưr chor nênhs uô hâux lưv sêiz car tsiêx cxu hêik kriê.

Têx zav vuôz tsuôz hâur tu zus tsuv tâu sâu chiê hlơưr por tsês lok sik muôz phâuk. Tsuv tsuôs yuôx tuô lov caz moz 1-2 jiês iz ciêz hâur ntu tsês tsêr guôx khôngz, tsơưs tiv zix hâur 30 hnuz. Têx chuôz zênhx tu zus tsuv tâu nzuôr hur si thiêz muôz tsês chiê jông. Vêv xênhz thiêz tsuôs yuôx tuô lov caz moz iz ndis tsêr guôx.

Uô ntêx thâuv zuôr zus fâuv yiêz, tsuv bax jông tsêr guôx, têx chuôz zênhx tưz tâu uô hur si thiêz zav nox, đêx hâuk, yuôx cov taz por tsơưr lươngv…tsiêzz zus tsuv tâu zuôr ntơưv têx qơư muôx suôz bê, tsơưr lươngv, thâuv nhiv kruôr zuôr lok mak tsuv tso ntơưv qơư cêv kuôk chiê taz por ngaz tuk, tsik trâus muôx moz mak muôz tso trâu hâur qơư zus. Zav nox, đêx hâuk tsuv taz por tsơưr lươngv. Tsik zôngv đêx hâur têx pak njêl, cưx ha lok sik kror đêx tsik hur trâu tsiêx cxu hâuk.

Nhạc ngắn

Pox nhuôs tsuv sêiz shuôk chor tsiêx cxu yênhx hnuz chiê pov tâu nzor tsiêx cxu muôx têx txơưr txar li: Tsik xar nox jâuz, gênhk, pư iz kror qơư lok sik pư uô iz pơưs, lok cuô muôs, cuô njưs, cuz siêz, hâuk ntâu đêx, hnôngk, lax uô pa, thox plaz….chiê xưv lik cov ndar six hơưv.

Thâuv pov tsiêx cxu jông li hêik co, pox nhuôs tsuv cêv kuôk tsiêx cxu trâus moz chiê sêiz shuôk thiêz hêik trâu cán bộ thú y pâuz. Zos tiêk trâus tuôs mak tsuv muôz yêv đhâu qơư tu zus thiêz xưv lik cov jông, hêik trâu cán bộ thú y pâuz thiêz tuôx qênhz yuôx, vêv xênhz têx tsêr guôx. Tsik muôz têx zav nox muôz trâu tsiêx trâus moz nox sênhv trâu chor tsiêx cxu tsik moz nox, tsik muôz têx chuôz zênhx tuk tsiêx tâu tuk tsiêx trâus moz zôngv trâu chor tsiêx cxu txơưr đuô zôngv.

Phênhv “Nôngx mênhx zuôr tsuv pâuz” hnuz no tsuôk xâuk li no xưz. Phênhv no zos ĐTNVN sik côngv đros tsênhv qơư cxơưz cxiz uô kôngz têz qơưk uô./.

(Lik Thox cxêik nhênhv)