Nênhs Cho li siêz xar njôngr đhâu suôz shu

             Shu, luk Cho ho phàn tỷ, zos iz zav chuôz lov reik đros đreiv hâur nênhs Cho li luz nênhx vênhx huôv. Shu tsuôk pov zôngv hâur ntênhs nox yôngz, ntênhs hloz tiêr nênhs thiêz tsi zôngv hâur ntênhs tuôs. Shu tâu yur đros ntâuk đruôs, ntâus nxêz tôngx zuôr lok six jông mnôngs. Viv nênhs Cho li suôz shu khênhr tâu yur hâur têx hnuz ntênhs lov jêv, ntênhs nox yôngz. Zơưv Tẩn A Sếnh, nhoz jos Hoàng Hồ, xã Phăng Xô Lin, huyện Sìn Hồ lênhx nênhs txơưx yur shu nto bê hâur thax tsav heik:

          “Chiê yur tâu shu jông mnôngs tsuv shâuv lok six ntêr viv muôx ntâu jax. Xar yur jông mnôngs tsuv txơưx grus pa. Yur mak muôx 3-4 zav yur li ntơưv thiêx jông mnôngs”.

          Chiê muôx tâu iz luz shu yur jông mnôngs tsuv lok six uô jông uô cxôngx xeir chuôz zênhx uô txos tsưr ziv uô. Muôx ndâux shu, car shu thiêz loa shu. Car mak zôngv ntông uô, zas sâuv mê đuô zas hâur ntêr muôx nhos 2 đok. Lênhx nênhs uô tsuv zos lênhx muôx chênhz zênhv thiêz lok six txơưx uô thiêx uô tâu luz shu yur jông mnôngs. Pêv ndâux shu tso iz bleiv tôngx, suôz shu đror jông mnôngs lok sik tsi jông mnôngs zos khov txos đeiv bleik tôngx no. Tix lâuk Chẻo A Sì puz pâuz cxaz:

          “Chiê uô tâu iz luz shu tsuv pôngz lok six ntâu six hơưv. Car shu tâu zôngv ntông far tôngx lok sik ntông lim uô. Taz sik coaz tsôngv tiv zix zos bleik shu. Hâur jos chuôz zis tưs muôx ntênhs yôngz cux muk yur chiê lov jêv”.

          Uô ntêx thâuv yur yênhx jax muôx ziz njiêz txơưr mak tsuv yur iz jax shu mak lênhx tưs uô ntêx thâuv yur shu cux zuôr yur. Đhâu co mak txos yênhx jax tsênhz mênhx. Iz jax nhiês muôx nhiês tsưr ziv yur. Shâuv yur tưz lax, taz sik coaz tsôngv đuô zos nênhs yur tsuv mnôngs tâu njiêz luv jax shu co, zos yur tsi zos, co zos lênhx nênhs tsi tâu pâuz lok vênhx huôv yur shu. Tul hluôk tuz Chẻo A Xoang, nhoz xã Phăng Xô Lin, huyện Sìn Hồ, tỉnh Lai Châu puz pâuz cxaz:

          “Cur nhiêv yur zuk mênhx cxưx li zav shu cxôngx thâuv tsênhv zâu, iz jiês jiês hâur jos muôx ntênhs yôngz cur puôr lênhx heik têx lênhx nênhs txơưx yur kriê cur, txos nhiv no cur tưz shâuv tâu. Lax tiv zix thâuv yur shu zos tsưr ziv grus pa. Nhiv no muôx tsi ntâu lênhx nênhs txơưx yur thiêz, viv li cur truôx siêz shâuv cov tas zuk mênhx cxưx li têx jax shu, tsi chiê trâus pôngz plox”.

          Cxôngx ntâu cxênhx nênhs Cho nhoz huyện tox siêz Sìn Hồ, tỉnh Lai Châu tsênhv tuôr tsês tâu luz shu. Shu tâu yur hâur luz nênhx chênhr zos tsôngv box li siêz xar njôngr lok iz luz nênhx tsâu sor, cêr gâux đrâuv jông thâuv tâu siz zuôr uô txix gơưv muk txos tas iz tiêv nênhx./.

(Chẻo Thu-Txâur Vax cxeik nhênhv)

Vì Văn Chữ zos iz lênhx tsênhv tuôr tsês tâu hêir nênhs poz ziz têx cuôr tênhz caz thênhx

         Thơưx jiês muk txos qơư du lix jos Dọi, xã Tân Lập, Huyện Mộc Châu, tỉnh Sơn La thiêx pâuz tâu zơưv Vì Văn Chữ tsênhv taz tov phiêz hêir nênhs poz ziz cxuô zav cuôr tênhz car thênhx jông jav, uô trâu lênhx kruô Khánh An nhiêv txos zav guôr tênhz car thênhx co: “Thơưx jiês cur tuôx uô si, ndis shuôk têz qơưs, cur pov zơưv hloz Chữ muôz car thênhx chox lok phiêz tâu cxuô zav cuôr tênhz jông gâux hênhr. Txơưv lênhx tưs sêiz pov cux zênhx nhiêv chor cuôr tênhz ntơư”

          Trơưk li zơưv Vì Văn Chữ hêik pâuz, chiê phiêz cov tâu iz luz cuôr tênhz jông gâux chox lok jâuv, tsuv xêir têx car thênhx muôx txix oz shông tror sâu thiêz txox car thênhx ntêr chox lok fuô, joz zuôr đêiv tơưr thiêx phiêz tâu iz luz cuôr tênhz jông gâux chox lok sir zôngv: “Xar phiêz cov tâu têx cuôr tênhz jông gâux, tsuv muk zok nriêr hâur têx har jôngr, thâuv txiêr tâu lok tsuv txiêr oz zar uô câux cuôr tênhz thiêz tsuv jiêz cov txox car thênhx co kruôr mav li muôz chox lok hâu cov chor car thênhx co jôngx thiêx phiêz tâu têx cuôr tênhz jông gâux”

          Sêiz pov luz cuôr tênhz zơưv Chữ phiêz ntơư, puôr lênhx uô jông phiêz iz kro jux juk, ntov jông. Thâuv phiêz tâu tiêr luz cuôr tênhz co, tsuv tâu muôz chox muk kra trâu sâuv thaz lok siz sâuv tsuôr nxêix iz ciêz. Đhâu ntơưv, mav muôz luz cuôr tênhz co chox lok nzuôr đêx, luz cuôr tênhz thiêx truôx thiêz thiêx jông gâux. Zơưv Hà Văn Khởi, zos iz lênhx nhoz Dọi - Xã Tân Lập - Huyện Mộc Châu - Tỉnh Sơn La thav li no: “Zơưv Vì Văn Chữ zos iz lênhx txơưx phiêz tâu hêir nênhs poz ziz cxuô zav cuôr tênhz jông jav thiêz tuôr tâu truôx hêir nênhs poz ziz têx txux chi, vênhx huôv jông cxôngx nzor thiêz hnor chor lâuk thav tiêk: Zav cuôr tênhz no zos chor lâuk pox côngz zơưv côngz đrav ntêx tsês trâu têx mê tuz mê nhuôv thiêz luz cuôr tênhz co, chuôz zis tưs tsuv muôx, thâuv chox nhaz lok chiê trâu nhaz jâuv”

          Tsênhz tiês, hêir nênhs poz ziz zav cuôr tênhz co, thâuv tưs tsuv muôx đros đrêiv hâur luz nênhx niêx hnuz thiêz tsuv muôx hâur têx hnuz nox yôngz cok, uô nênhz uô zêis thiêz hêir nênhs poz ziz cux xav tiêk, luz cuôr tênhz co zos por hưv trâu hêir nênhs poz ziz têx nxêik lok uô nhaz thiêz thâuv muôx iz lênhx nênhs lâuk pur 120 shông tâu tas siv nênhx, zos nưs jâuv luz cuôr tênhz tưs, tsuv muôz luz cuôr tênhz co gra đros chox muk tso trâu ntơưv lênhx nênhs co qơư nza.

          Chênhr zos li hêik ntơư, hêir nênhs poz ziz têx cuôr tênhz cux muôx liv lox đros đrêiv hêir nênhs ntơư li luz nênhx niêx hnuz. Taz sik,  txos trâu nhiv no, chor pâuz phiêz hêir nênhs poz ziz têx cuôr tênhz car tênhz cux zos yuôr tsơưs, chuôs li têx cuôr tênhz co tưz trâus pôngz plox lơưv jux juk. Chênhr zos li hêik ntơư, zơưv Vì Văn Chữ cux tsênhv xar kriê trâu chor hluôk cơưv shâuv, tsik chiê zuk hêir nênhs têx vênhx huôv jông trâus pôngz plox: “Cur tưz uô luôs hâux lưv phiêz cuôr tênhz car thênhx tâu ntêr shông lok thiêz cur zos iz tus lâuk nhoz hâur luz jos no. Têx mê tuz mê nhuôv tsik muôx lênhx tưs xar cơưv shâuv thiêz tsik muôx six hơưv hnuz nhôngl lok uô thiêz chor hluôk nhiv no tsuôk zos muk uô cxuô zav hâux lưv txơưr”

          Hêir nênhs poz ziz têx cuôr tênhz car thênhx, iz chas sir zôngv hâur luz nênhx niêx hnuz; cuôr tênhz tsênhv zos iz zav huv jông muôs trâu tsôngv kruô tuôx ndis uô si txos thax tsav faz Bắc pêz têz qơưs thiêz ntơư cux zos cxơưz cxiz huôv tsar truôx hêir nênhs poz ziz têx txux chi, vênhx huôv jông cov muôx đros đrêiv hâur luz nênhx tsik chiê pôngz plox./.

                                     Tsu vưx cxêik nhênhv-CTV Tuyết Trinh Đài TNVN