Lênhx pox niêv Hmôngz nhoz tox siêz txơưx uô bluô nux

          Niêv lâuk Mai Xênhv Zax uô njuôs niêv njuôs txir cxôngx thâuk tsênhv zâu. Thâuv hloz tiêr nênhx mul zuôr txir thiêz pheiz chuôz, niêv lâuk luz nênhx phênhv ntâu zos chos poz cưk, chos blêx trâu têx ar têz niêv pos zơưv txir pheiz trâu oz niêv txir, viv li luz nênhx lok six txov nhêv. Niêv lâuk Mai Xênhv Zax puz pâuz li no:

          Luk Hmôngz…

Chưx tsi tâu cêr yêiz pluôs, niêv lâuk Mai đros nưk tul txir sir jos krêz đar ar têz, muôz têx nôngz kôngz yiêz lok tsêz chos. Niêv lâuk truôx siêz cơưv shâuv têx lớp kriê cơưv cxaz lok tsưr ziv huôv tsar kinh têr chuôz zis, zos cán bộ cxiz kôngz huyện thiêz xã kriz cơưv. Iz chas ntơư, niêv lâuk cux cơưv shâuv đhâu hâur têx ntâuz ntơưr, muôx tâu mê njik tsưr ziv khưr tsêz chos kôngz lôngk. Shông 2015, niêv lâuk Mai heik nưk tul txir hlôngr 1 hecta ar têz chiê chos txir lưs hmaz thiêz shông nhiv kruôr đhâu lok no, niêv lâuk chuôz zis tưz sâu tâu 9 tênhr txir. Đros co, niêv lâuk tsênhv chos cxaz poz cưk txuôv, sâu tâu 10 tênhr ntâu, côngv đros chos blêx sâu tâu 50 txos 60 hnaz blêx iz shông. Đros ntơư, hâur niêx shông niêv lâuk chuôz zis tsênhv tu zus 4,5 tul nhux tưv, nhux đas sha nhuôs chiê muôs trâu tuz luôv ciêz đrôngl. Đros trâu luôs hâux lưv khưr uô kôngz lôngk, tu zus nhux tưv nhux đas, niêv lâuk  Mai cux tsênhv tu zus keiz ok, khơưz pas đêx zus njês… paz niêv lâuk muôx phênhv sâu tâu xar 100 tsov đeiv iz shông. Niêv lâuk Mai Xênhv Zax puz pâuz nzir:

          Luk Hmôngz….

          Iz chas huôv tsar kinh têr trâu zuk chuôz zis, niêv lâuk Mai tsênhv paz max yax kriê têx pox niêv vir ndâus hâur chi hội jos lok tsưr ziv huôv tsar tsêz chos kôngz lôngk, tu zus tsiêx cxu muôs trâu tuz luôv ciêz đrôngl cov muôx phênhv sâu tâu nhiêx txiêx trâu chuôz zis. Txos nhiv no, hâur jos tưz muôx 20 ziv chuôz zis tâu niêv lâuk paz max. Ntâu lênhx hội viên pox niêx tưz hla đhâu cêr pluôs, sir jos uô bluô nux. Niêv lâuk Điz Xênhv Shôngx, Chủ tịch Hội liên hiệp pox niêv xã Co Mạ cux thav tiêk: Niêv lâuk Mai Xênhv Zax zos iz lênhx hội viên thâuv tưs cux uô ntêx nyuôk hâur cxuô phongz yaox hội, hâur huôv tsar kinh têr chuôz zis. Niêv lâuk li luôs hâux lưv huôv tsar chos txir lưs hmaz thiêz tu zus tsiêx cxu cux tâu ntâu ziv chuôz zis đros cơưv shâuv uô lơưr:

          Luk Hmôngz….

          Chênhr zos uô tâu cxuô luôs hâux lưv li hêik sâu, hâur shông nhiv kruôr đhâu lok no, niêv lâuk Mai Xênhv Zax tưz tâu xêir tsov chiê hlôngr njêx muôs trâu têx pox niêv vir ndâuk pâuz huôv tsar cêr uô nox nhoz xã Co Mạ mul dưv Đại hội đại biểu cxuô hêir nênhs tsơưs ntơưv huyện Thuận Châu thiêz tỉnh Sơn La./.

(Riê Lâux- Txâur Vax cxeik nhênhv)

Chế độ txiêz nanv lox tôngv-trâus muôx moz tiv hâux lưv uô

Nữ: 1. li chak zos txiêz nanv lox tôngv:

Nam: - Txiêz nanv lox tôngv zos txiêz nanv trâus ntơưv qơư uô hâux lưv thiêz hâur six hơưv uô hâux lưv;

- Đrâuv qơư uô hâux lưv thiêz six hơưv uô hâux lưv (thâuv uô têx hâux lưv lơưr nênhs lox tôngv hêik cov uô);

- Sâuv ntu cêr muk txix ntơưv qơư nhoz muk trâu qơư uô hâux lưv (hâur six hơưv thiêz ntu cêr huv đros);

- Trâus txo grêk đas jos lox tôngv txix 5% tror sâur tiv txiêz nanv.

Nữ: 2. Li chak zos moz tiv hâux lưv uô:

- Trâus moz zos bê ntơưr têx moz tiv hâux lưv uô hâur tênhv qơư lok sik hâux lưv uô muôx tưx phiv liv txos đas jos;

- Trâus txo grêk đas jos lox  tôngv txix 5% tror sâur viv muôx moz.

Nữ: 3. Chiê tâu sơưv paz txưv txiêz nanv lox tôngv, moz tiv hâux lưv uô:

Nam: a/ Paz iz jiês:

- Nênhs lox tôngv trâus txo grêk tsơưs đas jos lox tôngv txix 5% txos 30%.

b/ Paz yênhx hli:

- Nênhs lox tôngv trâus pôngz đas jos txix 31% tror sâur.

c/ Paz phưx vưv:

- Nênhs lox tôngv trâus pôngz đas jos txix 81% tror sâur mak trâus tuôs cxa đraz kâuv lok sik đis oz luz kror muôs, lok sik trâus moz phiv liv txos têx hlưz hâux uô zos têx nênhs vưv…

Nữ: Qênhx liv tâu sơưv

Nam: 1. Njuôk shuôk đas jos lox tôngv trâus txo grêk:

- Đhâu thâuv trâus saz, muôx moz tưz tâu chơưv kho jông.

- Đhâu thâuv trâus saz, muôx moz tror moz tưz tâu chơưv kho jông.

- Nhiv kruôr trâus txiêz nanv lox tôngv, nhiv kruôr trâus moz tiv kror hâux lưv uô lok sik trâus txiêz nanv lox tôngv ntâu jiês.

Nữ: 2. Six hơưv tâu paz:

Nam: - Thâuv nênhs lox tôngv tâu chơưv kho jông thiêz tơưv tsêr kho moz;

- Zos trâus saz, muôx moz tror huôv moz mak nênhs lox tôngv tâu tror muk njuôk shuôk moz đuô thiêz đas jos trâus txo grêk, six hơưv tâu paz yiêz tâu xav txix hli muôx hôiv đôngx njuôk shuôk y khoa li hêik pâuz.

Nữ: Phênhv paz:

Nam: a/ Paz iz jiês: (Xav lơưr kror trâus saz thiêz chor hli thêv nhiêx BHXH).

- Đas jos grêk 5%: Tâu paz bâuv li 5 hlik nhiêx hli kik tiv zix trâu cxuô lênhx nênhs.

- Đhâu co grek nzir 1% mak tâu paz nzir 0,5 hli nhiêx hli kiz tiv zix.

- Xav lơưr chor shông thêv nhiêx BHXH: Cxaz chuôz BHXH txix iz shông tror lok tâu xav bâuv 0,5 hli nhiêx hli thêv BHXH; đhâu co cxaz nzir iz shông thêv BHXH tâu xav nzir 0,3 hli nhiêx hli nhiêx côngz thêv BHXH hâur hli lơưr co uô ntêx thâuv so hâux lưv chiê chơưv kho.

Nữ: a/ Paz yênhx hli: (Xav lơưr têx trâus saz thiêz chor shông thêv nhiêx BHXH):

- Đas jos grêk 31%: Tâu paz bâuv 30% nhiêx hli kik tiv zix trâu cxuô lênhx nênhs.

- Đhâu co đas jos grêk nzir 1% mak tâu paz nzir 2% nhiêx hli kik tiv zix.

- Xav lơưr chor shông thêv nhiêx BHXH: Cxaz chuôz BHXH txix iz shông tror lok tâu xav bâuv 0,5% nhiêx hli nhiêx côngz thêv BHXH; đhâu co cxaz nzir iz shông thêv BHXH tâuv xav nzir 0,3% nhiêx hli nhiêx côngz thêv BHXH hâur hli lơưr co uô ntêx thâuv so hâux lưv chiê chơưv kho.

Tsov cưv: Nênhs tâu paz nhiêx txiêz nanv lox tôngv, trâus muôx moz tiv hâux lưv uô yênhx hli so hâux lưv tâu sơưv BHYT zos BHXH thêv./.

(Thanh Thủy-Lik Thox cxêik nhênhv)