Jax sâu thưr 3.7.6.2016:

PÔNGZ ĐÊK TUÔS CHUÔZ NDÊ HÂUR CHEIX SO SOR-

ZOS IZ KRO UÔ TRÂU SĐ CXƯƠX

          Hâur luz hlik đhâu, sâuv tas nro têz qơưk muôx ntâu txuz mê nhuôs trâus pôngz đêx tuôs. Nhiv kruôr đhâu, tsuôk hâur 1 hnuz zos (hnuz 29/5) muôx 6 lênhx mê nhuôs zâu nhoz Nghệ An trâus pôngz đêx tuôs. Uô ntêx co zos txuz 9 lênhx mê nhuôs cơưv lớp 6 trâus pôngz đêx tuôs thâuv mul đa đêx ntơưv Quảng Ngãi hnuz 15/5. 3 lênhx shux xênhz cơưv lớp 11 trâus pôngz đêx tuôs thâuv mul đa đêx hiêr hnuz xiêz 8/5 ntơưv tỉnh Nam Định. Hnuz xiêz 6/5, 3 lênhx shux xênhz trâus pôngz đêx tuôs hâur iz tul njưk đêx ntơưv tỉnh Long An; 4 lênhx nhuôv nxeik cơưv lớp 7 trâus pôngz đêx tuôs hnuz xiêz 4/5 ntơưv Khánh Hòa...

          Lo lul tâu tso tơưv zos viv li chas muôx ntâu tsưr ziv tưz tâu krêz uô, hâur co muôx hâux lưv kriê uô luôv đêx trâu mê nhuôs zâu, taz sik qênhx shênhx mê nhuôs trâus tuôs tiv pôngz đêk tsênhv chuôz ndê siêz hâur cheix so sor, tiv zix zos têx tỉnh faz Trung, qơư muôx ntâu tul đêx, pas đêx thiêz niêv đêx hiêr? Pos Phan Thị Mai Hương, phưv tsar phongx por vêv, tsoz phưz mê nhuôs zâu, Sở lox tôngv saz pênhz thiêz xã hội tỉnh Hà Tĩnh hêik pâuz, cxôngx hâur shôngk shông txos nhiv no, tiv phaz co tưz muôx 11 lênhx nênhs trâus pôngz đêx tuôs. Tiv qiv hơưv cuz sor, muôx ntâu tul đêx, pak đêx, viv li mê nhuôs khênhr sik zâuv mul đa đêx. Iz chas co, ntâu lênhx niêv lênhx txir tsi tâu seiz car zuk jông têx tuz nhuôs, viv li ntâu lênhx mê nhuôs trâus pôngz đêx tuôs. Vênhv thix kriê mê nhuôs uô luôv đêx tsi tâu tâu uô muôx chêx cuk tiv nhoz Hà Tĩnh nhiv kruôr muôx 5 luz pas uô luôv đêx huv đros. Hâux lưv zôngv pas đêx thiêz têx qar đa đêx, uô luôv đêx chiê kriê trâu mê nhuôs cux tsi muôx ntâu. Pos Phan Thị Mai Hương heik:

          “ Hâux lưv kriê luôv đêx cux phêv liv viv tsi muôx qơư kriê. Muôx têx thâuv mul seiz têx pas đêx, qơư luôv đêx nông chiê kriê taz sik cux phêv liv. Viv li, tsi car kriê. Têx lớp kriê luôv đêx cux muôx tsơưs. Pêz cux tsuôk yax mông theiez krêz uô nhoz têx qơư jông tiv zix chiê taz por, tsi taz por mak tsi car tsưr tsix”.

          Cục por vêv, tsoz phưz mê nhuôs zâu (Bộ lox tôngv saz pênhz thiêz xã hôiv) li seiz car tso pov, nhiv no nhiv kruôr muôx 35% mê nhuôs nhoz niêv tiêx đras Cửu Long thiêz 10% mê nhuôs thax tsav niêv tiêx đras niêv đêx Liêz txơưx uô luôv đêx. Têx mê nhuôs txơưx uô luôv đêx nhoz tox siêz tsênhv kis đuô. Đros têx mê nhuôs nhoz niêv đrôngs, chor mê nhuôs txơưx uô luôv đêx kis đuô mê nhuôs nôngx cxênhz. Chiê txu grês qênhx shênhx mê nhuôs trâus pôngz đêx tuôs hâur cheix so sor, têx shôngk jê ntơưv no, Bộ zaoz zux thiêz thox cxov tưz krêz uô ntâu trâur nuv kriê uô luôv đêx trâu mê nhuôs hâur têx tsêr cơưv, tiv zix zos tsêr cơưv cấp 1 thiêz cấp 2. Lơưr zơưv Dương Văn Bá, phưv vụ trưởng Vụ côngz xưv shux xênhz ( Bộ zaoz zux thiêz thox cxov), nganhx zaoz zux thiêz thox cxov muôx txâuk lênhx nênhs kriê luôv đêx taz sik phêv liv tiv zix zos cơ sở chuôz zênhx chuôz tas phưx vưv hâux lưv kriê luôv đêx. Chiê yưv pênhr cxiv uô pas đêx trâu hâur têx tsêr cơưv ntơưr cux tsik zôngx ziv uô, viv tsik muôx txâuk pênhr nhiêx cxiv uô.

          “ Pêz xar krêz uô tsaz yênhx kriê luôv đêx, shâuv luôv đêx trâu tas nro shux xênhz taz sik pênhr nhiêx cxiv uô pas tsi muôx. Nhiv kruôr đhâu Bộ zaoz zux thiêz thox cxov cux muôx chỉ thị xa trâu tas nro nganhx, thix ziv têx Sở zaoz zux thox cxov nriêr pâuz qênhx shênhx tiv phaz, pov cov đros tiv phaz chiê muôx cơ chế sik côngv paz txưv nganhx zaoz zux thiêz thox cxiv muôx pas luôv đêx, chox mê nhuôs mul shâuv luôv đêx”.

          Pos Đào Hồng Lan, thứ trưởng Bộ lox tôngv saz pênhz thiêz xã hôiv khav tênhv, six hơưv nhiv kruôr đhâu, Bộ tưz chuv tôngv đros têx Bộ, nganhx krêz uô têx tsaz yênhx phax tar txiêz nanv trâu mê nhuôs, hâur co muôx tsaz yênhx phax tar trâus pôngz đêx, cui tênhv tsênhz mênhx yênhx chiz coaz coar lik têz qơưk cux xưk li tiv phaz li txơưx jênhv. Luôs hâux lưv kriê cơưv uô luôv đêx trâu mê nhuôs cux zov chênhr cơưs, tsi zos muôx lik zơưx tiêk tiv tsi muôx pas đêx uô luôv đêx, cơ sở cxuô zav chiê krêz uô hâux lưv kriê luôv đêx kênhz. Hâux lưv kriê uô luôv đêx trâu mê nhuôs tsuv uô sei đrơưv. Têx tiv phaz tsuv seiz car têx trâur nuv kriê luôv đêx huv đros trâu mê nhuôs...Pos Đào HỒng Lan heik:

          “ Nhiv no pêz cux muôx ntâu pas luôv đêx. Tiv zix, côngv thôngx, chính quyênx, tiv zix zos thax tsav nôngx cxênhz li pưs txux zos tsuv huiz tôngv têx đoanx thêv đros cxaz chuôz tsưr tsix têx trâur nuv kriê luôv đêx huv đros trâu mê nhuôs zos lok six zuôr trâus. Lok Bộ lox tôngv saz pênhz thiêz xã hội, pêz cux tsênhv chox kriê Cuiv pov tsơv mê nhuôs VN huiz tôngv têx tsưr tsix ntiêx têz hâur thiêz đrâuv têz qơư cxaz chuôz hâux lưv tsoz phưz thiêz por vêv mê nhuôs zâu”.

          Têx txuz txiêz nanv trâus pôngz đêx tuôs, khênhr muôx hâur six hơưv nhiv kruôr đhâu tso pov, chuôz zis mak tsênhz mênhx zos pos zơưs, niêv txir thiêz nênhs tsoz phưz mê nhuôs tsuv muôx txơưx jênhv đuô thiêz luôs hâux lưv seiz jor, por vêv zuk mê nhuôs. Iz chas co, tsuv muôz siêz jênhv pâuz lok phax tar txiêz nanv pôngz đêx trâu mê nhuôs, muôz cxuô theox chênhv jông chiê mê nhuôs tâu cxaz chuôz shâuv uô luôv đêx. Li ntơư, qênhx shênhx mê nhuôs trâus pôngz đêx tuôs hâur cheix so sor thiêx tsi muôx yưv./.

( TTT-Txâur Vax cxeik nhênhv)

Phênhv thưr 3 hnuz xiêz 7/6/2016:

Phênhv: NÔNGX MÊNHX ZUÔR TSUV PÂUZ

                    Luk Hmôngz (số 5)

                    Nta suôz: Hli      shông 2016

                    Uô: VOV4

Nhạc hiệu chuyên mục “Nhà Nông cần biết”

Tsôngv pox nhuôs sơưr đơưk hmor yuô! Txix iz chuôz zis pluôs, niêv tix Zax Thị Giàu nhoz jok Sáng Pao, xã Xà Hồ (Trạm Tấu, Yên Bái) tưz iz thênhv jux juk hla đhâu cêr pluôs. Zâuv sơưr đơưk đros nriêr pâuz lok niêv tix Giàu li tsưr ziv uô nox hla đhâu cêr yêiz pluôs.

Niêv tix Zax Thị Giàu li tsưr ziv uô nox hla đhâu cêr yêiz pluôs

(Hlôngr suôz)

Niêv tix Zax Thị Giàu nhoz jok Sáng Pao, xã Xà Hồ (Trạm Tấu) hêik pâuz: “Nhiv no niêv tix chuôz zis tưz muôx 4 tuk nhux tưv, 10 ntâu tuk buô, 15 tuk yil đros trâu têx blêx liêx, viv li nhiv no niêv tix Giàu tưz tsik njiz yêiz li đrav ntêx”.

Txix iz chuôz zis muôx tsik txâuk nox hâur yênhx shông, đros siêz xar hla cov đhâu cêr yêiz pluôs, niêv tix Giàu tưz cxaz chuôz chor jiês ndis shuôk, cơưv shâuv chênhz zênhv uô nox txix cxuô tsưr ziv chiê lok huôv tsar kinh tế chuôz zis zos Hội nôngx mênhx huyện tsưr tsix chiê sir zôngv uô nox huôv tsar trâu zuk chuôz zis. Txix shông 2010, niêv tix chuôz zis muôz chor nôngz  blêx, poz cưk yiêz lok hlôngr tsêz chos trâu chor zav nôngz kuz nhoz tiv phaz.

Khov muôz chor zav nôngz blêx txuôv tsơưr lươngv siêz lok chos, txix ntơư niêv tix chuôz zis sâu tâu muôx 4 tấn blêx iz shông, ntâu đuô 1 tấn pir li chor zav nôngz blêx nhoz tiv phaz. Đuô li, iz shông niêv tix tsênhv sâu tâu muôx 5 tấn ntâu njiêr poz cưk phênhv ntâu zos chor zav nôngz poz cưk txuôv li: Bioseed 9698 thiêz DK 888.

Thâuv tưz muôx cxuô blêx poz cưk, niêv tix sir jos yưv pênhr trâu tu zus tsiêx cxu. Niêv tix Giàu hêik: Tox siêz mak thax tsav đar, jông huôv tsar tu zus niêv tsiêx, đhâu chor lớp cơưv shâuv lok tu zus, niêv tix tưz pâuz tsưr ziv tu zus tsoz phưz, uô tsêr guôx, tsês chiê zav nox trâu tsiêx cxu, khov co chor tsiêx cxu tsik trâus tuôs yêiz thiêz tuôs no.

Iz chas huôv tsar tu zus tsiêx cxu, niêv tix Giàu tsênhv chos muôx 5 hec ta txir tuôz ziz, nhiv no tsênhv hloz lox lok six jông thiêz ntơư cux zos tsoz chos zuôr sâu tâu cxaz nzir nhiêx txiêx trâu ziv chuôz zis hâur têx shông zuôr txos no /.

Phênhv nôngx mênhx zuôr tsuv pâuz ciêz no, zos Đaix TNVN côngv đros tsênhv qơư cxiz uô kôngz têz qơưk uô./.

(VOV4-Lik Thox cxêik nhênhv)