Vì Thị Bun Chăn-lênhx nênhs nhiêv thiêz sir jos tuôr chiê têx suôz  gâux, đhiê pax vuôs Lào

Co zos iz suôz gâux Lào tâu niêv tix Vì Thị Bun Chăn hêik. Lơưr chôngz lênhx nênhs ntơưv jok Mường Và: Niêv tix Chăn muôx suôz hêik gâux lok six jông, viv li thâuv niêv tix hêik chor gâux Lào, lênhx tưs cux xar mnôngs. Niêv tix Chăn puz pâuz: txix ciês thâuv tsênhv zâu, niêv tix tưz zênhx nhiêv zuk mênhx cxưx chor suôz gâux. Thiêz kror siêz nhiêv co ziv hnuz ziv ntâu đuô thiêz nhoz đrêiv hâur niêv tix siêz tsik plox:

“Txix thâuv muôx 12 shông cur tưz zênhx cơưv hêik gâux, đhiê pax vuôs txix chor lâul lơưv, thiêz nhoz đrêiv hâur cur siêz tax txos nhiv no. Cur nhiêv hêik gâux, đhiê pax vuôs, viv li cux tâu muk trâu ntâu qơư, ntâu jêx jok txơưr chiê hêik gâux thiêz đhiê pax vuôs trâu luôs sêiz”.

Cux lơưr niêv tix Vì Thị Bun Chăn: hêik gâux Lào, tsuv muôx iz lênhx nênhs yuôz kênhx đros thiêx jông, thiêx hêik tâu trơưk suôz. Kror phiv liv thiêz zos phênhv ntâu chor nênhs xar tơưv têx suôz gâux co puôr lênhx zos mênhx cxưx Thái. Taz sik, txix têx sir jos cơưv shâuv, niêv tix tưz hêik tâu jông suôz gâux Thái thiêz suôz gâux Lào. Viv li, đrâuv iz cxiê jax gâux zos niêv tix xar tơưv txix luk Lào, mak niêv tix ho tsês six hơưv, sir jos cxêik chor suôz gâux Thái uô suôz gâux Lào chiê hêik thiêz kriê trâu chôngz lênhx nênhs txơưr đuô txix luk Lào sik tsênhv njiêz jax gâux mak jông iz zav.

Txơưv uô liêx têz lok six khưr, taz sik niêv tix Vì Thị Bun Chăn cux sir jos cxaz chuôz trâu đôiv vênhx nghệ jêx jok. Niêv tix đros đôiv vênhx nghệ cxaz chuôz hêik gâux, đhiê pax vuôs thâuv jêx jok muôx cêr lov jêv, shir phaz, nox tsiêz lok sik hâur têx jiês sik tưr uô nghệ thuật hâur thiêz đrâuv tỉnh, cux li uô vênhx nghệ ntơưv iz cxiê huyện nhoz têx tỉnh Bắc Lào. Đuô li thâuv tưs chor tsêr cơưv ntơưr sâuv thax tsav, lok sik têx jok txơưr đuô hâur xar muôx hôiv sik tưr, uô vênhx nghệ, tsik so hêik niêv tix tuôx paz kriê têx suôz gâux, đhiê pax vuôs Lào. Niêv tix Vì Thị Bun Chăn hêik:

“Mênhx cxưx Lào têx phongx cxưx, vênhx huôv mak zuk zuôr tsis chiê trâus pôngz plox, zuôr tso tsês tsik tâu mênhx cxưx Lào li chax chês. Chênhr viv li, cur zuôr tror kriê trâu têx tuz nhuôs tov kaz no chiê muôx tâu têx suôz gâux Lào hêik ntơưv zuk thax tsav qơư nhoz”.

Kror niêv tix Vì Thị Bun Chăn tsik so xar zos nhiv no, sâuv thax tsav xar chor nênhs pâuz hêik gâux Lào li niêv tix yuôr tsik chôngz lênhx lơưv…Đros co, chor pos, chor niêv hnuz nhôngs tưz siêz tas lơưv, hok cxênhx hluôk mak ho tsik muôx lênhx tưs nhiêv hêik gâux thiêz cơưv têx suôz gâux no hlo. Viv li, niêv tix Chăn shông no lok cux tưz muôx 50 shông, taz sik thâuv tưs niêv tix cux zuôr jênhv kriê hêik gâux, đhiê pax vuôs trâu chor nênhs nhiêv txos vênhx huôv, nghệ thuật, sir jos tuôr chiê zuk mênhx cxưx Lào li têx suôz gâux, đhiê pax vuôs ntơưv Mường Và. Niêv tix Lò Thị Thủy, mênhx cxưx Lào, iz hâur chor hluôk nênhs nhoz hâur jok Mường Và tâu niêv tix Vì Thị Bun Chăn kriê hêik gâux, đhiê pax vuôs mênhx cxưx Lào hêik:

“Pêz zos cxênhx hluôk, txix thâuv ntêx txos nhiv no cux zênhx tsik pâuz hêik, thiêz hêik gâux Lào mak cux tsik zôngx ziv hêik tâu, viv li tâu hloz Bun Chăn kriê hêik gâux thiêz đhiê pax vuôs trâu zuk. Chênhr viv li, nhiv no pêz cux tưz pâuz hêik, pâuz đhiê pax vuôs chiê phưx vưv trâu jêx jok thiêz chiê tror kriê trâu cxênhx hluôk tov kaz no, chiê suôz gâux Lào nhoz Mường Và tsik trâus pôngz plox”.

Khov muôx niêv tix Vì Thị Bun Chăn thiêz iz cxiê lênhx nênhs li têx sir jos, jok Mường Và ntâu shông lok no, 2 đôiv vênhx nghệ tưz uô tâu lok six ntâu hâux lưv jông. Txix co, têx vênhx huôv mênhx cxưx Thái thiêz mênhx cxưx Lào-zos 2 mênhx cxưx chôngz tiv zix ntơưv thax tsav qơư tâu tuôr chiê thiêz phuôx huiz jông; paz txo grêk tsơưs txiêz nanv xar hôiv; tuôr truôx ngaz tuk ntus đriv. Pos Tòng Thị Kiên, Phưv Chủ tịch UBND huyện Sốp Cộp, tỉnh Sơn La puz pâuz:

“Pêz cux tưz muôx tsưr ziv huôv tsar du lịch côngv thôngx ntơưv jok Mường Và, xar Mường Và. Thôngz đhâu huôv tsar du lịch côngv thôngx mak pêz zuôr kriz uô thiêz phuôx huiz têx kror tsiv gri vênhx huôv oz mênhx cxưx Thái thiêz Lào. Hêik chor nghệ nhân xar tơưv, kriz têx lớp kruôz kriê trâu cxênhx hluôk nênhs lok têx tsiv gri vênhx huôv co”.

Moz siêz txos vênhx huôv mênhx cxưx, niêv tix Vì Thị Bun Chăn tsênhv đros pox nhuôs mênhx cxưx Thái, mênhx cxưx Lào Mường Và paz uô truôx jông đuô trâu cêr sik côngv siêz thôngx ziv Việt-Lào nhoz thax tsav ntus đriv Tây Bắc têz qơưk./.

(Tòng Đức Anh-Lik Thox cxêik nhênhv)