Sơn La: Chiê njêl zus hâur vax thêir tâu muôs trâu cxiê qơư

Đhâu 5 shông ntâu uô hâux lưv tu zus njêl hâur vax thêir, tix lâus Lò Vănn Ban chuôz zis nhoz jok Bung Én, xar Chiềng Bằng, huyện Quỳnh Nhai tsênhv muôx 70 luz vax zus njêl cxuô zav muôx tsiv gri kinh têr siêz, xưk li: Njêl lăng, njêl nox jâuz, rô phi…xav tas cxuô zav, chuôz zis cux sâu tâu liv xar muôx 500 triệu đêiv. Taz sik, tix lâus Ban cux xar njôngr tiêk, têx njêl no tsuôk tâu muôs trâu chor nênhs uô lax luôv ntơưv huyện Quỳnh Nhai thiêz thành phố Sơn La xưk li nhiv no mak tsik tâu truôx đrênhk, thâuv mak têx njêl zus hâur thax tsav no ziv hnuz ziv ntâu, tiv chor chuôz zis tu zus thiêz cxaz nzir têx vax zus tsênhv chuôz ndê jux juk. Thâuv njêl muôx ntâu lơưv mak zuôr trâus nênhs sâu zuôr nhov gri xưk li thâuv chos poz cưk, chos kok ntông ntu uô ntêx co. Đuô thiêz, chiê têx njêl no tâu muôs txos trâu chor qơư lox thiêz muôs tơưv saz đrâuv têz qơưk, mak tsuv muôx tsưr ziv, kỹ thuật tu zus cov truôx jông đuô:“Hâur ntu zuôr txos cur cux vav tiêk zuôr kriz lớp kruôz kriê trâu pêz chiê sir zôngv khoa học kỹ thuật lok tu zus njêl hâur vax thêir. Hêik têx cấp, Đảng, têz qơưk paz pênhr, muôz pênhr txêik nhiêx liv kik thiêz txêik ntêr đuô”.

(Tiếng động hiện trường)

Tix lâus Cầm Văn Sâm, jok Lả Mường, xar Mường Trai, huyện Mường La cux xar njôngr txos, thâuv chuôz zis xar kriz đar đuô qơư tu zus, mak hâux lưv muôs chuôz zis 3 tấn njêl zus no cux tsuôk pâuz khov trâu chor nênhs sâu zuôr nhoz huyện xưz:“Cur chuôz zis cux xar kriz đar nzir oz pêz luz vax thiêz taz sik nhiv hâux lưv muôs njêl njiz phiv liv ntâu hênhr. Zos muôx nênhs tuôx paz zuôr mak cux tâu, hok ntâu hnuz cur oz txir tuz cux tsuv xuôk yêz thâux chox muk muôs, têx thâuv tsênhv muôs tsik tâu thiêz, tsik pâuz uô li chak hlo. Nhiv no zos muôx qơư sâu zuôr truôx paz trâu pox nhuôs mak zuôr shir phaz hênhr li”.

Hêik lok tsênhv tsênhz no, zơưv Ngô Trí Dũng, phưv chủ tịch UBND huyện Quỳnh Nhai puz pâuz, đros tsưr ziv huôv tsar zus njêl hâur vax thêir lơưr saz chêx cur, truôx đrênhk, huyện Quỳnh Nhai zuôr paz trâu chor hợp tác xã tsiêx đêx sir jos uô têx tsưr ziv uô xênhz yar, gra siêz tsơưr lươngv thiêz têx hax huv tsiêx đêx muôx tsiv gri kinh têr siêz, zos têx hax huv jông ntơưv thax tsav:“Chiê têx njêl đêx đas tâu sâu zuôr mak pêz ndar txos zos uô têx hax huv txix njêl zus ntơưv đêx đas zos yênhx têx hax huv OCOP, lơưr tsaz yênhx iz xar iz hax huv chiê piêr pâuz lok njêl đêx đas sâuv têx chuôz zênhx thôngz xor mông, thiêz txix co paz thơưz, muôs tâu sâuv ciêz đrôngs”.

Lơưr zơưv Nguyễn Thành Công, Giám đốc Sở Kôngz nuv thiêz Huôv tsar jêx jok, tox siêz tỉnh Sơn La, chiê tu zus njêl hâur vax huôv tsar truôx thiêz tâu muôs trâu sâuv têx ciêz đrôngs mak tsuv sir jos đuô hâur hâux lưv tu zus:“Zuôr txos no pêz tsuv uô jông oz pêz kror; iz zos, tror sir jos uô lơưr tsưr ziv; oz zos sir jos kriz uô hâux lưv zok nriêr qơư muôs, piêr pâuz têx hax huv shuôz njêl thiêz zok nriêr têx qơư muôs lox, no zos hâux lưv lok six zov chênhr; zuôr uô tâu têx qơư uô shuôz njêl ntơưv Sơn La; tiv pêz zos tror qênhz yuôx, cxiv tsa tsênhv chêi paz trâu hâux lưv tu zus shuôz njêl huôv tsar hâur ntu zuôr txos”.

Đros tsưr ziv txos shông 2020 Sơn La zuôr muôx 10.000 luz vax zus njêl truôx tuk, sâu tâu muôx 8.000 ntâu tấn, zơưv Hoàng Quốc Khánh, Chủ tịch UBND tỉnh Sơn La khav tênhv: zuôr tsuv ntâuk gri thiêz chox kriê têx huyện, chor chuôz zis zos kriz đar thiêz zus nzir mak zus têx zav tưs, ntơưv thax tsav qơư tưs. Tiv zix zos chiê muôs tâu têx shuôz njêl mak tsuv uô tâu 3 kror: gri zuôr cxuô zav lok tu zus, nhiêx txiêx trâu ntu uô thiêz tsuv sâu tâu liv:“Hâur ntu zuôr txos, tỉnh zuôr tsêx trung chox kriê kriz uô jông hâux lưv kho đuô tu zus shuôz njêl sâuv thax tsav tỉnh lơưr UBND tỉnh li Cuêz tênhv 2401 ntu 2018-2020 thiêz tsưr ziv txos shông 2030. Thôngx cxix, tror qênhz shuôk thiêz tso tơưv tsênhv chêi paz trâu hâux lưv tu zus shuôz njêl hâur vax thêir, tiv zix zos tsênhv chêi cxơưz cxiz têx doanh nghiệp, hợp tác xã uô tsưr ziv sâu zuôr shuôz njêl đros chor qơư tu zus, paz muôx tâu têx shuôz njêl ngaz tuk. Thôngx cxix, pêz hêik têx doanh nghiệp hâur thiêz đrâuv tỉnh tuôx yưv pênhr, sik côngv đros uô xênhz yar thiêz sâu zuôr muôs hax huv, tsov cưv txos tu zus têx shuôz njêl muôx tsiv gri kinh têr siêz xưk li njêl nox jâuz đuz, njêl nox jâuz, njêl lăng, njêl chiên, njêl pok nêiz, Rô phi thiêz njêl Tầm…”

(Lan, Long, Thanh-Lik Thox cxêik nhênhv)

Nênhs Cho Yên Bái li Txir puôx zêv hâu

          Puôx zêv zos iz zav nox reik đros đreiv hâur tsôngv box mênhx cxưx Cho Yên Bái luz nênhx. Đros pox nhuôs, tsoz puôx zêv tsi taz chiê their nzôngr nzông, uô trur tsêr, mak txir puôx zêv chox lol hâu siêr nox cux lok six kaz thiêz yênhxx nênhs Cho nhoz no li iz zav nox muôx cxôngx nzor lol.    Tsoz puôx zêv khênhr nhoz sâuv tox siêz, ar nxaz. Puôx zêv txi txir thâuv hli 2, hli 3 zênhz lix, sâu đê txir cxôngx hli hli 11, hli 12. Txir puôx zêv thâuv siêr mak tơưr khênhr đuz, iz tsoz muôx 4-6 tơưr txir. Puôx zêv txi ntâu txir, taz sik tsi zos tsoz tưs txi txir cux nox kaz iz zav. Niêv lâuk Lý Thị Phin nhoz jos 3, xã Phúc Lợi, huyện Lục Yên, tỉnh Yên Bái pheiz kênh:          “Tsoz puôx zêv txir kaz tsuv zos tsoz puôx zêv ntêr shông thiêz tiv zix zos tsi cxoz txiêr blôngx mak greix txir puôx zêv thix tuôz, nox tsi pluôk. Txir puôx zêv đê lol zôngv triês nqeik tơưr pov plơưr greix tuôz, liêz mak zos puôx zêv kaz”.

          Lơưr nênhs Cho Yên Bái li chênhz zênhv, chiê xeir tâu puôx zêv kaz mak tsuv phênhz tâu puôx zêv blâuv thiêz puôx zêv txuô. Puôx zêv blâuv muôx plơưr tuôz đuô puôx zêv txuô. Puôx zêv blâuv thâuv siêz mak tơưs plêz nox kaz đuô, muôk đuô, thâuv hâu siêr muôx cuô đax đax ntưs lol. Niêv lâuk Lý Thị Phin pheiz kênh cxaz:“Muôx 2 zav txir puôx zêv zos puôx zêv blâuv thiêz txuô. Puôx zêv blâuv thâuv hâu mak siêr sei đuô. Puôx zêv nox kaz đuô, jôngx đuô thiêz tsi pluôk”.

          Txir puôx zêv uô ntêx thâuv hâu tsov muôz nzuôr cov hur têx môngr jêz, ar thiêz nqeik tơưr cov hur mav li hâu. Puôx zêv hâu lơưr 2 tsưr ziv: muôz txir puôx zêv tso hâur lâux câuz tsâu đêx trâu hâur co txơưv hâu, max mav đo thiêx tsi trâus tơưs muôx nhos 30 phênhz txơưv siêr. Đrâuv co tsênhv muôx iz tsưr ziv hâu thiêz zos râuz đêx bâu uô ntêx mav muôz txir puôx zêv tsu hâur co, vâuv txos thâuv siêr txơưv tâu.Txir puôx zêv thâuv hâu siêr mak nox lok six kaz. Khênhr tâu nênhs Cho Yên Bái nox đros mor blâuv, greix, njês. Lơưr tsôngv box Cho, puôx zav zos iz zav txir ntông chiv chir tuôx, jông trâu lênhx nênhs li đas jos, paz pư jông tsâus jos. Nhiv no txir puôx zêv tsi taz zos nênhs Cho li zav nox kaz mak tsênhv tâu ntâu lênhx nênhs nhoz têx thax tsav txơưr nhiêv nox. Niêv lâuk Nguyễn Thị Hương, phường Đồng Tâm, đrôngs Yên Bái puz pâuz:“ Cxôngx thâuv cur tsênhv zâu tưz tâu nox txir puôx zêv, lok six kaz. Tiv zix zos txir puôx zêv blâuv. Cheix txir puôx zêv tưs cur cux zuôr chiê nox. Cur lok six nhiêv nox zav nox no”.

          Txos cheix txir puôx zêv siêr shông tưs, têx chuôz zis nênhs Cho nhoz Yên Bái cux hâu txir puôx zêv nox lok six kaz, lênhx tưs tâu iz jiês nox siv mak zuôr ndo njôngr txos zav nox kaz no./.

(Thiều Nghiệp- Txâur Vax cxeik nhênhv)