Uô li chas cov Lâm Đồng txo grêk tsuôk yuôr 1,3% têx chuôz zis pluôs

Thâuv ntêx, txơưv tiêk muôx ar têz, muôx vax chos cxuô tsoz chos iz zav li cxuô chuôz zis txơưr đuô hâur xã Đạ M’Rông, huyện Đam Rông, taz sik viv uô têx liêx têz trơưk li chor lâuk iz txưv uô thâuv ntêx, sâu tsi tâu kôngz nju, đros trâu tsưr ziv xar nhoz tok txos têz qơưk paz max, viv li zơưv Đa Cát Ha Dương chuôz zis luz nênhx cux trâul yeiz pluôs hâur niêx shông. Txix shông 2016, đros thiêz canr bôv cxiz kôngz têx cêr moz siêz kriê tsưr ziv huôv tsar uô nox, zơưv tưz hlôngr yiêz zuz nôngz tsoz chos, uô lơưr tsưr ziv uô nox yiêz hâur uô kôngz lôngk. Đros trâu kêr txeik tsêr nhiêx tsênhv chei têx pênhr zuôr nhiêx nju tsơưs chiê huôv tsar kinh tế, zơưv Đa Cát Ha Dương chuôz zis tưz hla đhâu chuôz zis pluôs, muôx luz nênhx tsâu sor:“Txix thâuv tâu Tsênhv qơư kôngz nuv huyện kriê têx tsưr ziv uô nox, heik cov chos jâuz tu zus caz chaz xor, têz qơưk paz max pênhr....., chuôz zis tưz sir jos uô lơưr têx tsưr ziv kriê. Đhâu ntơư tưz muôx phênhv sâu tâu hâur niêx luz hlik, xav kror đruôz đraz iz fâuv caz chaz xor muôx nzir phênhv sâu tâu txix 3-4 tsov đeiv ntâu”.

Tsi tiêk zos Đam Rông-iz hâur 64 huyện pluôs hâur tas nro têz qơưk tâu moz siêz yưv pênhr thiêz paz max lok cxuô zav, mak hur si cxuô xã, jêx jok thiêz têx thax tsav txov nhêv txơưr đuô cux tâu tỉnh Lâm Đồng sir jos fuô kriê thiêz uô ntâu tsaz yênhx, muôz jông six hơưv trâu tsôngv px huôv tsar uô nox uô hnar, hla đhâu yeiz pluôs. Zơưv Trần Văn Đông, Bí thư Đảng ủy xã Đoàn Kết, huyện ĐạHuoai heik pâuz:“Đảng thiêz têz qơưk lok six moz siêz paz max têx zuz nôngz tsoz chos, tsiêx tu zus txos trâu cxiv uô tsêr nhoz, muôz hâux lưv uô trâu têx chuôz zis pluôs, chuôz zis txov nhêv chiê lơưr muôx nzir phênhv sâu thiêz muôx luz nênhx truôx tuk đuô. Zos shông 2016 xã Đoàn Kết tsênhv zos huyện Đạ Huoai iz hâur têx xã pluôs, taz sik txos shông 2017 mak xã tưz hla đhâu xã pluôs  lơưv”.

Txix shông 2016 txos nhiv no, xav hur si têx pênhr yưv paz trâu thax tsav txov nhêv, tsôngv box heir nênhs tsơưs hâur tỉnh Lâm Đồng zos 3.700 tyv đeiv, cxiv uô têx côngz trênhx, paz max huôv tsar uô nox uô hnar, têx hâux lưv huôv tsả uô nox yiêz.... Hâur co têz qơưk pênhr nhiêx txiêx buôk ti paz zos 1.900 tyv, yuôr đuô li mak zos têx pênhr nhiêx hu zâuv chor doanh nghiệp, tsôngv cưr tix nênhx tsa sđ siz chos gôngr paz. Iz chas têx li heik co, Lâm Đồng cux tưz hu zâuv 115 dưv anr tuôx yưv pênhr trâu thax tsav txov nhêv, thax tsav tsôngv box heir nênhs tsơưs, đros thiêz xav hur si têx pênhr đas cir uô ndê txos 5.800 tyv đeiv. Txix têx li heik no, kinh tế-XH chor thax tsav txov nhêv, thax tsôngv box heir nênhs tsơưs nhoz Lâm Đồng tưz muôx ntâu hlôngr yiêz, tsôngv px luz nênhx nox nhoz tâu gra siêz. Zơưv Đinh Đức Chí, Phưv Chủ tịch Ủy ban huyện Lâm Hà, tỉnh Lâm Đồng heik, muôx tâu li no zos khov fuô uô tâu jông têx tsênhv chei paz max, thiêz lar heik zos chênhr tsôngv px têx siêz xar, tsưr ziv uô sir jos hla đhâu yeiz pluôs:“Pêz tưz sir jos trâu hâux lưv yax kriê, uô hlôngr yiêz px tsưr ziv xar, cxiv uô têx hâux lưv uz no chiê choz kriê têx tsưr ziv uô nox yiêz, paz max tsôngv px huôv tsar uô têx nuv li: Chos jâuz tu zus caz chaz xor. Lar heik zos fuô uô tâu jông têx dưv anr trâu thax tsav tsôngv box heir nênhs tsơưs, têx dưv anr no tsuv qênhz shuôs jông, uô tâu trơưk li px tsưr ziv, siêz xar”.

Tỉnh Lâm Đồng sir jos hâur têx shông zuôr txos, xav kror đruôz đraz iz shông zuôr txo grêk tsơưs tâu chor chuôz zis pluôs txix 1-1,5%, hâur co chuôz zis pluôs tsôngv box heir nênhs tsơưs txo grêk txix 2-3%. Sâuv têx luôs hâux lưv tưz uô tâu, đros trâu têz qơư têx chei paz fuô kriê thiêz uô fiv đros, tsôngv px hlôngr yiêz tsưr ziv, siêz xar, sir jos huôv tsar uô nox, njênhs tiêk Lâm Đồng zuôr uô tâu luôs hâux lưv zos tỉnh jêx jok yiêz li Nghị quyết đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh nhiv kruôr tso tơưv./.

(Quang Sáng TTTN-Riê Lâux cxeik, nhênhv)

Heik kriê tsưr ziv sâu têx hnaz, hưx trâu yuôx por vêv đrox tsuôk đhâu thâuv zôngv tas sâuv thax tsav tỉnh Sơn La shông 2020

       Sơn La chuôz tsar coar lik têx huôx tôngv muôv muôs, sir zôngv, sâu por tsês têx hnaz, hưx trâu yuôx por vêv đrox tsuôk đhâu thâuv zôngv tas.

          Shông 2020 UB tỉnh Sơn La tưz thôngz đhâu nhiêx txiêx muôx 6,6 tỷ đeiv chiê  cxiv uô 1 cxênhz ntâu qơư tso thiêz hlơưr muôx nhos 20 cxênhz cir hnaz, hưx trâu yuôx por vêv đrox tsuôk đhâu thâuv zôngv tas, tsưr tsix kriê cxaz muôx nhos 5 cxênhz jiês nôngx mênhx lok sir zôngv yuôx por vêv đrox tsuôk thiêz tsưr ziv sâu por tsês đhâu thâuv zôngv tas. Lơưr co, luôs hâux lưv coar lik têx huôx tôngv muôv muôs, sir zôngv, sâu por tsês têx hnaz, hưx trâu yuôx por vêv đrox tsuôk sâuv thax tsav tỉnh tưz tâu cấp ủy, tsưr tsix đảng tsov cưv chox kriê. UB tỉnh tưz tso tơưv chỉ thị lok côngz xưv coar lik sir zôngv chuôz zênhx kôngz nuv, sir zôngv yuôx por vêv đrox tsuôk, yuôx tuô đrox pêv hâur đêx, cuiz tênhv thôngz đhâu đề án coar lik, sâu por tsês têx hnaz, hưx tso yuôx por vêv đrox tsuôk đhâu thâuv zôngv tas sâuv thax tsav tỉnh ntu 2018-2020, cxiv tsa tsưr ziv lok chuôz tsar côngz xưv tir tar nhiês muôv muôs, tsiv uô qir zuôv, yuôx por vêv đrox tsuôk chuôr, tsi txâuk tsơưr lươngv; têx  huyện ủy, thành ủy tưz chox kriê tso tơưv ntâu ntâuz ntơưr heik kriê, cxiv tsa têx trâur nuv tsiv uô taz por zav nox, tsưr tsix qênhz yuôx, yưr lir uô cxâuv tax ntâu chêx cuk. Têx nganhx chuyên môn tưz krêz uô côngz xưv por vêv đrox tsuôk thiêz uô jông côngz xưv njuôs xav têx caz uô hiêv kôngz lôngk sâuv thax tsav tas nro tỉnh. Chuv tôngv heik tơưv têx tsưr ziv chox kriê, heik kriê tsưr ziv phax tuô caz uô hiêv kôngz lôngk tiv zix zos caz keo thiêz côngx. Côngz xưv chox kriê phax tuô tâu krêz uô muôx chêx cuk, phênhv ntâu têx qơư tsiv uô chuv tôngv phax tuô caz thiêz uô jông lơưr tsưr ziv heik kriê.

          Hâux lưv coar lik jông têx huôx tôngv muôv muôs, sir zôngv, sâu por tsês têx hnaz, hưx tso yuôx por vêv đrox tsuôk sâuv thax tsav thiêz krêz uô muôx chêx cuk đề án coar lik, sâu por tsês têx hnaz, hưx tso yuôx por vêv đrox tsuôk đhâu thâuv zôngv tas muôx têx hlôngr yiêz jông hâur tsôngv box, lơưr li siêz xar txơưx jênhv hâur hâux lưv por vêv tênhx qơư tâu muôz siêz....

       Thông tư liên tịch hâur Bộ kôngz nuv thiêz huôv tsar nôngx cxênhz thiêz Bộ tài nguyên thiêz tênhx qơư lok heik kriê hâux lưv sâu por tsês, yưr lir têx hnaz, hưx tso yuôx por vêv đrox tsuôk đhâu thâuv zôngv tas.

          Thông tư cui tênhv hâux lưv sâu por tsês têx hnaz, hưx tso yuôx por vêv đrox tsuôk đhâu thâuv zôngv tas tsuv tâu sâu tso hâur têx qơư cui tênhv. Têx qơư co tâu cxiv uô huv đros zoz qơưx li: tso ntơưv qơư huv đros zôngx ziv jênhv pâuz ntơưv têx ntus cêr, ntus liêx lox; tsi trâus đêx ngaz, tsi uô zênhr shar txos hâur đêx xênhz huôx, qơư tsôngv box nhoz uô nênhx, zaoz thôngz thiêz jêx jos; zôngv chuôz zênhx tsi trâus xêz, xâuk tsi tâu đêx, zôngx ziv thâux muk lok; saz đrâuv sâu “Qơư por têx hnaz, hưx tso yuôx por vêv đrox tsuôk đhâu thâuv zôngv tas” thiêz canhv pov riêz nênhs lơưr ploz tsênhr Việt Nam TCVN 6707:2009 lok tsơưr riêz nênhs.....Têx hnaz, hưx tso yuôx por vêv đrox tsuôk thâuv zôngv tas tâu sâu por trâu hâur qơư cui tênhv chiê thâux muk yưr lir, zos zuôr trâus mak tsuv cxiv cxaz qơư tso têx chuôz zênhx co cxôngx têx qơư por têx kiês nênhs muk yưr lir.

          Hâux lưv yưr lir têx hnaz, hưx trâu yuôx por vêv đrox tsuôk đhâu thâuv zôngv tas ntơưv têx qơư por mak tsuv tâu chox muk yưr lir hâur 12 six hơưv thiêz tsuv choz trâu taz viv muôx txơưx jênhv; pênhr xưv chiê yưr lir lơưr cui tênhv lok coar lik tsơưr riêz nênhs. Lơưr co, nênhs sir zôngv yuôx por vêv đrox tsuôk thiêz doanh nghiệp yưv pênhr tsêz chos kôngz, jôngr nuv zôngv cxaz nzir yuôx por vêv đrox tsuôk tâu cui tênhv: thâuv đo thiêz tsuôk yuôx tas tsuv sâu por tsês lơưr qơư cui tênhv; tsi por shơư têx vuôz tsuôz txơưr; tsi zôngv têx hnaz, hưx tso yuôx tưz zôngv tas chiê tso têx zav txơưr; tsi chiv chir hlơưr thâuv zôngv tas; tsuv uô jông txơưx jenhv zos tsưr têx vuôz tsuôz kiês nênhs; thêv nhiêx txiêx trâu hâux lưv cxiv uô qơư por têx hnaz, hưx tso yuôx por vêv đrox tsuôk, nhiêx thâux muk yưr lir (đros doanh nghiệp yưv pênhr uô kôngz nuv)./.

(B.Thủy-Txâur Vax cxeik nhênhv)