Phêv liv hôx phưx qênhx shênhx cxaz chuôz BHYT nhoz tox siêz Lai Châu

          Tix lâus Lò Văn Mai chuôz zis, mênhx cxưx Thái, nhoz jos Nậm Đanh, xã Nậm Sỏ, huyện Tân Uyên, tỉnh Lai Châu nhiv kruôr hla đhâu chuôz zis pluôs shông 2020. Chuôz zis muôx chôngz mê nhuôk, tas nro chuôz zis tsuôk tos njôngr txos hâux lưv uô liêx têz iz chiv. Tix lâuk Mai pheiz kênh:

          “Cur chuôz zis muôx 7 lênhx nênhs mak tsuôk muôx 2 niêv txir muk uô hâux lưv, viv li lok six txov nhêv. Nhiv no mê nhuôs tsênhv muk cơưv ntơưr, cxơưx cxuô zav, viv li tsi muôx nhiêx txiêx zuôr ntơưr BHYT. Nhiv no muôx moz gênhs mak chuôz zis chiv chir nhoz tsêr kho moz xưz”.

     Xã Nậm Sỏ muôx zuôr xar 1 cxênhz 400 ziv chuôz zis đros trâu 7 cxênhz 800 ntâu lênhx nênhs, hâur co, mênhx cxưx Thái thiêz Hmôngz muôx 93% ntâu. Shông 2020, tsôngv box cxaz chuôz BHYT hâur thax tsav xã tax 90% ntâu, taz sik txix thâuv xã uô tâu tiêr luôs hâux lưv cxiv tsa jêx jos yiêz mak lênhx nênhs cxaz chuôz BHYT tsuôk yuôr 10%. Tsôngv box tsi muôx ntơưr BHYT, viv li qơư y tế xã cux muôx tsơưs lênhx nênhs tuôx seiz njuôs moz. Yuôx mak yuôr ntâu thiêz tưz xar tas six hơưv zôngv, viv li qơư y tế tsuv xa trâu xã txơưr, lok sik tror muôz trâu taz viv coar lik. Zơưv Lường Văn Nguyên, Trạm tsar trạm y tế xã Nậm Sỏ, huyện Tân Uyên heik:

          “Tsôngv box nhoz xã Nậm Sỏ li KTXH tsênhv lok six txov nhêv, nhiv no tsi muôx ntơưr BH seiz njuôs thiêz kho moz, luz nênhx ziv phêv liv. Nhiv no tsôngv box tsi muôx nhiêx txiêx chiê zuôr ntơưr BH tưz trâus txiêr, viv li uô zênhr shar ntâu txos trạm xã li côngz xưv seiz njuôs thiêz kho moz, tsôngv box tuôx seiz njuôs thiêz kho moz cux tsơưs đuô pir đros têx shông đrav ntêx”.

          Xav txos tas shông 2020, tas nro tỉnh Lai Châu muôx 38 xã  uô tâu tiêr luôs hâux lưv cxiv tsa jêx jos yiêz; đros co zos têx tiv phaz no tsi nhoz hâur têx xã txov nhêv tiv zix ntu 2021-2025 lơưr Thủ tướng chính phuv li cuiz tênhv thiêz. Hâux lưv no uô zuôr xar 106 cxênhz lênhx nênhs trâus txiêr phênhv paz txưv zuôr ntơưr BHYT, uô qênhx shênhx nênhs muôx ntơưr BHYT sâuv tiv phaz txix 97% grês yuôr 73% ntâu.

          Zơưv Dương Đức Tuấn, Phưv giám đốc BHXH tỉnh Lai Châu puz pâuz: Cxaz chuôz BHYT zos tsưr ziv jông paz tsôngv box car chêx têx phêv liv thâuv muôx moz gênhs, tiv zix zos đros tsôngv box nhoz uô nênhx ntơưv thax tsav tox siêz, thax tsav txov nhêv tiv zix. BHXH tỉnh Lai Châu nhiv no tsênhv sir jos côngv đros chính quyênx têx cấp chuôz tsar yax mông chiê tsôngv box pâuz lok têx liv zix thâuv cxaz chuôz BHYT, txix co sir jos cxênhx tsês nhiêx txiêx zuôr ntơưr BHYT:
          “Pêz tưz pheiz uô yênhx paz lênhx nênhs chiê yax mông đêz đar txos cxuô cxênhx nênhs trâus zênhr shar. Tiv zix zos sik côngv đros têx sở, nganhx heik trâu tỉnh chiê muôx chính sách paz txưv iz phênhv nhiêx txiêx gôngr BHYT trâu tsôngv box. Pêz cux zuôr tror côngv đros UB txix cấp huyện txos cấp xã muk txos yênhx jêx jos chiê yax mông trâu tsôngv box pâuz thiêz tror cxaz chuôz BHYT”.

          Txix tsênhv tsênhz lênhx nênhs cxaz chuôz BHYT ntơưv Lai Châu thiêz ntâu tiv phaz trâus txiêr viv cui tênhv thax tsav yiêz nhiv kruôr tâu uô, zơưv Tao Văn Giót, teiv plor côx hôiv tỉnh Lai Châu xar tiêk: Chiê tax tsưr ziv zos BHYT tas nro tsôngv box lok shông 2020 lơưr Côx hôiv li Nghị quyết thiêz muôx 97% tsôngv box cxaz chuôz BHYT lok kaz shôngk shông 2021 lơưr tỉnh Lai Châu li tsưr ziv, đrâuv tiv phaz li têx sir jos lok six zuôr trâus txos têx Bộ, nganhx Trung ương li tsov cưv, pheiz kênh. Zơưv Tao Văn Giót heik:

          “Lênhx nênhs tâu sơưv paz txưv lok BHYT txu grês uô zênhr shar lox txos hâux lưv taz por nox nhoz xã hội thax tsav tsôngv box mênhx cxưx tsơưs nênhs. Moz Covid-19 ntu đhâu tưz uô zênhr shar lox txos tsôngv box li hâux lưv tsiv uô muôv muôs; zos tror uô ciês chính sách no mak tsôngv box luz nênhx ziv phêv liv đuô. Viv li, Chính phuv thiêz têx Bộ, nganhx Trung ương tsuv seiz shuôk jông six hơưv uô chính sách, chiê chiz coaz muôx txơưx jênhv thiêz tiv phaz muôx six hơưv yax mông, vênhv tôngv, chiê tsôngv box pâuz jux jus lok chính sách”.

Txix uô tâu tiêr luôs hâux lưv cxiv tsa jêx jos yiêz cux uô trâu tsôngv px cxuô hêir nênhs nhoz thax tsav tox siêz đêz đrôngl muôx luz nênhx hlôngr yiêz huv đros. Taz sik, tsênhz mênhx zos ntâu ziv chuôz zis tsôngv box mênhx cxưx tsơưs nênhs nhoz têx tỉnh tox siêz, ntus đriv tsênhv njiz trâus têx phêv liv, viv trâus txiêr têx nhiêx têz qơưs muôz paz txưv thâuv ntêx lơưr tâu sơưv. Viv li, pox nhuôs xar njôngr chiz coaz muôx txơưx jênhv muôx têx kho đuô lok têx tsênhv chêi co, uô ntêx zos six hơưv txiêr chiê lơưr muôx six hơưv shưv đros, li ntơưv lơưr luz nênhx thiêx txu grês tsơưs têx phêv liv./.

(Khắc Kiên-Txâur Vax cxeik nhênhv)

Tsuv zuôr bảo hiểm y têr ziv chuôz zis chiê cxuô lênhx nênhs tâu paz thâuv njiz trâus têx phiv liv tsik jông lok đas jos

Tsuv hêik tiêk, bảo hiểm y têr lok six zov chênhr hâur cxiv luôs ngaz tuk xar hôiv, paz trâu hâux lưv tsoz phưz đas jos trâu pêx xênhv, paz trâu chor nênhs zuôr bảo hiểm y têr thâuv lơưr njiz trâus têx phiv liv tsik jông lok đas jos.

Nhiv no, đrâuv hâux lưv cxaz chuôz BHYT tsuv zuôr, pêx xênhv cux zuôr cxaz chuôz tâu trâu bảo hiểm y têr ziv chuôz zis.

* Bảo hiểm y têr ziv chuôz zis zos li chak?

Bảo hiểm y têr ziv chuôz zis zos tsưr ziv cxaz chuôz bảo hiểm y tế thâuv muôx iz lênhx nênhs hâur ziv chuôz zis xar zuôr BHYT mak chor nênhs txơưr đuô hâur chuôz zis muôx bê hâur sổ hộ khẩu lok sik sổ tạm trú tsuv tâu cxaz chuôz đros (yưx chor nênhs tưz muôx ntơưr bảo hiểm y têr tsuv zuôr).

No zos zav bảo hiểm tâu Têz qơưk tsưr tsix kriz uô thiêz tsik zos viv kror liv mak zos chiê paz tsoz phưz đas jos trâu chor nênhs tsik tsuv cxaz chuôz bảo hiểm y têr tsuv zuôr.

Lơưr cui tênhv ntơưv grê 5 nghị định 146/2018, chor nênhs cxaz chuôz BHYT lơưr ziv chuôz zis zos chor nênhs li đrav kaz no:

- Chor nênhs muôx bê hâur sổ hộ khẩu, sổ tạm trú, tsik xav txos chor nênhs tưz muôx ntơưr bảo hiểm y têr tsuv zuôr;

- Chor nênhs zos chức sắc, chức việc, nênhs tu hành;

- Chor nênhs uô nênhx nhoz hâur têx qơưk bảo trợ xar hôiv tsik tâu têz qơưk paz chiê thêv nhiêx BHYT.

Li co, chor nênhs hêik co lơưr cui tênhv thâuv tsik zos chor nênhs cxaz chuôz BHYT tsuv zuôr mak zuôr đăngk cir tâu chiê cxaz chuôz BHYT lơưr tsưr ziv ziv chuôz zis.

* Zuôr bảo hiểm y têr ziv chuôz zis kror tưs

Zos tiz nênhs xar cxaz chuôz zuôr bảo hiểm y têr lơưr ziv chuôz zis mak tuôx trâu Ủy ban xar, phường, thị trấn ntơưv qơư nhoz lok sik qơư zuôr, thêv nhiêx bảo hiểm xar hôiv ntơưv thax tsav qơư thiêz muôz ntơưr chứng minh lok sik ntơưr căn cước công dân yuôr six hơưv sir zôngv; sổ hộ khẩu/sổ tạm trú; đuôz cxêik chor nênhs hâur chuôz zis tưz muôx ntơưr BHYT li têx ntơưr BHYT chiê xav jênhv txo grêk tsơưs phênhv nhiêx thêv; sâu cxix cxuô têx xor mông trâu hâur đêiv ntơưr hêik pâuz thiêz thêv nhiêx txiêx chiê cxaz chuôz zuôr ntơưr BHYT.

Hâur 10 hnuz uô hâux lưv xav txix hnuz txêik txưv têx ntâuz ntơưr, nênhs đăngk cir cxaz chuôz BHYT zuôr txêik tâu ntơưr BHYT thiêz sir zôngv chox muk njuôk kho moz đhâu muôx 30 hnuz xav txix hnuz thêv nhiêx zuôr BHYT.

* Phênhv nhiêx thêv zuôr bảo hiểm y têr ziv chuôz zis

Lơưr cui tênhv ntơưv điểm e, ntu 1, grê 7 Nghị định 146/2018 cui tênhv phênhv nhiêx thêv zuôr bảo hiểm y têr lơưr ziv chuôz zis tâu xav jênhv li đrav kaz:

- Lênhx nênhs tiv iz iz hli cxaz chuôz thêv nhiêx bâuv 4,5% phênhv nhiêx hli kik tiv zix;

- Lênhx nênhs tiv oz , tiv pêz, tiv plâuz thêv jux juk bâu li 70%, 60%, 50% phênhv nhiêx thêv trâu yênhx lênhx nênhs;

- Txix lênhx nênhs tiv 5 tror muk mak phênhv nhiêx thêv bâuv 40% lênhx nênhs tiv iz chor nhiêx thêv.

Tsênhv tsênhz: Xav txix hnuz 1/7/2020 nhiêx hli kik tiv zix têx jâuvzuôr tâu kho đuô chuôz ndê txix 1.490.000 đêiv txos muôx 1.600.000 đêiv, viv li mak têx phênhv nhiêx thêv tsênhv tsênhz tâu xav li đrav kaz:

- Lênhx nênhs tiv iz thêv bâuv li 4,5% nhiêx hli kik tiv zix zos 72.000 đêiv iz hli (bâuv li 864.000 đêiv iz shông);

- Lênhx nênhs tiv oz thêv bâuv 70% lênhx nênhs tiv iz chor nhiêx thêv zos 50.400 đêiv iz hli (bâuv li 604.800 đêiv iz shông);

- Lênhx nênhs tiv pêz thêv bâuv 60% lênhx nênhs tiv iz chor nhiêx thêv zos 43.200 đêiv iz hli (bâuv li 518.400 đêiv iz shông);

- Lênhx nênhs tiv plâuz thêv bâuv li 50% lênhx nênhs tiv iz chor nhiêx thêv zos 36.000 đêiv iz hli (bâuv li 432.000 đêiv iz shông);

- Txix lênhx nênhs tiv 5 tror muk thêv bâuv 40% lênhx nênhs tiv iz li phênhv nhiêx thêv zos 28.800 đêiv iz hli (bâuv li 345.600 đêiv iz shông).

Li co, iz hli tsuôk tsuv muôz nhiêx thêv zuôr bảo hiểm y têr bâuv iz kror nhiêx lok six tsơưs xưz mak pêx xênhv tưz tâu paz iz phênhv nhiêx txiêx chiê njuôk kho moz thâuv njiz trâus têx phiv liv tsik jông lok đas jos./.

(Thu Thùy-Lik Thox cxêik nhênhv)