Pov tul tsi txix hâux lưv nriêr qơư uô hâux lưv trâu nênhs lox tôngv taz por nhoz Lào Cai?

          Zax Seo Phừ, hlênhx hluôk nênhs xênhz shông 1993, nhoz jos Hoàng Phì Chày, xã Tả Ngải Chồ, huyện Mường Khương, tỉnh Lào Cai lok shuôk tsêr đhâu 2 luz hlik muk uô hâux lưv trâu iz công ty tsiv uô meir văn phongx nhoz Hải Dương. Phừ heik kriê, thâuv qir muk uô hâux lưv txux hnuz 23/7, ciêz xuz thơưx tâu 2 tsov, hla trâu hli 8 tâu 8 tsov, hli 9 tâu 9,7 tsov đeiv. Pov côngz xưv cux tsi khưr, qơư uô hâux lưv hur si, nox hâuk taz por, phênhv sâu ngaz tul, nhiv kruôr đhâu, Phừ tsênhv zâuv pox niêv tuôx đros uô hâux lưv, mê nhuôs mak xa trâu pos zơưs jor.

          “Nhoz tsêr muk uô kôngz phênhv sâu tsi tâu hor ntâu, 2-3 tênhr cxur iz shông, chos cxaz poz cưk, sa nhân cux sâu tsi tâu nhiêx txiêx. 2 niêv txir zos muk uô hâux lưv mak cux muôx phênhv sâu siêz, tsi uô cxaz hâux lưv mak cux tâu 6,4 tsov iz lênhx”.

          Phừ pâuz txos hâux lưv no đhâu iz jiês heik kriê hâux lưv uô tsưr tsix ntơưv zuk têz qơưk kuôk nor 2,3 luz hlik tov ntêx. Thâuv no lênhx tưs cux cxơưx, tsuôk muôx Phừ thiêz 5 lênhx hluôk nênhs txơưr mnôngs lênhs tov xã uô ntêx nyuôk muk. Lơưr zơưv Zax Sín Phủ, Bí thư Đảng ủy xã Tả Ngải Chồ, thâuv ntêx, pox nhuôs xar muôx cxaz phênhv sâu mak tsuôk pâuz muk đhâu ntus đriv trâu saz Trung Quốc uô jos, têx hâux lưv tsi jông cux muôx yưv taz sik ho muôx cxaz phênhv sâu. Txix hâur shôngk shông 2020 txos nhiv no, moz Covid-19 huôv xênhz, pox nhuôs luz nênhx ziv phêv liv. Viv li, lênhs tov xã thâuv tưs cux nriêr tsưr ziv sik côngv hâux lưv uô, paz pox nhuôs muôx hâux lưv uô, thôngx cxix vênhv tôngv tsôngv box cxaz chuôz uô têx hâux lưv huv đros:

          “Pêz thôngz xor mông đros Tsênhv qơư jix vuv hâux lưv uô, zos kênh paz sik côngv thôngx cxix muôx txơưx jênhv por vêv nênhs lox tôngv li qênhx liv. Đhâu jiês xuz thơưx tsuôk muôx 6 lênhx nênhs lox tôngv muk uô hâux lưv. Thâuv lơưr muk uô thiêz tror lok, muôx phênhv sâu tsênhz mênhx lênhx tưs cux pov tâu txix co thiêx krêz uô đêz đar. Hli 8, hli 9 tror lok no muôx 70-80 lênhx tưz muk uô jos”.

          Tải Ngải Chồ zos 1 hâur 10 xã txov nhêv tiv zix tas nro tỉnh Lào Cai đros chor chuôz zis pluôs tsav 28% ntâu. Têx chuyên gia hâur nganhx lox tôngv heik, zos iz chuôz zis muôx 4 lênhx nênhs mak tsuôk zuôr 1 lênhx muk uô công nhân, iz luz hlik cxênhx txuôk tâu muôx nhos 5-6 tsov gra lok paz chuôz zis hla đhâu cêr pluôs, txơưv uô ploz tsênhr pluôs yiêz đros têx ploz tsênhr phênhv sâu nhoz nôngx cxênhz chuôz ndê yênhx 1,5 tsov iz lênhx iz luz hlik txix shông 2022.

          Nhiv no, tas nro tỉnh Lào Cai muôx zuôr xar 60% lox tôngv hâur vênhv thix kôngz nuv, zos hlôngr tâu iz pưv phênhv lox tôngv muk uô têx hâux lưv txơưr tsi muôx lênhx coaz txos uô kôngz nuv, tiv zix zos nhoz thax tsav txov nhêv mak zuôr gôngr phênhv jông lok hâur chêx cuk txu grês cêr pluôss. Lơưr zơưv Trương Hồng Trường, Giám đốc Tsênhv qơư jix vuv hâux lưv uô tỉnh Lào Cai, pox nhuôs tox siêz li têx phêv liv đuô pir đros thax tsav kis phênhv ntâu zos jênhv pâuz kis, tsi pâuz ntơưr, taz sik lơưr ho gruôs, siêz đơưz, co zos têx tsiv grê lok six jông mak ntâu doanh nghiệp xeir zuôr lox tôngv. Viv li, hâur ntu moz Covid-19 huôv xênhz, huôx tôngv heik kriê hâux lưv uô ziv tâu tsov cưv cxơưz tiês chiê paz car chêx phêv liv trâu tsôngv box thiêz doanh nghiệp:

          “Tỉnh tưs, doanh nghiệp tưs tir tar tâu moz, coar lik tâu xar tror tsiv uô. Tiv 2 zos nênhs lox tôngv li zoz qơưx hâux lưv uô tsênhv muôx, taz sik lơưr tsênhv cxơưx lok moz huôv xênhz pêz zos lênhx nênhs paz uô li chas chiê tso tơưv tsưr ziv, sik côngv. Tsưr ziv uô cux tsuv jông, thâuv tưs sâuv thax tsav tas nro tỉnh tir tar tâu moz Covid-19 pêz ho tsưr tsix têx jiês heik kriê hâux lưv uô, tsi tsưr tsix ntơưv tsênhv qơư thiêz mak muk txos têx xã tsưr tsix”.

          Thôngz sâu tso pov, txix hâur shôngk shông 2020 txos nhiv no, ntơưv tỉnh Lào Cai tưz muôx muôx nhos 700 hâux lưv uô tâu sik côngv yênhx côngz thôngz đhâu zuôr xar 60 jiês heik kriê; 65% hâur co tsês trâu tsôngv box mênhx cxưx tsơưs nênhs; phênhv sâu tsơưs tiv zix iz lênhx nênhs lox tôngv zos 7-8 tsov đeiv. Đrâuv nriêr tâu hâux lưv uô ntơưv têx doanh nghiệp hâur tỉnh, ntâu hâux lưv uô tâu nriêr nhoz têx taz viv lox đrâuv tỉnh txơưr xưk li  Tổng công ty khoáng cxax Vinacomin, Công ty Brother VN, Công ty Tinh Lợi Hải Dương....

          Txơưv tsi tâu ntâu taz sik têx li heik sâuv zos tsưr ziv jông, taz por hâur ntu moz tsênhv huôv xênhz. Zos tâu tuôr truôx thiêz phuôx huiz jông, njuôs xav zuôr paz cov nênhs lox tôngv, nênhs sir zôngv lox tôngv chiv chir uô trơưk têx tsênhv tsênhz, viv tsi muôx tsưr ziv coar lik lox tôngv tưs muôx chêx cuk đuô zos paz têx tsênhv tsênhz tiv zix trâu lơưr./.

(An Kiên-Txâur Vax cxeik nhênhv)

POR VÊV THIÊZ HUÔV TSAR JÔNGR

Grê 73: Tsưr jôngr li têx vax huôv cxuô

1. Tâu cơ quan muôx vax huôv têz qơưk tso chêi tâu sir zôngv jôngr, tso chêi thiêz muôx vax sêiz car sir zôngv jôngr zos jôngr chos lơưr chêi têz qơưk têx cui tênhv.

2. Tâu sơưv têx shôngz ntông muôx nzir txix jôngr zos chiv chir yưv pênhr trâu têx har jôngr ntông, jôngr chos zos têx jôngr sir zôngv shôngz ntông thiêz jôngr phax phưv.

3. Sir zôngv jôngr huv đros trâu six hơưv choz zok jôngr, muôz ntiêr jôngr thiêz six hơưv choz zok ar, ntiêr ar chos jôngr lơưr Chêi no thiêz chêi lok đêx ar li cui tênhv.

4. Tâu cungz dịch vuv tênhv qơư jôngr thiêz tâu sơưv liv txix dịch vụ tênhv qơư jôngr.

5. Tâu kruôz kriê lok kỹ thuật thiêz têx paz txơưr đuô trơưk cui tênhv chiê por vêv thiêz huôv tsar jôngr, tuôr chiê cxuô zav muôx hâur har jôngr; tâu sơưv liv txix têx côngz trinhx cxuô zav phưx vưv por vêv thiêz huôv tsar jôngr zos Têz qơưk yưv pênhr uô.

6. Tâu têz qơưk pâux nzir, thêv trâu têx tsiv gri jôngr, cxuô zav zos tsưr jôngr yưv pênhr uô, cxiv tsa huv chêi ntơưv six hơưv muôx cuêz tênhv tror sâu jôngr tsês.

7. Tâu Têz qơưk paz nhiêx txiêx trâu tsưr jôngr huôv tsar jôngr chiê zôngv têx shôngz ntông thâuv njiz trâus ntux têz ruôr hiêv.

8. Sik côngv đros tsưr tsix, tiz nênhs hâur têz qơưk thiêz đrâuv têz qơưk chiê por vêv thiêz huôv tsar jôngr.

9. Tâu paz thiêz taz por lok têx vax huôv thiêz têx kror liv huv chêi txơưr đuô.

Grê 74: Tsưr jôngr li têx jênhv vưv cxuô

1. Sêiz car, por vêv, huôv tsar, sir zôngv jôngr truôx jông lơưr têx chêi sêiz car jôngr thiêz chêi têz qơưk txơưr cik txos li têx cui tênhv.

2. Uô lơưr cui tênhv lok sêiz shuôk têx txơưr txar muôx yưv hâur har jôngr.

3. Tror muôz jôngr trâu têz qơưk thâuv Têz qơưk tror sâu tsês jôngr lơưr chêi no li cui tênhv.

4. Tuôr chiê jông cxuô zav muôx hâur har jôngr.

5. Phax cuz thiêz tuô cuz jôngr; phax, tar cxuô zav zuôr uô hiêv txos jôngr.

6. Uô jông lơưr cơ quan muôx vax huôv têz qơưk li têx hâux lưv sêiz car, qênhz yuôx, xưv lik têx uô cxâuv.

7. Uô lơưr jênhv vưv lok nhiêx txiêx thiêz jênhv vưv txơưr đuô lơưr chêi têz qơưk li cui tênhv./.

(Tuyết Lan-Lik Thox cxêik nhênhv)