Lai Châu uô truôx luôs hâux lưv seiz jor têx ndâux cêr chiê tsưx phưv jông thax tsav tsi tâu muôx caz moz Covid-19

10 six ntâu tsâuk ntux, iz paz nênhs êv thiêz gra đros ntâu têx đra, lok tâus cêr sâuv txox cêr lox 4D txix Lào Cai trâu Lai Châu. Têx li heik no pov muôx hâur ntâu hnuz lok no ntơưv  thax tsav qơư seiz jor ndâux cêr phax tar moz Covid-19 sôr 1 huyện Tam Đường, tỉnh Lai Châu, thâuv chor nênhs lox tôngv nhoz ntâu thax tsav qơư hâur têz qơưk siz zâuv tror lok tsêr.

Ntơưv qơư seiz jor ndâux cêr phax tir thêir moz Covid-19 sôr 1 huyện Tam Đường thâuv iz tas hmo, tix lâus Lò Văn Minh, nhoz xã Noong Hẻo, huyện Sìn Hồ heik: Tix lâus 2 niêv txir muk trâu đrav TP Hải Phòng zok nriêr hâux lưv uô txix thâuv hâur shôngk shông. Thâuv nhiv kruôr muk mak muôx hâux lưv uô, muôx phênhv sâu tâu viv li sik đros sir jos uô hâux lưv txos tsiêz li lok tsêr. Txos thâuv muôx moz huôv xênhz phiv liv, tsi muôx hâux lưv uô, xar tror lok tsêr mak cxuô thax tsav qơư trâul cêv kuôk, tsi muôx yêz kruô muk lol. Thâuv tưz zuôr tas nhiêx, tsi muôx nhiêx nox ntơư 2 niêv txir tsi pov kaz uô li chas tưz zâuv nzir 2, 3 lênhx nênhs nhoz uô cê hâur tỉnh ntiêr yêz taxi lok tsêr:

“Pêz muk txix TP Hải Phòng lok, ntiêr yêz taxi lok, yêz muôz pêz tso grêk kuôk đêz qơư seiz jor ndâux cêr muôx nhos 500 thiêr, lênhx tsar yêz tiêk pêz iz lênhs tas 1,8 tsov đeiv. Heik cxuô mak gri yêz li co mê njik civ. Pâuz tiêk lol zuôr zôngx ziv gra tâu caz moz, zuôr trâul chêik cêv….., taz sik cur 2 niêv txir tsênhv muôx hâux lưv, tsi muôx lênhx tưs seiz jor tsêr, thor tâu lok lơưv cux tsi pov kaz uô li chas”.

Trơưk li qơư seiz jor ndâux cêr phax tar moz Covid-19 sôr 1 huyện Tam Đường heik pâuz, six hơưv đhâu muôx lok six ntâu lênhx nênhs lok tơư lol txos ntơưv qơư seiz jor ndâux cêr co. Trơưk li chor nênhs uô hâux lưv seiz jor ndâux cêr phax tir thêir moz gênhk thôngz sâu, txix hâur hlik hli 10 txos nhiv no tưz muôx 800 ntâu lênhx nênhs lok tơư lol txos ntơưv kror qơư co. Đhâu krêz heik pâuz, phênhv ntâu têx lênhx pêx xênhv nor puôr lênhx heik tiêk, lơưr cheix yêz taxi lok. Thâuv lok zuôr txos qơư seiz jor ndâux cêr, tsar yêz muôz lơưr tso grêk chiê lok tơư. Têx yêz thâux xa kruô no phênhv ntâu zos yêz taxi, yêz lox muôx tsi cxix cxuô têx ntâuz ntơưr tsar yêz, thâux xa kruô zos pêx xênhv ntiêr chiê xa thâux lơưr lok tsêr. Zơưv Ngô Hùng Vĩ, lênhx thơưx car seiz qơư seiz jor ndâux cêr phax tar moz Covid-19 sôr 1 huyện Tam Đường heik pâuz:

“Chor nênhs lox tôngv muk uô hâux lưv txix luôs 2 chas tỉnh faz Nam tror lok zôngx ziv gra tâu caz moz, pêz qênhz shuôs, chox lơưr muk nhoz chêik cêv trâu iz kro qơư lok sik quyết tinhv cêv kuôk lơưr nhoz hâur tsêr tsi tâu muk trâu uz trâu no chuôs njiz luôs lưv tus. Zos têx lênhx, yêz cxoz txưv thâux xa lênhx nênhs txix thax tsav muôx moz lok, lưv lươngv ntơưv qơư seiz jor ndâux cêr qênhz shuôs, phax tar moz tưz muôx têx ntơưr krêz heik pâuz lok đas jos chiê nênhs lox tôngv krêz heik pâuz đas jos thiêz têx qơư lơưr tưz nhoz, muk đhâu….. Zos muôx tsi cxix cxuô têx ntâuz ntơưr zuôr trâul xưv bluô trơưk chei têz qơưk thiêz Ban chox kriê phax tar moz Covid-19 tỉnh Lai Châu cui tinhv”.

Txix hâur hlik hli 5 txos nhiv no, lưv lươngv muôx vax huôv huyện Tam Đường tưz xưv bluô 60 ntâu lênhx nênhs, xav hur si têx nhiêx bluô 170 tsov đeiv uô cxâuv têx cui tinhv phax tar moz  gênhk. Txix ziv hnuz ziv muôx ntâu lênhx nênhs lox tôngv tror lok hâur tỉnh Lai Châu, lar heik zos nênhs lox tôngv txix chor tỉnh tsênhv muôx moz lok, krêz heik tsi tsênhz mênhx têx qơư tưz nhoz thiêz muk lol đhâu chiê txar jav tsi trâul cêv kuôk, Ban chox kriê phax tar moz Covid-19 huyện Tam Đường cux tưz chox kriê cxok fiêx txưr yêz đrêk, tso kruô grêk yêz ntơưv thax tsav đriv têz buôk tỉnh Lào Cai . Iz chas ntơư, huyện yênhx lix têx tổ côngz xưv, tsi so muk tâus cêr sâuv txox cêr lox 4D qênhz shuôs iz ndis qơư seiz jor ndâux cêr, chiê zênhx max qênhz pov chor nênhs uô cxâuv, xưv bluô trơưk chei têz qơưk cui tinhv. Zơưv Lưv Por Xênhv Shôngx, Chủ tịch Ủy ban huyện Tam Đường, tỉnh Lai Châu heik pâuz:

“Nhiv kruôr đhâu muôx lok six ntâu kênh xor mông, thâuv chor nênhs lox tôngv nhoz têx tỉnh Bình Dương, TP HCM, Long An….tror lok hâur thax tsav qơư, muôx iz cxiê lênhx tsi tâu uô jông trơưk cui tinhv phax tar moz li: Thâuv lok txos qơư seiz jor ndâux cêr tsênhv krêz heik tsi tsênhz mênhx lok đas jos, têx qơư muk lol thiêz nhoz đhâu…. Huyện tưz tso nzir lênhx nênhs uô jông luôs hâux lưv qênhz shuôs chor nênhs muk trâu luôs 2 chas thax tsav tror lok hâur qơư nhoz thiêz trơưk li tỉnh, huyện chox kriê tưz yênhx lix 3 paz chiê tâus cêr qênhz shuôs, phax tir thêir chor nênhs lol đhâu têx cêr mê, cêr lus muk lol đhâu qơư seiz jor ndâux cêr trâu hâur thax tsav qơư nhoz”.

Nhiv no moz Covid-19 cux tsênhv huôv xênhz phiv liv nhoz ntâu thax tsav qơư, viv li zos sơưr đơưk tsi gra siêz txux chi tsưr ziv đros tir thêir moz gênhk, muôx têx zuôr uô caz moz huôv xênhz siz cik tâu trâu chôngz lênhx ntâu tus thâuv tưs lok pâuz tsi tâu. Chênhr zos li co, cxuô lưv lươngv uô luôs hâux lưv qênhz shuôs, phax tir thêir moz thiêz xưv bluô têx lênhx nênhs uô cxâuv tsuv muôx cêr sik thôngx siêz, sik hux jos, paz Lai Châu tsưx phưv tâu truôx tuk thax tsav tsi trâul muôx moz Covid-19 chiê huôv tsar kinh tế-xã hội./.

(Khắc Kiên-Riê Lâux cxeik, nhênhv)

Iz cxiê tsênhv chêi yiêz lok BHYT zôngx ziv đuô trâu sơưr đơưk tâu uô trơưk txix hnuz 1/7/2021

-Iz zos, Hlôngr đuô chor nênhs hâur ziv chuôz zis cxaz chuôz BHYT:

Hnuz 13/11/2020, Côx hôiv tưz thôngz đhâu Chêi Cư trú (lok zos qơư nhoz) shông 2020, tâu uô trơưk txix hnuz 01/7/2021. Chêi no kho đuô, cxaz nzir tsênhv njiêz iz cxiê Chêi txơưr cik txos, hâur co muôx Chêi BHYT. Tsênhv tsênhz, ntơưv ntu 2, Grê 38 Chêi Cư trú kho đuô Ntu 7 Grê 2 Chêi BHYT li đrav kaz: Chuôz zis cxaz chuôz BHYT zos chor nênhs sik đros đăngk cir thường trú lok sik sik đros đăngk cir tạm trú ntơưv iz kror qơư huv chêi lơưr Chêi têz qơưk lok qơư nhoz li cui tênhv.

Hok Chêi BHYT nhiv no mak cui tênhv: Chuôz zis cxaz chuôz BHYT zos tas nro chor nênhs muôx bê hâur Sổ hộ khẩu lok sik Sổ tạm trú.

Li co, lơưr cui tênhv yiêz, chor nênhs tsuv cxaz chuôz BHYT ziv chuôz zis tsuv zos chor nênhs: Sik đros đăngk cir thường trú lok zos sik đros đăngk cir tạm trú ntơưv iz kror qơư nhoz huv chêi, hlôngr trâu sik đros muôx bê nhoz hâur Sổ hộ khẩu lok sik Sổ tạm trú li thâuv ntêx no.

Muôx têx hlôngr yiêz li co zos Chêi Cư trú shông 2020 cui tênhv, txix hnuz 1/1/2023, zuôr tso tsês tsik zôngv Sổ hộ khẩu, Sổ tạm trú lơưv mak zuôr hlôngr trâu sêiz car trơưk têx xor mông têz qơưk lok pêx xênhv. Thôngx cxix, txix hnuz 1/7/2021, cơ quan đăngk cir cư trú cux zuôr tsik uô yiêz, uô đuô Sổ hộ khẩu, Sổ tạm trú mak zuôr kho đuô cxuô lênhx nênhs têx xor mông lok cư trú (lok zos qơư nhoz).

- Oz zos, hlôngr đuô hâur bê ntơưr nênhs muôx côngz thiêz chor nênhs cxênhz jê tâu sơưv tsênhv chêi BHYT:

Xav txix hnuz 1/7/2021, Pháp lệnh tsưx phưv txos nênhs muôx côngz trâu têz qơưk tâu uô trơưk. Lơưr Pháp lệnh yiêz mak “liệt sĩ li tuk pox niêv lok sik tuk txir zuôr txir lok sik zuôr pox niêv yiêz ho tu zus liệt sĩ têx mê nhuôv txos thâuv hloz lox yênhx nênhs lok sik sêiz shuôk, tu liệt sĩ niêv, txir thâuv tsênhv uô nênhx nhoz lok sik tiv uô côngz xưv cách mạng sêiz shuôk, tu zus tsik tâu liệt sĩ niêv, txir thâuv tsênhv uô nênhx nhoz” zuôr tâu nhiêx txiêx têz qơưk paz zuôr ntơưr BHYT, thâuv ntêx mak tsik muôx cui tênhv no.

- Pêz zos, thêv nhiêx txiêx njuôk, kho moz BHYT trơưk định suất:

Hnuz 29/4/2021, Bôv Y têr tso tơưv Thông tư sôr 4 kruôz kriê thêv nhiêx txiêx njuôk, kho moz BHYT trơưk định suất. Thông tư tâu uô trơưk txix hnuz 1/7/2021. Lơưr co, thông tư hêik mênhx: Cuiv định suất zos chor nhiêx tâu xav jênhv uô ntêx, choz zok trâu qơư njuôk kho moz BHYT chiê njuôk kho moz tsik nhoz hâur tsêr kho moz trâu nênhs moz muôx ntơưr BHYT trơưk tsưr ziv zos têx nhiêx co thêv, tâu xav jênhv tsênhz mênhx hâur iz ntu.

Ntơưv têx qơư y têr txix huyện tror hâur zuôr kriz uô lơưr tsưr ziv thêv trơưk định suất trâu thêv tas nro têx nhiêx txiêx njuôk kho moz tsik nhoz hâur tsêr kho moz lơưr nênhs cxaz chuôz BHYT tâu sơưv.

Ntơưv têx qơư y têr tỉnh, Trung ương zuôr kriz uô ntơưv têx qơư y têr cir hux thôngx njuôk kho moz BHYT xuz thơưx thiêz tsuôk kriz uô thêv nhiêx lơưr định suất trâu phênhv nhiêx txiêx njuôk kho moz tsik nhoz hâur tsêr kho moz trâu nênhs đăngk cir njuôk kho moz xuz thơưx ciês ntơưv kror qơư tâu njuôk kho moz xuz thơưx co.

Taz sik, tsik zos thêv trâu tas nro têx nhiêx txiêx njuôk kho moz trâu cxuô lênhx nênhs, zav moz, hov moz li đrav kaz no: Chor nênhs muôx mã thể quân nhân, cơ yếu, công an li têx nhiêx txiêx njuôk kho moz; Nhiêx txiêx thâux xa nênhs moz muôx ntơưr BHYT; Tas nro têx nhiêx txiêx jiês njuôk kho moz BHYT muôx sir zôngv dịch vụ kỹ thuật liv trâuv nhân tạo;

Tas nro nhiêx txiêx jiês njuôk kho moz BHYT muôx sir zôngv yuôx phax tar moz trưx phax lok sik dịch vụ chơưv kho moz trưx phax trâu nênhs moz tâu njuôk xav tiêk trâus moz trưx phax zos têx mã tâu njuôk xav txix C00 txos 297 thiêz têx mã njuôk xav txix D00 txos D09 zos têx mã Phêiz têx zav moz ntiêx têz jiês tiv X (ICD-10);

Tas nro nhiêx txiêx jiês njuôk kho moz BHYT muôx sir zôngv yuôx chơưv kho Hemophilia lok sik nyar, lok sik cxuô zav lok nyar chiê njuôk kho trâu nênhs moz tâu xav tiêk trâus moz Hemophilia zos chor mã D60, D67, D68 nhoz hâur chor mã ICD-10;

Tas nro nhiêx txiêx jiês njuôk kho moz BHYT muôx sir zôngv yuôx paz trâu hâux lưv txuôk lok sik hlôngr cxuô kror hâur nênhs moz luz chêr;

Tas nro nhiêx txiêx jiês njuôk kho moz BHYT muôx sir zôngv yuôx chơưv kho moz viêm gan C trâu nênhs trâus moz viêm gan C;

Tas nro nhiêx txiêx njuôk kho moz BHYT muôx sir zôngv yuôx phax tar moz HIV lok sik dịch vụ njuôk shuôk moz HIV trâu nênhs moz muôx ntơưr BHYT tâu njuôk shuôk moz HIV…

(Thu Thùy-Lik Thox cxêik nhênhv)