Doanh nghiệp têx tsưr ziv nziêk đas thiêz tsôngv box têx cêr cxơưx

Kaz shông 2016, tix lâus Đinh Văn Cường, nhoz jok Mung, xã Ia Hla, huyện Chư Pưl cir ntơưr đros công ty Tuấn Đại An muôx qơư nhoz ntơưv số 38 Lý Nam Đế, TP Pleiku lok sâuv chos txir lưk hmaz lok zos txir lok tsuôk. Txix doanh nghiệp têx luk chos nhav tsês lok sâuv muôz zuz chos, têx zuôr trâus txos thiêz sâu zuôr têx txir, tix lâus Cường tưz truôx siêz hlo yưx iz tỷ đeiv ntâu chiê chos 3 ha têz têx txir heik sâuv. Txos nhiv no, đhâu 7-8 hli, 1.600 tsoz txir lok tsuôk tưz hloz lox jông taz sik kror zuôr trâus heik txos nhiv no zos tưz tsi pov txi iz luz txir hlo, iz cxiê tsoz mak muôx kro luz txir taz sik cux tsi lox li têx txir fênhx yax. Tix lâus Đinh Văn Cường heik:

"Đhâu Công ty Tuấn Đại An heik kriê têx zuz txir no thiêz nhav, chos luk nxiês tiêk, chor txir no jông cơưk, txi tâu luz txir lox, tơưr tuôz, chi thiêz lơưr công ty sâu zuôr chor txir thâuv txi. Cur hnor lơưr heik li ntơư, thiêx seiz lax đros chuôz zis, muk kêr txeik tsêr nhiêx iz tỷ đeiv lok đros Công ty Tuấn Đại An uô nox chos chor txir heik sâuv. Txos nhiv no tưz chos tâu 7-8 hli, taz sik tưz tsi txi txir. Heik cxuô iz jiês no hur tiz si puôr lênhx pôngz pênhr tas".

Txix kaz shông 2016 txos nhiv no, chor txir lok tsuôk heik co tsi so muôs tâu grê, txix 30-50 cxênhz đeiv iz cir. No cux zos six hơưv têx txir hưx txoz tuôs tas ntâu uô trâu tsôngv box ntơưv tỉnh Gia Lai tưz siz zâuv đrông ntưk chos têx txir heik no. Pâuz tâu qênhx shênhx, công ty Tuấn Đại An tưz bax tsưr ziv zok nriêr tuôx trâu têx thax tsav tox siêz, cơưv đros tsôngv pêx xênhv, piêr kriê tsưr ziv huôv tsar uô nox, đhâu ntơư lơưr muôs zuz, têx chuôz zênhx, qir zuôv trâu tsôngv box. Têx jiês cơưv no nưk tưx muôx nưk, tsi thôngz đhâu hâu nov, ngênhx muôx vax huôv.

Tix lâus Phạm Văn Dũng, nhoz xã Ia Hla, huyện Chư Pưl heik pâuz, tsi tiêk đas nziêk, muôs têx zuz txir tsi jông, Công ty tsênhv muôs trâu tsôngv box têx xiv huv, qir zuôv tsi pâuz tsênhz qơư, iz cxiê xiv huv lơưr tưz đuô tas têx ntơưr lo chiv mav muôs grê civ 2, 3 bâus pir li tsênhv tsênhz trâu tsôngv box, muôx kênh zav mak grê siêz bâuv 20 bâus li! Đros thiêz tix lâus Dũng chuôz zis, 400 tsov đeiv ntâu yưx chiê đros Công ty Tuấn Đại An chos têx txir Lok tsuôl heik sâuv tưz pôngz tas tsi tâu đaz tsi hlo. Nhiv no, tix lâus Dũng cux hu tsi tâu trâu doanh nghiệp, zok nriêr muk txos kror qơư lơưr sâu tsês hâur hux thôngx mak doanh nghiệp tưz tsi nhoz ntơưv qơư co. Trơưk tix lâus, no zos doanh nghiệp iz tsưr ziv nziêk đas  tsôngv box thiêz tsuv tâu muôz tik cêr cxâuv cov txos qơư:

"Nhiv no muôx Công ty Tuấn Đại An muôz zuz tsoz chos tsi jông trâu tsôngv box. Tsôngv pêx xênhv tsi pâuz tsênhz lok têx zuz tsoz chos. Chênhr viv li, cur vav chiê siêz tiêk, têx Cơ quan muôx vax huôv tsuv muôx chei tik cêr cxâuv trâu têx lênhx tiz nênhs nziêk đas, muôs têx zuz nôngz kôngz tsi jông, uô ruôr hiêv ntâu trâu pêx xênhv. Cur vav, xar njôngr tiêk, têx cơ quan muôx vax huôv sik đros paz pêz tsôngv box lok têx li heik no thiêz".

Trơưk li hâu nov thiêz ngênhx muôx vax huôv ntơưv qơư, tsi yuô tâu muôx txux chi tsưr ziv jênhv pâuz, têx ntâuz ntơưr uô tsi jông, tsi tsênhz mênhx hâur siz chos cir tsês tưz uô tsôngv box tsuv njiz trâus têx phiv liv li heik sâuv. Tsênhv thâuv doanh nghiệp tsês trâu zuk têx muôx liv mak tsôngv box ho njiz trâus têx tsi jông, cêr  phiv liv. Têx jiês cơưv  piêr kriê xiv huv tsi muôx hâu nov, ngênhx muôx vax huôv cêr cxaz chuôz, taz sik tsôngv box sơưr đơưk cux zôngx ziv njênhs, muôz tas cêr chiê siêz trâu doanh nghiệp. Têx xiv huv, chuôz zênhx, qir zuôv tsi muôx ntơưr lo chiv thiêz muôs civ taz sik tsôngv pêx xênhv cux njênhs. Thâuv muôx yưv têx tsi jông, hâu nov ntơưv qơư lok six lax paz tâu tsôngv box. No zos têx mak tsôngv tsôngv box sơưr đơưk tsuv zuôr chênhz zênhv, tiz jông seiz shuôs. Zơưv Nguyễn Đức Tôn, Phưv Chủ tịch UBND xã Ia Hla, huyện Chư Pưl, tỉnh Gia Lai heik:

"Zos muôx têx taz viv, têx công ty tuôx cir ntơưr chos luk đros tsôngv box huôv tsar uô nox mak tsuv uô hâux lưv đros hâu nov ntơưv qơư. Hâu nov ntơưv qơư zuôr heik kriê lok têx ntâuz ntơưr cir đros công ty, doanh nghiệp chiê tsôngv box sơưr đơưk txar jav tâu têx tsi jông tov kaz no. Iz chas co, cux pâuz tâu têx taz viv muôz zuz tsoz chos, qir zuôv têx trâu tsôngv box".

Nhiv no tsi tâu muôx thôngz sâu tsênhz mênhx têx liêx têz mak tsôngv box cir ntơưr đros Công ty Tuấn Đại An chos chor txir heik sâuv, taz sik bê têx chuôz zis tsôngv box trâus uô hiêv li heik ntơư cux tsênhv muôx ntâu txix têx huyện faz Tây li: Chư sê, Chư Pưl txos trâu chor huyện faz Đông hâur tỉnh Gia Lai li: Mang Yang, Kbang. Qênhz yuôx sở kôngz nuv thiêz huôv tsar tox siêz tỉnh Gia Lai cux tưz sik đros qênhz yuôx, xav jênhv thiêz thôngz sâu têx trâus uô ruôr hiêv. Taz sik, xav kror đruôz đraz, iz ha têz chos txir lok tsuôk, tsôngv box tsuv yưv nhos 200 ntâu tsov đeiv mak thiêx muôx têx uô tâu, công ty no uô hiêv tas lok six ntâu.

Txix qênhx shênhx tsôngv box tsi so trâus uô hiêv, têx cêr đas nziêk li heik ntơư cux tsênhv six muôx yưv nhoz tsôngv box thiêz doanh nghiệp, thâuv tsênhv tok cơ quan muôx vax huôv qênhz yuôx, đơưk tu mak uô ntêx, tsôngv box tsuv lok six chênhr phax, tiz jông seiz shuôs, txar jav tsi chiê muôx yưv têx tsi jông./.

                                                                                                                   (TTTN-Riê Lâux cxeik, nhênhv)

Chủ tịch côx hôiv: Pêx xênhv luk hêik tưz muôx ntơưv hội trường côx hôiv

Ntơưv cxuô jiês njiz, Chủ tịch côx hôiv Nguyễn Thị Kim Ngân cux hêik trâu cử tri pâuz lok chêx cur jiês cơưv tiv 3, Côx hôiv khoar 14 tưz uô tâu yênhx côngz. Jiês cơưv no Côx hôiv tưz thôngz đhâu 12 chêi, 12 nghị quyết thiêz tso ziv chênhv trâu 6 dự án chêi.

Jiês nus thiêz têz têx luk nus, chor têiv plor tưz ndax ndênhk tso tơưv têx ziv chênhv sik thav sêiz lax nhoz têiv plor đros têiv plor, nhoz têiv plor thiêz chor thành viên chính phủ. Cux hôiv tưz hlôngr txix nhênhv mnôngs trâus sik sêiz lax, co zos iz kror uô hâux lưv jông, iz chính phủ sir jos thiêz iz Côx hôiv uô viv pêx xênhv kror liv.

Chủ tịch côx hôiv hêik mênhx, têx tsênhv njiêz zov chênhr hâur jiês cơưv no cux tâu nta suôz nta đuôz shav ciês trâu sơưr đơưk mnôngs sêiz. Cử tri zuôr pâuz tâu chor têiv plor zuk bâux xêir muôx luk hêik li chak. Lơưr co, pêx xênhv li luk hêik tưz muôx ntơưv qơư cơưv Côx hôiv.

Ntơưv jiês njiz cử tri ntơưv xã Gia Xuân, huyện Phong Điền tưz muôx cử tri li 20 ziv chênhv sik thav đros chủ tịch Côx hôiv thiêz đoanx têiv plox Côx hôiv taz viv số 1, thành phố Cần Thơ.

Phênhv ntâu chor cử tri hêik txos têx vênhv thix hâur nganhx kôngz nuv li: Kho đuô nganhx kôngz nuv lơưr chuôz ndê tsiv gri thiêz huôv tsar truôx, iz thênhv jux juk hlôngr đuô tu zus tsơưs trâu tu zus tsêx trung zuôr tâu uô li chak? Hâux lưv yưv pênhr cxiv tsa jêx jok yiêz; Bộ kôngz nuv thiêz huôv tsar jêx jok tsuv muôx tsưr ziv hâur kriz đar thax tsav tsêz chos chiv tsâus yiêz; pênhr txêik sir zôngv công nghệ siêz hâur uô xênhz yar tsik tâu tsov cưv txos nhiêx liv kik viv li zaz zâuv tsik tâu tâu pêx xênhv; sâu zuôr hax huv kôngz nuv tsuv pâuz tsênhz qơư. Cik txos kror no, cử tri Phan Văn Hòa, nhoz jok Tân Hòa 2 hêik:

“Qênhx shênhx kôngz nuv nhiv no trâus pôngz gri li điz cuô, tâuz đas, cuô txoz, mâuv cuôz lok zos tâuz ntông, txir cam, txir chuôz thox, grêix buô uô trâu pox nhuôs cxơưx. Iz cxiê cơ quan thiêz nênhs siêz jông paz trâu pêx xênhv taz sik tsuôk zos uô ntêx xưz. Lok chor lênhx tov Đảng, côx hôiv, chính phủ tsuv muôx tsưr ziv li chak chiê pêx xênhv tso siêz uô xênhz yar”.

Lok cử tri têx luk nus cik txos uô kôngz nuv, Chủ tịch côx hôiv Nguyễn Thị Kim Ngân hêik tiêk, kror no zos kror lox, Trung ương muôx Nghị quyết lok Tam Nông, côx hôiv tso tơưv nghị quyết lok huôv tsar uô kôngz nuv. Bộ kôngz nuv thiêz huôv tsar jêx jok tâu chính phủ choz jênhv vưv lok tsênhv chêi huôv tsar jêx jok, hêik pâuz, cêv kuôk. Pêx xênhv cêr cxơưx co zos iz kror tsênhv tsênhz:

“Pox nhuôs lok six cxơưx trâu uô kôngz nuv, zuôr zuz nông mak siêz, thâuv uô tâu muôs mak gri kik, tsik truôx. Hnuz no paz trâu grêix buô, cax ntus ho paz trâu điz cuô, tov ntêx no mak shor zuôr paz trâu đaz tsi thiêz. Pêx xênhv luz nênhx mak lok six txov nhêv, taz sik têz qơưk tsênhv chêi tsuv uô chak chiê pêx xênhv chos blêx, tiv zix zos tiêx đras niêv đêx Cửu Long tsuv sâu tâu liv thiêz tsuv uô nênhx tâu khov trâu blêx, li co mak tsuv muôx tsênhv chêi”.

Chủ tịch côx hôiv hêik tiêk, đros co pêx xênhv cux tsuv nriêr pâuz ciêz đrôngs, tsik chiê muôx hnuz no chos zav no, cax ntus ho chos têx zav txơưr. Thôngx ziv đros ziv chênhv co zos công nghiệp zuôr ar uô kôngz nuv mak zuôr tsik truôx tuk kôngz krâur. Viv li, Nghị quyết Côx hôiv tso tơưv taz por tsưr ziv 3,8 triệu ha thax tsav ar chiê chos blêx cov taz por ngaz tuk kôngz krâur. No zos Đảng, têz qơưk li tsưr ziv lox.

Hlôngr njêx muôs trâu zuôr xar 200 cử tri phường Hưng Phú, tưz muôx 14 ziv chênhv sik thav đros têiv plor Côx hôiv cik txos ntâu kror hâur luz nênhx li: Hâux lưv kruôz zuôv sâu ar, cêv kuôk đêx ar muôx ntâu kror phiv liv; vêv xênhz tênhv qơư; bảo hiểm xã hội; chuôz zênhx y tế tiv phaz tsênhv tsik tâu txâuk, pôngz kaz…Cử tri Nguyễn Thị Ba hêik lok pâux nzir ar nhoz tiv phaz:

“Tiv zuôr nhiêx tas siv no, thâuv chox muk tsês hâur zênhx hangx mak iz shông cux sâu tâu liv. Taz sik thâuv tsês mak luz tser sik muôz lok zuôr mak tsuôk zuôr tâu tuk kêiz xưz”.

Phêiz kênh têx phiv liv đros pêx xênhv hâur thành phố Cần Thơ li sâu ar chiê hlôngr yiêz đô thị, huôv tsar cxuô zav uô côngz nghiệp, chủ tịch Côx hôiv Nguyễn Thị Kim Ngân hêik mênhx, lênhx tov thành phố cần Thơ tâuv uô kror dự án tưs, xuz thơưx tsuv tsov cưv txos pêx xênhv li qênhx liv:

“Lơưr cur mak li no, tas nro cxuô kror cik txos pêx xênhv mak pêz tsuv muôx txơưx jênhv. Cần Thơ uô dự án tưs txơưv tiêk đô thị, cxuô zav, công nghiệp, têx dự án muôx nênhs yưv pênhr lok sik nhiêx txiêx têz qơưk, uô ntêx tsuv tsov cưv txos pêx xênhv qênhx liv. Sâu ar pêx xênhv nhoz kor tưs, uô li chak chiê nriêr kror no, hlôngr hâux lưv uô li chak.Tas nro cxuô dự án mak tsuv uo lơưr luật đêx ar thiêz tsov cưv txos pêx xênhv qênhx liv uô ntêx”.

Ntơưv cxuô jiês njiz, cử tri têx ziv chênhv tiv phaz zuôr cêir chêx tâu, lênhx tov phường, xã, quận, huyện, thành phố tuz têz trâu cử tri pâuz. Đros têx ziv chênhv zos Côx hôiv cêir chêx, chor têiv plor Côx hôiv zuôr sâu tsês cxix cxuô cử tri têx ziv chênhv xa trâu Côx hôiv, chính phủ thiêz sêiz kaz hâux lưv kriz uô./.

                                                                                                                           (TTT-Lik thox cxêik nhênhv)