Bax tâu jông cxuô luôs hâux lưv trâu hnuz kriz shông cơưv yiêz nhoz têx

 tỉnh Đông Bắc

Ntơưv tỉnh Bắc Kạn, shông cơưv 2020-2021 muôx 3.500 qar tsêr cơưv, 160 ntâu qar qơư trâu têx ntơưr cơưv uz no. Hâur têx hnuz no, shux xênhz li têx lênhx uô niêv, uô txir  thiêz chor cưk kriê ntơưr têx tsêr cơưv hâur thax tsav tưz qêz suô, tu hur si têx tsêr cơưv, lớp cơưv, tsuôs yuôx tuô lov caz moz, taz por qơư nhoz cơưv hur jông uô ntêx hnuz têx shux xênhz tror tuôx tsêr cơưv, cơưv ntơưr. Zơưv Bàn Dùn Chòi, jok Khuổi Luông, xã Khang Ninh, huyện Ba Nể, Bắc Kạn shir phaz heik:

“Hnuz no, pêz chor hâur jok cux tuôx paz chor cưk kriê ntơưr hâur tsêr cơưv đoz têx đrox, qêz suô tsêr cơưv, têx trôngx tos. Vêv xênhz cov tsêr cơưv hur si chiê têx cưk kriê ntơưr, thiêz shux xênhz tok shông cơưv yiêz shir phaz đuô”.

Cưk kriê Lê Thị Bạch, thơưx seiz car tsêr cơưv Phưv thôngz mênhx cxưx têz qơưk zus mor lok zos tsêr cơưv Phổ thông dân tộc nội trú huyện Ba Bể heik pâuz:

“Shông cơưv yiêz tsêr cơưv cux tso shux xênhz tuôx uô lox tôngv, qêz suô têx qơư nhoz cơưv ntơưr, xuz tơưx zos qêz suô têx qar lớp tsêr cơưv, qơư nhoz, tu têx trôngx tos, bax têx chuôz zênhx, ntơưr cơưv....trâu shông cơưv yiêz. Qêz suô, tu têx qơư nhoz cơưv hâur tsêr cơưv thiêz iz ndis ntơư cov đu lus, hur si”.

Txos iz jiês no, 900 ntâu luz tsêr cơưv, qơư zoz zux ntơưv Hải Phòng tưz bax tâu jông cxuô luôs hâux lưv trâu shông cơưv yiêz. Chor tsêr cơưv hux jos đros têx tsênhv qơư y tế ntơưv qơư tsuôs yuôx tuô lov caz moz; qêz suô tsêr lớp cơưv, bax cxix cxuô têx chuôz zênhx phưx vưv kriê thiêz cơưv ntơưr, chuôz zênhx seiz njuôk shuôs moz li: Meir njuôk shuôs đal jos, đêx cuô yuôx nzuôr têk, ntâuz bos kror ndâux...... Sở Zoz zux Hải Phòng tưz cxiv tsa 2 tsưr ziv kriê thiêz cơưv ntơưr trâu shux xênhz. Zos moz gênhs tâu qênhz yuôx, tir thêir tâu, luôs hâux lưv kriê thiêz cơưv ntơưr tâu fuô uô li luôs lưv luz tsêr cơưv. Zos moz huôv xênhz phiv liv, Sở zuôr chox kriê têx tsêr cơưv tror kriê ntơưr lơưr tsưr ziv txuôk đros luôs chas tsêr cơưv trâu shux xênhz iz zav li học kỳ II shông 2019-2020.... Phưv Giáo sư, Tiến sĩ Lê Quốc Tiến, Giám đốc Sở Zoz zux Hải Phòng heik pâuz:

“Shông cơưv 2020-2021, pêz tưz heik têx qơư zoz zux, tsêr cơưv bax cxix cxuô zav zuôr trâul txos trâu kriê ntơưr đhâu sâuv mạng trâu shux xênhz hâur ntu muôx moz huôv xênhz phiv liv. Lar heik, nhiv no, Bộ Zoz zux tsênhv taz tov cxiv tsa tsưr ziv kriê ntơưr đhâu sâuv mạng yênhx iz tsưr ziv kriê chênhr lơưr tsưr ziv kriê yiêz nhiv no. Hâur six hơưv kriê li heik sâuv, pêz zuôr sir jos đros têx tsêr cơưv chiê khưx phưx iz cxiê phiv liv lok qơư cơưv, têx chuôz zênhx zuôr trâul, lênhx nênhs uô hâux lưv kriê txux chi....”.

Hnuz tỉnh Quảng Ninh thiêz tỉnh Hải Dương têx shux xênhz tror tuôx tsêr cơưv, cơưv ntơưr zos lok hnuz xiêz 03/9. Chiê chuôz tsar tiês têx faz tsưr ziv phax tar moz Covid-19 ntơưv têx tsêr cơưv, Sở Zoz zux tỉnh Quảng Ninh tưz đhok uô 105 têx qơư nzuôr têk trâu 35 tsêr cơưv cxênhx 3 hâur thax tsav tỉnh chiê chuôz tsar hâux lưv phax tar moz Covid-19.

Hâur shông cơưv no, ngênhx zoz zux cxuô thax tsav qơư cux chêx tsôngk đơưk uô têx tsi jông, phiv liv , tror hlôngr yiêz, gra siêz tsơưr lươngv kriê thiêz cơưv ntơưr. Lar heik, uô jông hâux lưv cê taz por truôx tuk trâu shux xênhz, cưk kriê ntơưr hâur phax tar moz Covid-19, cê uô tiêr têx luôs hâux lưv zok muôz hâur shông cơưv./.

(TTĐB-Riê Lâux cxeik, nhênhv)

Luz jos xơưk têz qơưk têx qix

          Uô ntêx thâuv txos têx hnuz ntênhs lox hâur shông, hâux lưv xơưk qix nhoz jos Từ Vân, ziv ntâu đuô. Têx ntu li txiêr ntâuz xơưk qix lox zâu cxuô zav txos hâux lưv in luz tsiz chês cuz, logo....puôr lênhx tâu uô hâur niêv lâuk Vương Thị Nhung chuôz zis luz tsêr đar yênhx puôk yiv ndis, zos cxênhx nênhs tiv 3 hâur chuôz zis xơưk qix têz qơưk. Ciêr chênhr xơưk tiêr têx qix kruô tưz tênhv hâur têx hnuz ntênhs, hnuz tsiêz, pos Lê Thị Tịnh, 70 shông, ntâu shông xơưk qix têz qơưk pheiz kênh, hâux lưv no tsuôk tsês trâu têx lênhx nênhs siêz ntêr, moz siêz đros hâux lưv uô, zos tsi moz siêz mak zuôr uô tsi tâu. Viv cxôngx hâux lưv xeir ntâuz, xơưk pax ntâuz, in, txiêr luz tsiz chês cuz, xeir xor chiê xơưk...puôr lênhx tsuv uô jông uô. Hâux lưv xơưk uô qix têz qơưk cux muôx ntâu kror phêv liv pir đros hâux lưv xơưk pax ntâuz txơưr viv iz chuôz zis nhiês muôx nhiês tsưr ziv uô chiê uô tâu yênhx đeiv qix lox zâu, qix in lok sik qix xơưk tês:

          “Pêz moz siêz txos hâux lưv uô thiêz uô txos thâuv tưs uô tsi tâus thiêz thiêx li tso tsês. Nhiv no hâux lưv no phênhv ntâu têx lênhx lâus li pêz uô cxaz, yuôr chor mê nhuôs mak muk uô ntơưv hâux lưv ntơưv công ty. Taz sik thâuv lơưr lâus cux zuôr tror lok uô hâux lưv no. Hâux lưv xơưk qix têz qơưk zuôr tâu tuôr tsês jông”.

          Lơưr lix xưv sâu tsês, cxôngx thế kỷ 16, jos Từ Vân tưz nto bê sâuv tas nro hâur thiêz saz đrâuv têz qơưk viv têx xiv huv xơưk pax ntâuz. Ntu co, ntâu lênhx nênhs tưz muk phố Hàng Bông, Hàng Gai, Hà Nội krêz qơư muôv muôs têx xiv huv pax ntâuz chax chês. Lok hnuz lix xưv 19/8/1945, cơưx mênhv hli 8 yênhx côngz, yênhx vav đeiv qix cxôngx jos Từ Vân tâu đei sâuv ntâu txox cêr muk lok nhoz niêv đrôngs hà Nội. Co cux zos ntu jos Từ vân yênhx jos xơưk qix têz qơưk. Nhiv no, tsi taz xơưk qix têz qơưk đros ntâu zav lox zâu, jos tsênhv xơưk cxaz têx đeiv ntâuz luk choz tsiz hu uô “băng rôn” lơưr tsôngv kruô li zoz qơưx. Tix lâuk Đặng Hồng Hiểu, lênhx nênhs muôx ntâu shông uô hâux lưv no nhoz hâur jos pheiz kênh, thâuv chuôz zis txơưr xeir hâux lưv in, xơưk qix têz qơưk cxôngx zôngv meir mak tix lâuk Hiểu thiêz niêv lâuk Nhung zos chuôz zis nhoz hâur jos xeir xơưk lơưr cêr chax chês. Zav ntâuz uô qix tâu zuôr cxôngx jos La Khê (quận Hà Đông, Hà Nội), yuôr xor mak tâu zuôr cxôngx jos Triều Khúc. Qix thâuv uô tiêr tsi taz tax ploz tsênhr mak tsênhv lok six jông. Co zos lik zơưx tsôngv kruô cxôngx cxuô qơư puôr lênhx nhiêv zuôr tix lâuk Hiểu chuôz zis li qix têz qơưk:

          “Cur oz niêv txir uô hâux lưv no xưz, tsi uô hâux lưv txơưr thiêz. Têx đeiv qix tâu tso ntơưv qơư jông tiv zix, ntâu jiês seiz ti vi, têx hnuz duyệt binh....puôr lênhx zôngv txos cur chuôz zis li têx đeiv qix”.

          Zoz qơưx zuôr qix têz qơưk ziv hnuz ziv ntâu thiêz tsôngv kruô cxôngx cxuô qơư cux pâuz txos luz jos xơưk qix têz qơưk chax chês ntâu đuô. Muôx têx ntu, tiv zix zos jiês Đội tuyển ndơưk poz Việt Nam tax tâu cúp AFF 2018 thiêz tax tiv iz Seagame 2019, tas nro niêv lâuk Vương Thị Nhung chuôzz is tsuv huiz tôngv yênhx châuv lênhx nênhs tuôx txiêr ntâuz, xơưk pax ntâuz, uô yênhx hnuz yênhx hmo. Khov muôx công nghệ paz uô mak chuôz zis li hâux lưv xơưk qix têz qơưk cux tsi yuô khưr lơưv thiêz:

          “Muôx têx thâuv khưr hênhr, lơưr tênhv ntâu tsuv uô yênhx hnuz yênhx hmo, sir jos uô chiê phưx vưv tsôngv box tas nro têz qơưk. No cux zos cur chuôz zis li kror jông siêz, phưx vưv tsôngv pox nhuôs”.

          Hla đhâu ntâu txơưr txar hâur luz nênhx, txos nhiv no hâux lưv xơưk qix têz qơưk nhoz jos Từ Vân tsênhv tâu  tuôr tsês jông. Txơưv phêv liv, khưr, taz sik qix tâu uô cxôngx têx lênhx nênhs nhoz jos Từ Vân thâuv tưs cux truôx jông lơưr six hơưv, za sâuv cxuô suôv qơư hâur tas nro têz qơưk. Co zos jos Từ Vân li siêz txưv haox thiêz cux zos siêz njênhs njôngr hâux lưv xơưk qix têz qơưk zuôr tiêv tiêv tâu tuôr tsês tsi chiê pôngz plox./.

(Kim Thanh- Txâur Vax cxeik nhênhv)