Huôv tsar 2 thax tsav kinh tế zov chênhr, Lai Châu sir jos uô cov tâu jông

Nhoz hâur thax tsav kinh tế, trơưk 2 saz ntus cêr lox 4D thiêz 32, huyện Than Uyên tâu xav zos jông chiê trâu huôv tsar uô kôngz nuv tsơưr lươngv siêz. Iz chas ntơư huyện tưz muôx ntâu thax tsav chos thiêz uô đreiv têx hax huv chêx tsôngk, li: Yuôx zêx, ciêv fix, txir tuôz ziz thiêz ntâu xiv huv kôngz nuv muôx grik txơưr đuô tưz tâu têx doanh nghiệp sik đros uô chiê muôx tâu xiv huv jông.

Iz chas huôv tsar uô ntâu kôngz nuv zos doanh nghiệp yưv pênhr, huyện cux tưz muôx ntâu thax tsav qơư tsiv uô têx huv jông zos têx chuôz zis px uô tsưr, gra lok phênhv sâu txix 300-500 tsov đeiv iz shông. Têx hâux lưv huôv tsar kinh tế zos chuôz zis uô tsưr tsênhv tâu nthuôr uô đêz đar hâur tas nro huyện thiêz zos tsưr ziv yiêz, jông trâu huôv tsar kinh tế kôngz nuv hâur thax tsav. Zơưv Tòng Văn Dung, nhoz jok Bút Dưới, xã Trung Đồng, huyện Tân Uyên heik: Têx jông ntơưv qơư lok huôv tsar kôngz nuv zos lok six zôngx ziv thiêz zov chênhr seiz px lơưr pok car xar car uô xưz. Têz qơưk paz max lok têx chei thiêz muôx luk hu lơưk doanh nghiệp sik đros uô, sâu zuôr xiv huv, viv li tsôngv px tsuôk tas côngk đas jos uô thiêz pênhr.... muôx têx uô tâu:“Pêz chuôz zis nhiv no, iz shông sâu tâu cux muôx nhos 300 tsov đeiv. Taz sik, pêz tsênhv xar cov têz qơưk đros moz siêz txos đuô thiêz pêz têx hâux lưv uô co. Qơư sâu zuôr nhiv no tsi truôx tuk, xar cov têz qơưk paz max chiê sâu zuôr têx xiv huv trâu pêz”.

          Têx jông lok huôv tsar uô kôngz tsênhv uô hlôngr yiêz ntâu thax tsav tox siêz hâur huyện Tân Uyên, lar heik zos thax tsav tsôngv box heir nênhs tsơưs. Txos nhiv no, huyện tưz muôx 8 hâur 10 xã, thị trấn uô tiêr têz qơưk tsaz yênhx qơư tsov txos lok cxiv tsa jêx jok yiêz thiêz sir jos txos tas shông no, yênhx huyện xuz thơưx hâur tỉnh Lai Châu uô tiêr luôs hâux lưv heik sâuv. Zơưv Bùi Huy Phương, Chủ tịch Ủy ban huyện Tân Uyên, tỉnh Lai Châu heik pâuz: Huyện tưz cxiv tsa tsaz yênhx zov chênhr lok huôv tsar uô kôngz nuv hax huv chêx tsôngk, reik đros sâu zuôr, tsiv uô têx xiv huv ntu 2020-2025. Iz chas ntơư, thax tsav qơư huôv tsar chos yuôx zêx 3.500 ha;  muôz iz cxênhz ha têx liêx têz uô tsi jông kôngz hlôngr chos têx tsoz chos ntông nox txir; krêz đar têx liêx têz uô chor blêx jông, tsư ha muôx iz cxênhz ha. Lar heik, huyện zuôr krêz đar thax tsav chos, uô lơưr  têx tsưr ziv yiêz hâur huôv tsar uô kôngz chiê phưx vưv tsiv uô 3 cxênhz ha tsoz chos mắc ca:“Pêz zuôr chêx tsôngk huôv tsar têx HTX thiêz tổ hợp tác hâur ngênhx kôngz nuv chiê huôv tsar têx tsoz chos chênhr, reik đros trâu hâux lưv cxiv uô qơư, heik kriê cêr trâu têx xiv huv co. Sâuv tỉnh li tsưr ziv, tsênhv chei, pêz uô jông têx tsênhv chei paz trâu doanh nghiệp muôx têx sik côngv đros tsôngv px. Huyện tưz yênhx lix tổ côngz xưv, sik đros uô têx hâux lưv tsênhv tsênhz chiê paz trâu doanh nghiệp tâu buôk ti thiêz sik đros px huôv tsar uô têx luôs hâux lưv li heik sâuv”.

Ntu 2016-2020, tỉnh ntus đriv Lai Châu tưz hu zâuv tâu xar muôx iz cxênhz tyv đeiv chiê hlôngr yiêz tsưr ziv huôv tsar uô kôngz thiêz fuô uô têx tsưr ziv, tsênhv chei paz max trâu px. Iz chas zuôr xar 13 cxênhz ha ntông cao su, hâur co muôx 6.700 ntâu ha tưz jông krêz sâu tso cuô mik thiêz krêz uô đar, chos 25 cxênhz ha ntâu tsoz chos chênhr li: Yuôx zêx, mắc ca, ciêv fix, têx tsoz chos ntông nox txir thiêz yênhx cxênhz tsoz chos muôx grik kinh tế txơưr đuô.

Chiê uô tâu luôs hâux lưv huôv tsar kôngz nuv hax huv chêx tsôngk trơưk li uô lơưr têx tsưr ziv yiêz, reik đros công nghiệp tsiv uô kôngz thiêz sâu zuôr têx xiv huv, tỉnh Lai Châu tsênhv tsov cưv trâu huôv tsar trôngx đriv. Tsênhv tsênhz, tỉnh tưz tso tơưv têx hâux lưv, côngz trênhx kỹ thuật chiê uô tâu trơưk li trôngx đriv ntiêx têz zoz qơưx uô hâux lưv; cxơưz tiês huôv tsar kinh tế thiêz tsov cưv muôs têx hax huv hâur thax tsav qơư trâu luôs 2 chas thax tsav, têz qơưk đrâuv. Zơưv Vương Thế Mẫn, Chủ tịch Ủy ban huyện Phong Thổ, tỉnh lai Châu, qơư muôx trôngx đriv têz qơưk Ma Lù Thàng heik pâuz: Txơưv tiêk nhoz hâur thax tsav kinh tế kôngz-jôngr nuv đêx Sôngx Đax, taz sik trôngx đriv zos huyện iz kro jông pir li cxuô thax tsav qơư txơưr đuô:“Pêz tsênhv cxiv tsa, huôv  tsar têx thax tsav zov chênhr muôx têx zuz nôngz tsoz chos, tsiêx tu zus jông ntơưv qơư thiêz muôx têx zuôr muôs tâu trâu luôs 2 chas têz qơưk đrâuv chiê muôx hâux lưv uô trâu tsôngv px hâur qơư nhoz. Chiê gra siêz luz nênhx thiêz phênhv sâu tâu trâu px, pêz tror qênhz shuôs têx jông lok sâuv cêr đriv têz, trôngx đriv, muôz jông six hơưv trâu têx doanh nghiệp tso tơưv têx tsưr ziv huôv tsar uô nox uô hnar, chiê taz por uô tâu jông têx hâux lưv heik co”.

Krêz uô thiêz tuôr truôx têx uô tâu jông  mak 2 thax tsav kinh tế zov chênhr hâur thax tsav trơưk 2 saz ntus cêr lox 32, 4D thiêz thax tsav kinh tế kôngz-jôngr nuv ntus đriv sông Đax, zos qơư chiê sir jos txos shông 2030 Lai Châu yênhx tỉnh huôv tsar hâur thax tsav. Têx li heik co tưz thiêz tsênhv tâu cxuô cấp, cxuô ngênhx ntơưv qơư uô tsênhv tsênhz txix ciês têx hnuz xuz thơưx hâur six cxiv yiêz./.

(Khắc Kiên-Riê Lâux cxeik, nhênhv)

Moz suôz liêz, têx pâuz tâu thiêz huôv uô moz suôz liêz

Moz suôz liêz zos moz li chas

Moz suôz liêz zos zav moz txơưx siz cik viv nưk muôx nưk iz zav caz moz uô huôv moz. Qir tiv moz siz cik tâu zos viv têx zôngr yax chuv gra tâu caz moz txix tov lênhx nênhs moz trâu lênhx nênhs tsi muôx moz. Moz suôz liêz muôx têx uô trâu lok six moz têx grêix, poz cxa.

 Lênhx nênhs moz siz mak zuôr uô cuz uô no, tơưv têx luz poz hlưr đêx, moz têx grêix, poz cxa. Tus nênhs trâul moz hnhar muôx têx zuôr uô lok ntâu nyar thiêz trâul tuôs.....

Nhạc cắt

Têx pov muôx yưv thâuv moz suôz liêz zos li chas?

Moz suôz liêz, thâuv xuz thơưx khênhr pov muôx têx moz li: Uô cuz uô no ntêr txix 4-7 hnuz, xav txix đhâu thâuv trâul cik tâu moz tiv zôngr tov. Iz chas ntơư, tsênhv pov muôx têx li:

Uô cuz uô no siêz 40 tưv ntâu;

Moz tâuz hâu hênhr;

Moz poz muôs;

Moz têx poz cxa thiêz grêix;

Xar ntuôr thiêz ntuôr ntâu;

Tơưv têx luz poz hlưr đêx...

Têx luz poz co muôx têx pov tơưv sâuv tas nro iz chêr txix 3-4 hnuz đhâu thâuv qir uô cuz uô no thiêz jông jux juk đhâu co 1-2 hnuz. Sđ muôx têx tror tơưv đuô nzir iz jiês poz li co thiêz lok hnuz tov kaz.

Nhạc cắt

Thâuv tưs tsuv chuôs njiz bác sĩ, cưk yuôx?

Zos sđ pov muôx têx txơưr txar li chas lok sik têx moz li heik sâuv mak nus cưk yuôx chiê tâu heik kriê têx tsưr ziv phax tar. Zos ntuk jê lok no, sđ lênhx tưs tâu muk txos trâu iz thax tsav qơư tsênhv muôx moz huôv xênhz thiêz trâul uô cuz uô no đhâu thâuv tror lok tsêr mak zênhx max muk chuôs cưk yuôx. Iz lênhx nênhs nhiêk muôx nhiêk grêix thiêz trox nyar txơưr tsi siz thôngx, viv li tsuv chuôs njiz cưk yuôx chiê xeir têx tsưr ziv seiz njuôk shuôs, kho moz fiv đros./.

(Thu Thùy-Txâur Vax cxeik, nhênhv)