Phênhv thưr 7.5.11.2016:

NÊNHS LƯV LAI CHÂU LI NTÊNHS NOX MOR YIÊZ

          Thâuv blêx qir siêr, pos tsưr tsêr nênhs Lự qir mul hleik chor cxur qir siêr xuz thơưx lol uô cxur ciz ( khảu háng) tsês uô ntênhs nox mor yiêz. Trôngx mor txi côngv phênhv ntâu zos têx mak pox nhuôs chiv chir chos thiêz tu zus tâu li: greix buô, greix keiz, mor blâuv, chơưr... Đrâuv co, tsênhv muôx têx zav nox tâu zôngv njês uô, têx zav caz, njuôs, jâuz pêv har jôngr.... Lơưr nênhs Lự li siêz xar, zos zôngv greix têx tsiêx cxu, caz khênhr uô hiêv kôngz lôngk chiê uô yênhx zav nox chiê txi côngv mak zos zuôr hêv tâu têx tsiêx cxu, caz khênhr tuôx uô hiêv kôngz lôngk. Pos Tao Thị Đa, xã Bản Hon, huyện Tam Đường, tỉnh Lai Châu puz pâuz:

          “ Nênhs Lự li ntênhs nox mor yiêz muôx cxôngx nzor lol. Thâuv sâu blêx lol mak uô ntênhs txi côngv pos zơưs chiê tsâus pos zơưs tưz thor đas jos, ntux nas jông chiê sâu tâu chiv cheix nju”.

          Ntênhs nox mor yiêz tâu nênhs Lự uô hâur tsêr, ntơưv thax đaz, qơư tâu seiz zos pos zơưs thiêz têx nênhs tuôs li qơư nhoz. Zơưv tsưr tsêr gra trôngx mor tso ntơưv thax đaz thiêz hu pos zơưs lol jênhv. Ntênhs uô tiêr, tsưr tsêr zâuv cưr tix nênhx tsa, tsôngv box hâur jos tuôx sik đros nox mor. Lơưr sik đros hâuk chơưr thiêz nox têx zav nox kaz tâu pox niêv nênhs Lự uô. Hâur ntênhs nox mor yiêz thâuv tưs cux muôx têx zav nduôr blâuv. Pos Tao Thị Pénh, nhoz jos Hon 2, xã Bản Hon, huyện Tam Đường tỉnh Lai Châu heik:

          “ Cur chuôz zis uô nduôr blâuv, tsi taz chiê txi côngv mak tsênhv zos chiê tiêv kruô thiêz. Chiê uô nduôr blâuv, tsuv xeir njiêz blâuv kaz tsâu đêx cxôngx hmo uô ntêx txos tas cik hnuz tov kaz mav chox mul jov thiêz muôz thax shơư trâu, zôngv blôngx khưr thiêz chox mul chuz siêr...”

          Iz hâur têx hâux lưv tsuv uô hâur ntênhs nox mor yiêz zos cheir. Thâuv nox hâuk tas zơưv tsưr tsêr hiêz iz đeiv txiêk shôngz thiêz zôngv blôngx njuôz cxok ntơưv kror trôngx tas. Cheir 3 hnuz, tsi mul zuôr muôs, mul txeik tul tsi. Lơưr nênhs Lự li siêz xar, đeiv shôngz tâu hiêz co chiê lơưr têx đaz nzôngs mul. Zơưv Tao Văn Pầu, shông no muôx 70 shông ntâu, nhoz xã Bản Hon, huyện Tam Đường puz pâuz cxaz:

          “ Hâur tas nro nênhs Lự li têx ntênhs txi côngv puôr lênhx đei đeiv shôngz hiêz, hâur co muôx ntênhs nox mor yiêz. Đei chiê lơưr têx đaz nzôngs, têx môngr tsi jông, chiê pos zơưs, niêv txir muôx jông đas jos, mê nhuôs hloz lox tiêr nênhs jông...”

          Nhiv no txơưv tiêk luz nênhx muôx ntâu hlôngr yiêz, taz sik nênhs Lự nhoz lai Châu tsênhv tuôr tsês jông ntênhs nox mor yiêz. Phongz cxưx no lok six jông viv têx chuôz zis hâur jos puôr lênhx tsưr tsix thiêz tâu tsôngv box sik đros cxaz chuôz. No cux zos six hơưv chiê pox nhuôs sik njiz, sik thav, shir phaz cxôngx têx zuk uô tâu thiêz chuôz tsar cêr niêv côngv siêz cxiv tsa jêx jos ziv hnuz ziv tsâu sor, shir phaz./.

( Thúy Ngoạn – Txâur Vax cxeik nhênhv)

Phênhv thưr 7 hnuz 5/11/2016

Luôs hâux lưv puôz uô huz ntơưv Mường Chanh tưz trâus plox lơưv jux juk

Hâur zơưv Lò Văn Lả, nhoz jok Cang Mường, xã Mường Chanh li luôs hâux lưv puôz uô huz, têik fiêz Mường Chanh tưz muôx iz ntu nto bê lul. Thâuv co, chor huz zos nênhs Mường Chanh puôz uô tâu tưz tsik zos phưx vưv pêx xênhv hâur xã, mak tsênhv zos hax huv muôs trâu têx thax tsav iz ndis. Têx zav co nhoz Mường Chanh tâu sơưr đơưk nhiêv viv khor thiêz truôx, jông gâux. Zơưv Lả puz pâuz: Mênhx cxưx Thái Mường Chanh li têx huz co zos chor huz tâu uô jông, siz, khor thiêz tsik thơưv đêx pir li têx zav nhoz têx qơư txơưr đuô. Mường Chanh uô ntâu zav huz txơưr, lox zâu, phênhv ntâu zos huz, hưx muôx têk tuôr, lâux câuz, têik tuôr cuô txoz…Mênhx cxưx Thái Mường Chanh tsênhv uô iz cxiê zav muôx tsiv gri li: Huz lox, hưx griê đaz tâu muôz uô khôngv flis trâu tuk nxêik muk zuôr txir. Zơưv Lả puz pâuz:

 “Têz qơưk uô lox mak tâu 20 txos 30 luz huz iz jiês. Đhâu co chox muk muôs chiê zuôr cxuô zav, kêiz lok lok zôngv. Đêz tiv zix mak muk txos Mường Thanh, đrav no mak muk txos trâu Mộc Châu, Phù Yên. Têx thâuv mak muk 3,4 hnuz cêr, yênhx châuv lênhx nênhs muk uô cê”.

Lơưr chêix nhôngs, nhiv no luz nênhx hlôngr yiêz, pêx xênhv hlôngr sir zôngv têx zav uô txix tôngx, zak zưr…têx zav uô nhoz Mường Chanh co tưz trâus pôngz plox. Tas nro xã nhiv no tsuôk yuôr oz, pêz lênhx nênhs tsênhv tuôr tsês chiê chor lâul li tsưr ziv puôz uô huz. Zơưv Hoàng Văn Phương, nhiv no zos iz lênhx hâur chor nênhs nhoz hâur thax tsav xã tsênhv tuôr tsês chiê tâu chor lâul li tsưr ziv uô co. zơưv phong puz pâuz: Iz hâur cxuô zav paz uô tâu têx huz Mường Chanh jông zos ar. Chor nênhs uô tsik liv ar li têx qơưk txơưr đuô mak zos muôz ar tuôr cov blâuv. Chiê uô tâu iz zav mak tsuv đhâu ntâu kror li: Tuôr ar, puôz, jiêz thiêz ndu ar. Tas nro têx co puôr lênhx zos xuôk têk uô, viv li zos hêik tơưv tâu chor nênhs uô luz siêz nhiêv thiêz sir jos….têx zav chiê trâur ndu uô nhoz no zos tơưl, phênhv ntâu zos têx chês ntông thiêz cxuô zav hâur liêx têz. Txơưv tiêk nhiv no têx huz, têik fiêz Mường Chanh uô tơưv tsik yuôr ntâu nênhs zuôr, taz sik zơưv Hoàng Văn Phương cux sir jos tuôr tsês chiê kror hâux lưv uô no.

 “No zos pox côngz zơưv công li hâux lưv uô tsês cxôngx nzor, nyêi tsav tov kaz no trâus pôngz plox viv li zuk cux tsênhv uô”.

Jêx jok tưz hlôngr yiêz ntâu lơưr chêix nhôngs đros luz nênhs yiêz nhiv no, têx zav huz, têik fiêz ntơưv Mường Chanh co tsik muôx yưv muôs trâu hâur têx ciêz. Nhiv no tas nro xã tsuôk yuôr 2 kror qơư tsênhv uô xưk li sir jos tuôr tsês chiê pox côngz zơưv côngz li têx luôs hâux lưv cxôngx nzor. Co cux zos sir jos tror uô, tuôr tsês chiê mênhx cxưx Thái thax tsav Tây Bắc li têx vênhx huôv jông./.

(Hồng Việt-Lik Thox cxêik nhênhv)