Jax sâu thưr 2, hnuz xiêz 7/12/2015

Siz zuôr nzor nhoz tox siêz-kror phiv liv lax hêik

Tiv yênhx tưv kik, nhiv kruôr muôx 14 shông, Cầm Thị Thiệu tưz lok uô zơưv Nguyễ Văn Tiến, jok Hạnh Phúc, xã Lang Thíp, huyện Văn Yên, tỉnh Yên Bái tuk nhaz. Nhiv no, nhoz trâu iz lênhx nxêik li hnuz nhôngs jông gâux tiv zix, Thiệu tsuv sir jos zok nriêr yênhx pluôs nox trâu chuôz zis. Câm Thị Thiệu hêik:

 “Thâuv ntêx no tsik pâuz đaz tsi viv li cur tưz zuôr txir nzor, nhiv no oz niêv txir luz nêhx lok six txov nhêv, khov trâu chuôz zis, niêv txir viv li lok six phiv liv hâur luz nênhx”.

Lang Thíp zos huyện Văn Yên li luz xã tox siêz, phênhv ntâu zos tsôngv box mênhx cxưx tsơưs nêhs uô nênhx nhoz. Iz huôv xã tsuôk muôx 6.000 tâu lênhx nênhs, taz sik txix hâur shôngk shông txos nhiv no tưz muôx 16 gơưv siz zuôr nzor. Txơưv tiêk ntu đhâu chính quyền tiv phaz tưz sir jos yax kriê, zoz zux, hêik pêx xêhv siz zuôr nzor huv hnuz nhôngs pháp luật cuiz tênhv. Cux tưz pov công an tso tơưv cuêz tênhv khởi tố 2 vuv án, 2 lênhx nênhs lok vênhv thix no, taz sik ntâu chuôz zis cux tsik hlôngr đuô siêz xar tsênhv fênhx chiê chor nhuôs siz zuôr nzor. Zơưv Lê Minh Lập, phưv chủ tịch UBND xã Lang Thíp, huyện Văn Yên, tỉnh Yên Bái puz pâuz:

 “Lang Thíp muôx chôngz tsôngv box mênhx cxưx tsơưs nênhs nhoz, tsar tov kinh tế xã hội tsênhv yuôr ntâu txov nhêv, yênhx tưv kik viv li siz zuôr nzor cux tsênhv muôx nhoz têx tuz nhuôs tsôngv box mênhx cxưx. Hâur ntu đhâu, chính quyền tiv phaz tưz cxiv tsa, yênhx lix chor ban yax kriê, zoz zux pháp luật, txơưv tiêk tưz uô jông côngz xưv yax kriê, taz sik chiê chor nhuôs siz zuôr nzor cux tsênhv muôx tiv yênhx tưv kik”.

Tưz tsik zos xã Lang Thíp, huyện Văn Yên, qênhx shênhx siz zuôr nzor cux tsênhv muôx nhoz tas nro chor xã tox siêz tỉnh Yên Bái, txơưv tiêk chính quyền thiêz chor nênhs uô côngz xưv dân số tưz sir jos yax kriê hâur cxiê shông. Chôngz lênhx cán bộ dân số nhoz chor xã thâuv thav txos vênhv thix siz zuôr nzor mak tsuôk pâuz cho hâu xưz. Iz phênhv tưs pêx xênhv tsik pauz pháp luật mak cux lav hêik, ntâu chuôz zis zênhx pâuz tiêk zuôv chêi sik cux chiê chor nhuôs siz zuôr nzor. Lơưr chi cục dân số-tsưr ziv xênhz zus nhuôs hâur chuôz zis tỉnh Yên Bái, nhiv no tsưr ziv uô txo grêk qênhx shênhx siz zuôr nzor thiêz zuôr siz jê tsênhv tâu kriz uô nhoz 15 xã tox siêz, txov hêv ntơưv 4 huyện: Văn Chấn, Văn Yên, Trạm Tấu, Mù Cang Chải. Txix hâur shôngk shông txos nhiv no tưz uô tâu 200 jiês yax kriê trâu 1.900 lênhx nênhs zos: chor gơưv niêv txir nhoz hâur hnuz nhôngs xênhz zus mê nhuôs, hluôk nênhs, chor nênhs zuôr muôx yưv siz zuôr nzor siêz, siz zuôr siz jê. Đros co zos yênhx cxênhz đêiv ntơưr hêik lok hâux lưv no tâu muôz txos sơưr đơưk. Taz sik li, hâur 337 gơưv niêv txir siz zuôr cux muôx 19% ntâu chor gơưv niêv txir siz zuôr nzor. Li co, đhâu sir jos yưv pênhr lênhx nênhs thiêz cxuô zav, siz zuôr nzor cux chuôz ndê 5% pir li shông 2014. Pos Vũ Thị Nga, phưv chi cục trưởng, chi cục dân số-tsưr ziv xênhz zus nhuôs hâur chuôz zis tỉnh Yên Bái puz pâuz:

 “Qênhx shênhx siz zuôr nzor cux muôx nhoz tox siêz, thax tsav tsôngv box mênhx cxưx tsơưs nênhs. Côngz xưv yax kriê mak tưz tâuv xav jênhv zos chor hluôk nênhs, tiv zix zos chor nênhs muôx mê nhuôs zuôr siz zuôr nzor. Tưz hêik kriê ciês ntơưv chuôz zis, hâur chor jiês cơưv jêx jok…Ntu đhâu tưz kriz uô muôx ntâu chêx cur jông, taz sik iz cxiê lênhx nênhs jênhv pâuz tsênhv kik, viv li cux uô tsik tâu ntâu”.

Nganhx txơưx jênhv thiêz chính quyền chor tiv phaz sir jos uô têx tsưr ziv chiê txo grêk tsơưs siz zuôr nzor. Pêx xênhv tâu yax kriê ziv hnuz ziv pâuz đuô pháp luật, hâur co muôx luật siz zuôr thiêz chuôz zis. Taz sik li, siz zuôr nzor cux tsênhv muôx, têx qơư tsênhv chuôz ndê thiêz. Qênhx shênhx, qir tiv puôr lênhx tâu hêik mênhx, tsưr ziv uô cux tưz muôx thiêz tâu sir jos uô, taz sik chêx cur mak tsik pov nhoz tưs. Siz zuôr nzor nhoz tox siêz Yên Bái cux tsênhv zos iz kror phiv liv lax hêik tas./.

                                              (Đinh Tuấn-Lik Thox cxêik nênhv)

Phênhv thưr 2, hnuz xiêz 7/12/2015

Tsôngv box nênhs VN nhoz đrâuv luôs 2 chas têz qơưs gôngr ziv chênhv trâu Đảng têx ntâuz ntơưr Đại hội 12

Đhâu hlo thâuv hur si têx ntâuz ntơưr bax thôngz đhâu trâu Đảng Đại hội 12 tâu heik yưv sâuv têx xor mông chiê trâu tsôngv box sơưr đơưk pâuz, đros gôngr  ziv chênhv, Ủy ban têz qơưs lok nênhs VN nhoz đrâuv luôs 2 chas têz qơưs, Bộ Ngoại giao tưz xa têx ntơưr txos trâu Đại sứ quán VN ntơưv têx têz qơưs chiê tsôngv box nênhs VN nhoz co tâu buôk ti, pâuz txos têx ntâuz ntơưr no. Lơưr zơưv Vũ Hồng Nam, Thứ trưởng Bộ Ngoại giao, seiz car Ủy ban têz qơưs lok nênhs VN nhoz đrâuv luôs 2 chas têz  qơưs, luôs hâux lưv tsôngv box gôngr ziv chênhv trâu Đảng têx ntâuz ntơưr Đại hội, zos jiês xênhz huôx chính trị zov chênhr, đêz đar chiê sir jos uô cov tâu côngz fênhx trơưk cxuô lênhx cxuô tuk li txux chi tsưr ziv, siêz xar heik cxuô thiêz tsôngv box nênhs VN nhoz đrâuv luôs 2 chas têz qơưs heik taz:

“ Pêz tso tơưv têx mông lok sâuv zuôr tsôngv box sơưr đơưk ziv chênhv trâu Đảng têx ntâuz ntơưr Đại hội sâuv website ntơưr pov tsir. Iz chas ntơư Ủy ban qơư lênhk txeik têx mông thâuv tưs tưz uô đreiv hâux lưv lênhk txeik tsôngv box nênhs VN nhoz đrâuv luôs 2 chas têz qơưs têx mông xa lok. Pêz chêx tsôngk têx ziv chênhv ntơư, xa trâu têx cơ quan muôx vax huôv”.

Ntâu hội, đoanx nênhs VN nhoz đrâuv luôs 2 chas têz qơưs tưz tsưr tsix zuôr tsôngv box nênhs VN nhoz luôs 2 chas têz qơưs li ziv chênhv. Têx ntâuz ntơưr  bax trâu Đảng Đại hội 12 tâu tso tơưv zuôr tsôngv box ziv chênhv tưz uô muôx cêr jông siêz, shir phaz trâu tsôngv box nênhs VN nhoz luôs 2 chas têz qơưs. Viv ntơư zos Đảng, têz qơưs têx cêr moz siêz txos tsôngv box hâur têz qơưs thiêz têx lênhx nênhs VN nhoz đrâuv luôs 2 chas têz qơưs chiê cxuô lênhx tsôngv box sơưr đơưk puôr lênhx muôx têx gôngr ziv chênhv, cxiv tsa trâu Đảng têx ntâuz ntơưr Đại hội.

Iz cxiê lênhx tsôngv box nhoz luôs 2 chas têz qơưs khav tinhv, 5 shông đhâu, txơưv VN njiz trâus tsi tsơưs têx  phiv liv tiv nxor loangv nhiêx txiêx thiêz kinh tế sâuv ntiêx têz taz sik ngênhx kinh tế pêz têz qơưs tưz sir jos hla đhâu ntâu phiv liv, chuôz tsar kinh tế cux uô tâu trơưk tsưr ziv, siêz xar. Zơưv Lý Thừa Vĩnh, nênhs VN uô nênhx nhoz Hàn Quốc, iz jiês tror lok VN puôr lênhx muôx cêr shir phaz, jông siêz viv seiz pov têz qơưs hlôngr yiêz ntâu:

“ Iz shôngk cur lok VN 2, 3 jiês. VN tưz yênhx thax tsav qơư sưv jông đros cur. Cur seiz pov VN tưz hlôngr yiêz lok six ntâu pir li 20 shông đrav ntêx. Hà Nội, TP HCM thiêz têx tỉnh, thành txơưr đuô tưz hlôngr yiêz ntâu cơưs. Cur jông siêz thiêz shir phaz viv kror ntơư”.

Zơưv Nguyễn Huy Thắng, doanh nhân nênhs VN nhoz ntơưv têz qơưs Đức heik, tis njiê seiz 30 shông hlôngr yiêz, VN tưz uô tâu ntâu luôs hâux lưv, ntơư zos kror jông zuôr tsuv tâu sâu jênhv thiêz sir jos uô cov tâu jông đuô. Txos nhiv no, tsôngv box nênhs VN nhoz luôs 2 chas têz qơưs thiêz têx lênhx nênhs yưv pênhr uô luôs 2 chas thax tsav, têz qơưs moz siêz txos hâux lưv yưv pênhr tror lok cxiv tsa têz qơưs, hâur ntơư muôx têx đrôngs lox li: Hà Nội, TP HCM. Taz sik, chiê hu zâuv sir jos moz siêz đuô txos luôs hâux lưv uô no txix têx pênhr jos doanh nhân zos tsôngv box nênhs VN nhoz luôs 2 chas têz qơưs đrâuv, têz qơưs tsuv muôz jông six hơưv trâu têx lênhx tsôngv box  heik sâuv zuôr tsêr, zuôr ar:

“ Cur seiz, nhiv kruôr đhâu pêz tưz krêz đar trôngx trâu tsôngv box nênhs VN nhoz đrâuv  luôs 2 chas têz qơưs, muôz jông six hơưv, têx chei yưv pênhr uô trâu lơưr xưk li tsôngv box nhoz hâur têz qơưs, tâu sơưv hur si têx chei paz. Đros têx chei paz lok sâuv tsêr nhoz, nhiv kruôr đhâu têz qơưs nhiv kruôr chiê tsôngv box nênhs VN nhoz luôs 2 chas têz qơưs iz luz tsêr lox, tsi tâu muôz vax huôv zuôr ar, sir zôngv ar. Nhiv no tsôngv box nênhs VN nhoz luôs 2 chas têz qơưs thâuv zuôr tsêr nhoz ntơưv VN, tsuôk tâu sir zôngv xưz, tsi tâu chei zuôr ciês. Zos lênhx tsôngv box tưs tâu zuôr ciês ar nhoz mak zuôr jông đuô viv li ntơư doanh nhân nênhs VN nhoz luôs 2 chas têz  qơưs muôx têx tâu yưv pênhr cxiv uô tsêr nhoz, tsêr meir, qơư tsoz phưz, tu têx lênhx lâuk nênhs…. Viv li, têz qơưs tsuv muôz jông six hơưv trâu têx lênhx tsôngv box heik sâuv chiê lơưr tâu zuôr ar, zuôr tsêr nhoz”.

Tsôngv box nênhs VN nhoz đrâuv luôs iz cxiê têz qơưs cux heik tơưv tsưr ziv, siêz xar lok iz cxiê chei, cui tinhv đối ngoại, zoz zux thox cxov…. Sir jos tuôr truôx jông cêr sik thôngx siêz tas nro cxuô heir nênhs cux zos tsênhv njiêz zov chênhr tâu tsôngv box nênhs VN nhoz đrâuv luôs 2 chas têz qơưs gôngr ziv chênhv trâu Đảng têx ntâuz ntơưr Đại hội 12. Heik cxuô tsôngv box nênhs VN nhoz luôs 2 chas têz qơưs njênhs njôngr Đại hội 12 zuôr bo xeir tâu têx lênhx muôx txâuk đas jos, pênhr xưv chiê lês car têx hâux lưv têz qơưs, chox car têz qơưs hla đhâu têx phiv liv, huôv tsar jông./.

                                          ( VOV5-Riê Lâux cxeik, nhênhv)