Jax sâu hnuz thưr 5.7.7.2016:

CAO SU SƠN LA: SIR JOS TSOV CƯV TXOS NÊNHS LOX TÔNGV LI QÊNHX LIV

          Shông 2009, tix lâuk Lò Văn Đôi, nhoz jos Bó, xã Bó Mười, huyện Thuận Châu tưz gôngr zuôr xar 1 hecta ar lol chos ntông cao su. Chuôz zis yuôr zuôr xar 2 hecta ar thiêz taz sik tsi zos ar njuôs xav chos cao su, viv li tror tsiv uô xênhz yar kôngz nuv. Đros mênhv chêx ar gôngr côngv no, tix lâuk tưz tâu jênhv uô công nhân hâur công ty. Cxôngx iz nôngx mênhx tsuôk pâuz uô liêx têz, nhiv no uô côngz nhân, tix lâuk cxaz chuôz công ty li cxuô huôx tôngv, uô ntơưv tuêv đội, tix lâuk tâu pheiz côngz uô nhân viên por vêv vax chos ntông. Nhiêx shar iz luz hlik zos zuôr xar 4 tsov đeiv, đros 2 hecta ar tsiv uô kôngz nuv, phênhv sâu cxôngx chos poz cưk, chos blê iz shông cux tâu cxaz 2,3 châuv tsov đeiv, luz nênhx ngaz tul. Nhiv no cao su ntơưv mênhx chêx ar tix lâuk chuôz zis gôngr côngv tưz xar txos six hơưv tso cuô mis, tix lâuk shir phaz heik:

          “ Cur xar thiêz lơưr qênhx shênhx tsênhv tsênhz mak zuôr sâu tâu cuô mis, công nhân thiêz pox nhuôs zuôr muôx hâux lưv uô ntâu đuô, cuô mis muôs tâu grê mak phênhv sâu ngaz tul đuô”.

          Chiê tsôngv box tso siêz uô hâux lưv ntơưv vax chsó cao su, công ty tưz seiz car thiêz ntâus grê tsôngv box li phênhv sâu uô ntêx thiêz thâuv tsôngv box gôngr côngv ar chos cao su. Đhâu njuôs xav tso pov, zos chos poz cưk, têx tsoz chos txơưr đuô, tsôngv box li phênhv sâu siêz tiv hâur 30 shông zos 260 tsov đeiv mak thâuv chos cao su, cxôngx nhiêx shar yênhx luz hlik, txos cxuô zav nhiêx txiêx thâuv cao su tso cuô mus mak phênhv sâu zuôr siêz đuô 3 jiês. Đrâuv co, công nhân tsênhv tâu sơưv cxuô chế độ lơưr têz qơưk li cui tênhv, cxôngx moz gênhs, xênhz zus mê nhuôs txos paz txưv thâuv phêv liv...

          Công ty cổ phần cao su Sơn La nhiv no tsênhv coar lik 6.000 ntâu hecta ntông cao su ntơưv 6 huyện, 12 xã, 100 ntâu jêx jos nhoz tỉnh SƠn La. Zơưv Võ Nhật Duy, tổng giám đốc công ty cổ phần cao su Sơn La puz pâuz: Zos tsi muôx tsôngv box thôngx ziv, zuôr muôx tsi tâu mênhv chêx ntông cao su đar lox thiêz phuôv tsar li nhiv no. Txơưv tiêk hâur 2,3 shông jê ntơưv no, thâuv ntông cao su hlar blôngx, công nhân li hâux lưv tsi ntâu, viv li cux muôx têx chuôz zis công nâhn njiz phêv liv. Taz sik đros cêr niêv côngz siêz, siêz sir jos, phênhv ntâu công nhân tưz khưx phưx hla đhâu têx phêv liv chiê por vêv thiêz phuôv tsar vax cao su. Zơưv Duy puz pâuz cxaz: txos hli 7 no, thâuv ntâu cao cu tso cuô mis, mak công nhân zuôr qir muôx cxaz hâux lưv uô, zuôr muôx phênhv sâu ngaz tul đuô.

          Công ty nhiv no muôx 3.200 ntâu lênhx nênhs lox tôngv, hâur co muôx 2.500 lênhx zos công nhân cir hôx thôngx lox tôngv tsi xav tênhv six hơưv. Công ty tưz gôngr BHXH cxix cxuô hâur yênhx luz hlik trâu 2.500 ntâu lênhx nênhs lox tôngv, ntâu lênhx nênhs lox tôngv njiz phêv liv lok kinh têr, công ty puz muôz shar uô ntêx chiê gôngr bảo hiểm. Zơưv Võ Nhật Duy puz pâuz cxaz:

          “ Pêz ntâus grê lok six siêz pox nhuôs li têx sir jos cux xưk li siêz xar  hla đhâu six hơưv đhâu. Viv li mênhv chêx cao su nhiv no zos 6.000 ntâu hecta tsênhv phuôv tsar jông, co zos pox nhuôs li siêz njênhs njôngr. Zuôr txos cheix sâu cuô mis cao su, pêz xav mak têx phênhv sâu co zuôr paz pox nhuôs luz nênhx ziv hnuz ziv jông đuô tuôx”.

          Six hơưv sâu cuô mis cao su tưz xar txos, 6.000 ntâu hecta ntông cao su sâuv thax tsav tỉnh Sơn La tsênhv phuôv tsar njuôz jông, zos iz hâur têx kror chiê tsôngv box tox siêz Sơn La sik đros côngv tês hla đhâu têx phêv liv, ndar txos iz luz nênhx tov kaz no truôx vênhs./.

( Tuyết Lan- Txâur Vax cxeik nhênhv)

Phênhv thưr 5 hnuz xiêz  7/7/2016

Lênhx tuz lênhv hluôk sir jos uô kinh têr

Zus shông 1979, thâuv muôx 20 shông, tix lâus Cấn Văn Học tưz muk uô tuz lênhv nhoz binh đoàn pháo binh 452, bộ tư lệnh thủ đô. Shông 2003 tix lâus tror lok tiv phaz. Zos nênhs sir jos cơưv shâuv, xar uô bluô nux, tix lâus jênhv pâuz tu zus kêiz ol ziv hnuz ziv huôv tsar tâu truôx, tiv zix zos tu zus kêiz ntês kê muôs. Hâur shôngk shông 2006, tix lâus tưz đros chuôz zis cxiv uô tsêr guôx chiê tu zus kêiz ntês kê lơưr ploz tsênhr VietGap nhoz Công ty Cổ phần tu zus CP. Tix lâus li tsưr ziv tu zus kêiz hur tâu uô lơưr tsưr ziv tu zus chiê taz por kêiz tâu tu zus tax tâu zoz qơưx lok tsơưr lươngv, vêv xênhz ngaz tuk zav nox; taz por tsơưr lươngv kê uô ntêx thâuv zuôr chox muk muôs. Tix lâus Cấn Văn học hêik:

 “Xuz thơưx tsik tâu muôx chênhz zênhv mak cux tsik car uô, đhâu co cê cơưv shâuv chênhz zênhv, cê cơưv shâuv chor chuôz zis iz ndis đros têz qơưk li chor pênhr paz mak thiêx kriz uô. Đhâu thâuv uô mak tưz paz muôx phênhv sâu trâu chuôz zis, thâuv co thiêz kriz uô ntâu. Yênhx shông uô ntâu bâuv li chak mak kriz đar nzir bâuv co. Shông 2009, cxiv uô tsêr guô zus 2000 tuk, jux juk mak nhiv no chuôz zis tu zus 20 cxênhz tuk. Iz hli chuôz zis cux sâu tâu txix 25-30 triệu đêiv”.

Xuz thơưx thâuv nhiv kruô piz tu zus kêiz ntês kê lơưr ploz tsênhr ViẹtGap, tix lâus Cấn Văn học cux tsuv njiz trâus ntâu phiv liv lok pênhr, khoa học kỹ thuật. Tix lâus học tsês ntâu six hơưv muk ndis shuôk, cơưv shâuv chênhz zênhv nhoz chor tỉnh iz ndis. Txos shông 2009, thâuv tưz pâuz lok kỹ thuật, muôx chênhz zênhv tu zus, nriêr tâu qơư muôs, thôngx cxix jênhv tâu pênhr paz txix zênhx hangx, tix lâus Học tsêx tsung cxiv tsa tsêr guôx lox đar sâuv thax tsav 4.200 yiv ndis đros 20.000 tuk kêiz ntês kê, iz hnuz ntês tâu muôx 18.000 luz kê, paz muôx phênhv sâu siêz trâu chuôz zis. Tưz tsik zos huôv tsar kinh tế chuôz zis, tix lâus tsênhv paz muôx hâux lưv uô tsik so trâu lox tôngv nhoz tiv phaz đros phênhv nhiêx hli txix 3 triệu 5 txos 4 triệu đêiv iz lênhx nênhs iz hli. Niêv tix Cấn thị Anh, iz lênhx nênhs uô ntơưv tix lâus học li qơư tu zus kêiz puz pâuz:

 “Cur kror hâux lưv zos têik cik mak muk puz kêiz nox, uô vêv xênhz tsêr guôx thiêz khơưk kê kêiz, zar hnuz kêix cux li. Hâux lưv mak uô tsik so, yênhx shông thâuv tưs cux muôx hâux lưv uô. Nhiêx hli mak txix 3 triệu 5 txos 4 triệu đêiv. Hêik cxuô mak pêz uô li no nhiêx hli sir zôngv cux txâuk”.

Tưz tsik zos txơưx uô bluô nux, tix lâus Cấn Văn học tsênhv sir jos cxaz chuôz ntâu phongz yaox nhoz tiv phaz. Thâuv thành phố Hà Nội muôx tsênhv chêi  cxiv tsa chor chuôz zis tu zus lơưr ploz tsênhr, tix lâus học tưz đros iz cxiê lênhx nênhs zaz zâuv chor chuôz zis tu zus hâur thax tsav. Nhiv no, đros tix lâus Học muôx 20 chuôz zis thành viên. Thôngz đhâu huôx tôngv, chor chuôz zis sik đros paz pênhr, kỹ thuật thiêz kruôz kriê ntâu lênhx nênhs hâur xã sik đros tu zus lơưr ploz tsênhr VietGap, paz huôv tsar kinh tế chuôz zis, truôx tuk luz nênhx. Zơưv Sỹ Danh Huệ, chủ tịch hội bộ đội lâul xã Cấn Hữu, huyện Quốc oai puz pâuz:

 “Đhâu thâuv muk bộ đội lok, đôngx chir học lok six sir jos cxaz chuôz chor phongz yaox nhoz tiv phaz. Đros hội viên hluôk li pưk txux uô ntêx hlo huôv tsar hội bộ đội lâul cxuô cấp li kinh tế, đôngx chir Cấn Văn Học zos hội viên sir jos, uô ntêx hlo hâur huôv tsar tu zus. Tiv zix, đôngx chir học tsênhv zos nênhs sơưr thơưx 20 chuôz zis tu zus kêiz hur lơưr tsưr ziv VietGap. Kinh tế  huôv tsar paz tsar tov trâu ntâu lox tôngv cxaz chuôz muôx phênhv sâu truôx tuk”.

Đros sir jos, tix lâus Cấn Văn học tưz yênhx iz hâur chor nênhs huôv tsar kinh tế nhoz Hà Nội, tâu cxuô cấp hôiv hênhr kruôk, khơưk kruôk thiêz  zos nênhs chiê trâu cxênhx hluôk cơưv shâuv thiêz uô trơưk./.

(TTT-Lik Thox cxêik nhênhv)