Tsaz yênhx nta suôz luk Hmôngz hnuz xiêz 8-2-2016
Thứ sáu, 00:00, 05/02/2016

Luk Phôngv tsiêz

(Ntux yiêz liêz shông 2016)

 

 

Tsôngv box, đôngx chir, chiến sĩ iz huôv têz qơưk thiêz tsôngv box pêz nhoz saz đrâuv têz qơưk hmor yuô!

Ndaz ndơưv tok tsiêz liêz shông 2016, cur thor xã txos tsôngv box, đôngx chir, chiên sĩ iz huôv têz qơưk, pêz tsôngv box nhoz saz đrâuv têz qơưk, chor fôngx zưs saz đrâuv têz qơưk tsênhv uô nênhx nhoz, cơưv ntơưr, uô hâux lưv ntơưv Việt Nam lo luk phôngv jông tiv zix thiêz phôngv shông yiêz. Thiêz cux xa txos pêx xênhv ntiêx têz, fôngx zưs ntiêx têz pêx xênhv Việt Nam li siêz jông sik côngv, thôngx ziv.

Hâur six hơưv piz hla trâu shông yiêz no, pêz sơưr đơưk sik đros ndo txos chor nênhs uô ntêx tưz cxiv tsa, tuôr chiê têz qơưk đhâu cxuô cxênhx nênhs; ndo txos Hloz Hôx thiêz chor zênhz shôngx, liệt sĩ tưz trâus tuôs viv tiễ tuk trâu têz qơưk; pêz xar txos shông đhâu, njuôk xav trâu shông yiêz thiêz vav txos têx kror jông đuô.

Shông nhiv kruôr đhâu, pêx tso siêz chiv nhênhv mênhx cxưx li chor hnuz ntênhk lox, côngv siêz hla đhâu têx phiv liv, huôv tsar kinh tế, xã hội, por vêv tiêx tuk, tsưr qênhx têz qơưk, tuôr truôx tênhv qơư hux fênhx, sir jos hội nhập ntiêx têz, uô trâu têz qơưk hla trâu ntu huôv tsar yiêz thiêz vav txos têx kror jông đuô.

Pêz tsênhv uô nênhx nhoz hâur ntu tas nro hlôngr yiêz thiêz Hội nhập ntiêx têz đros têx kror hlôngr yiêz lox , muôx tas nro zôngx ziv thiêz phiv liv uô cê. Hâur têz qơưk đros têx chêx cur tưz tax tâu, pêz tsênhv yuôr ntâu kror tsuv uô chiê cxiv tsa têz qơưk, por vêv truôx pêz têz qơưk tâu chor nênhs uô ntêx cxiv tsa tơưv, thiêz uô jông txơưx jênhv trâu chor nênhs ntu tov ntêx no.

Chêix ntux yiêz no zos chêix xuz thơưx ciês uô Đảng li Nghị quyết Đại hội 12, cur hêik tsôngv box, đôngx chir, chiến sĩ iz huôv têz qơưk, tsôngv box pêz nhoz saz đrâuv têz qơưk tror sir jos, phuôx huiz chax chês cxôngx nzor, nhiêv têz qơưk, truôx siêz, pâuz tâu cxuô kror hla đhâu têx phiv liv, tax tâu ntâu zênhx liv yiêz hâur côngz xưv cxiv tsa thiêz por vêv têz qơưk Việt Nam pêx xênhv bluô nux, têz qơưk muôx jos, dân chủ, sik bâus, vav mênhx, sơưr tâu đros têx fôngx zưs sâuv tiêx têz.

Hơưv shông yiêz, cur thor phôngv sơưr đơưk, cxuô chuôz zis sâuv thôngz têz qơưk, tsôngv box pêz nhoz saz đrâuv têz qơưk shir phaz thiêz yênhx côngz; phôngv têx kror jông zuôr muôx đros pêz têz qơưk.

Phôngv sơưr đơưk nhoz jông./.

(Lik Thox cxêik nhênhv)

 

 

 

 

 

 

 

 

Nghị quyết huôv tsar kinh tế-xã hội têz qơưk shông 2016

 

 

Chính phủ tưz tso tơưv nghị quyết lok chor jênhv vưv, tsưr ziv chox kriê uô tsưr ziv huôv star kinh tế, xã hội thiêz njuôk xav nhiêx txiêx têz qơưk shông 2016

Nghị quyết hêik mênhx tsưr ziv huôv tsar kinh tế, xã hội shông 2016 zos tuôr truôx tuk kinh tế vĩ mô, sir jos cov chuôz ndê kinh tế siêz đuô shông 2015, tsov cưv txos hlổng ryiêz tsơưr lươngv chuôz ndê, taz por huôv tsar truôx đrênhk.

Chor tsưr ziv tso tơưv hâur shông 2016 zos:

- GDP ndê xar muôx 6,7%

- Muôl muôs tơuvư saz đrâuv tê qơưk ndê muôx 10%

- Zuôr saz drâuv têz qơưk lok pir li muôs tơưv saz đrâuv têz qơưk kik đuô 5%

- Chuôz ndê gri sir zôngv kik đuô 5%

- Chor chuôz zis pluôs lơưr ploz tsênhr pluôs lok ntâu kror tâu txo grêk 1,3-1,5%

- Chor nênhs cxaz chuôz bảo hiểm y tế zos 76%

Ntâu tsưr ziv tsênhv tsênhz cux tưz tâu chính phủ tso tơưv chiê uô muôx chêx cur chor tsưr ziv huôv tsar kinh tế-xã hội shông 2016.

(Phongx Công Nghiệp-Lik thox cxêik nhênhv)

 

 

 

 

 

Jax sâu thưr 2, hnuz xiêz  8/2/2016:

Pêz Hmôngz nhoz thax tsav jêx jos tos siêz nox tsiêz shir phaz lul.

 

 

          Tix lâus Lai x Vax, xênhz zus shông 1984, nhoz jos Sin Súi Hồ, luz tsêr ntông txơưz, đar pho, jông jav thiêz hâur luz tsiêz no, tix lâus Lai tưz muôx cêr shir phaz đuô thiêz muôx yênhx châuv lênhx kruô tuôx ndis ntux sêiz shuôk têz qơưs. Hauar thax tsav qơư ntơư, đar iz cxênhz ntâu thiêr, tâu tix lâus Lai muôz cxuô zav pax ntông chox lok chos thiêz đêiv pur ntiêx, jông jav. Ntơư zos thax tsav qơư tsôngv kruôs tuôx sêiz shuôk, sâu tâu nhiêx txiêx trâu ziv chuôz zis. Iz chas ntơư, iz lâus Lai tsênhv sâu tâu nhiêx txiêx txix du lix côngv thôngx thiêz muôs cxuô zav pax ntông trâu tsôngv kruô tuôx sêiz shuôk têz qơưs hâur luz tsiêz.

          Tix lâus Lai thav tiêk: Hâur ntu đrav ntêx, têz qơưs tsik tâu txưr tsêz chos zax zênhz mak ziv chuôz zis tưs cux chos zax zênhz thiêz muôx chôngz lênhx nênhs muôx zênhk zax zênhz, sđ uô luz nênhs njiz cêr yêiz pluôs, txov nhêv njuôr. Txix ciês têz qơưs txưr tsik tsêz chos zax zênhz, chox kriê px sđ hlôngr yiêz chos txir hơưk, txix ntơư, cur ziv chuôz zis tưz muôx txâuk nhiêx txiêx zuôr cxuô zav chuôz zênhx chor lok sir zôngv hâur ziv chuoz zis.

           “Hâur ntu đrav ntêx mak cur ziv chuôz zis uô nênhx pluôs thiêz txov nhêv cơưs; txos trâu luz 7-8 hli, tsuôk zos muk zok nriêr vơưs khơưz chox lok nox hâur pluôk yêik pluôk hmo; viv tsêz chos kôngz lôngk cux sâu tsik tâu pês tsơưs. Taz sik, hâur oz pêz shông đhâu lok no, cur cux hlôngr yiêz chos cxuô zav tsoz chos li: Chos cxuô zav pax chiê muôs trâu tsôngv kruô tuôx sêiz shuôk têz qơưs. Xav hâur shông 2015, cur tưz chos tâu 200 têik pax, sâu tâu 100 ntâu triệu nhiêx, muôx txâuk nhiêx txiêx zuôr cxuô zav chuôz zênhx sir zôngv hâur luz tsiêz”.

          Jos Sin Súi Hồ, muôx 100 ntâu ziv chuôz zis zos pêz hêir nênhs Hmôngz. Hâur oz pêz shông đhâu lok no, du lix huôv tsar truôx jux juk đros trâu muôs cxuô zav pax; chos txir hơưk chiê tsôngv kruô tuôx sêiz shuôk ndis ntux… ….Txix têx luôs hâux lưv hêik sâu, ntâu ziv px ntơưv no tưz muôx txâuk nhiêx txiêx zuôr tâu yêz ô tô. Nhiv no jos Sin Súi Hồ tưz huôv tsar chos tâu tsoz pax phong Lan; ntâu ziv chuôz zis chos tâu 400-500 tsoz. Hâur luz tsiêz no, ntâu ziv chuôz zis cux muôs têx pax hêik ntơư, sâu tâu lok nhiêx txiêx xar nto 2 tỷ đêiv.

Tix lâus Chỉnh x Vax nhoz jos Sin Súi Hồ hêik pâuz: Nus chos pax txix shông 2010thiêz muk zok har jôngr, pov cxuô zav pax jông jav, nưk cux gra chox lok chos uô jav, chox muk muôs trâu ciêz San Thàng, thành phố Lai Châu, tâu grê. Txix ntơư, nưs ziv chuôz zis thiêx chos pax nzir. Xav hâur shông no, ntơưv Chỉnh ziv chuôz zis muôs iz tsoz pax xar tâu 2-3 puô cxênhz nhiêx.

 “Txix shông 2011 tror đrav ntêx, tsôngv px ntơưv no cux uô nênhx pluôs hênhr. Taz sik, txos trâu nhiv no tưz pov njôngr tsôngv px sđ muôx luz nênhx truôx tuk jux juk thiêz muôx cêr yêz muk txos trâu cxuô jêx jos. Hâur luz tsiêz no, tsôngv px sđ tưz bax tâu cxix cxuô zav li kêiz buô, tsuôk tok txos hnuz tsưr tsix nox lưv xưz. Đros ntơư, tsôngv px sđ cux tsưx tsix ntuôr uô cêr lov jêv li njuôk jos, truz hluô, tuô hnênhr, ntâuk vix vôngs….”

          Tsôngv px Hmôngz nhoz sâuv thax tsav trôngz Sin Súi Hồ tưz muk đhâu ntâu cêr txov nhêv thiêx hla trâu luz nênhx tsâu sor jux juk thiêz hauar luz tsiêz shông no, tsôngv px nhoz sâuv thax tsav hêik sâu tưz muôx nzir cêr shir phaz tok shông yiêz./.

                                                                       (Tsu cxêik, nhênhv-Khắc Kiên)

 

 

 

 

CM Mông thứ 2, ngày 8/2/2016:

Hêir nênhs Hmôngz Njuôz Tủa Chùa ntênhk uô nhux đaz

 

 

          Pêz hêir nênhs Hmôngz Njuôk nhoz huyện Tủa Chùa, tỉnh Điện Biên ntênhk uô nhux đaz; chênhr zos tus tuz niêv txir xênhz tơưv, uô trâu niêv lok sik txir tưz tâu tas siv nênhx thiêz ntơư cux zos jiês tus tuz ndo txiêx njis, hluz txos niêv txir xênhz tu zus loxx hloz yênhx nênhs. Pêz hêir nênhs Hmôngz Njuôz xav tiêk: Niêv txir tâu tas siv nênhx 9 txos 13 shông, muk uô luz nênhx tov ntêx, zos njiz ntâu cêr txov nhêv, niêv txir cux tror lok nriêr chor tuz tsênhv uô nênhx nhoz tror tov kaz, chiê thor nhux, thor buô chox muk zus. Thâuv ntơư, niêv txir lok uô trâu têx mê tuz mê nhuôv hâur ziv chuôz zis muôx moz gênhk, njiz ntâu cêr phiv liv. Pâuz tâu li hêik ntơư, tus tuz tsuv bax iz tus mâuv buô thiêz iz tus nhux chiê tuô uô nhux đaz trâu niêv txir. Zơưv Vì A Hao, pêz hêir nênhs Hmôngz Njuôz nhoz huyện Tủa Chùa, tỉnh Điện Biên hêik pâuz:

          Băng tiếng Mông….

          Pêz hêir nênhs Hmôngz Njuôz nhoz Tủa Chùa ntênhk nhux đaz, tsuv tâu uô oz jiês. Jiês iz hu uô (hlơưr mâuv buô kruôr), tâu tsưr tsix uô iz hmo, tus tuz ntơư muôz tus buô chox lok tuô lêis trâu niêv lok sik txir. Đhâu ntơư tov kaz iz luz hli, khênhr uô trâu luz hli 10 lok sik hli 11 hâur shông, zos luz chêix sâu kôngz tas, kêiz buô, mor nox, đêx chơưr, zav tưs cux muôx cxuô thiêx tsưr tsix uô ntênhk nhux đaz trâu niêv lok sik uô trâu txir.

          Cux uô trơưk cxuô xênhv nênhs jông txơưr tsik siz thôngx, muôx iz cxiê xênhv mak uô iz hnuz, iz cxiê xênhv ho uô oz hnuz, iz hmo. Thâuv zuôr chuôz piz uô ntơư, tsuv tâu muk thor txir kênhx txir đruôk tuôx đros uô thiêz muôz tus tsiêx ntơư choz zok trâu niêv txir. Hêik lok uô ntênhk nhux đaz no, zơưv Sử x Zax, shông no muôx 77 shông, nhoz xã Mường Báng, huyện Thủa Chùa, tỉnh Điện Biên  hêik pâuz:

          Băng tiếng Mông….

          Hnuz tsưr tsix uô, ziv chuôz zis cux hêik cưr tix nênhx tsa cxênhz jê tuôx đros sêiz ntênhk uô nhux đaz hur tiz si. Ntênhk uô nhux đaz, tsuv tâu hu đaz lâus hloz thiêz tus muôv hloz tuôx tuô nhux. Đhâu tok niêv lok sik tok txir lok, tus đaz lâus hloz đros iz tus hâur xênhv ntơư, pâuz uô têx chêi uô nhux đaz, tâu muk tsơưk huz chơưr xơưk lok. Ziv chuôz zis li chox cxuô lênhx sđ lok đros hâuk chơưr xơưk. Zơưv Vì A Hao hêik pâuz nzir:

          Băng tiếng Mông….

          Đhâu choz zok nhux đaz trâu niêv lok sik txir tas mak ziv chuôz zis ntơư tso siêz, shir phaz lul. Đhâu oz hnuz iz hmo uô ntênhk nhux đaz tas, ziv chuôz zis ntơư zênhx njênhs njôngr tiêk: Niêv txir tưz tâu nhux, tâu buô chaz chox muk tu zus uô luz nênhx tror tov ntêx, shir phaz lul lơưv; niêv txir zuôr tsưx phưv têx mê tuz mê nhuôv, xênhv nênhs nhoz tror tov kaz, tsik muôx moz gênhk, khưr tâu nox tâu hnar, uô luz nênhx yar ntux đris.

          Chênhr zos li hêik ntơư, pêz hêir nênhs Hmôngz Njuôz nhoz huyện Tủa Chùa, tỉnh Điện Biên tsênhv tuôr tâu tsês ntênhk uô nhux đaz lês đhâu ntâu tiêv lok txos trâu nhiv no tsik chiê plox. Viv têx mê tuz mê nhuôv tov kaz, thâuv tưs tưz ndo txiêx njis txos niêv txir xênhz tơưv, tu zus hloz, uô nênhx yênhx nênhs./.

                                                                    (Tsu Vưx, cxêik nhênhv-Vàng Lan)

         

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

           

Tags:

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC