Têx shuv xênhz zos têx lênhx pos, lênhx niêv, cưk kriê zos têx mê nhuôv

Suôz nhênhv heik ntơưr txix lớp cơưv hâur pâuk ntơưr nhoz jok Nậm Tỉa, xã Sam Kha, huyện Sốp Cộp ntêr ntêr ho tror hnor lov jêv ntưk đros trâu têx blôngx hmaz blôngx ntông chuô blơưv lêiv txiêk nhoz thax tsav tox siêz. Pos Tòng Thị Panh, 56 shông, đros lơưr cơưv lớp hâur pâuk ntơưr heik sâuv, shir phaz lus, suôz luôs tsi tu hlo thâuv tâu nus txos, pos cơưv ntơưr pov jông li chas:

“Cur cơưv ntơưr lớp 1, tưz zuôr ndê trâu lớp 2 lơưv, pâuz nhênhv pâuz sâu mê njik, shir phaz thiêz jông siêz hênhr. Lơưr tsênhv kriê cơưv mak tsênhv zuôr cơưv ntêr, tsi tâu tâu so”.

Lớp cơưv hâur pâuk ntơưr nhoz Nậm Tỉa muôx 20 ntâu lênhx, pos Panh zos lênhx muôx hnuz nhôngs siêz đuô hur si, yuôr đuô li zos txix 25 txos 50 shông. Hnuz no, hâur jok muôx hâux lưv, viv li 2, 3 lênhx lơưr tsi tuôx cơưv. Hâux lưv tas, lơưr mav siz zâuv tuôx, hu txos cưk kriê thiêx li tuôx kriê. Nhiv kruôr tuôx txos mê njik, cưk kriê tưz tuôx txos, cưk kriê heik, lơưr nhênhv heik đros.

    Heik lol zuk lớp cơưv, cưk kriê Lò Văn Mạnh, 25 shông, lênhx buôk ti kriê lớp hâur pâuk ntơưr ntơưv jok Nậm Tỉa heik pâuz, phênhv ntâu lớp cơưv hâur pâuk ntơưr hâur xã Sam Kha heik taz, huyện Sốp Cộp heik cxuô, cưk kriê puôr lênhx zos uô lơưr six hơưv têx lênhx tuôx cơưv xưz. Tok muôx li heik ntơư lok, tưz zos viv têx lênhx pos, lênhx niêv, niêv lâuk hâur lớp cơưv phênhv ntâu zos chor nênhs nhoz hnuz nhôngs uô hâux lưv, têx thâuv zos chor nênhs uô hâux lưv chênhr hâur chuôz zis. Chênhr viv li, txos cheix uô liêx têz, lớp cơưv khênhr tsuv so iz ntuk ntêr chiê chor pox niêv vir ndâuk, lênhx pos, lênhx niêv heik sâuv muk khưr uô kôngz. Hnuz tưs, thâuv tưs muôx ntux nas lox, chuô hloz muk uô tsi tâu liêx têz, mak lơưr tror siz zâuv tuôx lớp cơưv, hu cưk kriê tuôx kriê ntơưr. Lênhx cưk kriê zos hluôk nênhs txưv zênhv muk uô hâux lưv trâu têx thax tsav txov nhêv, tox siêz, nhoz Bôv đôiv Đoanx kinh tế-Côx phax 326 (Quân khu II) muôx qơư nhoz hâur thax tsav huyện Sốp Cộp; Lênhx cưk kriê no li lơưr chor nênhs uô hâux lưv buôk ti nhoz ntơưv xã Sam Kha, viv li thâuv têx lênhx pos, lênhx niêv…sđ hu tuôx kriê ntơưr, mak tsuôk iz mê njik xưz, cưk kriê tưz tuôx txos:

“Lớp cơưv zos têx lênhx pos, lênhx niêv hnuz nhôngs tưz iz zav li zuk pos, zuk niêv lơưv, thâuv xuz thơưx cux mê njik lax, taz sik xar tiêk, zos zuk txax muôs tsi xar kriê mak lơưr cux txax muôs, tsi xar cơưv, viv li sir jos xưz. Tov kaz no kriê sưv jux juk lơưv cux lok six lov jêv thiêz jông siêz viv tâu kriê txux chi trâu têx lênhx pos, lênhx niêv, chor niêv lâuk, niêv tix sđ. Zuk xav tiêk, tsuv sir jos, moz siêz đuô thiêz trâu luôs hâux lưv uô co chiê cov têx lênhx niêv lâuk, niêv tix, chor uô pos hâur lớp cơưv co lênhx tưs cux tsuv pâuz nhênhv, pâuz sâu ntơưr”.

Lớp cơưv hâur pâuk ntơưr nhoz jok Hmôngz Nong Phụ, xã ntus đriv Mường Lạn cux lov jêv ntưk iz zav li heik sâuv thiêz. Lớp cơưv muôx 39 lênhx nênhs, hnuz nhôngs cux txix 25-30 shông tror zar sâuv. Niêv lâuk Qông Xênhv Zax, đros cơưv lớp cơưv hâur pâuk ntơưr, zos iz lênhx chi hôiv tsar têx pox niêv vir ndâuk hâur jok, taz sik niêv lâuk tưz tsi pâuz iz tus ntơưr hlo, viv thâuv zâu, niêv lâuk iz txưv tsi tâu muk cơưv txux. 2, 3 shông đhâu, niêv lâuk cux heik têx pox niêv, vir ndâuk sđ hâur jok sik đros sir jos huôv tsar uô nox, choz kriê têx tuz nhuôs cov ciêz, tsiv txiêx, taz sik têx tsưr ziv, luk kriê co hur si puôr lênhx zos txix têx niêv lâuk pâuz thiêz cơưv shâuv tâu đhâu luôs lưv tus lok xưz. Thâuv hnor chor tuz lênhv pênhz phax tuôx hâur jok kriê ntơưr, niêv lâuk tưz zênhx max huôk njôngr six hơưv, hnuz nhôngs chiê đros luôs cơưv:

“Cưk kriê Lừ kriê ntơưr, kriê luk Choz Tsiz trâu pêz txix cxeik lul Choz Tsiz uô luk Hmôngz, cxeik lul Hmôngz uô luk Choz Tsiz, viv li thâuv cơưv mak zôngx ziv pâuz tâu thiêz zôngx ziv ndo tâu jông. Tsi tiêk kriê pêz hâur pâuk ntơưr, kriê pêz nhênhv ntơưr ….. cưk kriê Lừ tsênhv kriê hur si têx tsưr ziv lok sâuv tu zus tsiêx cxu, uô kôngz, phax tar moz….., viv li lênhx tưs cux nhiêv cơưv. Hok cur mak pâuz ntơưr, tưz pâuz tâu nzir ntâu zav, paz cur zôngx ziv đuô hâur fuô kriê têx hâux lưv uô, tsưr ziv uz no trâu chor pox niêv vir ndâuk sđ hâur jok”.

Shir phaz thiêz jông siêz đuô hur si, muôx têx zos cưk kriê Vax Lao Lừ-lênhx buôk ti kriê têx hâur pâuk ntơưr mak niêv lâuk Qông đros lơưr cơưv. Cưk kriê Lừ zos Trung uý nhoz Zênhx Pênhz phax Mường Lạn, Bộ chỉ huy Bôv đôiv pênhz phax tỉnh Sơn La. Tâu taz viv choz hâux lưv kriê hâur pâuk ntơưr trâu têx pox niêv vir ndâuk lơưr tsaz yênhx sik hux jos đros huyện, xã, cưk kriê Lừ tưz sir jos uô luôs hâux lưv co, txơưv luz six hơưv, hnuz nhôngs tưs lok, zos lơưr hu txos mak zênhx max muk lês uô hâux lưv tâu choz ntơư xưz. Ntâu lênhx đhâu thâuv pâuz ntơưr, tưz heik tiêk: Tâu cưk kriê tơư kriê hâu cêr, tsưr ziv, nhiv no thiêx pâuz luz nênhx zos jông bâuv li ntơư:

“Txix shông 2017 txos nhiv no phênhv ntâu cur uô hâux lưv kriê hâur pâuk nhoz têx jok thax tsav tox siêz. Muôx têx chiv nhênhv lok six jông, zos thâuv cur heik trâu lơưr tiêk, muôx têx cur kriê tas lớp cơưv no, cur zuôr thor hlôngr qơư uô hâux lưv, mak lơưr heik, zos cox thor muk uô hâux lưv trâu lưv thax tsav qơư mak lưv luz jok txơưr đuô lênhx tưs zuôr kriê thiêz. Lênhx tưs kriê cux tâu, taz sik cxeik uô tsi tâu li cox kriê, pêz sđ xar cov cox nhoz ntơưv Mường Lạn ntêr đuô thiêz chiê kriê pêz sđ têx txux chi”.

Pâuz ntơưr, paz lênhx nênhs nhênhv tâu têx ntơưr pov tsir, seiz tâu xor tôngx, paz sđ cơưv shâuv tâu nzir ntâu zav jông, pâuz uô lơưr têx tsưr ziv yiêz hâur huôv tsar uô nox uô hnar, txix co txo grêk tâu cêr yeiz pluôs. Tsi tsơưs lênhx gruôs cơưv ntơưr, sir jos hâur cêr cơưv txux chi tsênhv tâu muk uô canr bôv xã, canr bôv huyện. Têx jông li heik co nhoz Sốp Cộp tưz thiêz tsênhv paz cxiv tsa thax tsav ntus đriv hâur pêz têz qơưs ziv hnuz ziv truôx tuk, hlôngr yiêz./.

(TTTB-Riê Lâux cxeik, nhênhv)

Bí thư Chi bộ txơưx huôv tsar cêr uô nox

Tix lâuk Phổng Xênhv Thox pheiz kênh: “Shông 2009, thâuv cxaz chuôz têx lớp thox cxov hâux lưv uô, choz khoa học kỹ thuật cur cuiz tênhv chos siv nôngz txir hồng sâuv 4 cxênhz yiv ndis ar têz. Khov uô trơưk tsưr ziv, đhâu 6 shông, txir hồng tưz txos six hơưv sâu đê, sâu tâu yênhx puôk tsov đeiv cxôngx muôs txir hồng”. Tix lâuk Phổng cux đăng cir thiêz cxaz chuôz jiês thik “Qơư chi cax luk CIG sir jos hla đhâu cêr pluôs” zos tỉnh Yên Bái tsưr tsix, đros trâur nuv tu zus buô têz (nôngz buô Thái Lan) tax giải 2 đros chor nhiêx txiêx zos 120 tsov đeiv.

Tix lâuk tsês tas nro chor nhiêx txiêx co zuôr 11 tul buô têz lok uô nôngz, xor their qơư tu zus hâur hâur pâus tsoz txir hồng. Txos nhiv no, chuôz zis li paz buô têz muôx 80 ntâu tul. Thâuv xav tas têx nhiêx tưz yưv, iz shôngk tix lâuk sâuv liv tâu 100 tsov đeiv ntâu. Chiê krêz đar tu zus, tix lâuk tsênhv zus cxaz 200 ntâu tul keiz đuz greis, kho đuô 4000 yiv ndis ar vax chos ntông nox txir, chos chos 2 hecta blêx, chos 1 hecta txir tuz ziz, 1 hecta poz cưk. Liv zix chungz fênhx yênhx shông cxôngx trâur nuv tsêz chos thiêz tu zus tax 300 tsov đeiv. Tsi taz sir jos uô bluô nux trâu zuk, tix lâuk tsênhv pheiz kênh chênhz zênhv, cungz nôngz tsi zuôr nhiêx liv chiê paz pox nhuôs huôv tsar uô nox uô hâuk, cxuôv yeiz thiv pluôs truôx vênhs.

Zos Bí thư Chi bộ, tix lâuk Phôngv Xênhv Thox tưz vênhv tôngv, yax mông tsôngv box hâur jos uô jông Đảng li chủ trương cêr, chei, têz qơưk li phuôx lix, uô jông tsưr ziv xênhz zus mê nhuôs, tsi siz zuôr thâuv tsi tâu txưv shông, tsi siz zuôr siz jê, uô jông “3 hâux lưv tsuv tso tsês” (zos chos zax zênhz, hâuk zax zênhz, hâux gra têx tsơưr zax zênhz”. Tix lâuk tsênhv seiz lax đros Chi ủy cxiv tsa hương ước, quy ước chêx chôngk cxiv tsa luz nênhx vênhx huôv yiêz, por vêv jôngr thiêz phax tar cuz tox cuz jôngr...Tiv zix, hâur jos li quy ước thôngx ziv uô tsưr ziv chos txir tuz ziz yênhx har jôngr, heik lênhx nênhs seiz car, por vêv thiêz tưz tâu tsôngv box sir jos cxaz chuôz. Đros mênhv chêx yênhx puôk hecta txir tuz ziz tưz chos yênhx jôngr, grê muôs txir chungz fênhx muôx nhos 25 cxênhz đeiv iz cir, ntâu ziv chuôz zis hâur jos tưz hla đhâu cêr pluôs.

Phưv bí thư Đảng ủy xã Nậm Khắt Phềnh Xênhv Thox puz pâuz: “ 2,3 shông jê ntơưv no, huyện txov nhêv tiv zix Mù Cang Chải tưz yênhx trus chox ju lix yênhx nganhx kinh têr tsênhv, sir jos txos shông 2025 yênhx huyện ju lix. Khov co têx xiv huv kôngz nuv li:keiz đuz greis, buô têz, jâuz txir ntông hur, txir tuz ziz....zuôr tâu muôv muôs tas. Hâux lưv Bí thư chi bộ jos Hua Khắt Phôngv Xênhv Thox uô ntêx nyuôk hâur huôv tsar kinh têr, vênhv tôngv tsôngv box Hmôngz hâur jos tso tsês têx cêr uô nênhx pôngz kaz, phax cuz tuô cuz jôngr, chos txir tuz ziz chiê uô bluô nux....zos đeiv iêr chi cax luk trâu sđ cơuv shâuv uô lơưr.

Phênhv “nôngx mênhx zuôr tsuv pâuz” hnuz no tsuôk muôx xâuk li no xưz. Phênhv no zos Chiz coaz Đeix nta suôz VN iz suôv Tây Bắc uô. Muôx tsênhv qơư cxuêz kôngz têz qơưk paz txưv./.

(Txâur Vax BT- Txâur Vax cxeik nhênhv)