VOV-lênhx fôngx zưs sưv jê đros pox nhuôs nhoz tox siêz

Muôx 85 shông, zơưv Lò Văn Mộc nhoz jok Đen, xar Mường Chanh, huyện Mai Sơn, tỉnh Sơn La tưz tsik ndo tiêk shor zuk mnôngs Đaix txix thâuv tưs lok lơưv. Tsuôk pâuz tiêk thâuv tưs, uô đa tsi, muk uô liêx têz lok cux zênhx xar cov tâu mnôngs li chor tsaz yênhx.

Zơưv Mộc piêr: Thâuv tưs mnôngs Đaix, pâuz txos têz qơưk têx  hlôngr yiêz; pâuz tâu ntâu qơư muôx tsưr ziv uô nox jông mak shir phaz hênhr:

“Cur mak cur nhiêv têx xor xưv, hêik lok cxuô kror muôx yưv hâur têz qơưk; tiv zix zos têx hnuz tsiêz, hnuz ntênhk tâu mnôngs thav txos têx lịch sử thâuv ntêx, luz nênhx ntu đrav ntêx mak nhiêv đuô hur si”.

Xar Mường Chanh nhiv no muôx 6 cxiv luôs loa đaix nta suôz, tâu tso ntơưv têx tsênhv qơư, paz trâu pêx xênhv txơưv tiêk nhoz tsêr lok zos muk uô liêx têz cux zuôr mnôngs tâu Đaix li tsaz yênhx nta suôz. Txix chor tsaz yênhx nta suôz luk Hmôngz, luk Cho, luk Thái sưv jê, pox nhuôs hâur xar, hâur jêx jok tưz pâuz tâu txos ntâu kror thiêz têx xor mông muôx liv, cux xưk li muôx nzir txux chi chiê huôv tsar kinh têr ziv chuôz zis… Đhâu co paz jông trâu hlôngr yiêz kinh têr, tuôr truôx ngaz tuk ntơưv tiv phaz. Txos nhiv no, chor chuôz zis pluôs hâur xar lơưr lơưr tsưr ziv yiêz tsuôk muôx 2,72%, phênhv sâu lơưr lênhx nênhs shông 2020 njuôk xav tâu muôx 43 triệu đêiv ntâu iz lênhx nênhs iz shông. Zơưv Lò Văn Nhất, chủ tịch Ủy ban xar Mường Chanh hêik:

“Đaix li tsaz yênhx lok chor nênhs mnôngs mak ziv hnuz ziv chôngz thiez têx xor mông cux zôngx ziv pâuz tâu; pêx xênhv thâuv muk khưr uô nox lok cux cê uô hâux lưv cê mnôngs tâu Đaix nta suôz li chor tsaz yênhx. Pox nhuôs nhoz no phênhv ntâu zos mênhx cxưx Thái mak lok six vav tiêk Đaix zuôr tror nta suôz chor tsaz yênhx luk Thái, xưk li six hơưv tso nta suôz tsaz yênhx cov ntêr đuô”.

Tsik so hlôngr yiêz thiêz huôv tsar, đros ứng dụng VOV Media tâu tso tơưv tsik so paz trâu chor nênhs nhiêv mnôngs txơưv nhoz đêz tưz tsik zos mnôngs đhâu Radio mak tsênhv mnôngs tâu txix điện thoại, máy tính… zuôr mnôngs tâu tas nro chor tsaz yênhx sâuv chor cxiv luôs nta suôz, sêiz chor kênh tsaz yênhx nta đuôz, pov chir điện tử.

Tix lâus Hà Duy Thành, nhoz jok Nong Ảng, xar Chiềng Ngần, thành phố Sơn La hêik:

“Nhiv no zuk tải phần mềm VOV Media lok mak cxuô kror zôngx ziv đuô lok six ntâu lơưv, gra đros luz điện thoại thiêz njiê luz loa mnôngs poz njês trâu mak cê uô liêx têz, cê mnôngs Đaix tâu, zuôr xêir tsov tâu têx tsaz yênhx zuk nhiêv lok sik kror tưs zuk tsik tâu sêiz mak zuôr mnôngs sêiz đuô tâu, nhiv no mak pov zôngx ziv đuô lok six ntâu lơưv”.

Hlôngr yiêz, xar tơưv, tiv zix zos cxiv tsa Cơ quan yax ntâu zav xor mông, đros muôx 4 zav pov chir: Nta suôz, nta đuôz, pov chir điện tử, pov chir sâu sâuv ntơưr, Đaix nta suôz Việt Nam zos cxuô lênhx nênhs li lênhx fôngx zưs sưv jê, txâuk njênhs, tiv zix zos đros thiêz tsôngv box mênhx cxưx tsơưs nênhs nhoz tox siêz, đêz đrôngs./.

(Trấn Long-Lik Thox cxêik nhênhv)

Tsưr ziv phax nhuôs zâu trâul moz trâul saz thâuv cheix yêz muk lol tâus cêr

1. Qir tiv

-Uô yêz siz yar siz tsông, zos lênhx nênhs cheix tsar yêz muk lol tâus cêr tsik trơưk chêi uô muôx yưv. Lênhx nênhs muk tơư, đhiê đhâu cêr tsi tiz jông seiz njiê, siz đas siz jês đei puôz têx yêz muk lol, ndơưk poz hâur cêr, jiêz kuôr blêx hâur têx cêr muk lol…. Lênhx nênhs cheix yêz câux vaz lok zos yêz tuôv 2, 3 luz muk iz nzêik, tsar muk đaz muk tuôs tâus cêr uô lưv yêz meir, yêz lox ntêx…. Lênhx nênhs cheix yêz meir tsar muk chênhr, muk tsi trơưk zuk saz cêr. Tsar yêz lox hâuk chơưr bia, tsi tiz jông seiz njiê….. Lar heik lok six riêz nênhs đros thiêz têx tsi jông mak luôs lưv tus tiz nênhs fêv cxoz txưv uô li: Muôz njiê hlâu tsêz por tsês tâus cêr sâuv têx cêr muk chênhr, txơưz poz jêz trâu têx yêz muk lol đhâu tâus cêr, đơưk hlê têx njiê yêz, uô trâu yêz tsi jông….

- Uô yêz siz tsông, siz yar, ntos zos viv têx yêz muk lol tâus cêr uô muôx yưv: Têx yêz cheix muk lol tâus cêr tsi jông, tsi truôx tuk.

-Uô yêz siz tsông siz yar, ntos viv cêr muk lol đaz tuôs, tsi jông, tsi muôx fiêx cxok heik pâuz, tsi muôx tênhz tơưk pov cêr….

2. Tsưr ziv phax tsar jav:

-Yax kriê chei cheix yêz muk lol tâus cêr trâu tas nro XH.

-Yax kriê chiê têx nhuôs pâuz thiêz pov tsênhz têx tsi jông uô trâu yêz siz yar, ntos tâus cêr, têx zôngx ziv uô ruôr hiêv txos lênhx nênhs đas jos viv uô yêz siz yar siz tsông tâus cêr. Paz chor nhuôs pâuz tsênhz, pâuz mênhx thiêz uô lơưr chei cheix yêz muk lol tâus cêr cov truôx tuk.

-Uô trâu XH luôs kruôs ntâu txos têx jông thâuv cheix yêz muk lol tâus cêr truôx tuk thiêz sik đros heik têx uô tsi truôx tuk, tsi jông lok cheix yêz tâus cêr li: Siz tưr tsar yêz,…..

-Uô têx hâux lưv, cêr lov jêv lok piêr kriê têx tsưr ziv truôx tuk thiêz jông trâu têx nhuôs zos lơưr uô tsưr li: Yênhx lix têx nhuôs zâu, shux xênhz hâur têx tsêr cơưv, hâur jok…. yax kriê têx tsưr ziv phax tar têx tsi jông li heik sâuv.

-Tsưr tsix têx jiês sik tưr thik lol sâuv nriêr pâuz chei cheix yêz muk lol tâus cêr.

-Kriê têx nhuôs muk lol truôx tuk:

Muôz câuk mov por hưv tâuz hâu trâu nhuôs ntông thâuv cheix yêz câux vaz lok sik cheix yêz muk lol tâus cêr đros chor nênhs lâuk…

Trôngx trâu nhuôv jâuv sâuv yêz tsuv khor truôx thâuv cheix yêz câux vaz lok sik yêz meir zos luôs lưv tsar.

Đei hluô truôx tuk thâuv jâuv cheix têx yêz lox.

-Đros cơưv shâuv thiêz pâuz tâu tsênhz têx tsưr ziv cux li chơưv paz xuz thơưx thâuv uô yêz siz yar siz tsông tâus cêr.

-Têx tsưr ziv phax txar jav têx tsi jông thâuv cheix fuôx gox muk lol hâur đêx li:

Hnar têx yo hnar muk hâur đêx.

Tsi ndê sâuv fuôx gox chôngz nênhs hênhr (zos tsi muôx txâuk qơư trâu sđ jâuv).

Tsi siz txênhz, siz truz, siz thơưz thâuv nhoz sâuv fuôx gox.

Tsuv uô lơưr têx cui tinhv truôx tuk sâuv fuôx gox (tsi tso têk, tso tơư…trâu saz đrâuv fuôx gox têx kror trôngx, kror trêi)./.

(Thu Thuỳ-Riê Lâux cxeik, nhênhv)