Shông 2020: Sir jos txo grêk tsơưs chor chuôz zis pluôs txix 1 txos 1,5%

Chiê uô cov tâu trơưk li tsưr ziv txo grêk yêiz pluôs, Bôv Lox tôngv, Xaz pênhz thiêz Xar hôiv zuôr sir jos uô hâux lưv paz trâu chor chuôz zis pluôs, zuôr xar pluôs, chuôz zis nhiv kruôr hla đhâu cêr pluôs, tsov cưv paz trâu nênhs pluôs thax tsav tsôngv box mênhx cxưx tsơưs nênhs; uô grêiv juk tsik siz bâus hâur sơưv liv têx dịch vụ công thiêz têx paz xar hôiv, hâur phênhv sâu, luz nênhx nhoz ciêz đrôngs thiêz têx jêx jok, tox siêz thax tsav nhoz đêz. Bôv cux sir jos uô têx tsưr ziv thiv pluôs jông, têx tsưr ziv xar tơưv thiv pluôs hâur côngv thôngx; kriz uô têx tsưr ziv uô côngz đros yưv pênhr uô cxuô zav sâuv thax tsav; têx tsưr ziv sik côngv nhoz chuôz zis pluôs thiêz doanh nghiệp hâur uô nox, sâu zuôr muôs hax huv, zaz zâuv lox tôngv pluôs uô hâux lưv truôx hâur doanh nghiệp. Đros co, zuôr sir jos kriz uô têx phongz yaox sik tưr: “Tas nro têz qơưk côngv têk viv nênhs pluôs-tsik chiê lênhx tưs pôngz kaz” chiê sir jos uô côngz xưv yax kriê cov uô hlôngr yiêz hênhr lok cấp ủy Đảng, Chính quyền thiêz pêx xênhv li jênhv pâuz lok luôs hâux lưv thiv pluôs truôx đrênhk. Bôv trưởng Bôv Lox tôngv, Xaz pênhz thiêz Xar hôiv Đào Ngọc Dung puz pâuz:

“Shông 2020 tsuv muôx tsưr ziv xar yiêz lok hâux lưv thiv pluôs. Co zos cxiv uô tsưr ziv thiv pluôs yiêz ntu 2021-2025 khov cơưv shâuv nzir têx chênhz zênhv, tsưr ziv uô tâu jông zos: Phênhv sâu, têx luôs hâux lưv li vêv xênhz đêx hur, xor môngz, zoz zux taz sik tsuv muôx pêz kror luôs hâux lưv chênhr chiê hlôngr yiêz đuô. Uô ntêx đros têx qơư pluôs chênhr, thax tsav nhoz đêz, tox siêz, thax tsav tsôngv box mênhx cxưx tsơưs nênhs tsuv cxiv uô iz tsưr ziv luôs hâux lưv têz qơưk; đros thiv pluôs truôx đrênhk zos Tsaz yênhx Cxiv tsa jêx jok yiêz”.

Bôv trưởng Đào Ngọc Dung cux puz pâuz: Việt Nam têx tsưr ziv uô lok thiv pluôs truôx đrênhk ntu đhâu tưz uô tâu ntâu kror jông. Taz sik côngv xưv thiv pluôs cux tsênhv yuôr ntâu kror phiv liv. Hâux lưv thiv pluôs tsik zos uô hâur iz oz hnuz mak tsuv sir jos uô muk ntêr thiêz ziv hnuz ziv phiv liv đuô. Đros chor nênhs zuôr hla tsik tâu đhâu cêr pluôs, tiv luz nênhx, đas jos, trâus sêv khiz luz chêr mak zuôr tâu sêiz shuôk thiêz yêv trâu zos nênhs tsuv tâu xar hôiv paz:

“Tsuôk thiv pluôs truôx đrênhk mak huôv tsar lênhx nênhs thiêx tâu gra siêz đuô thiêz tsik siz bâus thiêx tâu txo grêk thiêz thâuv co thiêz zuôr uô tâu huôv tsar cxuô nro, tsik muôx lênhx tưs trâus pôngz kaz. Đros chor nênhs zuôr hla tsik tâu đhâu cêr pluôs, tiv luz nênhx, đas jos, trâus sêv khiz luz chêr mak tsuv tâu muôz hlôngr trâu zos nênhs tsuv tâu paz lơưr xar hôiv. Taz sik tsik zos tiêk thâuv muôz chor nênhs no hlôngr trâu paz lơưr xar hôiv lơưv mak zuôr tsik tsov cưv txos, tsuôk chiê tâu paz lơưr têx phênhv paz xar hôiv xưz mak tsuv tâu chiê lơưr tâu paz lơưr têx phênhv paz tsênhv chêi siêz đuô thiêz cux tsuv cxơưz cxiz lơưr cov tsik nhoz tok khov trâu têx paz. Uô jông thiv pluôs mak zuôr paz thơưz cxiv tsa jêx jok yiêz thiêz paz gra siêz đuô pêx xênhv luz nênhx”.

Txos tas shông 2019, chor chuôz zis pluôs hâur têz qơưk tâu txo grêk txos yuôr tsơưs đuô 4% (grêk tsơưs 1,3% pir li kaz shông 2018); chor chuôz zis pluôs ntơưv têx huyện pluôs tâu txo grêk txos yuôr tsơưs đuô 29% (grêk xar muôx 5% pir li kaz shông 2018); chor chuôz zis pluôs ntơưv têx xar txov nhêv tiv zix, thax tsav ntus đêx hiêr thiêz poz hiêr, xar ntus đriv, xar ngaz tuk thax tsav mênhx cxưx thiêz tox siêz grêk 3-4% pir li kaz shông 2018.

Txos nhiv no, muôx 52/292 xar txov nhêv tiv zix thax tsav trơưk ntus đêx hiêr thiêz poz hiêr tơưv đhâu qênhx shênhx txov nhêv tiv zix; 125 xar uô tiêr tsưr ziv Tsaz yênhx 135 ntu 2017-202; 8/64 huyện tơưv đhâu huyện pluôs (muôx 12% ntâu); 14/30 huyện (muôx 46% ntâu) tâu sơưv têx chêi paz lơưr Nghị định 30a tơưv đhâu qênhx shênhx txov nhêv. Việt Nam li têx uô tâu lok thiv pluôs tror zos iz kror jông, tâu côngv thôngx ntiêx têz ntâuk gri siêz./.

(VOV1-Lik Thox cxêik nhênhv)

Tsưr ziv chos thiêz tu tsoz ba kích xiêr

Têx tsoz chos Ba kích xiêr nưk tuôx nhoz phênhv ntâu trâu cxuô tỉnh tox siêz faz Bắc pêz têz qơưs VN. Đhâu 2 shông fuô uô dưv anr “cxiv uô tsưr ziv sik paz chos, por hưv, tsiv uô thiêz sâu zuôr têx yuôx đrox njuôz thax tsav tox siêz faz Bắc, ntu 2018-2020”, tsưr ziv chos tsoz ba kích xiêr ntơưv thị trấn Nông trường Trần Phú-huyện Văn Chấn. Xuz thơưx tso pov tsoz ba kích xiêr vav, hloz lox jông, fiv chos trâu têx thax tsav qơư no. Têx chuôz zis đros chos chor yuôx đrox njuôz no puôr lênhx moz siêz, sir jos đros tu, tsi so sik thav thiêz siz heik kriê tsưr ziv chos, tu chiê têx yuôx đrox njuôz co hloz lox jông.

Tsưr ziv chos têx yuôx đrox njuôz heik sâuv li đrav kaz:

Têx zuz yuôx: Têx zuz tsoz yuôx đrox njuôz ba kích jông gra muk chos tsuv njuôz jông, tsi trâus caz hmoz tho nox, tsi tu njis, muôx hur si têx chas thiêz hâur pâuk, siêz nhos iz đok, têx njis qir hlar uô hmaz zuôr xar chaz ndê. Chiê taz por trâu têr luz hnaz câuk thiêz fax thâux têx zuz yuôx muk trâu lưv thax tsav qơư tsi trâul tơưs, uô hiêv txos tsoz zuz yuôx, tsuv xeir têx tuk zuz lox thiêz zưs đêx tsơưs uô ntêx thâuv zuôr gra muk chos.

Uô ar, khơưz kror xưv phaz xưv mênhx đar thiêz toz muôx iz đok ntâu, muôz  ar phâuk trâu luz kror thiêz zuôv qir puô uô ntêx trâu thâuv zuôr chos. Chor qir mak ntâu chuôz zis nhoz Nông trường Trần Phú zôngv chiê puô têx kror chos tsoz ba kích zos 0,5 cir têx qir guôx tưz tsês kruôr  thiêz 0,2 cir qir NPK. Viv no zos tsoz yuôx đrox njuôz chos chiê zuôr hâur pâuk, viv li tsi tâu zôngv têx yuôx por hưv đrox tsuôs chiê tsuôs tuô đrox thâuv ar chos.... Chiê tsoz ba kích xiêr đhâu chos tas chiêx jông, tsuv chos siz shơưk trâu hâur têx xuz ntông nox txir tưz lox ntơư. Chos hâur têx xuz ntông nox txir li heik sâuv zos chos iz tsoz kuôk đêz iz tsoz 2 thiêr, iz hax kuôk iz hax 2,5 thiêr.

Tu: Tsuv moz siêz txos nthuô, đoz đrox trâu tsoz chos, ndơưk cov têx ar nxênhr. Hâur 2 shông xuz thơưx chos, chiê têx yuôx đrox njuôz no hloz lox jông mak sđ tsuv nthuô đrox, ndơưk ar cov nxênhr 4 jiês iz shông. Iz chas ntơư tsênhv zuôv nzir qir NPK 0,2 cir trâu iz tsoz iz shông thiêz. Six hơưv jông zuôv qir trâu têx tsoz yuôx đrox njuôz heik co zos thâuv têx blôngx qir hlar jov jơưk, tsênhz đuô zos thâuv luz 3, 4 hlik hâur niêx shông. Uô jông xưk li thâuv uô đrox uô ntêx thâuv zuôr chos, têx jiês nthuô, đoz đrox, tu tsoz yuôx đrox njuôz no cux tsi tâu zôngv têx yuôx tuô đrox lok tsuôs tuô đrox, mak tsuv xuôk têl đoz thiêz nthuô xưz. Hâur 2 shông xuz thơưx thâuv têx tsoz yuôx ntơư tsênhv zâu, tsuv đoz đrox, ndơưk tsi so cov ar nxênhr cê chiê trâu têx tsoz yuôx hloz lox jông, ar nxênhr thiêz paz uô hur si têx vax, xuz ntông, tsơưs muôx caz hmoz tho nox uô ruôr hiêv./.

(Thanh thủy-Riê Lâux cxeik, nhênhv)