TÊNHV TÊNHZ LOL TXOS JÊX JOS NHOZ ĐÊZ NHOZ YÊN BÁI

***

          Hnuz chaz tênhv tênhz lol txos, pox nhuôs tsôngv box Hmôngz nhoz jos Tả Tầu, xã Pá Hu pov shir phaz jông li hnuz ntênhs lox. Ntâu tiêv nênhs nhoz uô nênhx sâuv tox trôngz Tà Tầu, thâuv txos hmo ntux tsuôk pâuz trâur tơưs thiêz tơưk tênhz trox a, nhiv no muôx tênhv tênhz tơưv pov cêr cxuô jêx jos, pox nhuôs lok six jông siêz. Tênhv tênhz chaz tuôx txos, hâux lưv xuz thơưx zơưv Thào A Líu uô zos muôs tul tưv thiêz tul nhux chiê zuôr meir jov cxur tsiv grê 40 tsov đeiv lol hlôngr trâu chuôz zis li luz kror chok thiêz phưx vưv tsôngv pox nhuôs hâur jos:

          Lul Hmôngz: “ Muôx tênhv tênhz tơưk pov cêr pêz Hmôngz lok six jông siêz. Tênhv tâu chaz tuôx txos uô tul tsi cux tâu, cur zuôr meir jov cxur, tsi li mak cur chuôz zis thiêz tsôngv box hâur jos xar muôx cxur nox cux lax tuôr tâu”.

          Buôk jos Tà Tầu, jos Pá Hu zos iz hâur 2 luz jos tâu Tênhv jos thị xã Nghĩa Lộ, tỉnh Yên Bái chaz tênhv lol hâur têx luz hlik hâur shôngk shông no. Muôx tênhv, 124 ziv chuôz zis tsôngv box Hmôngz li luz nênhx tưz muôx têx hlôngr yiêz tsênhz mênhx. Pox nhuôs zuôr lâux câuz tênhv uô mor, zuôr ti vi, nzuôv tênhv, tuv txiêk....lol phưx vưv luz nênhx. Jông siêz tiv zix zos mê nhuôs tâu muôx tênhv tênhz tơưk pov cêr chiê cơưv ntơưr. Zơưv Thào Chờ Giàng, nhoz jos Pá Hu shir phaz heik:

          Lul Hmôngz: “ Pêz lok six nhiêv muôx tênhv tênhz, muôx tênhv yar ntux cuz sor mak zôngv tâu nzuôv tênhv, uô mor cux muôx lâux câuz tênhv, tâu seiz ti vi thiêz; đaz tsi cux pov tâu, hmo ntux mul lol tsi nyei ntos thiêz”.

          Ziv chuôz zis tưs nhoz Tà Tầu, Pá Hu cux tâu Tênhv jos Yên Bái paz txưv công tơ, xor tênhv chaz tuôx txos ciês hâur tsêr...Pox nhuôs cux yax six tâu cán bộ nganhx tênhv tênhz heik kriê tsưr ziv sir zôngv tênhv cov taz por, cxênhx txuôk cux xưk li phax tar cuz tơưs muôx yưv. Zơưv Nguyễn Kim Khải, cán bộ tênhv jos Nghĩa Lộ, phưv txơưx thax tsav huyện Trạm Tấu puz pâuz:

          “ Pêz yax six mul têx jêx jos heik kriê pox nhuôs txơưx sir zôngv tênhv taz por; heik pox nhuôs uô ntêx thâuv mul pư tsuv tuô tas têx chuôz zênhx tênhv tênhz tsi zôngv txos, thâuv tsi nhoz hâur tsêr tsuv tuô tênhv chiê cê taz por, cê cxênhx txuôk”.

          Xã Pá Hu, huyện Trạm Tấu, tỉnh Yên Bái muôx 5 jos, 400 ntâu ziv chuôz zis đros thiêz zuôr xar 2.200 lênhx nênhs, hâur co tsôngv box Hmôngz tsav 92% ntâu, pox nhuôs luz nênhx tsênhv yuôr ntâu txov nhêv, phênhv ntâu zos chos poz cưk taz sik mênhv chêx cux tsi ntâu. Đros siêz xar paz pox nhuôs hlôngr yiêz luz nênhx, Tênhv jos Yên Bái tưz sir jos hla đhâu têx phêv liv nhoz tox siêz chiê chaz tênhv lol txos jêx jos. Zơưv Mùa A Sùng, Chủ tịch UB xã Pá Hu, huyện Trạm Tấu, tỉnh Yên Bái puz pâuz:

          “ Pox nhuôs lok six jông siêz thâuv Đangv, têz qơưk tsov cưv chaz tênhv lol xã. Nhiv no têx chuôz zis bluô nux mak cux zuôr tâu tuv txiêk, ti vi lol seiz. Thâuv muôx tênhv tsôngv box pâuz tâu iz phênhv tưs chủ trương, cêr chei pháp luật mak tsi tsuv thôngz đhâu têx lớp cxôngx huyện lol xã, xã mav kriê trâu jêx jos, lok six pôngz ntâu six hơưv. Cux xar njôngr Đangv, têz qơưk tsov cưv tror chaz tênhv lol jos Háng Gàng, chiê pox nhuôs Háng Gàng jông siêz li têx jêx jos txơưr”.

          Sâuv têx jêx jos xã Pá Hu nhiv no muôx tênhv tênhz zôngv mak lok six jông siêz, krêz tơưv tsưr ziv yiêz huôv tsar kinh têr, cxuôv yeiz thiv pluôs trâu pox nhuôs thax tsav tox siêz./.

( Tuấn Xuân- Txâur Vax cxeik nhênhv)

Moz txiê pok siz cik

          Moz txiê zos uô moz trâu ntơưv chax đaz, poz ka lok sik moz txiê trưx phax. Chor nênhs trâus moz txiê cux moz jông txơưr tsik siz thôngx. Chênhr zos li hêik ntơư, muôx iz cxiê  cux nus tiêk: Uô li moz txiê pok siz cik thiêz trơưk li cxuô lênhx nênhs nhênhz chơưv sêiz njuôk shuôk pâuz tâu tiêk: Moz txiê cux lok six riêz nênhs, taz sik tsik cik trâu đuô tus.

          Qir tiv moz txiê zos lênhx nênhs co luz chêr muôx tsik txâuk iốt, uô trâu chor lênhs chax đaz thiêz lênhs poz ka trâu o, moz txiê. Đros ntơư cux muôx iz cxiê lênhx trâus moz txiê trưx phax cux zos nox tsik txâuk iốt zus luz chêr.

          Phênhv ntâu, chor nênhs trâus moz txiê cux sir zôngv yuôx đrox njuôz chox lok kho; muôx ntâu lênhx nênhs trâus moz txiê cux tâu chox muk fêik txiê, taz sik thâuv fêik tas ntơư cux tsik zôngx ziv chơưv kho jông thiêz muôx têx jiês tsênhv nxênh đuô zav moz txơưr thiêz.

          Thâuv zuôr trâus moz txiê mak lênhx nênhs ntơư cux pov muôx yưv li: pov zuk cxêik tơư lok sik chax đaz o thiêz lênhx nênhs  co khênhr hnôngk, txơưk ka, uô tsik yuôx tâu pa./.

                                                         (Tsu cxêik nhênhv-Thu Thùy)