Lào Cai-Jênhv tok txêik shông du lịch têz qơưk

          Hêik txos Lào Cai, nhiv no lok six chôngz tsôngv kruô hâur pêz têz qơưs thiêz đrâuv luôs oz chas têz qơưk xar txos xưk iz thành phố thax tsav ntus đriv huôv tsar tiv zix faz Bắc đros muôx trôngx đriv ntiêx têz muôl muôs hax huv muk lok. Đros co zos iz Sa Pa jông jav, qiv hơưv lax nziês yênhx shông, muôx hâur trôngz Fasipan siêz nhoz Đông Dương thiêz têx liêx ntêir jông jav tiv iz sâuv ntiêx têz. Lơưr co zos Iz qơư tox siêz Bắc Hà muôx pax txir khơưz tơưs yiêz thâuv ntux yiêz lok đros têx tsưz nênhk đror nxê ntưk thâuv muk uô liêx têz lok sik tuôx muk ciêz. Lào Cai-thax tsav muôx ntâu vênhx huôv jông, qơư muôx 25 mênhx cxưx cưr tix sik đros uô nênhx nhoz thiêz nto bê txix ntâu di tích lịch sử li Đền Thượng, Đền Mẫu, Đền Bào Hà, Đền Phúc Khánh, thax tsav poz jêz lâul Sa Pa, di thự lâul Hoàng A Tưởng…Đuô li, tsênhv yuôr ntâu kror lok six jông mak txos trâu tiv phaz tưs hâur tỉnh, tsôngv kruô cux sêiz pov tâu têx kror jông nhoz Lào Cai hêik taz thiêz thax tsav Tây Bắc hêik cxuô. Tix lâus Hoàng Kim Quốc, lênhx kruô tuôx txix Hải Phòng puz pâuz:

           “Tuôx trâu Lào Cai mak cur cux xar tsik txos iz luz tỉnh ntus đriv huôv tsar hênhr li no. Cur xar mak tsik zos cur xưz tas nro chor kruô lênhx tưs cux zuôr xar li cur. Muk ndis shuôk thành phố mak cur pov no zos iz thành phố njuôz, hur jông thiêz tâu cêv kuôk uô lok six huv đros. Muk shuôk Sa Pa, Bắc Hà, Bát Xát thiêz iz cxiê qơư du ịch mak cur xar tiêk Lào Cai tsênhv yuôr ntâu kror jông thiêz tsar tov chiê huôv tsar du lịch”.

          Chor shông jê lok no, lok six ntâu dự án lox tưz thiêz tsênhv yưv pênhr trâu Lào Cai xưk li: Ntu cêr muk chênhr ntêr tiv zix Việt Nam Nội Bài-Lào Cai; dự án qơư tsar yêz za Lào Cai; dự án cáp treo Fansipan; dự án yar tiêx Golf Bát Xát; dự án ndê qix Lũng Pô; dự án đêx khoangr sor; dự án vuôk har pax Bắc Hà thiêz chor dự án tsêr kruô so lox jông li Aristo, Sâply, Ngôi Sao, Mường Thanh, Đông Dương, Amazing…têx dự án no zos kror paz thơưx kinh tế-xã hội cux xưk li du lịch tiv phaz huôv tsar, zaz zâuv tsôngv kruô tuôx trâu Lào Cai uz shông chôngz jux juk. Zơưv Phan Trung Bá, phưv giám đốc sở tsưr ziv thiêz yưv pênhr tỉnh Lào Cai puz pâuz:

           “Ntu jê lok no, iz shông Lào Cai tuôr chiê tâu phênhv chuôz ndê yưv pênhr txix 15-20%, đhâu co cux phuôx huiz tâu chêx cur yưv pênhr trâu tỉnh. Lok tsênhv chêi, Lào Cai cux tso tơưv têx tsênhv chêi zôngx ziv chiê paz tsar tov trâu chor nênhs yưv pênhr tuôx trâu Lào Cai”.

          Tror tis njiê, shông 1991 đhâu tror cxiv kho đuô tỉnh, chor kruô tuôx Lào Cai tsuôk muôx 1 cxênhz lênhx mak 20 shông tov kaz shông 2011, tưz ndê muôx 1 triệu lênhx nênhs, thiêz ndê 2 triệu lênhx nênhs trâu shông 2015 thiêz 2,7 triệu lênhx nênhs shông 2016. Nhiv kruôr no, qơư du lịch Sa Pa tâu Thủ tướng Chính phủ cir cêv kuôk huôv tsar zos qơư du lịch têz qơưk. Uô ntêx co, thành phố Lào Cai cux tưz tâu côngz jênhv zos đô thị hov 2, tror sir jos uô zos đô thiv hov 1 chiê zos yênhx thành phố jông nhoz ntu tov ntêx no.

Hâur “Cêv kuôk cxuô nro huôv tsar du lịch Lào Cai ntu 2015-2020, njiêz đêz đar txos shông 2030”, Lào Cai sir jos txos shông 2020 zos yênhx iz kror qơư tuôx ndis shuôk di lịch sơưr thơưx thax tsav Tây Bắc thiêz txos shông 2030, tỉnh Lào Cai zuôr zos qơư du lịch chiv xênhz thiêz vênhx huôv tox siêz lox tiv zix Việt Nam.

Pov tâu tiêk, du lịch Lào Cai tsênhv huôv tsar hênhr thiêz jux juk ndar txos truôx đrênhk. Nhiv no, Lào Cai đros chôngz tsôngv kruô zos iz kror qơư sưv jê thiêz zôngx ziv chiê tuôx sêiz shuôk, uô si thâuv tưs muôx six hơưv. Hâur shông 2017 no, Lào Cai tâu xêir tsov zos qơư tsưr tsix tsaz yênhx shông du lịch têz qơưk đros tsênhv njiêz “Cxuô kror jông Tây Bắc”. Lơưr zơưv Nguyễn Đình Dũng, phưv giám đốc sở vênhx huôv, thể thao thiêz Du lịch tỉnh Lào Cai, hâur shông Du lịch têz qơưk 2017, Lào Cai đros chor tỉnh Tây Bắc txix têx kror zênhx muôx, zuôr sik côngv thax tsav chiê paz muôx tênhv qơư du lịch sưv jê, tâu tsôngv kruô nhiêv tuôx ndis shuôk. Tsưr ziv txss tas shông, Lào Cai zuôr tok tsơưs tiv zix 3 triệu lênhx kruô tuôx ndis shuôk:

          “Tsưr tsix shông Du lịch têz qơưk ntơưv Lào Cai thiêz chor tỉnh Tây Bắc zuôr paz huôv tsar nzir chor hax huv du lịch đros têx xor xưv hâur shông. Đuô li tsênhv gôngr phênhv yax kriê, hêik pâuz đêz đar trâu du lịch. Đhâu co, sik côngv nhoz chor tỉnh Tây Bắc zuôr muôx chêx cur thiêz kriz đar đuô, thôngx cxix jênhv pâuz lok huôv tsar du lịch Lào Cai cux xưk li chor tỉnh Tây Bắc zuôr tâu gra siêz đuô thiêz”.

          Zos sêiz du lịch Lào Cai zos iz thax tsav qơư jông jav mak nhiv no, kror co tưz cxix cxuô nhoz thax tsav faz Bắc chiê tok hơưv iz shông du lịch têz qơưk muôx ntâu yênhx côngz./.

(An Kiên-Lik Thox cxêik nhênhv)

Siz zuôr cxênhz jê thiêz têx zuôr trâus tâu pâuz tsênhz

          Siz zuôr cxênhz jê zos iz hâur têx cêr nênhx muôx thâuv nzor lok. Chei siz zuôr thiêz chuôz zis muôx cui tinhv lok sâuv txưr siz zuôr, hâur ntơư muôx cui tinhv lok sâuv siz zuôr cxênhz jê li đrav kaz: “Siz zuôr lok sik uô nênhx nhoz uô cê xưk li niêv txir đros têx lênhx cxênhz cxênhz jê; đros têx lênhx tsi tâu đhâu 3 tiêv nênhs; đros txir thiêz niêv puôs, mê nhuôv puôs;  đros têx lênhx tưz muôx jiês uô zuk niêv, zuk txir puôs thiêz mê nhuôv  puôs; txir zơưs thiêz tuk nhaz, niêv têik thiêz tuk vâur, txir zâu lok sik niêv zâu thiêz pox niêv lok sik tuk txir tuk nhuôv zos tuk txir, niêv đrav ntêx li mê nhuôs”.

Tsênhz tiês tưz muôx lok six ntâu kror tsi jông lok sâuv siz zuôr cxênhz mak sơưr đơưk tưz seiz pov, iz zav li lênhx nhuôv tuz Đinh Văn K’Rể nhoz huyện Sơn hà, tỉnh Quảng Ngãi. K’Rể thâuv xênhz zus tâu lok tsuôk lox luôx chax đaz tês, txos nhiv no tưz muôx 8 shông taz sik tsuôk siêz xar 2 đok ntâu xưz thiêz hnhar muôx 3,5 cir, zos iz kro lar heik đros thiêz lênhx nhuôv tuz tsênhv taz tov hnuz nhôngs hloz lox. Khoa học tưz heik, siz zuôr cxênhz jê zos qir tiv uô tsi jông txos têx tuz nhuôs luz nênhx zar tov kaz, viv côngv iz trox nyar niêv txir zus lok.

           Qir tiv uô trâu siz zuôr cxênhz jê trâus txưr zos viv, têx nhuôv zâu xênhz zus tâu lok zuôr muôx ntâu kror tsi jông li: Khênhr muôx moz gênhs, muôx têx zos trâus tuôs. Nhoz VN, suôv qơư tsôngv box sơưr đơưk txux chi kis, tsi yuô siz luôs, têx cêr uô nênhx pôngz kaz cux tsênhv muôx yưv tsi so viv lơưr cux tsênhv xar tiêk, siz zuôr cxênhz jê zuôr paz lơưr muôx cêr sik thôngx siêz, siz hluz đuô.

           Taz sik, chei siz zuôr thiêz chuôz zis cui tinhv tsênhz mênhx lok sâuv têx lênhx nênhs txưr tsi puz siz zuôr cxênhz jê li đrav kaz: Têx lênhx côngv đros iz trox nyar, niêv txir thiêz têx tuz nhuôs, pos zơưs, niêv têik zơưv txir thiêz têx mê nhuôv xênhz nzưr. Têx lênhx nênhs côngv iz trox nyar tsi tâu đhâu 3 tiêv nênhs li: Niêv thiêz txir zos tiêv tiv iz, têx nuk muôs côngv đros iz tuk niêv tuk txir, côngv txir thiêz tsi côngv niêv lok sik côngv niêv tsi côngv txir zos tiêv tiv 2; têx nuk muôs cưr tix, nuk tuz muôv nxeik….zos tiêv tiv 3”.

          Tsênhz tiês mak xav trơưk li no: Têx lênhx nênhs côngv đros iz tuk txir, tuk niêv zos fax tiv iz. Thiêz xav trơưk li ntơư tax txos trâu fax têx tuz nhuôs xar siz zuôr co zos fax tiv 4 mak thiêx muôx têx siz zuôr tâu trơưk chei siz zuôr cui tinhv, hok têx lênhx tsi tâu đhâu 3 tiêv nênhs mak tâu seiz zos siz zuôr cxênhz jê.

Txơưv tiêk chei têz qơưk cui tinhv li ntơư, taz sik cux yuôr ntâu thax tsav qơư cux tsênhv tuôr tsês têx cêr nênhx pôngz kaz lok sik siz zuôr cxênhz cxênhz jê. Pêz tsuv pâuz mênhx lok chei têz qơưk têx cui tinhv chiê uô tâu trơưk thiêz thiêx tsi uô hiêv txos chor tuz nhuôs luz nênhx zar tov kaz./.

  (Hồng Việt-Riê Lâux cxeik, nhênhv)