Cxuô tsênhv qơư sir jos phax tar ntux no trâu lênhx nênhs-cxuô tsoz chos thiêz tsiêx tu zus

Trơưk li Sở kôngz nuv thiêz huôv tsar tox siêz tỉnh Bắc Kạn hêik pâuz, txos nhiv no cux tsênhv yuôr 10 txos 20% chuôz zis tu zus tsiêx cxu hâur tỉnh tsi tâu xor thêir ntov jông têx qơư cơư tsiêx lok sik lav xor thêir iz kro mê njik tax xưz. Ntâu chuôz zis tsôngv box cux tsênhv tso siêz; viv li hâur jiês ntux no njiv no tưz uô ruôr hiêv txos têx tsiêx cxu li: Ntơưv huyện Ngân Sơn muôx 7 tuk nhux tưv trâus tuôs no, huyện Ba Bể muôx 9 tuk nhux tưv, têx nhuôv nhux, nhuôv tưv trâus tuôs, tiv ntux no njiv. Ntơưv TP Bắc Kạn cux tsênhv muôx nhos 20% chuôz zis tu zus tsiêx cxu tsi uô jông lơưr têx tsưr ziv xor thêir, phax tar ntux no trâu têx tsiêx. Huyện Chợ Mới đros thiêz hur si muôx zuôr xar 7 cxênhz tuk nhux tưv, nênhk taz sik txos iz jiês no, luôs hâux lưv bax têx zav nox trâu tsiêx cxu hâur cheix ntux no cux tsi tâu bax uô jông. Phênhv ntâu têx chuôz zis bax tsês chiê têx jâuz tâux, krâur lok six tsơưs tsi txâuk trâu têx tsiêx cxu nox đhâu cheix ntux no. Ntơưv huyện Bạch Thông, yênhx châuv ha têz txir quýt tưz txos cheix sâu đê cux tsênhv zôngx ziv zuôr trâus uô hiêv lox tiv ntux nas, no njiv. Chênhr viv li, luôs hâux lưv khưx phưx tsôngv box sđ tsưr ziv jênhv pâuz cov tsi cxoz tso siêz, fuô kriê têx tsưr ziv phax tar no njiv trâu tsiêx cxu tsênhv tâu ngênhx kôngz nuv tỉnh Bắc Kạn zênhx max fuô uô. Zơưv Nguyễn Ngọc Cương, Phưv Giám đốc Sở Kôngz nuv thiêz huôv tsar tox siêz tỉnh Bắc Kạn heik pâuz:

“Sở tưz yênhx lix 2 đoanx muk qênhz yuôx têx huyện, muk trâu iz cxê jêx jok heik tsôngv box phax tar no trâu têx tsoz chos, tsiêx tu zus. Thâuv ntux no, heik tsôngv box tsi cxoz tso têx nhux tưv muk nox jâuz thâuv tas cik sơưr nzor, zos ntux no njiv hênhr mak tsi tso têx tsiêx lak yar, iz chas ntơư zok nriêr jâuz tâux trâu nhux tưv nox. Nhiv kruôr qênhz yuôx, pêz pov tsôngv box tưz bax tâu tsês têx kuôr blêx, lêis jâuz lok trâu nox. Uô ntêx thâuv ntux zuôr no njiv, pêz tưz tsưr tsix cxax yuôx phax moz trâu têx tsiêx, fâuv ntux no nor tưz tsưr tsix cxax yuôx jiês 2. Đhâu tsiêz, hâur hli 3 tror fuô uô cxax yuôx jiês iz shông 2018”.

Ntux no njiv uô jêx tưv hâur thax tsav tỉnh Cao Bằng grêk kis. Ntơưv iz cxiê thax tsav trôngz siêz hâur Cao Bằng tưz lok tê, lar heik zos ntơưv đrơưv trôngz siêz Phia Oắc hâur xã Thành công, huyện Nguyên Bình, tỉnh Cao Bằng. Hnuz xiêz 9/01, jêx tưv sâuv trôngz Phia Oắc zos zênhz 2-3 tưv, đâuk tê đơưz pâus sâuv têx njik shôngz njik ntông, hâur trôngz uô trâu ntâu lênhx tsôngv kruô ndis shuôs têz qơưk uô si, siz zâuv đrông ntưk tuôx no seiz đâuk tê. Txos tas cik hnuz xiêz 10/01, têx đâuk tê tưz zax jux juk. Njuôk xav đros thiêz ntux txơưr txar li nhiv no, muôx têx zôngx ziv tror muôx đâuk tê hâur têx hnuz zuôr txos. Đros thiêz têx lênhx tsôngv box nhoz jê iz ndis thax tsav Phia Oắc-suôv qơư jêx tưv tsi so grêk kis, lok đâuk tê li no tưz yênhx iz kro sđ khênhr pâuz thiêz pov đhâu. Chênhr viv li, tsôngv box bax uô lơưr cxuô faz tsưr ziv phax tar no njiv trâu lênhx nênhs thiêz têx tsiêx tu zus. Têx tsiêx cxu mak tsôngv box sđ muôz ntâuz tax lok xor thêir têx qơư cơư tsiêx, muôz têx khâuz pav sor vor tsiêx têx đrâuz kâuv, trâur tơưk trâu ntê. Iz chas ntơư, muôz txâuk jâuz tâux, krâur trâu tsiêx nox, qêz suô hur si têx guôx tsiêx cxu cov kruôr krơưr, tsi tso têx nhux tưv muk nox jâuz thâuv têx hnuz ntux no njiv hênhr:

“Pêz tưz heik trâu tsôngv box sđ cov chênhr phax, lok đâuk tê nhoz têx thax tsav trôngz siêz. Hok thax tsav Nguyên Bình, chor huyện Kế Đông mak chênhr phax, sâuv têx trôngz siêz muôx têx lok tê. Ntux nas, lok đâuk bu hâur têx hnuz zuôr txos muôx têx tsơưs, taz sik cux tsênhv zuôr lok đâuk tê, viv 2, 3 hnuz zuôr txos no  ntux tsênhv lok six no njiv hênhr”./.

                            (TTT-Riê Lâux cxeik, nhênhv)

PHÊNHV CXƠƯZ CXIZ UÔ KÔNGZ 1-HLI 1

Têx tsưr ziv tsuv tsov cưv txos hâur chos tsoz chos chiv ntux tsâus

Khov trâu luôs hâux lưv, tsưr ziv uô chiv kôngz ntux tsâus tưz tâu cxiv tsa uô tsênhv tsênhz, chor tiv phaz cxiv tsa thiêz kriê têx tsưr ziv chos tsoz chos chiv ntux tsâus trâu pêx xênhv. Cục chos kôngz lôngk-Bôv kôngz nuv thiêz huôv tsar tox siêz tso tơưv têx ziv tsuv tsov cưv txos hâur luôs hâux lưv chos tsoz chos chiv ntux tsâus li đrav kaz:

- Uô ar: Uô ar cov jông, tsik uô ar đros chor ar chos oz chiv blêx, khov six hơưv mak phêiz blêx chiê uô zuz, tsov cưv txos khơưz cưx chiê đêx ntưk muk iz ndis thiêz plas liêx tsik chiê đêr tâur ngaz blêx.

- Bax six hơưv tsêz chos thiêz zav nôngz: đros chor tsoz chos nziv sor, six hơưv chos suôv câuv uô ntêx hnuz  xiêz 10/10; đros chor tsoz chos nziv ntux no chos tov kaz hnuz xiêz 10/10, ciês tsoz kok zax zưv tsêx trung chos txix hnuz 25/10 txos 15/11. Chos jâuz txơưr ntâu hnuz cov muôx txâuk jâuz muôs trâu ciêz đrôngl, truôx tuk tus grê.

1. Đros cxuô zav tsoz  chos nziv sor: Poz cưk, kok liêz, điz cuô, điz njuôz, tâuz, tâuv pâur tsuv xêir tsov zav nôngz muôx hnuz nhôngs lur huv đros thiêz sir zôngv têx tsưr ziv uô zuz chiê ndar tâu six hơưv. Tsoz phưz txix ciês thâuv nzor, cxuô tsoz chos thiêx huôv hloz jông.

a. Poz cưk: Chos nzor mak uô ntêx hnuz 20/9, sâuv chor ar jông (nhoz têx ntus đêx, trôngz, ar chos blêx hlôngr chos poz cưk), ar 2 chiv (chos sor lax thiêz chiv chêix nzor); Chos huv chêix mak chos uô ntêx hnuz 30/9, sâuv ar 2 chiv blêx (chiv chêix nzor thiêz chiv chos tsik tâu txos chêix chênhr); Chos lis mak uô ntêx hnuz xiêz 5/10, sâuv ar oz chiv blêx ntơưv têx tỉnh tiêx đras đêx Sông Hồng thiêz Trung du tox trôngz faz Bắc. Poz cưk blâuv mak hloz lox sêi, six hơưv chos zuôr lis đuô cux tâu txix 15-20/10 chiê sir zôngv tâu tas nro six hơưv thiêz thax tsav ar chos; đros chor tỉnh Bắc Trung Bộ tsuv khov trâu qênhx shênhx muôx đêx ngaz chiê bax zuz nôngz chos thâuv đêx tưz grêk tas.

b. Tsoz tâuv pâur: Suôv câuv chos uô ntêx hnuz 15/10; hâur chos tâuv pâur sâuv ar 2 chiv blêx, tsuv uô lơưr tsưr ziv hlêik blêx txos tưs mak chos tâuv pâur txos co, chos ziv nzor mak tsơưr lươngv ziv siêz. Uô ar cov jông, chos tâuv trâu, khơưz cux tso đêx ntưk đros chor tâuv pâur chos sâuv ar oz chiv blêx.

Chos nzor thiêz ndax chiv mak chos uô ntêx hnuz 20/9, qiv hơưv huv đros sir zôngv chor nôngz hloz lox huv hnuz nhôngs (txix 85-95 hnuz); chos lis mak uô ntêx hnuz xiêz 10/10, sir zôngv chor zav nôngz hloz lox lur hnuz (tsơưs đuô 85 hnuz).

c. Kok liêz: Zos tsoz chos huv đros chêix chiv, viv li chos ziv nzor mak ziv jông, six hơưv chos suôv câuv uô ntêx hnuz  xiêz 10/10./.

(Thanh Thủy-Lik Thox cxêik nhênhv)