Khưx phưx jêx jok yiêz nhoz tox siêz txov nhêv

Xar tox siêz Thành Công, huyện Nguyên Bình, tỉnh Cao Bằng muôx 600 ntâu ziv chuôz zis, hâur co mênhx cxưx Cho muôx txos 70% ntâu thiêz chuôz zis pluôs xar muôx 60%. Phiv liv tiv zix nhoz Thành Công hâur cxiv tsa jêx jok yiêz zos muôx tsik txâuk pênhr jos chiê yưv pênhr uô cxuô zav, tiv zix zos têx côngz trinhx cêr muk lok trâu têx jêx jok, cxiv uô tsêr cơưv ntơưr, tênhv tênhz, đêx sir zôngv…Đros oz zav tsoz chos chênhr zos blêx thiêz poz cưk, iz chuôz zis cux tsuôk muôx oz pêz thax têz chiê chos xưz, lơưr zơưv Nguyễn Văn Tuấn, lênhx nênhs nhoz xar Thành Công, têx njiz phiv liv tiv zix zos “tsik muôx nhiêx”:

“Phiv liv tiv zix nhiv no zos…nhiêx txiêx, kror no mak phiv liv đuô hur si”.

Cux iz zav li phiv liv hâur huôv tsar kinh têr, muôx tsik txâuk pênhr jos, zơưv Lý Hồng Chu, Tsar jok Huổi Lụ 2, xar Nậm Nhừ, huyện Nậm Pồ, tỉnh Điện Biên puz pâuz, chiê cxiv tsa jêx jok yiêz mak zov chênhr tiv zix zos huôv tsar uô kôngz lôngk li chak chiê muôx nzir tâu phênhv sâu trâu pox nhuôs.

“Jêx jok zuôr tsuv cơưv ntâu đuô chiê sêiz lax tsưr ziv hla đhâu cêr pluôs sâuv zuk têx thax tsav ar, chiê paz muôx tsar tov cxiv tsa jêx jok yiêz…”

Thành Công, Nậm Nhừ tsuôk zos oz hâur yênhx puô xar tox siêz, ntus đriv hâur thôngz têz qơưk muôx tsik txâuk pênhr jos, tsuv muôx têx tsênhv chêi tsov cưv txos chiê cxiv tsa jêx jok yiêz. Lơưr chôngz lênhx nênhs nhênhz chơưv li ntâuk gri, nênhs sêiz car zos tiêk cxiv tsa jêx jok yiêz nhoz iz xar ntoưv thax tsav tiêx đras niêv đêx liêz mak tas muôx 200 tiv đêiv ntâu, nhoz thax tsav tox siêz faz Bắc mak tsuv muôx 400 tiv đêiv, hok ntơưv thax tsav Tây Nguyên tsuv tas muôx 800 tiv đêiv ntâu thiêx nhiv kruôr txâuk uô. Viv li chor xar tox siêz li zoz qơưx cxiv tsa jêx jok yiêz lok six ntâu, tiv zix zos têx cêr cxuô zav. Taz sik chiê huiz tôngv tâu pênhr jos ntơưv têx qơư no mak tsênhv kik. Lơưr zơưv Tăng Minh Lộc, Phưv chủ tịch Hôiv khoa học huôv tsar jêx jok Việt Nam, chiê sir jos kriz uô cxiv tsa jêx jok yiêz nhoz xar tox siêz txov nhêv kror xuz thơưx zos têz qơưk tsuv paz ntâu đuô. Đros co, tsuv muôx tsưr ziv uô huv đros, tsêx trung trâu huôv tsar uô xênhz yar, gra siêz phênhv sâu trâu pêx xênhv.

“Cur xar mak nhoz tox siêz uô ntêx tsuv huôv tsar zoz thôngz cov cxix cxuô, tsuv xav txix jêx jok txuôk tâu đros têx cêr lox huyện, tỉnh. Tiv oz thiêz zos yưv pênhr lok tênhv tênhz. Tênhv tsuv muôx txâuk chiê uô xênhz yar thiêz xênhz huôx. Tiv 3 zos thôngz xor mông. Uô tâu li co mak thiêx zuôr zaz zâuv tâu doanh nghiệp yưv pênhr trâu têx jêx jok. Viv zos chox tsik tâu doanh nghiệp muk trâu têx jêx jok mak cux lok six lax uô cov muôx tâu hlôngr ntơưv têx qơư no…”.

Đros têx phiv liv muôx tsik txâuk lok uô xênhz yar, pênhr yưv uô ntâu, trung ương têx nhiêx txiêx tsênhv tsơưs, mak chor xar nhoz tox siêz, thax tsav txov nhêv tiv zix tsênhv njiz trâus têx phiv liv lok cán bộ tiv phaz li txux chi, đas jos tsênhv kik, trâus ntux têz uô hiêv txos… Chôngz lênhx nênhs nhênhz chơưv hêik tiêk, đros thiêz têx tsênhv chêi paz, mak nhoz chor xar tox siêz, thax tsav txov nhêv tiv zix tsuv tror tâu kriz uô lơưr tsưr ziv cxiv tsa jêx jok yiêz ntơưv têx jêx jok; tsêx trung kriz uô nriêr pâuz huôv tsar têx kror liv, uô xênhz yar têx hax huv jôngz đros tsưr ziv iz xar iz hax huv chiê gra siêz phênhv sâu trâu pêx xênhv. Zơưv Nguyễn Ngọc Luân, Phưv Giám đốc paz hêik pâuz tsênhv chêi, Viện Tsênhv chêi Huôv tsar uô Kôngz nuv, jêx jok hêik tiêk, kror xuz thơưx tsuv uô jông co zos hlôngr yiêz tsưr ziv xar, luz nênhx, txux chi, đas jos trâu pêx xênhv.

“Chiê uô tâu kror co mak pêz tsuv piz txix têx jêx jok. Thâuv uô li co mak kror xuz thơưx zos tsuv gra siêz txux chi đas jos trâu chor nênhs sêiz car jêx jok. Thiêz hâur chor nênhs sêiz car huôv tsar jêx jok co mak lênhx tsar jok zos lênhx nênhs pêz tsuv tâu paz chiê gra siêz txux chi, đas jos, xav tas nro qênhx liv trâu lênhx tsar jok co…”./.

(VOV1-Lik Thox cxêik nhênhv)

Jok Cho lênhx Bí thư chi bộ hluôk

Tix lâus Chìu Văn Hiếng qơư hiêz lêr, hiêz tơưz....đar 200 ntâu xưv phaz nhoz trâu jok 3, xã Quảng Sơn, huyện Hải Hà, tỉnh Quảng Ninh, iz xã ntus đriv lok six txov nhêv, muôx 96% zos tsôngv box heir nênhs Cho. Xênhz thiêz hloz lox nhoz jok pluôs Pạc Sủi, pâuz tsênhz txos têx cêr txov thiêz yeiz pluôs nhoz thax tsav ntus đriv no, Chìu Văn Hiếng thâuv tưs tưz xar njôngr zuôr uô li chas chiê cov iz thênhv jux juk hla đhâu têx cêr txov nhêv:

“Têx txir car thênhx tâu Trung Quốc sâu zuôr hâur 40 shông đhâu lok, tsôngv box cux tsênhv muk đê muôs taz sik tsi xar tiêk, têx txir ntơư zos chiê qoz uô hlơưs chox jông jav. Txos shông 2018, cur xar txơưv zuôr muk uô jos li chas lok chor nênhs hâur tsêr cux tsi muôx hâux lưv uô truôx. Cur quyết tinhv lok krêz iz qơư, muôz hâux lưv uô trâu 25-30 lênhx nênhs, iz hli iz lênhx sâu tâu txix 4-7 tsov đeiv”.

Xuz thơưx Chìu Văn Hiếng tsuôk muôx 100 tsov đeiv thiêz kir txêik cưr tix nênhx tsa, fôngx zưs iz kro mê njik nzir, krêz qơư uô têx nuv li heik sâuv thiêz zuôr têx meir tas muôx nhos 1,3 tỷ đeiv ntâu. HTX hiêz lêr, hiêz tơưz, uô têx lơưs Quảng Sơn qir uô hâux lưv lok shông 2018 đros thiêz huv uô zos têx cax hlơưs nôngz txir car thênhx chox ntơưv têk, chax đaz. Đhâu iz shông ntâu uô têx huv li heik co, qơư no tưz sâu tâu liv muôx 200 tsov đeiv iz shông, muôz hâux lưv uô trâu ntâu lênhx lox tôngv ntơưv qơư. Niêv lâuk Lỷ Thị Lan, nhoz jok Pạc Sủi heik pâuz, txơưv tiêk chuôz zis cux tsênhv txov nhêv, zos chuôz zis pluôs hâur xã, taz sik niêv lâuk jông siêz thiêz shir phaz viv nhiv no tưz muôx hâux lưv truôx:

“Cur chuôz zis tưz muôx 2 tuk nhuôv, taz sik phênhv sâu tâu xav kror đruôz đraz cux tsuôk 2, 3 châuv cxênhz đeiv iz hnuz. Txix thâuv tâu tix Lâus Chìu Văn Hiếng lênhk nhav tuôx uô hâux lưv ntơưv no, đhâu thâuv tâu tix lâus kriê tsưr ziv uô mak phênhv sâu tâu iz hnuz tsar ndê 100 ntâu cxênhz đeiv. Luz nênhx thâuv ntêx tsuôk txâuk nox, nhiv no cux tưz muôx mê njik tsês chiê”.

Tsi tiêk muôz hâux lưv uô trâu yênhx puô lênhx lox tôngv ntơưv qơư trơưk cheix chiv thiêz iz cxiê xã nhoz jê iz ndis ntơư txix sâu đê têx txir car thênhx, tix lâus Chìu Văn Hiếng tsênhv kriê tsôngv box tsưr ziv sâu đê têx txir car thênh truôx tuk thiêz, chiê sâu đê tâu ntêr. Tix lâus Chìu Văn Hiếng xar zôngx ziv li no:

“Zos iz lênhx Bí thư chi bộ, tsar jok hluôk, zuk cux tsuv uô ntêx nyuôs, uô trâu têx lênhx hluôk thiêz tsôngv px sđ cơưv shâuv, uô trơưk. Heik tâu tsuv uô, uô tâu tsôngv box thiêx njênhs zuk, zos heik tsi uô, tsôngv box zuôr tsi njênhs zuk”.

Iz chas luôs hâux lưv sir jos huôv tsar uô nox, Bí thư chi bộ hluôk Chìu Văn Hiếng tsênhv tsi so đros uô têx hâux lưv hâur đoanx hluôk nênhs, hâur hội, thâuv tưs tưz jông siêz, shir phaz sik pheiz kênh têx tsưr ziv uô nuv, paz chor hluôk nênhs xar sir jos huôv tsar uô nox uô hnar, hla đhâu yeiz pluôs. Zơưv Tằng Vằn Voỏng, Phưv Chủ tịch xã Quảng Sơn heik pâuz:

“Ntơưv qơư tsênhv sir jos uô cov tiêr tsaz yênhx 135, chiê xã hla đhâu xã txov nhêv hâur tỉnh lok shông 2019. Đôngx chir Hiếng zos Bí thư chi bộ, iz chas ntơư cux zos canr bôv hluôk muôx txux chi tsưr ziv jông, yax kriê, paz max thiêz bax tsưr ziv heik trâu têx hloz kriê txux chi tsưr ziv uô nox trâu tsôngv px, sir jos trâu jêx jok cux li ntơưv qơư huôv tsar kinh tế”.

Hâur shôngk shông 2019, tix lâus Chìu Văn Hiếng tâu kruôs txos, zos iz hâur 10 lênhx hluôk nênhs nhoz tỉnh Quảng Ninh uô tâu hâux lưv jông./.

(VOVĐB-Riê Lâux cxeik, nhênhv)