Jax sâu thưr 4, hnuz 17/8/2016:

Tsôngv box ntơưv qơư nhoz yiêz thị xã Mường Lay luz nênhx yuôr ntâu txov nhêv

     Zơưv Vàng Văn Vượng nhoz jok Quan Chiêng, thị xã Mường Lay, tỉnh Điện Biên chuôz zis đrav ntêx muôx zuôr xar iz cxênhz xưv phaz pak đêx zus njêk thiêz 2.500 xưv phaz blêx liêx. Taz sik, xav txix hnuz yeik txar lok nhoz qơư yiêz shông 2009, chiê zuôr qơư uô tsêr meir tênhv tênhz Sơn La, chuôz zis njiz lok six ntâu phiv liv. Ciês thâuv lok nhoz ntơưv no, chuôz zis cux tâu pheiz ar liêx têz, taz sik zos têx ar têz nhoz jê ntus pak đêx tênhv, viv li iz shông chuôz zis tsuôk uô tâu iz chiv, sâu tâu 7-8 puô blêx. Lar heik, têx ar nhoz jê ntus pak đêx tênhv tênhz zos têx ar muôx ntâu xuôz jêz, chos kôngz cux tsik jông, tsuôk zos mfông qir kôngz lôngk thiêx hloz tâuk. Hâur 6 luz hlik đêx ngaz tuôx, xuz thơưx, chuôz zis cux yưx muôx 10 tsov đeiv chiê uô qơư tu zus njêl, taz sik tsi tâu ntêr, têx njêl tsi tâu hloz đêx tưz tror grik tas.  Viv li, đhâu 1, 2 chiv tu zus siv, txos nhiv no hur si têx qơư heik no tưz tso tsês tas tsi uô. Zơưv Vàng Văn Vượng heik:

“ Chuôz zis mak yuôr ntâu txov nhêv, nhiv no ar liêx têz tsơưs, tu zus tsiêx mak tênhx qơư kiês nênhs, vuôz tsuôz xưv  lik tsi tâu, xar zus ntâu kror cxiê qơư tsư nxiêz tsuôs, tsi car tu zus ntâu. Xar njôngr cov cxuô cấp hâu nov moz siêz txos, muôx pênhr paz lok sâuv ar liêx têz thiêz tu zus tsiêx cxu”.

     Iz chas zơưv Vượng chuôz zis, cux muôx xar 50 ziv chuôz zis tsôngv box ntơưv qơư nhoz jos yiêz Quan Chiêng, luz nênhx cux txov xưk li ntơư. Tsar jok Lò Văn thường heik pâuz: Đrav ntêx, thâuv tsênhv tâu têz qơưs paz cxur  nox đros trâu tsôngv box phênhv sâu tâu txix uô jos trâu têx doanh nghiệp cxiv uô têx côngz trênhx hâur thax tsav, tsôngv box sđ luz nênhx cux muôx txâuk nox txâuk hnar. Xav txix hâur 2 shông đhâu lok no, tsôngv px hâur jok tưz tsi yuôr ziv chuôz zis tưs trâus yeiz pluôs. Taz  sik hâur shông 2016 no, lơưr cui tinhv, cxuô ziv chuôz zis lok nhoz qơư yiêz tsi tâu têz qơưs paz cxur nox lơưv; têx côngz trênhx cux uô tiêr tas, tsôngv box sđ xar tror lok khưr uô kôngz lôngk, tsi muôx liêx têz uô; viv li têx ziv chuôz zis tsôngv box nhoz no cux zuôr zôngx ziv tror trâus yeiz pluôs. Zơưv Lò Văn thường heik:

“ Zos six li heik no, lar heik zos nhiv no nyei muôx kênh ziv tror trâus yeiz, pêz cxơưx yax têx no, uô li chas chiê tuôr tâu jok vênhx huôv no cux lax. Zos li qênhx shênhx heik sâuv, tsi heik pêz jok mak hur si têx jok txơưr đuô cux muôx kênh ziv tror trâus yeiz”.

     Ar liêx têz tsi txâuk uô cux zos iz kro uô trâu cxuô ziv chuôz zis tsôngv box nhoz jok Quan Chiêng thiêz 4 cxênhz ziv chuôz zis tsôngv box yêik nhoz qơư yiêz, zuôr qơư uô tsêr meir tênhv tênhz Sơn La ntơưv thị xã mường Lay, tỉnh Điện Biên cêr cxơưx. Txix têx kror heik no, hâu nov thị xã Mường Lay tưz fuô uô ntâu faz tsưr ziv chiê paz truôx tuk luz nênhx trâu tsôngv box li: Thôngz đhâu Chính phủ têx tsênhv chêi “tror paz trâu tsôngv box yêik nhoz qơư yiêz, zuôr qơư uô tsêr meir tênhv tênhz”; vênhv tôngv tsôngv box krêz phaz uô têx ar têz, lar heik zos têx ar têz nhoz jê ntus pak đêx tênhv; yưv pênhr cxiv uô cxix luôs đêx liv chiê cxaz nzir têx liêx têz;…. Đros trâu têx tsưr ziv uô li heik sâuv zos huôv tsar uô nzir têx zav nuv txơưr đuô thiêz. Zơưv Vũ Xuân Linh, Phưv Chủ tịch UBND thị xã Mường Lay, tỉnh Điện Biên heik:

“ Nhiv no pêz cux tsênhv heik trâu têz qơưs lok six ntâu têx tsênhv njiêz lok sâuv yưv pênhr uô kôngz-jôngr nuv uô ntêx chiê truôx tuk luz nênhx trâu tsôngv box thiêz taz por zok nriêr tâu hâux lưv uô tsi so trâu têx lênhx lox tôngv ntơưv qơư nhoz yiêz. Iz chas ntơư njuôk hov, cêv kuôk qơư huôv tsar ju lix ndis seiz pak đêx tênhv tênhz Sơn La, đros trâu têx hâux lưv uô no cux tror yưv pênhr khưx phưx thiêz huôv tsar ju lix côngv thôngx, jêx jok lơưr heir nênhs Thêir đơưz têx txux cêr nênhx vênhx huôv jông”.

     Chiê muôx tênhv tênhz tơưk, chis pov cêr trâu cxuô thax tsav, suôv qơư, ntâu ziv chuôz zis tsôngv box nhoz thị xã Mường Lay tưz jông siêz thiêz shir phaz yeik txar lok nhoz qơư yiêz chiê zuôr thax tsav qơư jêx jos kuz cxiv uô tsêr meir tênhv tênhz. Taz sik, xar muôx 10 shông đhâu, sđ luz nênhx cux tsi tâu truôx tuk. Muôx nzir ar tsêz chos kôngz lôngk thiêz tâu cơưv shâuv cxuô faz tsưr ziv yiêz huôv tsar uô nox, uô hnar chiê gra siêz phênhv sâu tâu sâuv thax tsav qơư nhoz yiêz. Co zos tsôngv box ntơưv qơư siêz xar thiêz tok njôngr hâur niêx hnuz./.

( Hoàng Long-Riê lâux cxeik, nhênhv) 

Phênhv thưr 4 hnuz 17/8/2016

PHÊNHV HÊIK KRIÊ

Lênhx nênhs muôx ntơưr BHYT li qênhx liv

1. Chor nênhs tâu muôz thiêz paz thêv nhiêx zuôr ntơưr BHYT:

- Tas nro chor mê nhuôs muôx 6 shông tror zar hâur, tâu têz qơưk muôz ntơưr  BHYT tsik tas nhiêx.

- Chor nênhs pluôs tâu têz qơưk muôz  ntơưr BHYT.

- Têz qơưk paz 100% nhiêx thêv BHYT trâu chor nênhs hâur chuôz zis zuôr xar pluôs nhiv kruôr hla đhâu cêr pluôs; thiêz chor nênhs hâur chuôz zis zuôr xar pluôs tsênhv uô nênhx nhoz ntơưv chor huyện pluôs thiêz chor huyện muôx nênhs pluôs chôngz.

- Têz qơưk paz 70% nhiêx zuôr ntơưr BHYT trâu nênhs hâur chuôz zis zuôr xar pluôs; UBND tênhv zuôr paz thêv nhiêx bảo hiểm y tế trâu nênhs zuôr xar pluôs nhoz tiv phaz txix 10 txos 30%. Li co, nênhs zuôr xar pluôs tsuôk tâu thêv ntâu tiv zix zos 30% phênhv nhiêx phí BHYT, bâuv li 183.000 đêiv iz lênhx nênhs iz shông.

2. Nênhs muôx ntơưr BHYT li qênhx liv tâu sơưv thâuv njuôk kho moz trơưk ntơưr BHYT:

Nênhs muôx ntơưr BHYT thâuv muk njuôk kho moz tâu cuiv BHYT thêv tas nro lok sik iz phênhv nhiêx njuôk kho moz; tâu cán bộ y tế njuôk shuôk moz, kho moz thiêz tâu chox muk kho moz trâu tsêr kho njuôk moz thênhv siêz thâuv moz hnhar.

3. Cxuô qơư y tế tâu cuiv Bảo hiểm y tế thêv nhiêx:

Khov yênhx kror tsênhv tsênhz Cuiv Bảo hiểm y tế thêv iz phênhv lok sik tas nro nhiêx txiêx njuôk kho moz trâu cxuô qơư y tế li đrav kaz:

- Njuôk, kho moz, chơưv kho chiê tsưx phưv đas jos;

- Njuôk shuôk mê nhuôs hâur chêr;

- Xênhz zus mê nhuôs;

- Njuôk shuôk moz chiê nriêr pov nzor iz cxiê zav moz;

- Thâux xa lênhx nênhs moz thâuv tsênhv kho hâur tsêr moz muk trâu tsêr kho moz thênhv siêz;

- Tsưx phưv đas jos xuz thơưx ntơưv qơư y tế hâur têx tsêr cơưv ntơưr trâu shux xênhz;

4. Chor phênhv tâu Cuiv BHYT paz thêv nhiêx trâu nênhs zuôr xar pluôs thâuv tuôx muk chơưv kho moz huv qơư:

Cuiv BHYT thêv 100% nhiêx txiêx njuôk, kho moz thâuv njuôk shuôk, kho moz trơưk ntơưr BHYT ntơưv xã; njuôk kho moz zos tiêk tas nro nhiêx txiêx trâu iz jiês njuôk kho kik đuô 15% phênhv nhiêx hli bâuv li 172 cxênhz đêiv.

Cuiv BHYT paz thêv 95% nhiêx txiêx njuôk, kho moz iz hâur têx kror li đrav kaz:

- Nhiêx txiêx njuôk kho moz trâu iz jiês njuôk, kho moz zos tiêk tas nro nhiêx txiêx njuôk kho iz jiês siêz đuô 15% phênhv nhiêx hli.

- Nhiêx txiêx njuôk, kho moz ntâu tiv zix tsik siêz đuô 40 luz hli nhiêx hli trâu iz jiês sir zôngv div vuv kỹ thuật siêz, nhiêx txiêx tas ntâu thâuv njuôk, kho moz huv qơư.

Cuiv BHYT paz thêv 100% nhiêx txiêx njuôk, kho moz thâuv nênhs njuôk, kho moz hâur ntu zuôr ntơưr BHYT tsik so hâur 5 shông tror sâur thiêz tưz muôx chor nhiêx đros thêv xav lơưr yênhx hli txix thâuv zuôr ntơưr BHYT txưv 5 shông siz lơư liês; ntâu đuô 6 hli nhiêx hli.

5. Chor phênhv tâu cuiv BHYT paz thêv trâu nênhs zuôr xar pluôs thâuv njuôk kho moz tsik zos qơư:

Nênhs muôx ntơưr BHYT muk njuôk, kho moz tsik zos li qơư đăngk cir sâuv ntơưr kho moz tsik huv qơư, tsuôk tâu paz thêv têx phênhv đrav kaz:

Tâu paz thêv 70% nhiêx txiêx njuôk, kho moz (Nhoz hâur tsêr kho moz) ntơưv huyện txos hnuz 31/12/2015 thiêz txix hnuz xiêz 1/1/2016 zuôr tâu paz thêv 100% nhiêx txiêx njuôk, kho moz ntơưv cxuô huyện.

Tâu paz thêv 60% nhiêx txiêx njuôk kho moz nhoz hâur tsêr kho moz tỉnh txix hnuz 31/12/2020 thiêz 100% nhiêx txiêx njuôk, kho moz ntơưv tsêr kho moz tỉnh txix hnuz xiêz 1/1/2021 hâur tas nro têz qơưk.

Tâu paz thêv 40% nhiêx txiêx njuôk, kho moz nhoz têx tsêr kho njuôk moz Trung ương./.

(Thu Thùy-Lik Thox cxêik nhênhv)