Điện Biên: Taz por đas jos trâu shux xênhz tox siêz thâuv muôx ntux no njiv

Tsêr cơưv cxênhx iz Tỏa Tình, xã Tỏa Tình, huyện Tuần Giáo, tỉnh Điện Biên nhiv no muôx 240 ntâu lênhx shux xênhz cơưv ntơưr. Phênhv ntâu chor shux xênhz zos nênhs nhoz đêz tsêr, muôx lênhx shux xênhz tsêr nhoz đêz tsêr cơưv ntơưr muôx 30 cêik cêr. Chor shux xênhz luz nênhx lok six txov nhêv, vax tsêr nhoz đêz tsêr cơưv ntơưr, viv li chor shux xênhz tuôx nhoz ntơưv tsêr cơưv ntơưr txix thưr 2 txos thưr 6, kaz ciêz chor niêv txir mav tuôx tok cxuô lênhx shux xênhz tror muk tsêr. Cưk kriê ntơưr Đào Kim Oanh, sêiz car tsêr cơưv ntơưr cxênhx iz Tỏa Tình puz pâuz, lơưr nganhx li cuiz tênhv tiêk jêx tưv grêk kik đuô 10 tưv, shux xênhz tsuv tâu so ntơưr. Taz sik, ntơưv thax tsav qơư co, zos chiê chor shux xênhz so ntơưr lok tsêr, niêv txir muk uô liêx têz, chor shux xênhz zuôr tsik pâuz tsoz phưz trâu zuk đas jos. Viv li Ban sêiz car tsêr cơưv ntơưr tưz thor Phongx zoz zux huyện thiêz chinhr quyền tiv phaz li ziv chênhv tso chêi chor mê nhuôs tâu nhoz ntơưv tsêr cơưv chiê cơưv ntơưr; thôngx cxix tsêr cơưv kriz uô ntâu tsưr ziv phax tar ntux no njiv trâu shux xênhz hâur jiês ntux no njiv no:

“Tsêr cơưv ntơưr tưz thor ban hlôngr njêx muôs shux xênhz niêv txir li ziv chênhv tas nro chor jok muôx shux xênhz nhoz ntơưv tsêr cơưv ntơưr txix thưr 2 txos thưr 6 mak puôr lênhx tâu chor niêv txir thôngx ziv. Txix co tsêr cơưv ntơưr tưz muôx tsưr ziv chiê tir tar no trâu shux xênhz txix chiê chor nhuôs cơưv ntơưr ntơưv iz qar, tsik yâu chuô, đhâu co trâur tơưl chiê chor nhuôs ntê. Hmo ntux mak cux chiê chor nhuôs cơưv ntơưr, taz sik đros qiv hơưv no txiêk li nhiv no mak pêz cux chiê chor shux xênhz ntê tơưl thiêz pư huv six hơưv”.

Iz chas taz por txâuk sor, tsêr cơưv ntơưr cux hêik chor nênhs uô jâuz mor tsuv bax zav nox hâur 2 six hơưv, taz por zav nox tsênhv sor, muôx txâuk tsơưr pưr shưz trâu shux xênhz. Tsik tsưr tsix chor huôx tongv đrâuv jôngr thâuv jêx tưv grêk kik. Hmo ntux, chor cưk kriê ntơưr tsuv tsik so muk qênhz yuôx qơư shux xênhz nhoz, taz por qơư pư sor so. Niêv tix Cà Thị Mai, cán bộ y tế tsêr cơưv cxênhx iz Tỏa Tình hêik:

“Thâuv chor shux xênhz zuôr muk pư mak cưk kriê ntơưr muk sêiz shuôk sez kror trôngx puôk cơư jông, sêz shux xênhz chor pav puôk txâuk sor. Hâur chêix ntux no li no mak râuz đêx trâu shux xênhz nzuôr muôs, têk tơư, kriê chor mê nhuôs hnar trik yo, câur fuôv, ntông câuk mov cov txâuk sor. Yênhx hnuz cux yax kriê, hêik chor nhuôs zos jâuv haur lớp cơưv ntơưr mak cơưv kror trôngx cov jông, thâuv uô si cux tsik muk đrâuv jôngr zos qiv hơưv no hênhr”.

Nhiv no xã Tỏa Tình muôx 3 cấp cơưv zos nhuôs zâu, cxênhx iz thiêz cxênhx oz. Ciês thâuv muôx jiês ntux no njiv, chinhr quyền tiv phaz tưz sik côngv đros têx tsêr cơưv ntơưr chiê shux xênhz so ntơưr thiêz paz lok cxuô zav chiê uô sor trâu shux xênhz tsuv nhoz ntơưv tsêr cơưv ntơưr. Zơưv Dề Xênhv Muôk, Chủ tịch UBND xã Tỏa Tình, huyện Tuần Giáo, tỉnh Điện Biên puz pâuz:

“Chor nênhs sêiz car tsêr cơưv ntơưr cux tưz thor ziv chênhv phongx zoz zux chiê chor shux xênhz so ntơưr hâur oz pêz hnuz thâuv qiv hơưv no phiv liv li oz pêz hnuz no. thiêz txos six hơưv no tas nro chor shux xênhz sâuv thax tsav tưz tâu phongx zoz zux cux xưk li chinhr quyền xã tso chêi mak nhiv no chor shux xênhz tsênhv tâu so ntơưr, iz oz hnuz thiêz zos qiv hơưv tror sor tuôx mak chor nhuôs zuôr tror tuôx tsêr cơưv chiê cơưv ntơưr”.

Nganhx zoz zux tỉnh Điện Biên cux tưz muôx ntâuz ntơưr chox kriê chor tiv phaz, chor tsêr cơưv ntơưr bax tsưr ziv chiê shux xênhz so ntơưr thâuv muôx yưv ntux no. Thôngx cxix cxiv tsa chor tsưr ziv cê cơưv ntơưr, cê tir thêir ntux no njiv trâu shuv xênhz, tsik chiê lênhx shux xênhz tưs njiz phiv liv lok cơưv ntơưr thâuv muôx yưv ntux no njiv./.

(Hữu Lợi-Lik Thox cxêik nhênhv)

Phênhv heik kriê yênhx tưv

Tsênhv chei yiêz muôx txux zôngv cxôngx hnuz xiêz 1/1/2018

 1. Hlôngr yiêz chế độ so lâus

          Lơưr Chei BHXH shông 2014 li cui tênhv muôx txux zôngv cxôngx hnuz xiêz 1/1/2016: Cxôngx hnuz xiêz 1/1/2018, lox tôngv zos txir nênhx tax 31 shông gôngr BHXH thiêz lox tôngv zos pox niêv muôx 30 shông gôngr BHXH zuor tâu sơưv nhiêx shar so lâus bâuv 75% phênhv gôngr BHXH hâur yênhx hli.

          Hâux lưv tuôv zênhv phênhv nhiêx shar 75% lơưr tsưr ziv txos shông 2022 li no: Cxôngx shông 2019, txir nênhx tsuv txâuk 32 shông cxaz chuôz BHXH, shông 2020 tax 33 shông, shông 2021 tax 34 shông thiêz cxôngx shông 2022, txir nênhx tsuv muôx 35 shông gôngr BHXH.

          Đros thiêz pox niêv đhâu hnuz xiêz 1/1/2018 zôngv uô cê cui tênhv sơưv nhiêx shar nhoz phênhv 75% thâuv txâuk 30 shông cxaz chuôz BHXH, tsi zuôr uô lơưr tsưr ziv chuôz ndê jux jus li txir nênhx.

          Hâux lưv xav hnuz nhôngs so lâus tsov lơưr Chei lox tôngv li cui tênhv tsênhv muôx: txir nênhx so thâuv muôx 60 shông, pox niêv muôx 55 shông.

          2. Tsưr doanh nghiệp tsi gôngr BHXH njuôs xav zuôr trâus cơư tux 7 shông.

          Cxôngx hnuz xiêz 1/1/2018, nênhs uô hâux lưv lơưr hôx thôngx lox tôngv muôx six hơưv cxôngx txâuk 1 luz hlik txos tsi nto 3 luz hlik tsuv cxaz chuôz BHXH zuôr trâus.

          Thôngx cxix, cux cxôngx hnuz xiêz 1/1/2018, cui tênhv lok yưr lir hình sự đros lênhx nênhs tsi gôngr BHXH, BHYT, BH tsi muôx hâux lưv uô trâu nênhs lox tôngv ntơưv Bộ luật Hình sự 2015 li grê 216 qir muôx txux zôngv.

          Lơưr co, uô tsi trơưk cui tênhv lok BHXH, BH tsi muôx hâux lưv uô trâus xưv bluô cxôngx 20 txos 100 tsov đeiv, xưv phuôv tsi cơư tux txos 2 shông lok sik cơư tux 3 luz hlik txos 2 shông. Tsi gôngr BHXH, BHYT...tưz trâus xưv phuôv hành chinhr mak tsênhv tror uô cxâuv bluô nhiêx cxôngx 50 txos 200 tsov đeiv, xưv phuôv tsi cơư tux 1 shông lok sik cơư tux 3 luz hlik txos 1 shông; phamv cxâuv 2 jiês ndê mul xưv bluô cxôngx 200 txos 500 tsov đeiv lok sik cơư tux 6 luz hlik txos 3 shông; Tsi gôngr BHXH cxôngx 1 tỷ đeiv ndê mul xưv bluô cxôngx 500 tsov txos 1 tỷ đeiv lok sik trâus cơư tux 2 txos 7 shông./.

( Thu Thùy- Txâur Vax cxeik nhênhv)