Lai Châu: Jok pluôs Tả Chải sor siêz đhâu njiz phiv liv

           Pêz muôx njêx muôs ntơưv jok pluôs Tả Chải, xã ntus đriv Ma Ly Chải, huyện Phong Thổ, zos qơư xar muôx 700 lênhx nênhs Hà Nhì uô nênhx nhoz, nhiv kruôr hla đhâu têx cêr pôngz siêz. Chor tsêr puôz ar nhoz siz jê, đros co zos chor tsêr tâu cxiv uô truôx jông nhoz ntơưv iz ntar trôngz. Kror lar hêik zos txơưv tiêk muôx txos 7 chuôz zis tsuv uô đaz uô kruô trâu nênhs hâur ziv chuôz zis trâus tuôs, taz sik hâur jok cux muôx lok six tsơưs nênhs, ntâu chuôz zis cux cơư kror trôngx, xâur kror trôngx tsês. Ntơưv chor chuôz zis muôx nênhs tuôs lok cux tsuôk pov muôx oz pêz lênhx nênhs xưz. Kror jênhv pâuz tâu chuôz zis tưs muôx nênhs tuôs thiêz tsik muôx zos luz chuz tơưl trâur trâu ntơưv kror trôngx tas saz đrâur jôngr.

           Hlôngr njêx muôs hâu nov ntơưv qơư puz pâuz: đhâu têx phiv liv muôx yưv, nênhs tuôs nhoz co, iz cxiê hluôk tuôx trâu tsêr kho moz chiê tsoz phưz trâus nênhs hâur tsêr tsênhv chơưv kho moz. Chor nênhs tsênhv yuôr nhoz tsêr lok cux cxơưx, viv li ntâu chuôz zis cơưv kror trôngx nhoz tsêr thiêz iz cxiê chuôz zis txơưr đuô chox têx tuz nhuôs muk nhoz gâuv trâu têx tsêr têz. Taz sik, khov tâu hâu nov ntơưv qơư yax kriê, viv li txos nhiv no iz cxiê chuôz zis tưz tror lok trâu jêx jok. Zơưv Tô Văn Hòa, phưv chủ tịch UBND xã Ma Ly Chải puz pâuz:

         “Lok yax kriê mak Đảng ủy, chính quyền xã tưz côngv đros chor ban, nganhx tỉnh, huyện, lưx lươngv công an, pênhz phax, đoanx kinh tế côx phax 356 thiêz cưk kriê ntơưr ntơưv thax tsav. Pêz tưz yênhx lix pêz tổ muk yax kriê hâur jêx jok thiêz mk yax kriê nhoz chor tsêr têz. Pox nhuôs tưz tso siêz đuô lơưv, chox mê nhuôs tror lok cơưv ntơưr. Ntu zuôr txos pêz zuôr hêik chor tổ muk yax kriê nzir”.

          Txos nhiv no, chor nênhs njiz phiv liv tiv trâus tsơưr tưx zav nox chôngz nênhs zos 40 lênhx, hâur co muôx 33 lênhx tsênhv chơưv kho trâu cxuô qơư y tế thiêz sêiz shuôk kho trâu hâur ziv chuôz zis. Hâur êx hnuz đhâu chor chuôz zis muôx nênhs trâus tuôs thiêz chor chuôz zis muôx lênhx nênhs tsênhv chơưv kho trâu tsêr kho moz, tưz jênhv tâu cxuô cấp, hâu nov ntơưv qơư thiêz têx cơ quan txơưx jênhv sâuv thax tsav li tsov cưv txos, txix uô đaz uô kruô txos chơưv kho. Zơưv Dương Đình Đức, phưv chủ tịch UBND huyện Phong Thổ puz pâuz: Cơ quan txơưx jênhv cux hêik pâuz chêx cur, xav jênhv qir tiv trâus tưx xuz thơưx zos hâur 3 zav chơưr xa lok tâu njuôk shuôk, muôx oz zav chor cồn Methanol siêz đuô 200 jiês pir tâu tso chêi. Chor nênhs trâus tuôs, trâus tưx li chor nyar xa lok tsênhv qơư phax tar tưx tsêr kho moz Bạch Mai njuôk shuôk puz pov, 8/10 zav muôx cồn hâur Methanol hâur chor nyar lok six siêz. No zos qir tiv chênhr uô muôx yưv qênhx shênhx trâus tưx trâu pox nhuôs. Zơưv Đức hêik:

         “UBND huyện tưz tso tơưv ntơưr hêik sâu tsês, xưv bluô chor chuoz zis kinh doanh thiêz kinh doanh chor chơưr pâuz tsik tsênhz qơư uô. Đhâu ciês xor xưv no muôx yưv mak pêz tror tsov cưv tiv zix txos vênhv thix ngaz tuk vêv xênhz zav nox, tsov cưv txos vênhv thix trâus tsơưr tưx chơưr mak zos tsôngv box nhoz no li phôngx cxưx. Pêz zuôr sir jos kriz uô thiêz qênhz yuôx, sêiz kaz, yax kriê txos pêx xênhv, chiê pox nhuôs tsik sir zôngv chơưr  pâuz tsik tsênhz qơư uô, sir zôngv hax huv tsik pâuz tsênhz qơư uô chiê taz por ngaz tuk trâu đas jos”.

         Qir tiv xuz thơưx txuz uô muôx yưv têx kror tsik jông hêik ntơư zos tiv trâus tsơưr tưx chơưr, thiêz chor cơ quan cik txos cux tsênhv xav jênhv chor zav nox txơưr đuô mak pox nhuôs nox ntơưv jiês uô đaz uô kruô trâu nênhs tuôs chiê pox nhuôs tso siêz. Đros hâu nov ntơưv qơư li paz lok cxuô zav, cux xưk li chor cưk yuôx sir jos chơưv kho trâu chor nênhs trâus tưx, tưz phênhv tưs paz trâu pêx xênhv tox siêz Tả Chải muôx cêr sor siêz đuô./.

(Khắc Kiên-Lik Thox cxêik nhênhv)

Niêv lâuk Lò Thị Lả uô bluô nux txix krêz đar qơư tu zus buô

           Đhâu zuôr xar 10 shông yưv pênhr huôv tsar tu zus, niêv lâuk Lò Thị Lả nhoz jok Mé, thị trấn Ít Ong, huyện Mường La, tỉnh Sơn La trâur nuv tu zus buô grêix thiêz buô uô nôngz tưz uô tâu trơưk tsưr ziv, siêz xar, muôz hâux lưv uô thiêz phênhv sâu truôx trâu ntâu lênhx pox niêv vir ndâuk hâur thax tsav.

Nhoz thax tsav qơư ar grêiv, tsi muôx liêx têz ntâu, niêv lâuk Lả xav tinhv tu zus tsiêx cxu zos tsưr ziv uô huv đros, paz chuôz zis muôx phênhv sâu tâu truôx, niêv lâuk tưz yưv muôx 800 tsov đeiv chiê cxiv uô qơư tu zus chêx tsôngk. Xuz thơưx niêv lâuk Lả yưv pênhr tu zus têx nôngz buô ntơưv qơư, taz sik tsưr ziv tu zus buô cơư, uô tsi tâu trơưk tsưr ziv. Niêv lâuk tưz hlôngr uô đuô faz tsưr ziv zos tu zus buô uô nôngz txix shông 2011 txos nhiv no. Hâur 15 tuk buô nôngz thiêz 70 tuk buô grêix li nhiv no, iz shông niêv lâuk chuôz zis muôs yênhx puô tuk buô nôngz thiêz yênhx châuv tênhr buô grêix. Yưx hur tiz si têx nhiêx txiêx zuôr krâur, jâuz uz no tas, niêv lâuk Lả sâu tâu liv xar muôx 300 tsov đeiv:

          “Cur tưz paz 17 tuk nôngz buô trâu têx pox niêv vir ndâuk hâur jok thiêz kênh lênhx nhoz  têx jêx jok txơưr đuô zus. Cur paz thiêz kriê lơưr tsưr ziv tu têx”.

          Trơưk li niêv lâuk Lả, chiê tuôr truôx thiêz huôv tsar tu zus ntâu mak tsi lax, taz sik chiê zus thiêz uô tâu trơưk  tsưr ziv, siêz xar, uô ntêx tsuv muôx qơư tu zus jông. Tiv iz tsuv muôx têx jâuz thiêz krâur nox jông, tiv 2 zos tsuv muôx qơư tu zus taz por vêv xênhz. Thiêz lar heik zos tsuv uô jông lơưr têx tsưr ziv lok sâuv phax tar moz trâu têx tsiêx cxu tu zus. Khov pâuz tâu têx tsưr ziv hâur tu zus, niêv lâuk Lả thâuv tưs tưz zos lênhx uô ntêx nyuôs hâur yax mông, heik kriê têx pox niêv vir ndâuk sơưr đơưk yưv pênhr huôv tsar tu zus tsiêx cxu chiê hlôngr yiêz luz nênhx nox nhoz. Têx lênhx pox niêv vir ndâuk muôx luz nênhx txov nhêv, mak niêv lâuk Lả thâuv tưs tưz jông siêz hlo paz lơưr lok sâuv nôngz tsiêx cxu cux li têx krâur nox, muôz jông six hơưv trâu têx lênhx pox niêv vir ndâuk li heik sâuv hla đhâu yeiz pluôs, uô bluô nux. Niêv lâuk Tòng Thị Lả, nhoz jok Mé, thị trấn Ít Ong, huyện Mường La tưz heik lok niêv lâuk Lò Thị Lả li no:

         “Niêv lâuk Lả zos hội tsar pox niêv hâur pêz jok Mé, niêv lâuk lok six txơưx huôv tsar uô nox. Niêv lâuk tsi so paz chor pox niêv vir ndâuk hâur jok Mé li: paz krâur tu zus tsiêx cxu uô ntêx trâu pêz, thâuv tưs muôx nhiêx mav thêv tov kaz trâu niêv lâuk…...”.

          Tsi tiêk zos lênhx pox niêv txơưx huôv tsar uô nox uô hâuk, niêv lâuk Lả thâuv tưs cux zos lênhx uô ntêx nyuôs hâur hâux lưv XH. Hmôngr jông thiêz shir phaz thâuv niêv lâuk zos iz hâur 11 lênhx pox niêv uô tâu hâux lưv jông hâur tỉnh Sơn La cxaz chuôz dự phêv ziv kruôs têx lênhx pox niêv cxuô heir nênhs uô nox uô hâuk coz thax tsav faz Bắc tâu trơưk tsưr tsix lok hli 6/2016 ntơưv tỉnh Nghệ An. Pos Quàng Thị Hoa, Chủ tịch Hội Liên hiệp pox niêv thị trấn Ít Ong, huyện Mường La, tỉnh Sơn La heik pâuz:

            “Đhâu niêv lâuk Lả trâur nuv huôv tsar tu zus tsiêx cxu mak pêz cux yax kriê txos trâu hur tiz si têx lênhx pox niêv vir ndâuk hâur thị trấn tror cxơưz tiês huôv tsar uô têx trâur nuv. Zuôr txos no pêz cux zuôr uô siv lưv zav tsưr ziv huôv tsar uô nox  txơưr đuô thiêz chiê têx pox niêv vir ndâuk huôv tsar uô tâu ntâu đuô”.

            Niêv lâuk Lò Thị Lả têx tsưr ziv, siêz xar njôngr  nhiv no zos ntiêr tâu iz thax tsav qơư lox đar chiê huôv tsar tu zus buô nôngz cov txos 50 tuk, buô grêix txix 400-500 tuk, cê gra siêz phênhv sâu tâu trâu chuôz zis, cê muôz hâux lưv uô trâu têx lênhx pox niêv vir ndâuk hâur jok./.

  (Thanh Thủy-Riê Lâux cxeik, nhênhv)