Quảng Trị: Công ty tsi sâu zuôr têx cuô txoz xưk li tưz siz chos cir ntơưr nhav tsês, hâu nov muôx luk hu lơưk sđ sik đros paz

Chiv tsâux yiêz shông no, huyện Cam Lộ, tỉnh Quảng Trị cir ntơưr trâu công ty yưv pênhr Thiên An (muôx qơư nhoz trâu ntơưv TP Hải Phòng) lok sâuv chos têx cuô txoz.  2 tos siz chos cir ntơưr nhav tsês lok luôs hâux lưv sik paz uô thiêz sâu zuôr têx txir cuô txoz đhâu sâu đê. Iz chas ntơư, 121 chuôz zis tsôngv box nhoz 3 xã Cam Thủy, Cam Tuyền, Cam Hiếu thiêz thị trấn Cam Lộ, huyện Cam Lộ cxaz chuôz chos muôx 17 ha ntâu têz cuô txoz. Phênhv ntâu têx cuô txoz ntơư puôr lênhx hloz lox thiêz txi txir jông. Taz sik txos cheix sâu đê têx cuô txoz, doanh nghiệp ho tsi sâu zuôr têx xiv huv co, uô trâu tsôngv box njiz phiv liv. Pos Hoàng Thị Hoài, lênhx nênhs chos cuô txoz nhoz jok Vĩnh An, xã Cam Hiếu, huyện Cam Lộ heik pâuz:

“Cur chuôz zis chos 1.080 xưv phaz têz cuô txoz, têx cuô txoz hâur liêx têz tưz siêr tas ntâu lơưv, chuôz zis cux cxơưx tiêk, tsav luôs tsi tuôx sâu zuôr. Công ty lơưr heik tiêk, tsi tuôx sâu zuôr lơưv, viv li thor canr bôv thênhv siêz tuôx paz zuôr chiê tsôngv box tsi yuô cxơưx, tâu tsơưs cxênhz lok zuôr li ntơư”.

Cuô txoz txos cheix sâu đê, doanh nghiệp tsi sâu zuôr xưk li tưz cir ntơưr chos luk tsês, uô lênhx nênhs chos cuô txoz tsi pov kaz uô li chas. Cuô txoz siêr, jênhs tal hâur liêx têz, muôx têx tưz njưk kruôr tas thiêz, taz sik tsi pâuz  muôs trâu lênhx tưs. Txix têx li heik no, hâu nov huyện Cam Lộ muôx luk hu lơưk cxuô ban ngênhx, đoanx thêv sik đros paz zuôr tsôngv box têx cuô txoz. Pos Hoàng Thị Bích Vân, Chủ tịch Công đoanx nhoz xã Cam Hiếu, huyện Cam Lộ heik, chiê paz trâu tsôngv box, iz lênhx nênhs zuôr tsơưs tsơưs txix 5 cir tror zar sâuv, grê zos 5.500 đeiv iz cir. Txos iz jiês no, chor nênhs đas cir zuôr ndê xar muôx 35 tênhr:

“Xã muôx tsưr ziv vênhv tôngv têx cưr tix nênhx tsa sđ đros sâu zuôr têx cuô txoz paz tsôngv box chiê txo grêk tsơưs phiv liv hâur sâu zuôr têx xiv huv, paz tsôngv box sđ tror truôx tuk huôv tsar uô nox uô hnar hâur têx chiv kôngz tov kaz. Nhiv no taz viv cir ntơưr nhav luk tsês ntơư tsi tuôx sâu zuôr trâu tsôngv box”.

Zơưv Lê Văn Thanh, Phưv Chủ tịch Ủy ban huyện Cam Lộ, tỉnh Quảng trị heik pâuz, Công ty yưv pênhr uô ntiêx têz Thiên An lơưr heik tiêk, tiv ciêz đrôngs tsi zuôr, grêk gri viv li lơưr tsi tuôx sâu zuôr tsôngv box têx cuô txoz xưk li tưz uô ntơưr chos luk tsês. Ủy ban huyện tsi so muôx ntơưr heik Công ty Thiên An cov tuôx sâu zuôr tsôngv box têx cuô txoz, taz sik tsi pov doanh nghiệp no têz li chas hlo. Trơưk li zơưv Lê văn Thanh, iz chas hu lơưk tuôx paz sâu zuôr tsôngv box têx cuô txoz tưz uô tâu, huyện zuôr heik tsôngv box cov muôz têx liêx têz co hlôngr chos đuô lưv zav tsoz chos:

“Hâur uô ntơưr tsês lok sâuv chos têx cuô txoz xuz thơưx, mak lơưr muôz pênhr uô ntêx trâu tsôngv box txeik chos zos 48%, tsôngv box tuôx 37% thiêz hâu nov huyện muôz 12% chiê trâu tsôngv chos cuô txoz thiêz  công ty nhav sâu zuôr. Taz sik txos nhiv no Công ty ho tiêk, zok nriêr tsi tâu qơư sâu zuôr viv li tsôngv box sđ nhiêk muôs nhiêk trâu luôs lưv tuk, yuôr chor pênhr nhiêx tưz muôz trâu tsôngv box txeik uô ntêx co mak lơưr cux tsi zuôr thiêz tsi xav nhiêx nju hlo”./.

                          (TTMT-Riê Lâux cxeik, nhênhv)

Iz lênhx hluôk huôv tsar cêr uô nox, sâu tâu nhiêx tỷ cxôngx chos dâu tây

          Lênhx tưs tâu iz jiês mul seiz vax dâu tây Chimi ntơưv qơư ju lix têz qơưk Mộc Châu mak cux zuôr ndo njôngr txos. Sâuv mênhv chêx đar 4 hecta, nhoz buôk jôngr ntông chiêz ntơưv jos Áng, xã Đông Sang, huyện Mộc Châu, têx hax dâu tây tâu chos thiêz tsoz phưz jông. Tsi muôx ntâu lênhx nênhs pâuz tiêk, tsưr vax dâu tây no zos iz lênhx hluôk nênhs xênhz shông 1990 thiêz cơưv tiêr Đại học chuyên nganhx tsi muôx lênhx coaz txos kôngz nuv. Niêv lâuk Đặng Thị Thu Thảo, nhoz tỉnh Thái Bình tuôx ndis shuôk vax dâu tây puz pâuz:

          “ Cur tuôx seiz vax dâu tây, qir thơưx cur xar tiêk mê xưz, thâuv tuôx seiz cur thiêx li pov lok six lox, cur xar mak lênhx tsưr vax dâu tây no tsês lok six ntâu đas jos uô, cơưv shâuv cux xưk li tsưr ziv chos chiê chos têx zav txir dâu tây lox thiêz kaz li no”.

          Yuôr niêv lâuk Võ Thị Hồng Nga, nhoz Hà Nội heik:

          “ Thâuv tuôx ndis shuôk cur xar txos ntu cur tsênhv hluôk, thâuv hloz tiêr nênhs mak tsi xưk li six hơưv nhiv no. Ntu 4.0 têx hluôk nênhs muôx theox chênhv thiêz txơưx njê đuô pêz cxênhx nênhs, car xar car uô. Lok six jông siêz”.

          Xênhz shông 1990, lênhx hluôk tuz Vũ Văn Lực xênhz zus hâur iz chuôz zis uô kôngz nuv nhoz KIm Sơn, tỉnh Ninh Bình. Cơưv tiêr Đại học kinh tế quốc dâu shông 2013, tsi max mul nriêr hâux lưv uô, Lực mul Đà Lạt uô si đros tix lâuk cưr tix li chuôz zis. Tsưr ziv uô nox uô hâuk cxôngx chos txir dâu tây cux tâu muôx cxôngx jiês mul uô si no. Jiês mul uô si tưz chox lol têx chênhz zênhv chos, tsoz phưz dâu tây cxôngx tsôngv box Đà Lạt. Shông 2015, đhâu nhênhz chơưv ar têz, qiv hơưv, Mộc Châu tâu xeir zos lênhx hluôk nênhs no li qơư chos đros têx fôngx zưs sik đros uô. Tix lâuk Vũ Văn Lực tsưr qơư chos dâu tây Chimi heik:

          “ Dâu tây tsi lax chos, phênhv ntâu zos khov txos qiv hơưv. Dâu tây huv đros qiv hơưv lax khiêv thiêz kruôr. Viv li Tây Bắc mak lok six huv đros. Qir thơưx huôv tsar chês, blôngx, tsuv zuôv đạm ntâu. Thâuv tơưs pax mak zuôv qir lân ntâu, thâuv txi txir mak zuôv qir K ntâu mê njik, uô li chas cov huv đros txơưv tâu”.

          Chiv dâu tây xuz thơưx, liv zix sâu lol txâuk chiê Lực thiêz têx fôngx zưs sik đros uô thêv nhiêx txiêx tưz yưv. Taz sik chiv tiv 2, vax dâu tây Chimi chox lol phênhv sâu muôx nhos 500 tsov đeiv, txos tas chiv shông 2017, phênhv sâu tưz ndê txos 1 tỷ đeiv. Tsi taz li ntơư, vax dâu tây hur Chimi tsênhv muôz hâux lưv uô trâu 40 lênhx nênhs lox tôngv tiv phaz đros nhiêx shar ngaz tul. Tix lâuk Vũ Văn Lực pheiz kênh:

          “ Cur xar njôngr tâu đros pox nhuôs huôv tsar cxaz tsoz dâu tây yênhx tsoz chos chiv tsâux chox lol phênhv sâu trâu têx luz hli mak chos têx tsoz chos txơưr tsi muôx chêx cuk”.

          Vax dâu tây Chimi nhoz jôngr ntông chiêz jos Áng, xã Đông Sang, huyện Mộc Châu nhiv no tưz yênhx ntâu lênhx kruô li qơư tuôx ndis shuôk ju lix. Cxôngx 2000 yiv ndis ar qir thơưx, txos nhiv no mênhv chêx vax dâu tây Chimi tưz ndê txos 4 hecta, tsưr vax dâu tây thiêz têx fôngx zưs sik đros uô njuôs xav zuôr tror krêz đar mênhv chêx no thiêz hâur six hơưv zuôr txos./.

(Thanh Thủy- Txâur Vax cxeik nhênhv)