Chủ tịch têz qơưk Trần Đại Quang:

                  Luz nênhx gôngr côngv thiêz têx uô tâu nhoz đrêiv tsik plox

Xênhz zus ntơưv xar Quang Thiện, huyện Kim Sơn, tỉnh Ninh Bình hâur iz chuôz zis muôx chôngz cưr tix nuk muôs, txir tâu tas siv nênhx lơưv nzor, Chủ tịch têz qơưk Trần Đại Quang tưz muôx iz ntu nênhx thâuv zâu txov nhêv thiêz phiv liv. Taz sik hâur cưk kriê ntơưr, têx fôngx zưs li siêz xar txos mak lênhx shux xênhz pluôs co zos iz lênhx nênhs tsik so sir jos. Ndêiv tsêr cơưv cấp 3 Kim Sơn B, Chủ tịch têz qơưk Trần Đại Quang zos học viên tsêr cơưv Cảnh sát trung ương thâuv xar muôx 16 shông. Hâur cưk kriê ntơưr Châu Nam Long, kuz cưk kriê ntơưr tsêr cơưv Cảnh sát li siêz xar, cưk kriê Trần Đại Quang lox siêz, txơưx njê thiêz sir jos cơưv ntơưr txơưx:

“Thâuv chủ tịch têz qơưk tuôx cơưv ntơưv tsêr cơưv zos iz lênhx shux xênhz sir jos cơưv, sêi đrơưv thiêz zos iz hâur chor nênhs txux chi jông, cơưv pâuz sêi, sir jos cơưv. Cur pov chủ tịch têz qơưk zos nênhs gruôs, sir jos cơưv shâuv thiêz li co Chủ tịch têz qơưk cơưv tiêr ntơưv tsêr cơưv no ho muk cơưv nzir Học viện Chính trị têz qơưk Hồ Chí Minh chiê cơưv nzir thiêz uô tiến sỹ nhoz co. Tsuv hêik tiêk co zos lênhx nênhs txơưx xar tơưv, sir jos cơưv shâuv thiêz tưz yênhx nênhs txix tsênhv tsênhz, thôngx cxix muôx txux chi nhoz chor cêr cơưv ntơưr”.

41 shông tsik so uô côngz xưv hâur nganhx Công an, hâur co uô Bôv trưởng Công an txix shông 2011-2016, Chủ tịch têz qơưk Trần Đại Quang muôx têx gôngr côngv zov chênhr trâu huôv tsar lưx lươngv công an. Tiv zix, zơưv têx gôngr côngv hâur ntu uô Thứ trưởng, thiêz bôv trưởng Bôv Công an tưz taz por ngaz tuk trâu ntâu xor xưv zov chênhr hâur têz qơưk yênhx côngz. Muôx jiês njiz thiêz thav đros chủ tịch têz qơưk Trần Đại Quang têx thâuv uô hâux lưv ntơưv Bôv Công an, Thiếu tướng Nguyễn Bình Ban, kuz viện trưởng viện Viện lịch sử Công an puz pâuz tiêk, zơưv kror ndo njôngr txos, co zos:

“Chủ tịch têz qơưk Trần Đại Quang zos iz hâur chor nênhs muôx gôngr côngv trâu hâux lưv cxiv tsa coangz siv công an đros pêx xênhv zos iz kror tsuv njênhs njôngr, zơưv cux zos iz lênhx hâur chor nênhs uô cov công an sưv jê pêx xênhv đuô, tiv zix tsov cưv txos nganhx công an li huôx tôngv. Zơưv cux zos nênhs tsov cưv txos chor cán bộ chiến sỹ, tiv zix zos hâur ntu phiv liv, thâx tsav txov nhêv. Đros zos trưởng Ban chox kriê Tây Nguyên 1 ntu zơưv tưz sưv jê đros tsôngv box cxuô mênhx cxưx, sưv jê đros cán bộ, chiến sỹ, tôngv vênhx chor cán bộ chiến sỹ hâur ntu txov nhêv, phiv liv hâur côngz xưv taz por ngaz tuk”.

Hnuz 2/4/2016, đhâu ciês tâu Côx hôiv bâux xêir, ntơưv hội trường Côx hôiv, Chủ tịch têz qơưk Trần Đại Quang tưz chos luk trâu têz qơưk, chos luk trâu Côx hôiv thiêz tas nro cử tri têz qơưk. Oz shông ntâu uô chủ tịch têz qơưk, zos lênhx nênhs sơưr thơưx têz qơưk Việt Nam, Chủ tịch têz qơưk Trần Đại Quang tưz muôx ntâu kror gôngr côngv zov chênhr. Zơưv zos nênhs paz cxơưz trâu cêr coangz siv ngoại giao. Chủ tịch têz qơưk Trần Đại Quang tưz muôx coangz siv lok six jông sưv jê đros têx fôngx zưs sâuv ntiêx têz. Txix chủ tịch têz qơưk li tsênhv njiêz, huôx tôngv tưz paz gra siêz Việt Nam li qơư sơưr hâur thax tsav thiêz sâuv ntiêx têz. Chủ tịch têz qơưk Trần Đại Quang tưz cxơưz cxiz lok six ntâu jiês chuôr yuô, uô hâux lưv txuôk txix saz Đông muk trâu saz Tây ntiêx têz, txix Campuchia; Cuba; Trung Quốc; Brunei; Nhật Bản; Singapore,…txos trâu Nga, Belarus, Italy, Peru, Israel, Ấn Độ, Vatican, Madagascar, Ethiopia thiêz Ai Cập…paz gra siêz cêr coangz siv sik côngv Việt Nam đros têx têz qơưk. Tiv zix, tưz hêik tơưv tâu pưk txux zos luz têz qơưk uô tsưr tsêr “Hội nghị cxuô lênhx hâu nov kinh tế APEC”. Đros siêz xar sir jos viv têz qơưk, viv Đảng thiêz pêx xênhv, zơưv tưz muôx têx gôngr côngv hêik tơưv tâu zos têz qơưk uô tsưr tsêr Việt Nam li pưk txux hâur ntu kriz kror trôngx huôv tsar uô txuôk đros ntiêx têz./.

(Lại Hoa-Lik Thox cxêik nhênhv)

Nus- Têz lok moz tso jik thax

          Tsôngv cưr tix fôngx zưs hmor yuô! Moz tso jik thax zos iz hâur têx zav moz uô tuôs lênhx nênhs siêz sâuv ntiêx têz. Zos tsi pov nzor, kho moz nzor zuôr uô muôx têx moz yưv lok six riêz nênhs. Tsôngv cưr tix fôngx zưs sik đros nriêr pâuz lok zav moz no đhâu bác sĩ li luk têz têx muôx lênhx coaz txos zav moz co.

          Nus: Cur nhiv no muôx 38 shông, thor nus bác sĩ nhoz hov hnuz nhôngs no cur pok tâu zuôr trâus mul seiz njuôs moz tso jik thax? Thor nus seiz moz tso jik thax tuýp 1 thiêz tuýp 2 muôx têx tul tsi tsi xưk iz zav? Thor puz pâuz yênhx tuýp moz tso jik thax li têx moz muôx yưv. Cur tsi hâuk chơưr bia, taz sik hâur têx pluôk mor cur khênhr nox ntâu greix, li ntơưv pok zuôr trâus moz tso jik thax?

          Têz: Phênhv ntâu pêz xav tênhv tsi tâu hov hnuz nhôngs tưs khênhr trâus moz. Hnuz nhôngs tsuôk zos iz hâur têx qir tiv. Thâuv ntêx, đhâu 45 shông mak khênhr trâus moz tuyp 2, tuyp 1 mak nênhs tsi tâu muôx 20 shông khênhr trâus moz đuô.

          Moz tso jik thax tuyp 1: Têx moz yưv zos hâuk ntâu đêx, tso jik ntâu, kror muôk tsi yuô pov cêr, iz chêr gênhs gênhs...tiv tuyến tụy uô tsi tâu insulin viv iz lik zơưx tul tsi. Insulin muôx txux zôngv lok six coaz tsôngv hâur chor nyar. Fênhx yax mak tsi pov tâu têx moz gênhs co.

          Tuyp 2: Moz yưv tâu pov lis đuô: nênhs moz tsi pov muôx tul tsi hlôngr yiêz. 5-7 shông thiêx li pov muôx moz yưv li grês cir, hâuk ntâu đêx, thax hâur nyar chuôz ndê siêz. Muôx têx lênhx mak trâus ndê cir, tros tuôx. Têx lênhx nênhs mak siz mêx ndê siêz, têx lênhx nênhs muôx hnuz nhôngs siêz, tsơưs vênhv tôngv lok sik nox hâuk tsi txâuk tsơưr pưr....

          Viv têx moz yưv lok moz tso jik thax lax pov tâu, thâuv pov muôx yưv tsuv njuôs siv nyar....Heik cxuô, tsưr ziv nox hâuk tsuv huv đros. Nox greix tsav 12-15% iz hnuz. Trâuv uô ntâu hâux lưv, nox hâuk tsi huv đros mak zuôr trâus maz tros zôngx ziv trâus moz tso jik thax.

          Nus: Cur shông no muôx 58 shông. Muôx têx thâuv cur pov xiz tơư cuz sor chuôs li hor txoz. Cur khênhr xar nox hâuk txơưv tsi pov yeiz  plaz. Thor puz pâuz seiz pok zos trâus moz tso jik thax? Zos trâus moz cur tsuv mul seiz njuôs shuôk trâu kror tưs?

          Têz: Hnuz nhôngs siêz, xar nox ntâu... tsuv mul seiz njuôs ntơưv têx khoa nội tiết- tso jik thax ntơưv têx tsêr kho moz lok sik qơư seiz njuôs moz. Jông tiv zix mak hloz tsuv mul qênhz yuôx đas jos cov pâuz tsênhz sêz zuk pok trâus moz tso jik thax tiês./.

( Thu Thùy- Txâur Vax cxeik nhênhv)