Jax sâu thưr 6 hnuz 27/5/2016

Lai Châu: Pêx xênhv ho tror njiz phiv liv

Hli 6/2009, iz jiês ntux nas đêx ngaz cuôr lox uô hiêv txos lênhx nênhs thiêz cxuô zav sâuv thax tsav tỉnh Lai Châu, hâur co muôx iz cxiê qơư nhoz thax tsav 4 jok tsôngv box Hmôngz zos Căn Ký, Căng Há, Cò Ký thiêz Khấu Dào, xã Tung Qua Lìn, huyện Phong Thổ. Đros yênhx puô ziv chuôz zis pêx xênhv tsik ngaz tuk, tỉnh Lai Châu tưz chox kriê chính quyền huyện Phong Thổ cxiv tsa “Dự án txar qơư nhoz sêi trâu chor ziv chuôz zis zuôr trâus njiz phiv liv siêz nhoz xã Tung Qua Lìn”, đros tas nro pênhr yưv uô zuôr xar 25 tỷ đêiv chiê yưv pênhr trâu chor côngz trinhx tênhv, cêr, tsêr cơưv ntơưr, trạm, đêx xênhz huôx. Chor chuôz zis tưz tâu paz nhiêx txiêx txar qơư nhoz 13 triệu đêiv ntâu iz chuôz zis. Zơưv Vax A Khuy, iz lênhx pêx xênhv nhoz jok Căng Ký tưz tror kaz lok qơư nhoz kuz puz pâuz: Thâuv lok trâu qơư nhoz yiêz mak chuôz zis njiz lok six ntâu phiv liv, đêx xênhz huôx tsik muôx, chuô yuôz lox za tas trur tsêr, viv li đhâu iz shông zơưv chuôz zis tsuv tror lok nhoz trâu qơư kuz. Zơưv Vax A Khuy hêik:

“Luz jok yiêz mak tuk tsi cux txv nhêv, pov sơưr đơưk tror lok chôngz viv li cur chuôz zis cux tror lok đros lơưr. Sâuv trôngz siêz muôx tsik txâuk đêx, chos tsik tâu jâuz thiêz zus tsiêx cxu chiê nox, phiv liv ntâu kror, muk uô liêx cux tsik tâu, muk uô têz lok cux đêz. Nhoz sâuv co mak  chuô lox, cur uô tsêr nyêi chuô lox hênhr mak yuôz tsêr za tas. Viv li cur thiêx tror lok qơư nhoz kuz, viv nhoz no chuô zâuv thiêz uô nox uô hâuk cux zôngx ziv đuô”.

Dự án txar qơư nhoz truôx li tsưr ziv xuz thơưx trâu 241 ziv chuôz zis. Taz sik, đhâu thâuv sêiz shuôk tsênhv tsênhz muôx 121 chuôz zis thôngx ziv muk trâu qơư nhoz yiêz thiêz txos nhiv no tưz muôx 40 ntâu ziv chuôz zis txar lok qơư nhoz kuz. Qir tiv tâu pêx xênhv puz pâuz zos tiv qơư nhoz yiêz co nhoz sâuv trôngz siêz zuôr xar 1.600 yiv, cêr muk ndê tox, qiv hơưv phiv liv thiêz tiv zix muôx tsik txâuk đêx xênhz huôx.

Cưk kriê ntơưr Phạm Thị Xuân-hiệu trưởng tsêr cơưv cxênhx iz Tung Qua Lìn puz pâuz: Nhiv no tsêr cơưv muôx zuôr xar 160 lênhx shux xênhz nhoz ntơưv tsêr cơưv niêv txir zus mor, cux xưk li chor tsêr cơưv txơưr đuô njiz ntâu phiv liv lok đêx. Tiv zix zos chêix ntux kruôr, chor cưk kriê ntơưr tsuv sik hlôngr nto muk gra yênhx cak đêx lok uô jâuz mor nox thiêz trâu shux xênhz đa đêx. Phiv liv đuô zos oz pêz chuôz zis txar lok qơư nhoz kuz, đros muôx zuôr xar 60 lênhx shux xênhz đros chuôz zis lok, viv li chor cưk kriê tsuv sir zôngv iz cxiê qar cơưv ntơưr thiêz tsêr uô hâux lưv UBND xã kuz chiê nhoz thiêz cơưv ntơưr.

“Lơưr tsik txar lok hâur iz shông mak lok jux juk hâur oz, pêz shông, thiêz shux xênhz zuôr thor lok cơưv ntơưv qơư nhoz kuz. Chor tsêr cơưv ntơưr mak ho nhoz ntơưv qơư muôx ar poz co, chor cưk kriê tsik kriê ntơưr ntơưv co mak cux tsik pâuz kriê trâu kror tưs. Shux xênhz tror kaz lok trâu qơư nhoz kuz li co, mak chor shux xênhz nhoz ntơưv qơư yiêz zuôr tsơưs jux juk. Hêik cxuô mak lok six phiv liv, chor cưk kriê ntơưr ntơưv qơư nhoz yiêz lok ho tror lok qơư nhoz kuz chiê kriê ntơưr”.

Chiê taz por ngaz tuk trâu tsôngv box cxuô mênhx cxưx sâuv thax tsav, chor shông đhâu cán bộ, chiến sỹ Đônx pênhz phax Dào Sàn, huyện Phong Thổ tưz chuôz cxaz côngz xưv vênhv tôngv pêx xênhv nhoz truỗ xtêz, truôx qơư. Taz si, lơưr thiêu tá Nguyễn Văn Hiếu, đônx phưv đônx pênhz phax Dào San, tsar tov chiê pêx xênhv nhoz truôx zos pox nhuôs li qơư nhoz tsuv muôx txâuk tsar tov trâu luz nênhx xênhz huôx thiêz uô nox uô hâuk, tiv zix zos đêx sir zôngv. Pox nhuôs nhoz ntơưv qơư nhoz xã Tung Qua Lìn tror lok qơư nhoz kuz đônx cux pâuz. Đônx cux tưz tso nênhs muk yax kriê, hêik pêx xênhv tsuv taz por ngaz tuk, txar đêz qơư zuôr muôx yưv ar poz. Thiếu tá Nguyễn Văn Hiếu hêik:

“Phiv liv zos ar mak muôx, taz sik tsar tov trâu pox nhuôs uô nox, uô hâuk zos đêx mak ho tsik muôx. Đêx zos kror taz por trâu luz nênhx yênhx hnuz thiêz zos kror zov chênhr tiv zix, tex thâuv yêiz plaz tsênhv chưx tâu, hok tsik muôx đêx mak zuôr tsik tâu. Viv li muôx ntâu ziv tưz cxiv uô vax tsêr lơưv lok cux tsir muk trâu qơư txơưr đuô, viv li nriêr tsik tâu đêx. Đônx cux tưz hêik, vênhv tongv pêx xênhv tiêk tsuv truôx tuk lok qơư nox nhoz”.

Chêix ntux nas tsênhv txos jê jux juk thiêz lo luk nus zos tiêk chor ziv chuôz zis hâur  dự án tsik tâu txar qơư nhoz thiez chor ziv chuôz zis txar lok qơư nhoz kuz puôk zuôr ngaz tuk?./.

(Khắc Kiên-Lik Thox cxêik nhênhv)

Phênhv thưr 6, hnuz 27/5/2016

Phênhv tsênhv chêi têz qơưs

Xav ntâu faz tsưr ziv hla đhâu yêiz pluôs

Luôs hâux lưv xav lok phênhv sâu tâu, lơưr cui tinhv, luz nênhx tsi trâus txov zos phênhv sâu tâu muôx txâuk kôngz krâur, zav nox sir zôngv hâur niêx hnuz đros trơưr luz nênhx thiêz zôngv uô têx nuv uz no zuôr trâus txos fiv đros đros kinh tế-XH hâur têz qơưs hâur cxuô ntu.

Chei, cui tinhv lok yeiz pluôs zos chuôz zis ntơư phênhv sâu tâu tsơưs đuô pir li cui tinhv thiêx tâu seiz zos chuôz zis pluôs. Chei, cui tinhv heik no zôngv chiê xav tinhv lok têz qơưs phênhv sâu tâu tsơưs thiêz pluôs, xav tinhv têx lênhx tiz nênhs tâu sơưv têz qơưs têx tsênhv chei paz.

Uô nênhx muôx txâuk nox txâuk hnar, txâuk zôngv zos tsôngv box muôx phênhv sâu tâu trơưk li cui tinhv hâur XH. Ntơư zos kôngz krâur, zav nox thiêz zôngv uô têx nuv uz no zuôr trâus txos fiv đros kinh tế-XH hâur têz qơưs hâur cxuô ntu.

Chuôz ndê têx chei, cui tinhv xav lok sâuv yeiz pluôs fiv đros tsênhv tsênhz

Đêx anr iz tsênhv njiêz txơưr đuô zos cxiv tsa cui tinhv  pluôs ntu 2016-2020. Tsênhz tiês, cxiv tsa cui tinhv pluôs ntu 2016-2020 lơưr tsưr ziv xav đros hur si cui tinhv pluôs lok sâuv phênhv sâu tâu thiêz têx tsi muôx txâuk buôk ti txos têx chei XH tso txeik; cxiv tsa cui tinhv uô nênhx nox nhoz chiê jux juk taz por txiv ngaz XH trâu tsôngv box sđ, uô ntêx zos uô lơưr têz qơưs têx tsênhv chei, cui tinhv pluôs chiê phênhz ziv chuôz zis pluôs, fiv đros tsênhv  chei.

Tsênhz tiês, ziv chuôz zis pluôs muôx phênhv sâu tâu fênhx pheiz iz lênhx nênhs iz hlik txix têz qơưs chei cui tinhv pluôs tror zar hâur; lok sik muôx phênhv sâu tâu fênhx pheiz iz lênhx nênhs iz hlik ntâu đuô têz qơưs chei cui tinhv pluôs taz sik tsơưs đuô pir li cui tinhv lok têx chei uô nênhx tsi yuô muôx txâuk nox, txâuk zôngv txix 1/3 hur si têx cui tinhv, tsưr ziv cxuô tror zar sâuv.

Ziv chuôz zis zuôr xar pluôs zos chuôz zis muôx phênhv sâu tâu fênhx pheiz iz lênhx nênhs iz hlik ntâu đuô pir li têz qơưs chei cui tinhv pluôs taz sik tsơưs đuô pir li cui tinhv lok têx chei uô nênhx tsi yuô muôx txâuk nox, txâuk zôngv.

Ziv chuôz zis tsi tâu buôk ti cxix cxuô txos XH têx chei tso txeik zos chuôz zis muôx phênhv sâu tâu fênhx pheiz iz lênhx nênhs iz hlik ntâu đuô  li cui tinhv lok têx chei uô nênhx tsi yuô muôx txâuk nox, txâuk zôngv hâur luz nênhx.

Bộ lox tôngv-xaz pênhz thiêz XH zuôr đros Bộ tsưr ziv thiêz yưv pênhr uô thiêz têx Bộ, ngênhx cik txos cxiv tsa têx tsưr ziv lok têx chei, cui tinhv heik sâuv thôngz đhâu trâu Thủ tướng Chính phủ tso tơưv, uô qơư khov chiê uô lơưr têx chei txo grêk yeiz pluôs thiêz txiv ngaz XH ntu 2016-2020./.

( Thanh Thủy-Riê Lâux cxeik, nhênhv)