Jax 1: Tu zus njês hâur tơưz “sâu tâu ntâu liv”

          Puôl tul njês nox jâuz muôx nhos 10 cir sâuv tês, tix lâuk Cầm Văn Hòa, nhoz jos Lả Mường, xã Mường Trai, huyện Mường La, tỉnh Sơn La lok six jông siêz. Txơưv nhiv kruôr zus njês hâur tơưz tâu 1 shôngk ntâu, taz sik têx chêx cuk sâu tâu cxôngx trâur nuv no chuôz zis tưz pov tsênhz tâu, tix lâuk njênhs njôngr zuk xeir tâu tsưr ziv huôv tsar huv đros:

          “Cur zus njês nox đrox thiêz njês rô. Zus 6 luz hlik tưz muôs tâu, jiês xuz thơưx cux muôs tâu zuôr xar 200 tsov đeiv....”

          Chiềng Bằng zos iz hâur têx xã xuz thơưx nhoz huyện Quỳnh Nhai uô hâux lưv hlôngr cxôngx tsêz chos chiê huôv tsar tu zus njês hâur tơưz. ZƠưv Lò Văn Khặn, nhoz jos Bung Én zos giám đốc HTX shuôz njês Chiềng Bằng, cux zos chuôz zis xuz thơưx nhoz Chiềng Bằng tu zus njês hâur tơưz, uô ntêx thâuv tu zus njês, zơưv chuôz zis tsuôk chos poz cưk, kok ntông li ntâu ziv chuôz zis txơưr, uô mak khưr taz sik phênhv sâu mak tsi tâu hor ntâu.

          Txos shông 2010, thâuv niêv pas đêx tênhv Sơn La tar đêx, tâu têz qơưk paz txưv thiêz vênhv tôngv, zơưv cuiz tênhv hlôngr chiê tu zus njês. Qir thơưx chuôz zis tsuôk muôx 1 tơưz njês tâu zôngv shôngz uô, têz qơưk paz txưv 55 cir nôngz njês cxuô zav li njês nox đrox, njês pol neiz... Đhâu 10 luz hlik, zơưv tưz sâu tâu 7 tạ njênhs thiêz qir pov hâux lưv tu zus njês muôx chêx cuk đuô uô liêx têz lok six ntâu. Shông 2012, xã qir yênhx lix HTX shuôz njês Chiềng Bằng, zơưv chuôzz is hlôngr cxôngx tu zus hâur tơưz shôngz yênhx tu zus njês hâur tơưz hlâu thiêz krêz đar tu zus cxaz 7 tơưz txơưr. Cxôngx co txos nhiv no, hâux lưv tu zus njês hâur tơưz ziv hnuz ziv huôv tsar, chuôz zis phênhv sâu cux ngaz tul thiêz jông đuô tuôx. Nhiv no, zơưv chuôz zis muôx 114 tơưz zus njês cxuô zav, fênhx pheiz iz shông sâu lol tâu muôx nhos 800 tsov đeiv:

          “Đhâu 10 shông mak cur chuôz zis tu zus njês hâur tơưz, xav txos nhiv no pir đros thiêz tsêz chos mak cux jông đuô. Cur chuôz zis tưz hlôngr ciês tsuôk chêx chôngk uô hâux lưv tu zus njês thiêz zuôr huôv tsar cxaz chiê têx lênhx nênhs muôx phênhv sâu siêz đuô”.

          Chuôz zis tix lâuk Lò Văn Hom nhoz jos Bung Én xã Chiềng Bằng cux zos iz hâur têx chuôz zis tu zus njês hâur tơưz xuz thơưx nhoz tiv phaz. Hâux lưv tu zus njês qir tâu tix lâuk krêz uô cxôngx shông 2012 thiêz nhiv no chuôz zis cux zos lênhx nênhs hâur HTX shuôz njês Chiềng Bằng. Thâuv nhiv kruôr cxaz chuôz HTX, tix lâuk chuôz zis nhiv kruôr muôx 19 tơưz njês, txos nhiv no chuôz zis tưz muôx 32 tơưz njês cxuô zav, iz shông tso lol phênhv sâu muôx nhos 10 tênhr njês, sâu tâu zuôr xar 600 tsov đeiv:

          “Uô liêx têz mak khưr đuô pir đros tu zus shuôz njês, kinh têr cux tâu jông đuô. Cxôngx thâuv hlôngr tu zus njês hâur tơưz cur chuôz zis zuôr tâu yêz meir, uô tâu tsêr yiêz cux jông thiêz ngaz tul đuô”.

          Lơưr thôngz sâu, ntơưv xã Mường Trai, huyện Mường La thiêz xã Chiềng Bằng, huyện Quỳnh Nhai, txos nhiv no tưz muôx 20 ntâu HTX tu zus shuôz njês, mênhv chêx yênhx puôk hecta, iz shông muôs tâu 2 cxênhz 500 ntâu tênhr. Tiv zix, tsơưr lươngv njês niêv đêx Đas lok six kaz, greix khor. Đrâuv co, njês niêv đêx Đas tsênhv uô tâu ntâu zav nox txơưr, tiv zix zos xiv huv cuô njês lưx Quỳnh Nhai tưz tâu Bộ y tế côngz jênhv taz por ploz tsênhr têz qơưk li zơưv Tòng Văn Don, Phưv Bí thư thường trực Đảng ủy xã Chiềng Bằng li ntâus gri:

          “Đhâu 10 shông uô mak tsơưr lươngv njês jông, taz por, pox nhuôs chor njês cux tâu cấp tỉnh, huyện côngz jênhv zos njês niêv đêx Đas nto bê”.

          Bê njês thax tsav niêv pas đêx tênhv niêv đêx Đas-Sơn La tâu ntâu qơư pâuz txos li niêv đrôngs HCM, Hà Nội, Yên Bái, Lào Cai, đros iz cxiê tỉnh nhoz faz Trung. Tix lâuk Nguyễn Như Kiên nhoz Hà Nội puz pâuz:

          “Cur tuôx no zuôr njês cxôngx shông 2009, chox lol muôs tov ciêz, thâuv tưs chox mul muôs lơưr cux zuôr tas hur si, heik cxuô njês niêv đêx Đas zos hax huv jông tiv zix muôs nhoz no”./.

(T.Lan-T.Long-Đ.Thanh- Txâur Vax cxeik nhênhv)