Sơn La: Ntâu tsưr ziv phax, tar cuz tox cuz jôngr hâur chêix ntux kruôr

Ntâu shông đhâu, đros tsêx trung huôv tsar kinh tế, pêx xênhv jok Huổi Khoang, xã Chiềng Ban, huyện Mai Sơn, tỉnh Sơn La tsênhv sir jos por vêv, huôv tsar jôngr txix ntâu tsưr ziv tsênhv tsênhz li: Hêik pêx xênhv uô lơưr chêi por vêv jôngr; tsik luôx jôngr uô liêx têz; tsik so luôx cêr thêir cuz jôngr…Txix shông 2013 txos nhiv no, chính quyền jêx jok tsênhv vênhv tôngv pêx xênhv sir jos chos tsơưz trâu thax tsav jôngr hâur đêx, cux xưk li luôx cêr tir tar cuz jôngr. Tix lâus Lò Văn Khoa, Bí thư chi bộ jok Huổi Khoang, xã Chiềng Ban hêik:

“Six hơưv co mak pêz muôx 70 ziv chuôz zis, iz chuôz zis chos 6 tsoz, tsơưs yax zos 6 tsoz thiêz muôx chuôz zis chos muôx 10 ntâu tsoz, chor tsơưz chos tâu xar muôx 500 ntâu tsoz huôv tsar lok six jông”.

Tas nro xã Chiềng Ban nhiv no muôx 25 jêx jok, zuôr xar 860 hec ta jôngr. Thôngz đhâu yax kriê, hêik pâuz, cux xưk li têx kror liv muôx tâu txix jôngr, 400 tsưr jôngr nhoz xã tưz uô jông chor tsưr ziv por vêv, huôv tsar jôngr, tiv zix zos hâur chêix ntux kruôr. Hâur shông đhâu, tas nro xã tsik chiê muôx yưv txuz cuz jôngr tưs. Zơưv Lò Văn Nguyên, Hạt trưởng hạt kiểm lâm huyện Mai Sơn, nênhs tâu choz sêiz shuôk thax tsav xã Chiềng Ban puz pâuz:

“Lok chor jêx jok li côngz xưv sêiz car, por vêv jôngr mak chuôs li chor tsưr jôngr uô jông hâux lưv sêiz car, por vêv jôngr thiêz sir jos cxiv tsa zos luôx hur si ntus jôngr thiêz luôx cêr tir tar hluôr tơưl cuz jôngr hâur chiêx ntux kruôr gis”.

Uô hâux lưv sêiz car, por vêv jôngr, hâur shông nhiv kruôr đhâu, lưx lươngv kiểm lâm Sơn La tưz sik côngv đros tiv phaz tsik so qênhz yuôx, por vêv zuôr xar 600.000 hec ta jôngr nhiv no muôx; cêv kuôk huôv tsar jôngr zuôr xar 45.000 hec ta chos jôngr. Chi cục kiểm lâm tỉnh Sơn La cux tsưr tsix muôx 660 ntâu jiês yax kriê ntơưv têx xã, jêx jok lok côngz xưv por vêv jôngr thiêz phax cuz, tuô cuz jôngr trâu 30.300 ntâu lênhx nênhs mnôngs… Đhâu co, pêx xênhv cux li tsưr jôngr li jênhv pâuz hâur por vêv, huôv tsar jôngr ziv hnuz ziv tâu gra siêz đuô. Shông 2017, tas nro tỉnh tsuôk muôx yưv 4 txuz hluôr tuuwl cuz jôngr, uô hiêv muôx 5 hec ta ntâu jôngr, kror no tsơưs đuô lok six ntâu pir li chor shông uô ntêx co.

Njuôk xav shông no, sâuv thax tsav tỉnh Sơn La qiv hơưv muôx ntâu txơưr txar; lok tê, chuô kruôr uô têx đrox tsuôs kruôr gis tas uô muôx yưv têx kror zôngx ziv cuz. Đros co, ntâu thax tsav liêx têz nhoz hâur har jôngr, viv li muôx yưv cuz jôngr lok six siêz. Viv li, Chi cục Kiểm lâm tỉnh Sơn La tưz bax ntâu tsưr ziv chiê txo grêk tsơưs tiv zix chor txuz hluôr tơưl cuz jôngr zuôr muôx yưv. Zơưv Lương Ngọc Hoan, Chi cục trưởng Chi cục Kiểm lâm tỉnh Sơn La puz pâuz:

“Đros kiểm lâm thax tsav mak pêz chox kriê sêiz jor hnuz hmo thiêz kriê pêx xênhv thâuv luôx têz tsuv luôx cêr tir tar hluôr tơưl cuz jôngr thiêz kruôz kriê pêx xênhv hlơưr têz tsik chiê muôx yưv cuz jôngr. Thâuv tưz muôx yưv hluôr tơưl cuz jôngr mak tsuv tir tar ndar six hơưv lơưr tsưr ziv 4 ntơưv qơư, taz por tsik chiê muôx yưv hluôr tơưl cuz jôngr sâuv thax tsav đar. Sir jos chêix ntux kruôr shông 2017-2018 txo grêk tsơưs tiv zix hluôr tơưl cuz jôngr muôx yưv”.

Sir jos phax cuz, tuô cuz jôngr đros tsưr ziv “phax zos chênhr”, lưx lươngv kiểm lâm Sơn La cux bax kriz uô chor tsar tov lok jênhv pâuz, cxuô zav lơưr tsưr ziv 4 ntơưv qơư, chiê tir tar ndar six hơưv chiê txo grêk tsơưs tiv zix têx trâus hiêv zos muôx yưv cuz jôngr./.

(Hoàng Long-Lik Thox cxêik nhênhv)

Tsưr ziv lok sâuv têx canr bôv, đảng viên cơưv shâuv cêr uô nênhx jông

Trơưk li Phưv giáo sư, Tiến sỹ Nguyễn Quốc Bảo, kuz tsar khoa Tư tưởng HCM, Học viện pov tsir thiêz yax xa mông: Têx tsưr ziv trâu hur tiz si chor đảng viên zos txơưv nhoz kror tưs, uô zav hâux lưv tưs, cux sir jos cơưv shâuv cêr uô nênhx jông:

“Canr bôv, đảng viên hâux lưv cơưv shâuv cêr uô nênhx jông zos lok six zov chênhr. Viv tsi tiêk thâuv tưs tsưr tsix cux đros đreiv zuk, tsi zos thâuv tưs sđ cux muôx têx pâuz tâu zuk têx uô zuôv, uô tsi jông. Thâuv tưs tưz chiv chir sir jos cơưv shâuv têx cêr nênhx jông mak pêz muôx txux chi, tsưr ziv thiêz thâuv tưs cux pâuz tsênhz tâu zuk têx nuv uô, zuk tưz uô tâu kror tưs thiêz tsi tâu kror tưs? Zuk uô hâux lưv pok zos viv tsôngv lax px? Zuk hâux lưv uô pok uô hiêv txos sđ, txos tsôngv px? uô hiêv txos Đảng thiêz hâur ntơư muôx zuk hur si. Trơưk li cur, cơưv shâuv cêr uô nênhx zos lok six zov chênhr”.

Têx pâuz tsênhz tâu lok “ pôngz canr bôv cik txos têx txuz plâuz lox nhiv kruôr đhâu muôx qir tiv phênhv ntâu zos chor canr bôv, đảng viên ntơư tsưx phưv tsi tâu zuk tul khênhx, yênhx lênhx tiz nênhs uô cxâuv, zuk uô zuk pôngz zuk vax huôv, uô tsi jông txos Đảng. Iz chas ntơư, zos moz siêz txos sâuv vax huôv, hâux lưv canr bôv taz sik canr bôv nưk tsưx phưv, tuôr tsi tâu nưk tul khênhx mak tsuôk siêz hloz chiê uô trơưk zuk tsưr ziv zênhx muôx tsi tâu têx lênhx canr bôv jông trơưk li Đảng siêz xar. Zơưv Nguyễn Tiến Dĩnh, kuz Thứ trưởng Bộ Nội vụ heik: Hâux lưv cơưv shâuv cêr nênhx jông zos hâur lês car uô têx hâux lưv:

“Têx uô tâu jông lok sâuv cêr nênhx, tsuv seiz zuk uô li chas. Mak hâux lưv chor canr bôv, hâu nov lox chox car sđ lês uô cxuô zav nuv ntơư uô tâu li chas. Muôx têx seiz kaz lơưr têx hâux lưv uô co xưz, seiz kaz, shuôs tsi tâu six hơưv lơưr uô. Shâuv cêr nênhx jông li heik ntơư hâur chox car, lês uô têx hâux lưv chính trị”.

Bộ chính trị tsênhv bax zuôr thôngz đhâu trâu Ban Bí thư đêx anr “Cxiv tsa cui tinhv lok sâuv MTTQ thiêz têx tsưr tsix chính trị XH, tsôngv px sđ seiz kaz lênhx nênhs sơưr thơưx, têx canr bôv hâu nov lox thiêz canr bôv, đảng viên hâux lưv shâuv uô nênhx jông”. Chiê luôs hâux lưv seiz kaz uô tâu trơưk tsưr ziv, siêz xar, lơưr zơưv Trần Ngọc Đường, kuz Phưv seiz car Văn phongx Côx hôiv mak, tsuv muôx chei, cui tinhv tsênhz mênhx lok sâuv seiz kaz canr bôv, đảng viên têx hâux lưv uô thiêz shâuv uô lênhx tiz nênhs jông. Zos canr bôv, đảng viên têx li heik co tâu uô txix têx hâux lưv hâur niêx hnuz mak kror no tưz cui tinhv ntơưv 19 grê Đảng viên tsi tâu uô, no zos têx tsưr ziv chiê trâu seiz kaz, ntâuk grê đảng viên tưz uô tâu đaz tsi, yuôr kror tưs uô tsi tâu tâu. Zơưv Trần Ngọc Đường heik:

“Uô tsênhz mênhx tsưr ziv seiz kaz, seiz lok sâuv shâuv uô nênhx li chas? Txix phêv ziv zos MTTQ tsưr tsix lok sik txix hâux lưv sđ, têx lênhx uô hâux lưv mặt trận heik, thix ziv. Tsưr ziv tsưr tsix hâux lưv seiz kaz no cui tinhv tsi mênhx mak lax uô tâu, muôx têx lav uô cov tas hâux lưx. Chênhr viv li, xar cov uô tâu tsuv cui tinhv tsênhz mênhx, tsuv seiz kaz li chas, seiz kaz uô têx hâux lưv tưs....thiêx uô tâu”.

Luôs hâux lưv tsi so shâuv têx txux chi, tsưr ziv jông lok sâuv cêr uô nênhx zuôr paz trâu têx canr bôv chiv chir gra siêz zuk txơưx jênhv, moz siêz lês uô jông cxuô luôs hâux lưv viv Đảng, viv têz qơưk, viv tsôngv lax px./.

                            (TTT-Riê Lâux cxeik, nhênhv)