Njêl zus hâur vax thêir sâuv pak đêx tênhv Sơn La jax 3: Sơn La uô li chak chiê chor njêl no tâu muôs trâu cxiê qơư?

Đhâu 5 shông ntâu uô hâux lưv tu zus njêl hâur vax thêir, tix lâus Lò Văn Ban chuôz zis nhoz jok Bung Én, xar Chiềng Bằng, huyện Quỳnh Nhai tsênhv muôx 70 luz vax zus njêl cxuô zav muôx tsiv gri kinh têr siêz, xưk li: Njêl lăng, njêl nox jâuz, rô phi…xav tas cxuô zav, chuôz zis cux sâu tâu liv xar muôx 500 triệu đêiv. Taz sik, tix lâus Ban cux xar njôngr tiêk, têx njêl no tsuôk tâu muôs trâu chor nênhs uô lax luôv ntơưv huyện Quỳnh Nhai thiêz thành phố Sơn La xưk li nhiv no mak tsik tâu truôx đrênhk, thâuv mak têx njêl zus hâur thax tsav no ziv hnuz ziv ntâu, tiv chor chuôz zis tu zus thiêz cxaz nzir têx vax zus tsênhv chuôz ndê jux juk. Thâuv njêl muôx ntâu lơưv mak zuôr trâus nênhs sâu zuôr nhov gri xưk li thâuv chos poz cưk, chos kok ntông ntu uô ntêx co. Đuô thiêz, chiê têx njêl no tâu muôs txos trâu chor qơư lox thiêz muôs tơưv saz đrâuv têz qơưk, mak tsuv muôx tsưr ziv, kỹ thuật tu zus cov truôx jông đuô.

“Hâur ntu zuôr txos cur cux vav tiêk zuôr kriz lớp kruôz kriê trâu pêz chiê sir zôngv khoa học kỹ thuật lok tu zus njêl hâur vax thêir. Hêik têx cấp, Đảng, têz qơưk paz pênhr, muôz pênhr txêik nhiêx liv kik thiêz txêik ntêr đuô”.

Tix lâus Cầm Văn Sâm, jok Lả Mường, xar Mường Trai, huyện Mường La cux xar njôngr txos, thâuv chuôz zis xar kriz đar đuô qơư tu zus, mak hâux lưv muôs chuôz zis 3 tấn njêl zus no cux tsuôk pâuz khov trâu chor nênhs sâu zuôr nhoz huyện xưz:

“Cur chuôz zis cux xar kriz đar nzir oz pêz luz vax thiêz taz sik nhiv hâux lưv muôs njêl njiz phiv liv ntâu hênhr. Zos muôx nênhs tuôx paz zuôr mak cux tâu, hok ntâu hnuz cur oz txir tuz cux tsuv xuôk yêz thâux chox muk muôs, têx thâuv tsênhv muôs tsik tâu thiêz, tsik pâuz uô li chak hlo. Nhiv no zos muôx qơư sâu zuôr truôx paz trâu pox nhuôs mak zuôr shir phaz hênhr li”.

Hêik lok tsênhv tsênhz no, zơưv Ngô Trí Dũng, phưv chủ tịch UBND huyện Quỳnh Nhai puz pâuz, đros tsưr ziv huôv tsar zus njêl hâur vax thêir lơưr saz chêx cur, truôx đrênhk, huyện Quỳnh Nhai zuôr paz trâu chor hợp tác xã tsiêx đêx sir jos uô têx tsưr ziv uô xênhz yar, gra siêz tsơưr lươngv thiêz têx hax huv tsiêx đêx muôx tsiv gri kinh têr siêz, zos têx hax huv jông ntơưv thax tsav.

“Chiê têx njêl đêx đas tâu sâu zuôr mak pêz ndar txos zos uô têx hax huv txix njêl zus ntơưv đêx đas zos yênhx têx hax huv OCOP, lơưr tsaz yênhx iz xar iz hax huv chiê piêr pâuz lok njêl đêx đas sâuv têx chuôz zênhx thôngz xor mông, thiêz txix co paz thơưz, muôs tâu sâuv ciêz đrôngs”.

Lơưr zơưv Nguyễn Thành Công, Giám đốc Sở Kôngz nuv thiêz Huôv tsar jêx jok, tox siêz tỉnh Sơn La, chiê tu zus njêl hâur vax huôv tsar truôx thiêz tâu muôs trâu sâuv têx ciêz đrôngs mak tsuv sir jos đuô hâur hâux lưv tu zus:

“Zuôr txos no pêz tsuv uô jông oz pêz kror; iz zos, tror sir jos uô lơưr tsưr ziv; oz zos sir jos kriz uô hâux lưv zok nriêr qơư muôs, piêr pâuz têx hax huv shuôz njêl thiêz zok nriêr têx qơư muôs lox, no zos hâux lưv lok six zov chênhr; zuôr uô tâu têx qơư uô shuôz njêl ntơưv Sơn La; tiv pêz zos tror qênhz yuôx, cxiv tsa tsênhv chêi paz trâu hâux lưv tu zus shuôz njêl huôv tsar hâur ntu zuôr txos”.

Đros tsưr ziv txos shông 2020 Sơn La zuôr muôx 10.000 luz vax zus njêl truôx tuk, sâu tâu muôx 8.000 ntâu tấn, zơưv Hoàng Quốc Khánh, Chủ tịch UBND tỉnh Sơn La khav tênhv: zuôr tsuv ntâuk gri thiêz chox kriê têx huyện, chor chuôz zis zos kriz đar thiêz zus nzir mak zus têx zav tưs, ntơưv thax tsav qơư tưs. Tiv zix zos chiê muôs tâu têx shuôz njêl mak tsuv uô tâu 3 kror: gri zuôr cxuô zav lok tu zus, nhiêx txiêx trâu ntu uô thiêz tsuv sâu tâu liv:

“Hâur ntu zuôr txos, tỉnh zuôr tsêx trung chox kriê kriz uô jông hâux lưv kho đuô tu zus shuôz njêl sâuv thax tsav tỉnh lơưr UBND tỉnh li Cuêz tênhv 2401 ntu 2018-2020 thiêz tsưr ziv txos shông 2030. Thôngx cxix, tror qênhz shuôk thiêz tso tơưv tsênhv chêi paz trâu hâux lưv tu zus shuôz njêl hâur vax thêir, tiv zix zos tsênhv chêi cxơưz cxiz têx doanh nghiệp, hợp tác xã uô tsưr ziv sâu zuôr shuôz njêl đros chor qơư tu zus, paz muôx tâu têx shuôz njêl ngaz tuk. Thôngx cxix, pêz hêik têx doanh nghiệp hâur thiêz đrâuv tỉnh tuôx yưv pênhr, sik côngv đros uô xênhz yar thiêz sâu zuôr muôs hax huv, tsov cưv txos tu zus têx shuôz njêl muôx tsiv gri kinh têr siêz xưk li njêl nox jâuz đuz, njêl nox jâuz, njêl lăng, njêl chiên, njêl pok nêiz, Rô phi thiêz njêl Tầm…”

Kriz đar uô tsưr ziv zus njêl hâur vax thêir lơưr siz txuôk đros uô xênhz yar, sâu zuôr muôs shuôz njêl, đros huôv tsar du lịch thax tsav pak đêx tênhv Sơn La tsênhv zos kror tsưr ziv tâu tỉnh Sơn La sir jos kriz uô./.

(Lan, Long, Thanh-Lik Thox cxêik nhênhv)

Têx tsưr ziv taz por truôx tuk tênhv tênhz trâu chor nhuôs zâu

Tsi cxoz cor têx xor tênhv trâus tu lok sik xor tênhv tsi ntov jông. Heik trâu chor lâuk pâuz thâuv pov xor tênhv tsi jông.

Tsi nox, tsi xo têx xor tênhv. Mnôngs mak tsi lar muôx têx li heik co, taz sik tsênhz tiês tưz muôx têx lênhx nhuôs zâu lok sik tsiêx xo, nox têx xor tênhv, thiêz uô li ntơư lok six riêz nênhs. Chor uô niêv uô txir thâuv tưs cux tsuv heik njôngr têx nhuôs cov txar đêz, tsi nhoz jê xor tênhv, tsi zôngv xor tênhv uô si.

Tsi zôngv ntir têk lol sik pal gâuk, yuv têx kror muôx tênhv. Chiê txo grêk tsơưs têx li heik no, tsuv xeir zuôr têx chuôz zênhx tso tênhv muôx hâu vor lok sik uô qơư vor thêir cov tênhv tsi txeik tuôx trâu zuk thâuv đhok kho têx xor tênhv. Iz chas ntơư, têx qơư tso tênhv tsuv đhok uô siêz đuô 1 thiêr 4 chiê mê nhuôv ndar, cor tsi txos.

Tsi tâu muôz têx xor tênhv nzik, njiê trâu têx luz kror tso tênhv, mak tsuv đhok uô jông nưk muôx nưk qơư njiê. Thâuv ro xor tênhv, tsi cxoz tuôr txox xor tênhv truz, ntiêx, tsuv tuôr ndax kror qơư tuôr chiê ro thâuv xar tuô tênhv.

Tsi cxoz cor têx chuôz zênhx tênhv thâuv têk tsênhv ntuz lok sik mul tơư liêz sâuv têx qơư ntuz nông.

Txar đêz têx xor tênhv trâus tu pôngz trâu hâur pêv têz.

Tênhv muôx têx txeik tâu đhâu têx hluô khi tso đar, nôngk za uô si, chênhr viv li tsi cxoz chiê chor nhuôs zâu tso nôngk, đar za uô si ntơưv têx lok sik uô si nhoz jê têx xor tênhv. Tsi zôngv xor tênhv lok sik têx kuôr hlâu chiê uô đar thiêz nôngk za trâu mê nhuôv uô si.

Thâuv ndê ntông, txar đêz tsi cxoz ndê têx tsoz ntông nhoz jê xor tênhv.

Tsi cor lok sik tsi mul nhoz jê têx chuôz zênhx tênhv tênhz muôx fiêx heik pâuz “Riêz nênhs”, “tênhv tênhz lox” lok sik “Txar đêz tsi tâu nhoz jê”.

Thâuv nhuôs zâu têx chuôz zênhx uô si pôngz, ntos trâu têx chuôz zênhx tênhv tênhz, chor nhuôs zâu tsi tâu mul khơưk, gra. Zok nriêr têx nênhs lâuk chiê hu chor nênhs kho tênhv tênhz tuôx, lơưr zuôr muôx tsưr ziv muôz lok, mak tsi muôx lênhx tưs trâul uô hiêv.

Tsi muôz têx chuôz zênhx zôngx ziv txeik chis cuz tso jê têx tênhz lok sik têx chuôz zênhx muôx tênhv.

Tuô tênhv uô ntêx thâuv zuôr xar hlôngr têx kê tênhz.

Nhiv no, pêz sđ sir zôngv tênhv tênhz 220V, viv li tsuv sir zôngv, đhok uô têx qơư tso thiêz tuô tênhv trơưk li cui tinhv, chiê por hưv truôx tuk trâu lênhx nênhs sir zôngv.

Tênhv tênhz Sơn La heik! Tsuv uô trơưk têx cui tinhv truôx tuk tênhv tênhz heik cxuô thiêz seiz shuôs njôngr têx mê nhuôv tsi chiê cor, nhoz jê têx chuôz zênhx tênhv. Sir jos por hưv zuk têx nhuôs txix cxuô faz tsưr ziv./.

(Thanh Thủy-Riê Lâux cxeik, nhênhv)