Lào Cai: Cxơưx txos tsik ngaz tuk vêv xênhz zav nox ntơưv cxuô luz tsêr cơưv ntơưr

          Hnuz 13/9, chor zav nox hâur shux xênhz tsêr cơưv phôv thôngz mênhx cxưx niêv txir zus mor cxênhx oz thiêz cxênhx pêz huyện Si Ma Cai, tỉnh Lào Cai li pluôs hmo tưz tâu hlôngr kê trâu chor grêix jov, viv grêix jov tưz muôx njik tsư pok.

Lơưr co, hmo 20/9, đhâu pluôs nox hâur tsêr cơưv, muôx 50 lênhx shux xênhz nhoz tsêr cơưv phôv thôngz mênhx cxưx niêv txir zus mor cxênhx iz thiêz cxênhx oz xã Hầu Thào, huyện Sa Pa, tỉnh Lào Cai tưz trâus tsơưr tưx, tsuv chox muk chơưv kho trâu tsêr kho moz.

Đhâu ciês muôx yưv li hêik ntơư, Sở zoz zux tỉnh Lào Cai tưz muôx ntơưr chox kriê tas nro cxuô luz tsêr cơưv ntơưr muôx qơư uô jâuz mor trâu shuv xênhz nox hâur tas nro tỉnh, tsuv uô truôx jông taz por vêv xênhz ngaz tuk zav nox lơưr cuiz tênhv. Đhâu qênhz shuôk, shông 2017-2018, tỉnh Lào Cai muôx 500 ntâu luz tsêr cơưv ntơưr tsưr tsix uô jâuz mor nox trâu shux xênhz ntơưv tsêr cơưv, taz sik tiv nhiêx txiêx muôx tsơưs viv li txos nhiv no nhiv kruôr muôx zuôr xar 30% chor tsêr cơưv ntơưr muôx tsêr uô jâuz mor huv đros. Iz chas co, tiv tsik muôx biên chế trâu nênhs uô jâuz mor nox, viv li iz cxiê luz tsêr cơưv niêv txir zus mor, nội trú tâu tỉnh paz nhiêx txiêx chiê ntiêr nênhs uô jâuz mor mak phênhv ntâu chor tsêr cơưv ntơưr, tiv zix zos nhoz đêz, tox siêz tsuv huiz tôngv shux xênhz chor niêv txir sik hlôngr tuôx paz uô jâuz mor nox trâu shux xênhz. Tsik tâu hêik txos, ntơưv chor tsêr cơưv ntơưr nhoz tox siêz, zav nox taz por tâu vêv xênhz cux zos iz kror lok six phiv liv. Pos Dương Bích Nguyệt, phưv giám đốc Sở zoz zux thiêz thox cxov tỉnh Lào Cai puz pâuz:

“Taz por ngaz tuk vêv xênhz zav nox hâur chor tsêr cơưv ntơưr zos iz hâur nganhx zoz zux li chor jênhv vưv tsênhv njiêz. Ntu đhâu, pêz tsik so sik congv đros Sở y tế muk qênhz yuôx, sêiz shuôk ntơưv chor tsêr cơưv ntơưr tsưr tsix uô jâuz mor nox trâu shux xênhz, thôngx cxix hêik pâuz gra siêz jênhv pâuz lok ngaz tuk vêv xênhz zav nox, hêik chor tsêr cơưv ntơưr qênhz shuôk jông têx zav nox uô ntêx thâuv zuôr uô trâu chor shux xênhz nox”.

          Thav đros phóng viên Đaix TNVN, pos Nguyễn Thị Hải Anh, Chi cục trưởng Chi cục ngaz tuk vêv xênhz zav nox tỉnh Lào Cai puz pâuz, Lơưr Bộ y tế li cuiz tênhv mak qơư uô jâuz mor nox chôngz nênhs tsik zos chor qơư tsuv muôx ntơưr cungz jênhv txâuk tsar tov taz por ngaz tuk vêv xênhz zav nox, mak tsuôk tsuv tâu cir jênhv. Đros co, lơưr phêiz côngz mak tsuôk zos iz cơ quan hành chính sơưr phưx txơưx sêiz car, qênhz yuôx, đros lênhx nênhs muôx tsơưs li nhiv no mak txơưx jênhv zos chor tsêr cơưv chiv chir bax thiêz vax tsêr cxuô zav li nhiv no mak cux tsik zos zôngx ziv.

“Tsuv muôx qênhz shuôk tsênhz mênhx thiêz muôx kiểm điểm, sâu chênhz zênhv truôx jông chiê pov tâu kror zov chênhr lok taz por ngaz tuk vêv xênhz zav nox hâur tsêr cơưv ntơưr. Đros co, cxuô cấp, cxuô nganhx cux tsuv uô truôx jông hâux lưv qênhz yuôx, sêiz kaz đros thiêz chor qơư nhoz tiv phaz”.

          Nhiv no ntơưv Lào Cai, txơưx jênhv taz por ngaz tuk vêv xênhz zav nox hâur tsêr cơưv ntơưr tsênhv cik txos lok six ntâu nganhx. Đrâuv cơ quan chênhr zos zoz zux mak y tế zos cơ quan sêiz car kror co, hok chor nganhx công thương, kôngz nuv mak sêiz car lo uô, cungz muôz cxuô zav nox. Txơưv tiêk tưz zos iz kror sêiz car ntov jông li co, taz sik chiê pov tâu, tir tar tsik ngaz tuk vêv xênhz zav nox cux tsik tâu muôx chêx cur siêz, mak tsuôk zos xưv lik lơưr tsưr ziv “tưz pov muôx yưv lơưv mav li cxơưx thiêz tir tar”. Tix lâus Hoàng Anh Đức, nênhs muôx mê nhuôs cơưv ntơưr ntơưv iz luz tsêr cơưv nhuôs zâu sâuv thax tsav thành phố Lào Cai hêik:

“Zos nênhs tsênhv muôx mê nhuôs muk cơưv tơưr mak cur cux lok six cxơưx thâuv mak zuk mê nhuôs tsênhv zâu pâuz tsik tâu zav nox tưs thiêx ngaz tuk, tsik ngaz tuk, hok uô jâuz mor nox ntơưv tsêr cơưv ntơưr mak chor uô niêv txir cux zuôr muk sêiz shuôk tsik tâu, tsuôk pâuz khov vav trâu tsêr cơưv ntơưr xưz. Vav tiêk chor cơ quan txơưx jênhv zuôr qênhz yuôx jông chiê pêz zos chor uô niêv uô txir tso siêz đuô”.

          Xar tiêk, hâux lưv taz por ngaz tuk vêv xênhz zav nox hâur chor tsêr cơưv ntơưr ntơưv Lào Cai tsuv tâu sir jos uô đuô, sêiz kaz truôx đuô thiêz xưv lik truôx jông đuô thâuv pov uô zuôv tsik zos tiêk tsuôk chox kriê xưz; hâux lưv yưv pênhr kho, uô jông đuô chor tsêr uô jâuz mor nox trâu shux xênhz cux tsuv tâu tsov cưv txos uô ntêx…chiê chor mê nhuôs tưz tsik zos muôx txâuk tsơưr pưr shưz chiê cơưv ntơưr, mak tsênhv tâu taz por đas jos txix ciês hâur tsêr cơưv ntơưr. Shux xênhz chor niêv txir cux tsik cxơưx txos têx phiv liv li hêik tas sâur./.

(An Kiên-Lik Thox cxêik nhênhv)

Cui tinhv chos thiêz tu ntông nox txir trơưk li VSANTP

          1. Tsoz chos ntông  txi txir nhiv kruôr chos yiêz

          -Xeir ar têz chos: Uô ntêx, xeir têx ar têz huv đros thiêz jông chos chor ntông nox txir zuk zuôr chos ntơư. Ar jông mak zuôr txi txir ntâu, tsơưr lươngv jông taz sik têx ntông nox txir ho khênhr tâu chos trâu têx têz ar nxaz, muôx poz jêz shơư.

          -Xeir zuz ntông: Thâuv xav tinhv tâu zav ntông nox txir zuôr chos, qơư côngz zuz muôx liv lok six zov chênhr, quyết tinhv chos thiêz uô tâu trơưk tsưr ziv, siêz xar. Xeir zuôr chor zuz ntông jông nhoz têx qơư tsiv uô zuz muôx suôz bê to, qơư tâu têz qơưk côngk nhav zos uô tâu jông trơưk cui tinhv.

          -Chor ntông chos siz shơưk: Têx tsoz chos siz shơưk tâu chos chiê nzaz nzơưv têx xuz, cik hâur têx shông xuz thơưx thâuv chos têx ntông chênhr tsi tâu muôx ntâu blôngx nzôngr nzông. Zav tsoz chos co tsuv fiv đros chiê chos li no hâur têx xuz thiêz cik, tsi lox sei, tsi siêz thiêz nziv chos trâu hâur têx xuz, chor chas tsi yuô hlar sei thiêz ntêr......

          -Qir zuôv: Chor qir zôngv fmông trâu têx ntông nox txir nhiv kruôr chos yiêz zos: Qir tsiêx cxu thiêz qir vô cơ. Têx qir tsiêx cxu mak tsuv tâu muôz vâuv tsês uô ntêx thâuv zuôr zuôv puô trâu. Qir vô cơ tâu zôngv chiê zuôv puô thiêz zuôv cxiz đhâu thâuv chos tas.

          -Bax kror thiêz zuz ntông chos: Bax kror tsês uô ntêx tsơưs tsơưs iz luz hlik thâuv zuôr chos. Luz kror chos cux seiz zav ntông co zos ntông nox txir đaz tsi thiêz ar têz nxaz lok zos tiêx. Thiêz khơưz kror cux seiz lok sâuv zav ntông zuôr chos, taz sik iz cxiê zav cux muôx chos tuôz đuô, muôx têx tuôz đuô 2 bâus chiê vax ntông co muôx blôngx ntâu, txi txir ndư, sâu đê tâu nju hâur têx shông xuz thơưx. Đhâu co, yiz têx chês por tsês iz cxiê chiê cov siz thiêz jông trâu zar tov kaz.

          2. Tsoz ntông nox txir tưz txi,  tâu sâu đê muôs:

          -Seiz shuôs têx ar têz hâur vax txir ntông: Tsoz phưz thiêz chos siz shơưk têx tsoz chos lur hnuz nhôngs trâu, chiê uô li chas cov têx ar têz tsi yuô trâus đêx nas cuôr yôngz, tsi tơưr, tsi tsuôs hênhr. Iz hâur têx tsưr ziv jông yax zos chos têx zav ntông uô nzôngr nzông trâu vax ntông nox txir. Nhiv no, muôx iz cxiê zav tsoz chos lok six jông chos trâu têx xuz ntông li: Tâuv cuôz xênhz kuk, tâuv pâur...., cux muôx chos tâu têx đrox njuôk njêr, tâux trâu cê uô têx ar jông thiêz nxênhr, cê uô trâu vax ntông nox txir njuôz jông jav./.

(Thanh Thủy-Riê Lâux cxeik, nhênhv)