Yên Bái: Tox siêz hlôngr yiêz khov têx tsaz yênhx, dự án

    Chuôz zis tix lâuk Phổng Xênhv Thox nhoz jos Nậm Khắt, xã Nậm Khắt, huyện Mù Cang Chải thâuv ntêx zos iz ziv chuôz zis pluôs, luz nênhx lok six txov nhêv. Luz nênhx tưz muôx têx hlôngr yiêz thâuv 2,3 shôngk lok no, tix lâuk Phổng tâu sơưv Dự án txu gris cêr pluôs ntu 2. Đhâu têx phêv liv qir thơưx tiv tsi muôx chênhz zênhv, txos nhiv no tix lâuk Phổng chuôz zis tưz tu zus tâu paz buô têz zuôr xar 100 tul. Đros grê muôs zos 150 cxênhz đeiv iz cir buô khênhx, tsuôk xav hâur shông 2018 tix lâuk Phổng chuôz zis sâu liv tâu yênhx puôk tsov đeiv. Shông no, chuôz zis tix lâuk Phổng tror zos qơư tâu ntâu lênhx nênhs nriêr tuôx xeir zuôr buô têz. Tix lâuk Phổng puz pâuz:

          “Thâuv ntêx thâuv tsi tâu sơưv phênhv paz txưv cxôngx tsaz yênhx, dự án mak luz ênnhxx cux txov nhêv, txơưv xar tâu ntâu tsưr ziv uô nox taz sik tsi muôx txâuk pênhr uô. Thâuv tâu cxaz chuôz dự án cur chuôz zis muôx ntâu hlôngr yiêz, kinh têr ngaz tul đuô, muôx nox muôx tsês, mê nhuôs tâu mul cơưv ntơưr cxix cxuô”.

          Nậm Khắt zos xã txov nhêv tiv zix nhoz huyện Mù Cang Chải, taz sik đhâu ntâu shông uô têx tsaz yênhx, dự án li: Tsaz yênhx 30a, tsaz yênhx 135, tsaz yênhx 755... tsôngv box luz nênhx thiêz jêx jos muôx têx hlôngr yiêz jông, cxix luôk tênhv tênhz, cêr mul lol tâu uô truôx jông, chiê tsôngv box huôv tsar kinh têr thiêz ngaz tul luz nênhx. Tsuôk xav hâur shông 2019 no, xã zuôr txu gris muôx nhos 105 ziv chuôz zis pluôs. Zơưv Páo Xênhv Thox, Chủ tịch UB xã Nậm Khắt puz pâuz:

          “Lok cêr zaoz thôngz nôngx cxênhz ntơưv têx jêx jos, qơư tsôngv box nhoz uô nênhx mak tâu paz txưv uô cêr bê tông. Tiv 2 zos huôv tsar kinh têr mak têx tsaz yênhx, chính sách paz txưv tưz paz tsôngv box huôv tsar tu zus, tsêz chos thiêx muôx ntâu hlôngr yiêz, nhiv no tsôngv box nhoz hâur xã muôx 80% ntâu zôngv têx zav meir uô kôngz nuv, jôngr nuv. Nhiv no phênhv sâu fênhx pheiz zos 16 tsov đeiv iz lênhx nênhs iz shông”.

          Ntơưv xã Púng Luông, khov muôx pênhr tsaz yênhx 30a, tsaz yênhx 135...xã tưz uô tâu 7 côngz tsinhx njưk đêx cưx đês phưx vưv tsôngv box têx jêx jos hâux lưv zưs đêx, paz tsôngv box huôv tsar chos 2 chiv blêx. Đrâuv co iz shông tsênhv muôx cxôngx 20 txos 30 têx ziv chuôz zis tâu paz txưv chuôz zênhx uô kôngz lôngk li meir heir liêx...paz tsôngv box uô kôngz lôngk muôx chêx cuk đuô. Chênhr viv li, chor ziv chuôz zis pluôs hâur xã nhiv no tsuôk yuôr muôx nhos 48%. Zơưv Buôs Tủa Xênhv Vax, Chủ tịch UB xã Púng Luông puz pâuz:

          “2,3 shông jê ntơưv no têx tsaz yênhx, dự án yưv pênhr nhoz tox siêz lok six muôx chêx cuk. Meir uô kôngz li meir heir liêx tâu hlôngr trâu hâux lưv zôngv nhux heir liêx. Đros thiêz cxiv tsa tsêr cơưv, qơư y tế, iz cxiê côngz tsinhx txơưr cux lok six muôx chêx cuk. Cxiv tsa lok đêx liv nhoz Púng Luông nhiv no cux lox đuô”.

          Thâuv uô lơưr ploz tsênhr yiêz, Mù Cang Chải muôx chor ziv chuôz zis pluôs siêz, taz sik đhâu thâuv uô muôx chêx cuk têx tsaz yênhx, dự án, têx chính sách mênhx cxưx, chor ziv chuôz zis pluôs shông 2018 lơưr huyện li ploz tsênhr tsuôk yuôr 57% ntâu thiêz shông 2019 zuôr tror txu gris muôx nhos 11%. Pos Lương Thị Xuyến, Phưv chủ tịch UB huyện Mù Cang Chải puz pâuz:

          “Huyện Mù Cang Chải zos huyện pluôs, tâu Đảng, têz qơưk, tỉnh Yên Bái tsov cưv txos. Huyện cux xav tênhv côngz xưv txu yeiz cxuôv pluôs sâuv thax tsav hâur six hơưv zuôr txos zos jênhv vưv zuôr trâus; tas nro têx côngz xưv krêz uô sâuv thax tsav puôr lênhx ndar txos côngz xưv txu yeiz cxuôv pluôs, muôz siêz luz nênhx trâu tsôngv box”./.

(Đinh Tuấn-Txâur Vax cxeik thav)

Sâu tâu yênhx puô triệu đêiv iz shông khov

chos ntông nox txir sâuv ar têz nzaz

Jok Nghĩa Hưng, xar Mường Cơi zos qơư muôx thax tsav chos txir thênhx caz ntâu hâur thax tsav huyện. Zơưv Nguyễn Duy Khanh, nhoz jok Nghĩa Hưng, zos giám đốc Hợp tác xã Nghĩa Hưng, cux zos iz lênhx uô ntêx hlo hlôngr chos tsoz chos ntông nox txir puz pâuz: thâuv ntêx, zơưv chuôz zis cux tsuôk pâuz uô liêx têz, lok sik txov nhêv thiêz phênhv sâu tâu tsơưs. Txos shông 2012, tâu xar, huyện hêik hlôngr yiêz chos ntông nox txir, tiv zix zos chos txir thênhx caz, chuôz zis thiêx hlôngr chiê chos. Đhâu iz ntu sir jos huôv tsar uô, txir thênhx caz tưz paz muôx tâu phênhv sâu tâu siêz, chuôz zis luz nênhx truôx tuk thiêz muôx cxênhx txuôs tâu, xav tas cxuô zav, chuôz zis cux sâu tâu 300 triệu đêiv iz shông. Zơưv Khanh puz pâuz:

“Hêik sơưr đơưk uô jông lơưr Hợp tác xã li têx cêr chêi tưz tso tơưv zos uô cov ngaz tuk. Cux muôx tsưr ziv cov iz cxiê lênhx nênhs nhoz jê no đros cxaz chuôz trâu, cxaz nzir chor ziv chuôz zis lok hâur hợp tác xã, chor chuôz zis huôv tsar nzir thax tsav ar têz chos”.

Txos shông 2018, pox nhuôs nhoz no sik đros yênhx lix hợp tác xã chos ntông nox txir Nghĩa Hưng. Nhiv no, hợp tác xã muôx 18 lênhx nênhs sik côngv uô đros muôx 30 ha ntông nox txir li: txir thênhx caz, txir lưk jôngr thiêz ntâu tiv zix zos txir thênhx caz Vinh muôx nhos 15 hec ta. Iz shông hợp tác xã sâu tâu xar muôx 200 tấn txir. Txix yênhx lix hợp tác xã pox nhuôs tâu paz lok six ntâu, tâu cungz ntơưr lo chiv, tas nro chor nênhs hâur hợp tác xã tâu cungz jênhv VietGAP thiêz tâu muk ndis shuôk têx qơư uô tâu jông nhoz ntâu qơư lok chos ntông nox txir.

Tix lâus Trần Thanh Bình ziv chuôz zis nhoz đros zơưv Khanh jok, cux zos iz thành viên hâur hợp tác xã puz pâuz: xuz thơưx thâuv hlôngr chiê chos ntông nox txir, tix lâus chuôz zis cux njiz ntâu cêr txov thiêz phiv liv xưk li tsưr ziv tsoz phưz, por vêv, tsik tâu sưv đros đêx ar qiv hơưv… Taz sik đhâu thâuv tâu huyện, xar paz txos mak tix lâus luz vax txir ntông ziv hnuz ziv huôv tsar thiêz muôx tâu phênhv sâu siêz, iz shông chuôz zis sâu tâu xar muôx 200 tấn ntâu txir thiêz paz muôx phênhv sâu zuôr xar 500 triệu đêiv. Tix lâus Bình shir phaz hêik:

“Zos thành viên hợp tác xã mak cux tâu thênhv siêz tsov cưv txos ntâu, txix zok nriêr qơư muôs trâu pox nhuôs, pêz cux tâu têx tỉnh txơưr đuô pâuz txos, tiv zix xưk li Yên Bái, Phú Thọ, Hưng Yên lok sik thành phố lox xưk li Hà Nội luôs xux pâuz txos têx txir ntông ntơưv no, cux hêik pêz chiê tuôx sâu zuôr paz trâu pox nhuôs”.

Đros muôx chính quyền tiv phaz tsov cưv txos, cxuô chuôz ziv li têx sir jos, tsoz chos txir thênhx caz tsênhv zos iz hâur têx tsoz chos paz muôx phênhv sâu tâu nhiêx txiêx, paz uô hlôngr yiêz đuô, gra siêz luz nênhx trâu pox nhuôs nhoz ntơưv no./.

(Đắc Thanh-Lik Thox cxêik nhênhv)