Qơư sor siêz trâu chor lâuk hnuz nhôngs siêz tsi muôx qơư khov vav

Pos Nguyễn Thị Xuân nhoz xã Bình Lâm, huyện Hiệp Đức, tỉnh Quảng Nam tưz 80 ntâu shông. Pos Xuân heik, pos tuk txir trâus tâu tas siv nênhx thâuv ntu tir ntâuk trol châuz, pos 2 lênhx tuz cux jux juk trâus pôngz tas. 2, 3 châuv shông đhâu, pos Xuân nưk nhoz nưk iz lênhs hâur luz tsêr mê, đaz pêk tuôs xưz. Tsi muôx nênhs cxênhz jê, thâuv muôx moz gênhs cux pos iz lênhs zuk cxơưx trâu zuk tul khênhx. Hluz txos pos luz nênhx txov nhêv, tsi muôx nênhs tu, nênhs txoz cxơưx, Tsênhv qơư tu têx nênhs lâuk Hiệp Đức tưz tok pos lok tu. 11 shông uô nênhx nhoz hâur qơư no, pos Xuân tâu chor niêv nzơưv, txir nzơưv hâur Tsênhv qơư tu jông thiêz txoz cxơưx trâu têx pluôk nox niêx hnuz:

“Nhoz hâur tsêr iz lênhs, mul mul lok lok tsi pov kaz uô đaz tsi, mê tuz mê nhuôv thiêz tuk txir lok pôngz tas, txos nhiv no tưz 50 shông lơưv. Nhoz no lov jêv, tâu chor niêv nzơưv, txir nzơưv txoz cxơưx iz pluôk nox jux juk. Niêx hnuz tâu chuôs njiz, tâu sik thav pêv đros chor lâuk txơưr đuô muôx luz nênhx xưk iz zav li zuk cux tsi yuô qiv siêz. Pos muôx ntâu zav moz, kror muôs tsi pov cêr, tuôx nhoz no tâu têx txir nzơưv, niêv nzơưv chox muk fêis kho kror muôs”.

Cux xưk li pos Xuân, pos Nguyễn Thị Mót, nhoz xã Quế Thọ, huyện Hiệp Đức, tỉnh Quảng Nam luz nênhx cux muôx ntâu cêr txov. 6 lênhx mê nhuôv thiêz tuk txir puôr lênhx tâu tas siv nênhx ntêr lơưv. Niêx hnuz, pos zuôr muôs huv iz kro mê njik đhâu hnuz hmo. Hnuz nhôngs siêz, đas jos iz hnuz ntâus jux juk, moz hơưz poz uô trâu pos muôx tsi txâuk đas jos phax tir moz, txoz cxơưx tsi tâu trâu zuk tiz nênhs. Pos tâu tok lol nhoz hâur Tsênhv qơư co kuôk no iz shông ntâu lơưv. Pos Mót heik, tuôx nhoz no, muôx lênhx nênhs đros zuk thav pêv, ho muôx chor niêv nzơưv, txir nzơưv ntơưv no lơưr tu, txoz cxơưx trâu pêz têx pluôk nox, đas jos cux jux juk nhoz khênhr đuô:

“Nhoz pêv tsêr mak txov nhêv cơưk, tuk txir, têx mê nhuôv lok pôngz tas lơưv, nhoz iz lênhs tsi muôx lênhx tưs uô jâuz mor trâu zuk nox, muôx moz gênhs lok tsi lênhx tưs tu, muôz đêx trâu zuk hâuk. Tuôx nhoz no khov têx txir nzơưv, niêv nzơưv hâur Tsênhv qơư paz txoz cxơưx, paz tu, nhoz cux lov jêv đuô”.

Ntơưv Tsênhv qơư tu têx nênhs lâuk hnuz nhôngs siêz Hiệp Đức, iz lênhx nênhs nhiêk muôx nhiêk luz nênhx txov nhêv txơưr tsi siz thôngx. 11 shông ntâu tsoz phưz, tu tsi pâuz pêk tsơưs chor lâuk nênhs muôx luz nênhx txov nhêv  li heik sâuv,  pos Nguyễn Thị Bốn, nhoz huyện Quế Sơn, tỉnh Quảng Nam heik, uô hâux lưv tu têx nênhs lâuk, zos tsi hluz, tsi moz siêz mak zênhx uô tsi tâu. Chor lâuk nhoz no iz lênhs iz siêz xar, ntâu lênhx lâuk nox nhoz pư iz pơưs, tưz muk tsi tâu kror tưs. Niêx hnuz niêv lâuk Bốn đros têx lênhx uô hâux lưv uô cê hâur Tsênhv qơư sơưr thâuv 3, 4 six sơưr nzor chiê bax uô pluôk nox, vêv xênhz, nzuôr chor lâuk: Zơưv Nguyễn Văn Dưỡng, Phưv Giám đốc Tsênhv qơư tu têx nênhs lâuk hnuz nhôngs siêz Hiệp Đức, tỉnh Quảng Nam heik pâuz: Tsênhv qơư qir uô hâux lưv txix shông 2008 lok. No zos Tsênhv qơư tu têx nênhs lâuk, zos iz qơư lênhx nênhs xar thiêz cxiv uô nhoz tỉnh Quảng Nam. Ntơưv no, chor lâuk tâu nênhs txoz cxơưx, tu tas nro, txix pluôk nox txos trâu têx chuôz zênhx xênhz huôx, thâuv tâu tas siv nênhx muôx qơư chiê uô đaz uô kruô. Tsênhv qơư no zos pos Trịnh Thị Lời, kuz qơư nhoz Bình Tú, huyện Thăng Bình, tỉnh Quảng Nam sơưr yênhx lix. Zơưv Nguyễn Văn Dưỡng, Phưv Giám đốc tsênhv qơư tu têx nênhs lâuk hnuz nhôngs siêz Hiệp Đức, tỉnh Quảng Nam heik pâuz nzir:

“Tsênhv qơư no lênhk nhav ntâu lênhx nênhs lok tsi muôx têx ntâuz ntơưr. Lok no xuz thơưx zos chox muk trâu tsêr kho moz chiê seiz njuôk shuôs đal jos thiêz kho moz trâu lơưr chor lâuk, lol zuk mav tu. 2, 3 lênhx niêv, lênhx lâuk tưz muôx 99 shông txos 102 shông lơưv, xav hur si 14 lênhx nênhs mak nhoz, nox pư iz kro qơư tưz muk tsi tâuk kror tưs. Têx lênhx luz nênhx txov nhêv, muk trâu uz trâu no, lênhk nhav lol zuk tu”.

11 shông ntâu, Tsênhv qơư tu têx nênhs lâuk hnuz nhôngs siêz Hiệp Đức tưz chơưv paz tsi pâuz pêk tsơưs lênhx nênhs muôx luz nênhx txov nhêv. Nhiv no, Tsênhv qơư tâu yưv pênhr cxiv uô jông đuô. Hâur qơư no, 34 lênhx lâuk tsi muôx qơư khov vav txix cxuô thax tsav qơư tâu tok lol nhoz no uô cê, siz hluz, siz paz./.

(Tuyết Lê TTMT-Riê Lâux cxeik, nhênhv)

PHÊNHV NRIÊR PÂUZ LOK CHEI TÊZ QƠƯS

Tsôngv cưr tix ...yuô! Hâur phênhv “Nriêr pâuz lok cêr chei PL” ciêz no, pêz thor xa txos tsôngv cưr tix fôngx zưs mnôngs têx grê hâur Chei siz zuôr thiêz chuôz zis.

          Nam: Grê 8: Têx zuôr trâus chiê tâu siz zuôr

          Nữ: Hluôk tuz, hluôk nxeik siz zuôr tsuv uô trơưk têx muôx li đrav kaz:

          a) Hluôk tuz cxôngx txâuk 20 shông ndê mul, hluôk nxeik cxôngx 18 shông ndê mul;

          b) Hâux lưv siz zuôr zos hluôk tuz hluôk nxeik txưv zênhv cuiz tênhv;

          c) Muôx txâuk pênhr xưv hành vi dân sự;

          d) Hâux lưv siz zuôr tsi zos têx lênhx nênhs trâus txưr siz zuôr lơưr cui tênhv ntơưv điểm a,b,c thiêz d khoản 2 grê 5 Chei no.

          2. Têz qơưk tsi côngz jênhv hâux lưv pox niêv zuôr pox niêv, txir nênhx zuôr txir nênhx.

          Nam: Grê 9: Uô ntơưr siz zuôr

          Nữ:

          1. Hâux lưv siz zuôr tsuv tâu uô ntơưr thiêz zos chiz coaz têz qơưk muôx qênhx uô lơưr Chei no thiêz chei lok hộ tịch li cui tênhv. Hâux lưv siz zuôr tsi uô ntơưr lơưr cui tênhv ntơưv khoản no mak tsi zos siz zuôr huv cêr chei.

          2. Niêv txir tưz lix phênhz xar tror tâu côngz jênhv zos niêv txir mak tsuv tror mul uô ntơưr siz zuôr.

          Nam: Grê 10: Nênhs muôx qênhx heik tso tsês tsi puz siz zuôr tsi trơưk cêr chei

          Nữ:

          1. Nênhs trâus zuôv siz zuôr, trâus đas nziês siz zuôr, lơưr pháp luật li cui tênhv mak muôx qênhx chiv chir heik lok sik thix ziv lênhx nênhs, tsưr tsix cui tênhv ntơưv khoản 2 Grê no heik Tòa án tso tsês tsi siz zuôr tsi huv cêr chei viv hâux lưv siz zuôr no uô cxâuv cui tênhv ntơưv điểm b khoản 1 grê 8 Chei no.

          2. Lênhx nênhs, chiz coaz, tsưr tsix no lơưr pháp luật li cui tênhv muôx qênhx heik Tòa án tso tsês hâux lưv siz zuôr tsi trơưk cêr chei tiv hâux lưv siz zuôr uô cxâuv cui tênhv ntơưv têx điểm a, c thiêz d khoản 1 Grê 8 Chei no:

          a) Lênhx nênhs tsênhv muôx pox niêv, muôx txir mak siz zuôr đros lênhx nênhs txơưr; nênhs siz zuôr tsi trơưk cêr chei li txir lok sik niêv, mê nhuôs lok sik lênhx nênhs hlôngr njêx muôk lơưr pháp luật txơưr;

          b) Chiz coaz coar lik têz qơưk lok chuôz zis;

          c) Chiz coaz coar lik têz qơưk lok mê nhuôs zâu;

          d) Hội liên hiệp pox niêv.

          3. Lênhx nênhs, chiz coaz, tsưr tsix thâuv pov muôx hâux lưv siz zuôr tsi trơưk cêr chei mak muôx qênhx thix ziv chiz coaz, tsưr tsix cui tênhv ntơưv têx điểm b, c thiêz d khoản 2 grê no heik Toàn án tso tsês hâux lưv siz zuôr tsi trơưk cêr chei./.

( Tuyết Lan- Txâur Vax cxeik nhênhv)