Văn Bàn: Nênhs Cho nhoz jok Tùn Trên hla đhâu yeiz pluôs đhâu têx dưv anr

Nênhs cho nhoz jok Tùn Trên txix thâuv nzor lok tâu pâuz txos zos têx lênhx nênhs gruôs khưr huôv tsar uô nox, nhoz sik thôngx siêz jông, siz hluz siz paz. Taz sik, ntâu chuôz zis nênhs Cho nhoz jok Tùn Trên luz nênhx tsuôk tâu hlôngr yiêz thâuv lơưr txeik tâu têx cêr moz siêz txos, muôz jông six hơưv chiê huôv tsar uô nox đhâu têx dưv anr paz max. Têx li heik no qir txix dưv anr tu zus nênhk muôs zos Hội nôngx mênhx tỉnh Lào Cai fuô uô txix shông 2015, Tix lâus Triệu Vạn Ngân, nhoz jok Tùn Trên, tâu dưv anr paz kêr txêik pênhr zuôr nhiêx nju tsơưs, txos nhiv no, tix lâus chuôz zis tưz huôv tsar tu zus têx tsiêx vav muôx 12 tus nênhk, 6 tus tưv. Tix lâus Triệu Vạn Ngân heik:

“Xuz thơưx zus 2 tus nênhk, thâuv muôx dưv anr tâu tso kêr txeik 3 tus. Iz shông cux muôs 2, 3 tus tsiêx, têx tul lox mak 18 tsov đeiv, chor mê zos 15 tsov đeiv, phênhv ntâu zos nưk mul nưk nox jâuz pêv têx yar jâuz xưz”.

Viv muôx yar jâuz lox đar, têx tsiêx nhoz jok Tùn Trên puôr lênhx tâu zus tso nưk mul nox nưk jâuz pêv têx har jâuz, têx chuôz zis tsi tas yưx nhiêx txiêx zuôr têx jâuz tâux, krâur trâu nox. No tâu seiz zos iz kro jông thiêz zos phênhv sâu truôx paz têx chuôz zis nhoz jok Tùn Trên hla đhâu yeiz pluôs.

Chiê paz tsôngv px cxuz cêr yeiz pluôs, hâur 3 shông đhâu, txix Hội Nôngx mênhx tỉnh Lào Cai têx nhiêx txiêx huôv tsar, Hội Nôngx mênhx xã Dương Quỳ tưz fuô uô tâu jông ntâu trâur nuv tu zus tsiêx cxu, lar heik zos zus nênhk. Đros thiêz têx pênhr thâuv xuz thơưx zos 300 tsov đeiv, đhâu thâuv dưv anr suôx câuv ntu iz, seiz pov uô tâu jông, cuiv nhiêx tror yưv pênhr muôx 800 tsov đeiv chiê paz tsôngv px huôv tsar uô nox, tu zus tsiêx cxu, nhiv no tsôngv px tưz thêv tas têx pênhr nhiêx hur si hâur 2 ntuk uô. Zơưv Hoàng Văn Minh, Chủ tịch Hội Nôngx mênhx xã Dương Quỳ heik:

“Tu zus nênhk zos dưv anr uô tâu jông đuô hur si, six hơưv zuôr txos mak xã Dương Quỳ zuôr cxiv tsa dưv anr tu zus njêl, tas muôx nhos 500 tsov đeiv trâu 10 chuôz zis nhoz jok Na Hin kêr txeik huôv tsar tu zus...”.

Đhâu 4 shông uô têx tsaz yênhx, dưv anr paz tsôngv px hla đhâu yeiz pluôs, txos nhiv no huyện Văn Bàn tưz uô tiêr 25 tsưr ziv BCH Đảng bộ huyện tso tơưv, ntâu thax tsav qơư tưz jux juk hla đhâu yeiz pluôs. Pos Trần Thị Việt, Phưv Bí thư thường trực huyện ủy, Chủ tịch HĐND huyện Văn Bàn heik pâuz:

“Xav kror đruôz đraz iz lênhx nênhs hâur shông 2020 sir jos cov sâu tâu 45 tsov đeiv. Huyện cux sir jos hu lơưk têx dưv anr, hlôngr yiêz tsoz chos, tsiêx tu zus chiê gra siêz luz nênhx trâu tsôngv px”.

Têx hlôngr yiêz hâur nênhs Cho nhoz jok Tùn Trên, huyện Văn Bàn luz nênhx tưz tso pov têx dưv anr paz tsôngv px huôv tsar uô nox uô hnar li têx uô tâu jông. Đhâu co cux zos tsôngv box cxuô heir nênhs tsơưs thax tsav tox siêz li têx sir jos hla đhâu cêr txov hâur huôv tsar uô nox, jux juk txo grêk tsơưs yeiz pluôs, uô bluô nux sâuv zuk thax tsav qơư nhoz./.

(VOV1-Riê Lâux cxeik, nhênhv)

Tsuv muôx têx ntâuz ntơưr tưs chiê tâu sơưv chế độ xênhz zus mê nhuôs thâuv muk njuôk shuôk mê nhuôs hâur chêr?

Niêv tix Lường Thị Mai nhoz xar Tú Nang, huyện Yên Châu, tỉnh Sơn La nus:

Cur tsênhv xênhz mê nhuôs hâur chêr hli tiv 4, phongx nhân sự cur công ty hêik tiêk cur tsuv muôx ntơưr njuôk shuôk mê nhuôs hâur chêr 5 hli tsik so thiêz tâu paz nhiêx xênhz zus mê nhuôs. Zos li cur xar pâuz cui tênhv no zos li chak? Cur xar tsik thôngz thiêz lok six cxơưx, thor paz têz trâu cur pâuz.

Têz:

 Grê 31 Luật BHXH lok tsar tov tâu sơưv chêz độ xênhz zus mê nhuôs cui tênhv li đrav kaz:

1. Nênhs lox tôngv tâu sơưv chế độ xênhz zus mê nhuôs zos iz hâur têx kror li đrav kaz no:

a) Lox tôngv pox niêv xênhz nhuôs hâur chêr;

b) Lox tôngv pox niêv zus mê nhuôs;

c) Lox tôngv pox niêv paz xênhz zus mê nhuôs thiêz lênhx niêv paz xênhz zus mê nhuôs;

d) Nênhs lox tôngv jênhv tu zus mê nhuôs puôs tsik tâu muôx 6 hli;

đ) Lox tôngv pox niêv lôngx vox tsik muôx mê nhuôs, nênhs lox tôngv uô tsưr ziv tsik xênhz zus mê nhuôs;

e) Lox tôngv txir nênhx tsênhv thêv nhiêx BHXH muôx pox niêv zus mê nhuôs.

2. Nênhs lox tôngv cui tênhv ntơưv chor điểm b, c thiêz d khoản 1 Grê no Grê no tsuv thêv nhiêx BHXH txix txưv 6 hli tror sâur hâur six hơưv 12 luz hli uô ntêx thâuv zuôr zus mê nhuôs lok sik jênhv tu zus mê nhuôs puôs.

3. Nênhs lox tôngv ntơưv điểm b khoản 1 Grê no tưz thêv nhiêx BHXH txix txưv 12 hli tror sâur mak thâuv xênhz nhuôs hâur chêr tsuv so hâux lưv chiê tsoz phưz mê nhuôs hâur chêr lơưr qơư njuôk kho moz muôx qênhx li hêik kriê mak tsuv thêv nhiêx BHXH txix txưv 3 luz hli tror sâur hâur six hơưv 12 hli uô ntêx thâuv zuôr zus mê nhuôs”.

Grê 32, Luật BHXH lok six hơưv chế độ thâuv njuôk shuôk mê nhuôs cui tênhv:

“1. Hâur six hơưv xênhz nhuôs hâur chêr, lox tôngv pox niêv tâu so hâux lưv chiê muk njuôk shuôk mê nhuôs 5 jiês, iz jiês iz hnuz; zos tiêk nhoz đêz qơư njuôk kho moz lok sik nênhs xênhz nhuôs hâur chêr muôx moz gênhs lok sik tuk mê nhuôs xênhz hâur chêr tsik jông phiv liv mak tâu so oz hnuz trâu iz jiês njuôk shuôk mê nhuôs.

2. Six hơưv so hâux lưv sơưv chế độ xênhz zus mê nhuôs cuiz tênhv ntơưv Grê no xav lơưr hnuz uô hâux lưv tsik xav txos hnuz so ntênhk, tsiêz, hnuz so yênhx ciêz”.

Chiê tâu sơưv chế độ xênhz zus mê nhuôs yênhx jiês muk njuôk shuôk mê nhuôs, co tsuv muôz trâu côngz ty Ntơưv cungz jênhv so hâux lưv sơưv BHXH hêik txos muk njuôk shuôk mê nhuôs shuôk hâur chêr./.

(Thanh Thủy-Lik Thox cxêik nhênhv)